« مبحث نسخ» از موضوعات مهم و مورد توجّه پس از نزول وحی تا کنون است که بیشتر اختلاف نظرها در این زمینه ناشی از نوع نگاه و تعریف از مسأله نسخ می باشد.این پژوهش به بررسی این بحث با محوریت تفاسیر «المیزان فی تفسیر القرآن» و «التحریر و التنویر» می پردازد. علامه طباطبایی و ابن عاشور دو مفسّر بزرگ معاصر، با ترکیب عقل ونقل و به دور از موضع گیری های مذهبی و کلامی به مبحث نسخ پرداخته اند. آنها وقوع نسخ د...

هدف این مقاله، بررسی مستندات قرآنی نظریه تحریف کتاب مقدس است. نویسنده آیات مائده، 41 و 31، بقره، 75 و 79، نساء، 46، آل عمران، 78 را به عنوان شش مستند قرآنی نظریه تحریف کتاب مقدس ذکر می کند و برداشت کسانی را که از این آیات، تحریف را نتیجه گرفته اند پس از هر آیه می آورد، سپس به نقد و بررسی آن می پردازد و در پایان به این نتیجه می رسد که این آیات دلالت بر تحریف لفظی ندارد و حداکثر دلالت آن بر تحریف...

خداوند در آیه 215 بقره می فرماید: « یَسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبینَ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ» مفسران ذیل این آیه نظراتی را مطرح نموده اند که خالی از اشکال نیست. برخی از این نظرات عبارتند از: 1-سؤال پرسش‌گران مبنی بر چیستی انفاق به نظر علامه طباطبایی به دو دلیل لغو است: الف)نحوۀ پاسخ گویی به سؤال ب)واضح بودن مصداق انفاق2...

این مقاله نقدی است بر دیدگاه یکی از نویسندگان درباره این که علم صرف فی الجمله در دستیابی به قرائت صحیح نقش می آفریند. وی مدعی است، این علم در تعیین، ترجیح و تساوی قرائت ها نقش­آفرین است. به دلایلی که بیان می کنیم وی در اثبات نقش تعیینی و ترجیحی موفق نبوده است: 1. در اثبات نقش تعیینی موفق نبوده است، زیرا اولاً قاعده صرفی به­کار رفته در کلمه معایش در آیه «وَ جَعَلْنا لَکُمْ فیها مَعایِشَ» (اعراف:10؛ حجر:20)...

قرآن پژوهان درباره معناشناسی امامت حضرت ابراهیم در آیه 124 سوره بقره اختلاف نظر دارند. در این میان علامه طباطبائی نظریه بدیعی را ارایه کرده، امامت را به «هدایت به امر» معنا می‌کند چون در برخی از آیات (مانند السجده، 24؛ الانبیا، 72) هدایت به امر وصف امام قرار گرفته چنان‌که گویی در صدد بیان معنای آن است. هدایت به امر از نظر علامه همان هدایت باطنى تکوینی است که در آیات دیگر قرآن از آن یاد شده است ...

طرح پرسشهایی درباره حجاب در مورد سه آیه مربوط به حجاب در قرآن کریم است. فلسفه حجاب چنان که از آیات مربوطه در قرآن به دست می آید حفظ کرامت و عفّت زنان مسلمان است اما نحوه آن با توجّه به شرایط زمان و مکان متفاوت است. پویایی اجتهاد، نوکاوی در مسایل فقهی و از جمله موضوعِ حجاب زنان را، می طلبد. نگارنده با پیشداشت این نکته به بررسی آیات مربوط به حجاب می پردازد، نخستین آیات، آیه های 32 و 33 سوره احزاب اس...