یکی از مسائل و موضوعاتی که اجمالاً مورد تأیید و توافق فِرَق مسلمان می باشد،ایناستکه پیامبر اکرم(ص) در تشریع احکام الهی به ویژه در عرصه های اجتماعی نقش داشته است، ولی چگونگی ایفای نقش، مبانی، کیفیت و گستره آن مورد بحث می باشد.رساله حاضر در پی آن است که به این مهم بپردازد ومشروعیتاختیارات پیامبر اکرم(ص) در تشریع احکام را تبیین و مورد برسی قرار دهد. در این بررسی با سه دیدگاه مواجه می باشییم.اول: مخال...

در نظام حقوقی ایران، عقد بیع متشکل از دو تملیک متقابل است که با هم به وجود می‏آیند و از لحاظ موقعیت سببی در یک رتبه قرار دارند. (ماده 338 قانون مدنی) اما علیرغم این هم رتبه بودن، تقدم و تأخر زمانی دو تملیک ممکن است؛ زیرا دوگانگی «زمان» امور اعتباری به ما اجازه می‏دهد ضمن حفظ ارتباط سببی تعهدات،آنها را از لحاظ زمانی از یکدیگر جدا کنیم. بنابراین هرچند دیدگاه سنتی فقهی و حقوقی، صحت چنین شرطی را نم...

با بررسی مفهوم کودک و زمان شروع و پایان آن و مطالعه سن مسئولیت کیفری اطفال در ایّام باستان و مداقه در مبانی سن مسئولیت کیفری اطفال در فقه امامیه از نظر آیات و روایات و سن رشد و سن تمیز به این نقطه نظر خواهیم رسید که سن بلوغ (سن مسئولیت شرعی) امری تکوینی است و نه تشریعی و تعبّدی و در فرآیند رشد طبیعی و مرتبط با عوامل اقلیمی، وراثت و مانند آن ظهور پیدا می کند. قرآن کریم به سن خاصی در تحقق بلوغ اشار...

اخلاق بسترساز روابط اجتماعی است، به‌نحوی که در نبود آن جامعه دچار گسست و شکست روحی و روانی می‌شود. نمی‌توان بین فقه و اخلاق جدایی قائل شد؛ حکم شرعی، تشریعی است از جانب خداوند برای تنظیم زندگی انسان اعم از اینکه به افعال، ذات، اشیا و سایر امور زندگی انسان تعلق بگیرد و موضوعات اخلاقی نیز متعلق حکم شرعی قرار گرفته و دارای بار فقهی است. خداوند به پدیدۀ خوش‌اخلاقی در آیات قرآن کریم به شیوه‌های مختلف...

این تحقیق در پی تبیین چیستی و چرایی موضوع واسطه فیض با استفاده از آیات قرآن، روایات و ادله عقلی است. واسطه فیض بدین معناست که تمام کمالات هنگامی که از خداوند به عالم هستی افاضه می شود، لزوما از طریق واسطه هایی صورت می گیرد که دارای مرتبه وجودی برتری نسبت به سایرین هستند. در قرآن کریم از سلسله اسباب و واسطه هایی نام برده شده که تعبیر قرآنی آن «جنود» است. جنود خداوند دارای مراتب گوناگونی است که...

مفهوم تسبیح عبارت است از تنزیه خدا از هر چیزی که لایق کمال و جلال او نباشد. دلایل نقلی (آیات و روایات) و عقلی، وجود شعور و ادراک و همچنین اراده و اختیار در همه موجودات را اثبات نموده، و نشان از این دارد که تمام موجودات آگاهانه و از روی اراده و اختیار خود، خداوند را تسبیح می کنند. با توجه به این که حرکت، هدایت، غایت و اجل از مختصّات و ویژگی های موجودات در عالم طبیعت می باشد؛ برخی حرکت را تسبیح مو...

فخر رازی نخستین مفسری است که بیشترین توجه را به بحث پیوستگی آیات داشته و تحولی شگرف از جهت کمی و کیفی در ارتباط میان آیات به وجود آورده است. او سطوح ارتباط را در سه سطح تعریف می کند. سطح نخست را در پیوستگی میان بخش های مختلف یک آیه می بیند. سطح دوم را در پیوستگی آیات یک سوره اعم از آیات همجوار و غیر همجوار می داند. و سطح سوم را در پیوستگی میان آیات دو یا چند سوره همجوار و غیر همجوار تعریف می کن...

بحث از انعقاد و عدم انعقاد ظهور اطلاقی نوع آیات الأحکام و برخی روایات که مبیّن کلیاتی از احکام است، از مسائل لازم اصول فقه می باشد. منکران ظهور اطلاقی یکسان نمی اندیشند. برخی منکران بر آنند که بعضی آیات فقط اشاره به تفصیلاتی است که بعداً داده می شود و هیچ اطلاقی مد نظر آن نیست و برخی دیگر از آیات، اشاره به آن چیزی است که پیش تر در خطاب یا خطابات دیگر بیان گردیده است، بی آنکه اطلاقی در این باره دا...

قرآن کریم در آیات: بقره / 228، 229، 231 و 232، احزاب / 49 و طلاق / 1، 2، 4، 6 و 7 به موضوع طلاق و عده آن پرداخته است. از این رو عدّه طلاق یکی از بایسته های قرآن کریم است. مطابق این آموزه، بیشتر زنان پس از طلاق باید مدتی صبر نموده و از ازدواج با دیگران خودداری ورزند. مقاله حاضر به دنبال تبیین حکمت این انتظار و چرایی ضرورت آن برای زنان و علت عدم نیاز برخی زنان به نگهداری این عده پس از اجرای حکم طل...

شئون وصفات امام معصوم (علیه السلام) به عنوان یکی از مسائل اصلی در کلام شیعه مورد توجه علمای شعیه بوده است. هر چند ائمه (علیه السلام) جملگی یک نورند ولی در این میان امام هشتم (علیه السلام) به عنوان شخصی که بیشترین روایات در این باب از ایشان روایت شده، از اهمیت ویژه¬ای برخوردار هستند. این بحث از آنجا اهمیت بیشتری پیدا می کند که بنابر تعالیم اسلامی مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. در این زمینه آی...