نرگس ذاکر جعفری
استادیار گروه موسیقی، دانشکدة معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
[ 1 ] - نقش موسیقی در جنگ‌ها و انواع سازهای رزمی در ایرانِ دوران اسلامی با نگاهی بر تصاویر نگارگری
سازهای مورد استفاده در جنگ‌ها، سازهای بادی، پوست‌صدا و خودصدا بود و سازهای زهی نقشی نداشت. هدف از تحقیق حاضر، مطالعة نقش موسیقی در جنگ‌ها و انواع سازهای رزمی در تاریخ ایرانِ دورة اسلامی است. روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و شیوة گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. از نتایج این تحقیق می‌توان به کاربرد موسیقی در مراحل مختلف جنگ از جمله پیش از آن، حین جنگ و پیروزی پس از آن اشاره کرد که نواها و وزن‌های ویژ...
[ 2 ] - جایگاه ساز عود و انواع مختلف آن در تاریخ موسیقی ایرانِ پس از اسلام
یکی از مباحث تاریخ موسیقی ایران در دورۀ اسلامی، جایگاه و اهمیت ساز عود است. این ساز با عنوان «بربت» در دورۀ ساسانی شکوفا شد و پس از اسلام با عنوان «عود» در سرزمین‌های مختلف اسلامی اشاعه یافت و در موسیقی ایران نیز تا اواخر عصر صفوی دارای اعتبار بود. موسیقی‌دانان قدیم ایران، از نخستین متون موسیقی پس از اسلام در قرون سوم و چهارم هجری تا رسالات موسیقی دورۀ صفوی در قرن یازدهم هجری، به برتری ساز عود ...
[ 3 ] - نقش کنیزانِ رامشگر در موسیقیِ قرون اولیۀ اسلامی (دورۀ اموی و عصر اول عباسی)
هدف از تحقیق حاضر مطالعة جایگاه و نقش کنیزان در موسیقی قرون نخستین اسلامی است. نقش مهم کنیزان در پیشبرد موسیقیِ قرون اولیة اسلامی و دامنة فعالیت آن‌ها را می‌توان چنین برشمرد: نوازندگی، خوانندگی، آهنگ‌سازی، آموزش موسیقی، حفظ و انتشار ساختههای موسیقی‌دانان، نقد و مباحثه و ایجاد فضای پویای موسیقایی در جامعه. نظریهپردازیِ موسیقی تنها جنبهای بود که بانوان به آن نمیپرداختند و بنا به دلایل علمی ...
[ 4 ] - بررسی بداهه‌پردازی درموسیقی ایرانی براساس پدیده‌شناسی استعلایی
بداهه‌پردازی، اجرایی در «لحظه» است که حداقل در قرن اخیر شیوه‌ی آفرینش غالب در اجراهای موسیقی ایرانی بوده است. تعاریف متعدد از بداهه‌پردازی مجالی برای مفهوم‌پردازی آن به روش علمی میسر نساخته است. هدف از این پژوهش رسیدن به تعریفی یکدست از فرایند بداهه‌پردازی با تکیه بر روش پدیده‌شناسی است. پدیده‌شناسی استعلایی، در مقام روش‌شناسی پژوهش، توصیف دقیقی از مراحلی که بداهه‌پرداز از ابتدا تا انتها طی می...
[ 5 ] - پیشینه‌ی همنوازی و چگونگی همنشینی سازها در تاریخ موسیقی ایران (دوره‌ی اسلامی تا پیش از عصر قاجار)
هدف از تحقیق حاضر، مطالعه‌ی چگونگی همنوازی در تاریخ موسیقی ایرانِ دوره‌ی اسلامی است که تعداد و همچنین چگونگی همنشینی سازها را مورد بررسی قرار می‌دهد. فقدان مبحث همنوازی در رسالات موسیقی، در میان مباحث متنوع نظریه‌پردازانِ قدیم نکته‌‌ای قابل تأمل است که می‌توان به کم‌اهمیت بودن مقوله‌ی همنوازی و برتری تکنوازی در تاریخ موسیقی ایران پی برد. از معدود مواردی که به همنوازی پرداخته شده، کتاب موسیقی کبیر...
نویسندگان همکار