احمد صالحی‌کاخکی
دانشیار گروه باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان، شهر اصفهان، استان اصفهان.
[ 1 ] - مطالعۀ ویژگی‌های تزیینی آثار گچ‌بری هنرمندان کرمانی در دورۀ ایلخانی تا ابتدای دورۀ تیموری
در دورۀ ایلخانی (حدود 633 ه. ق. تا 756 ه. ق.) با ورود ایرانیان به دستگاه حکومتی، حمایت از هنر و هنرمندان رونق گرفت و هنرهای مختلف از جمله گچ‌بری به رشد و شکوفایی چشمگیری دست یافت. در این دوره، شاهد محراب‌ها و کتیبه‌های گچ بری زیبا و پرکاری هستیم که از سوی حاکمان و والیان جهت مساجد، امامزاده‌ها و مقابر بزرگان سفارش داده می‌شدند و توسط هنرمندان بنامی از خاندان‌های مختلف ساخته می‌شدند. در این میان...
[ 2 ] - طبقه‌بندی مضمونی کتیبه‌های نستعلیق در آرایه‌های چوبی وابسته به معماری دورۀ صفوی ایران
Abstract Calligraphy is the outstanding art of Islamic world. Hence, one can easily see the influence of the art of calligraphy in the Islamic art branches, including architectural decorations. The main purpose of this fundamental research, assess and compare the content of wooden Nastaliq inscriptions that have been used in architectural decoration in Safavid dynasty in Iran.The case studie...
[ 3 ] - تحلیل ساختار فضایی- کالبدی مسجد جامع اردستان با تفکیک لایه‌های تاریخی
Abstract The Seljuk period is one of the most brilliant periods in the history of Iran architectural art. Many instances of such architectural works can be found in Isfahan, the political and cultural capital of Iran. Following the political and religious developments in capital, Ardestan considered as one major active center. This led to some changes in Jame Mosque of Ardestan over the time. J...
[ 4 ] - تبیین نظام هندسی چپیره گنبد سرخ مراغه در قیاس با الگوی رایج چپیره‌های سلجوقی
گنبد سرخ مراغه یکی از بناهای معروف قرن ششم هجری است که در حوزه مطالعات معماری دوره سلجوقی، کمابیش به عنوان نمونه‌ای واضح از ویژگی‌های سبکی معماری این دوره، موردتوجه قرار گرفته است. تجلی احسن شاخصه‌هایی چون آجرکاری‌ها و کتیبه‌های کوفی در کنار سایر وجوه شناخته شده دیگر، در انطباق و هم‌خوانی با نمونه‌های مشابه هم‌عصر، همواره این بنا را نزد محققین، در شمار یکی از شاخص‌ترین مصادیق معماری دور...
[ 5 ] - زیستگاه‌های کوچ‌نشینی کهگیلویه در دوران اسلامی (مطالعه موردی محوطه دلی یاسیر)
منطقه کهگیلویه به دلیل قرارگیری در بین ارتفاعات کوهستانی زاگرس جنوب غربی و سواحل جنوبی ایران از زیست‌بوم و اقلیم منحصر به فردی برخوردار است به گونه‌ای که شکل‌گیری استقرارها و شیوه‌های معماری ارتباط نزدیکی با زیست‌بوم و اقلیم منطقه داشته است. یکی از محوطه‌های تاریخی منطقه کهگیلویه، محوطه دلی‌یاسیر است که بر اساس منابع تاریخی محوطه‌ای از سده‌های متأخر اسلامی است که حدود هزار خانه از تر...
[ 6 ] - پژوهشی بر شناخت مجموعه ارسلان جاذب در دوره غزنوی در سنگ بست
محوطه تاریخی سنگ بست واقع در 35 کیلومتری جنوب مشهد، شامل بقایای شهری ویران، محصور با دیواری دفاعی و خندقی پیرامون آن است. مجموعه ای از بناهای ویران خارج از حصار این شهر، پیرامون مقبره منسوب به ارسلان جاذب والی توس در زمان سلطان محمود غزنوی (421-389هـ .ق/1030- 998م) وجود دارد. در این مقاله سعی شده است برای نخستین بار به مقبره ارسلان جاذب به عنوان جزیی از یک مسجد شبستانی، درون مجموعه ای از بناهای...
[ 7 ] - شناسایی و توصیف سنگ قبر خواجه علاءالدین علی صانعی باخرزی
باخرز در گذشته از جمله مناطق آباد و پر رونق خراسان (رضوی) بود که در مسیر هرات قرار داشت و خاستگاه نامآورانی چون سیفالدین باخرزی، تاجالدین باخرزی، ابوالمفاخر باخرزی، علیبنالحسن باخرزی، ابوالحسن باخرزی و خواجه علاءالدین علی صانعی باخرزی از صاحب منصبان دستگاه حکومتی سلطان حسین میرزا بایقرا بود. یکی از روستاهای تابعه باخرز در گذشته، رزه بود که اکنون نام آن به مشهد ریزه تغییر یافته است و از توا...
[ 8 ] - رابطه رنگ و درخشش فلزی با اندازه نانوذرات فلزی در تزئینات زرین فام
تزئین زرین‌فام لایه نازکی باساختار نانو است که ازنانوبلورهای مس و نقره فلزی پراکنده در یک بافت شیشه‌ای تشکیل شده است. درمورد لعاب‌های با تزئین زرین‌فام آنچه مشاهده می‌شود اعم از رنگ و یا درخشش، نتیجه جذب و پخش (بازتاب پخشیده) نور می‌باشد. اندازه نانوذرات فلزی بر رفتار متقابل این ذرات با نور و درنتیجه رنگ آنها تاثیری اساسی دارد. آنچه ناظر می‌بیند نتیجه جذب بعضی ازطول موج‌ها و پخش و/ یا بازتاب بع...
[ 9 ] - واکاوی کارکرد، مفاهیم، ساختار و تزئینات مناره خسروگرد سبزوار قرن 6 هجری
مناره در معماری اسلامی تقریبا عمری به درازای تاریخ اسلام دارد. این عنصر معماری با توجه حاکمان مرکزی و محلی توانسته است به یکی از نمادهای استوار قدرت اسلامی بدل شود که با کارکردهای گوناگون در سرتاسر دنیای اسلام به اشکال مختلف خود را نمایان کند. در دوره ی تاریخی سلجوقی از مناره در اکثر مناطق ایران برای استفاده های همچون میل راهیابی و یادمان پیروزی استفاده میشد. در این دوره مناره ها با تزئینات بسی...
نویسندگان همکار