رضا افهمی
استادیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه تربیت ندرس
[ 1 ] - بررسی عناصر نامتعارف در نگاره‌های شاهنامۀ بزرگ ایلخانی
شاهنامۀ بزرگ ایلخانی سرآغاز جنبش عظیم نگارگری ایرانی است. با وجود این، این شاهنامه تغییرات متعددی را در طول زمان داشته که شناسایی آنها محققان را قادر می‌سازد تا از تفاسیر نادرست در زمینۀ این اثر و تاریخ هنر ایران ممانعت به عمل آورند. در همین راستا، پژوهش حاضر، به منظور شناسایی آسیب‌های وارد بر پیکرۀ این شاهنامه در ادوار مختلف مرمت و فروش آن، به بررسی مجموعه برگه‌های برجای‌مانده پرداخته و ضمن شر...
[ 2 ] - راهبردهای تبلیغاتی در جهت تداوم برند* (مطالعه‌ی لوگوهای مناسبتی گوگل)
چکیده هر تولیدکننده‌ی محصول یا ارایه‌دهنده‌ی خدمات، به‌منظور معرفی محصول یا خدمات و فروش بیشتر نیازمند تبلیغات است. در این میان، توجه به ساخت و گسترش برند از اهمیت ویژه‌ای جهت موفقیت بنگاه‌های اقتصادی در عرصه‌ی رقابت‌های بین‌المللی برخوردار است. با هدف معرفی این‌گونه راهبردها، گوگل به‌عنوان یکی از موفق‌ترین نام‌های تجاری دهه‌ی اخیر انتخاب شد تا مهم‌ترین راهبردهایی که در راستای تداوم نام تجاری‌ا...
[ 3 ] - مطالعه و بررسی اصول ترکیب بندی در بشقاب¬های شکار ساسانی
چکیده از دوران ساسانی، به عنوان آخرین دوره شکوفایی فرهنگ و تمدن ایران قبل از اسلام، بخش قابل توجهی آثار زرین و سیمین به یادگار مانده است که میتوان آنها را یکی از پر مایهترین هنرهای فرهنگ و تمدن ایران زمین به حساب آورد. از آنجایی که هنر ساسانی عمدتاً درباری و نمایانگر فرّ و شکوه ایزدیِ پادشاهان ساسانی است، بنابراین اغلب آثار زرین و سیمین بجای مانده از این دوران، دربردارندة موضوعات و مضامینی مرتبط...
[ 4 ] - صورت‌های افلاطونی و ارسطویی فلسفه فیلم
شالوده‌های فلسفی پایداری که افلاطون و ارسطو بنا کردند، علاوه بر دنیای فلسفه، در رویکردهای نظری به هنر نیز تأثیراتی بر جا گذاشت. این مقاله درصدد است این تأثیرات را در حوزه‌ی فلسفه‌ی فیلم بررسی کند و با تقسیم سینما به دو جزء تصویر و حرکت، و دنبال کردن این دو جزء در هنرهای یونان باستان و توجه به شکلگیری فلسفه‌ی هنر افلاطون و ارسطو در مواجهه با این هنرها، دیدگاه صاحب‌نظران معاصر، یعنی یان ژاروی و...
[ 5 ] - طراحی و اعتبار یابی الگوی بومی برنامه درسی دوره ابتدایی مبتنی بر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر
هدف مقاله حاضر طراحی و اعتبار یابی الگوی بومی برای برنامه درسی دوره ابتدایی مبتنی بر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر باشد. به این منظور ابتدا با بررسی مبانی نظری و دیدگاه صاحب‌نظران دو رشته مطالعات برنامه درسی و هنر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر برای برنامه درسی به دست آمد، سپس میزان کاربردی بودن آنها از دیدگاه برنامه ریزان درسی دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بررسی شد تا الگوی پیشنهادی بر اساس مؤل...
[ 6 ] - بررسی گرایش به تفکر پایدار در سیستم طراحی و تولید سنتی ایران در آیین‌های فتوت اسلامی
This paper aims at studying art and traditional production in the rituals of Chivalry and their views on creating products. It also introduces sustainable design approach. And, in this comparative study, the similarities and differences between these two approaches have been discussed to find out their similarities and the potential for using it in today design approaches. For the possibil...
[ 7 ] - پیکره‌بندی و موضوع در نگاره‌های ایرانی (بررسی نسخه‌نگاره‌های شاهنامه تهماسبی)
Shah Tahmasb’s Shahnama, one of the richest collections of Persian painting, has been a valuable source of images for researchers. Cooperation of the famous Persian artists participating in the preparation of this manuscript has demonstrated the importance of this piece of art. The purpose of this article is to find a visual based on the connection between the subject and the composition ...
[ 8 ] - الگوی کاربردی پرورش خلاقیّت کودکان از طریق موسیقی توسط معلّمان غیرمتخصّص در مدارس ابتدایی (با اتّکا به تجارب آموزشی و نوآوری های موسیقایی جان کیج )
زمینه: نظر به اهمیّت خلاقیّت در توسعه جهانی و تأکیدبر پرورش آن در سنین کودکی و نقش هنر در شکوفایی آن ازیک سو و ابراز نگرانی ها مبنی بر «بحران خلاقیّت» و فقدان درک آن در مدارس، ازدیگرسو، لزوم ارائۀ راهکارهایی نو و کاربردی را در عصر حاضر ایجاب کرده است. هدف: پژوهش حاضر درصدد طراحی الگوی موسیقایی کارآمد برای پرورش خلاقیّت دانش آموزان دبستانی با قابلیّت کاربست توسط معلّمان غیرمتخصّص ایرانی و اعتبارسنجی آن...
[ 9 ] - شاهنامه بزرگ، سندی بر گفتمان ایرانی‌گرایی ایلخانان
به زعم بسیاری از محققین، نگارش شاهنامه بزرگ ایلخانی یکی از روش‌هایی بوده که ایلخانان با هدف مشروعیت بخشی به حکومت خود از طریق برقراری پیوند میان ایلخانان و شاهان اساطیری ایران در نگارخانه‌های دربار از تولید آن حمایت کردند. ● هدف چگونگی بازتاب و نحوة بیان قدرت و مشروعیت در نگاره‌های شاهنامة بزرگ ایلخانی.<br /...
[ 10 ] - طراحی الگوی خودشکوفایی مبتنی بر اخلاق اسلامی و مقایسه آن با تجربه زیسته هنرمندان خودشکوفا
جامعه‌شناسان بر اهمیت خودشکوفایی در هویت‌بخشی و سلامت جوامع مدرن تاکید کرده‌‌اند. پژوهشهای انجام گرفته درباره خودشکوفایی در فرهنگ‌های مختلف، تفاوت‌هایی را در سطح خودشکوفایی در جوامع نشان داده‌‌اند و تعریف خودشکوفایی مبتنی بر فرهنگ را لازم دانسته‌‌اند. در پاسخ به این ضرورت، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی خودشکوفایی مبتنی بر کمال از دیدگاه اخلاق اسلامی و مقایسه آن با تجارب زیسته هنرمندان خو...
[ 11 ] - طراحی افردنس چند سطحی به منظور ارتقاء کاربردپذیری محصولات تعاملی؛ مطالعه موردی: دستگاه خودپرداز
تناسب افردنس های محصولات و اطلاعات معرف آنها با سطح توانمندی های فیزیکی و شناختی کاربران، عاملی تعیین کننده در میزان کاربردپذیری محصولات مختلف، بخصوص محصولات تعاملی است. در بعضی از محصولات تعاملی، امکان شخصی سازی سطوح واسط کاربری و برخی از افردنس ها وجود دارد، اما در محصولات تعاملی عمومی که کاربران آنها از توانمندی های فیزیکی و شناختی متفاوتی برخوردارند، امکان شخصی سازی و تطبیق افردنس های محصول...
[ 12 ] - ریشه های شکل گیری نگارش نُت های گرافیکی در آثار جان کِیج
پژوهش حاضر به بررسی ریشه‌های شکلگیری نُت‌نویسی گرافیکی در آثار جان کِیج، آهنگساز بزرگ قرن بیستم و دلایل جایگزینی علایم و جنبه‌های بصری و نثرگونه به جای نُت‌نویسی مرسوم می‌پردازد. دلیلِ بررسی، توجه وی به آثار دیگر هنرمندان در این زمینه در کتاب "نُتاسیون" و ارجاعات وی به هنرمندان مؤثر بر موسیقی وی در مجموعه کُتب و سخنرانی‌های وی است. هدف، آشکار ساختن خط سیر تاریخی این تأثُر و دستیابی به دلایل گرایش وی ...
[ 13 ] - طراحی الگوی یکپارچه خودشکوفایی مبتنی بر نظریات انسانگرایانه
Purpose: The purpose of this study was to develop an integrated model of self-actualization based on humanistic theories to resolve problems in previous classifications. Method: The research method is qualitative thematic analysis with the statistical population of humanistic psychology texts including "Motivation and Personality", "The Farther Reaches of Human Nature", "Religions, Values and...
[ 14 ] - خوانش فرایند ادراک در شبیه خوانی؛ با تکیه بر نظریه پدیدارشناسانه مرلو-پونتی
مرلوـ‌پونتی در روش فلسفی خود با منشی آشتی‌جویانه میان رویکردهای عقل‌گرایانه و تجربه‌گرایانه و طرح پدیدارشناسی به عنوان «مسیر سوم»، مفاهیمی را به عنوان مبانی نظریه‌اش طرح می‌کند که با بهره‌گیری از آنها میتوان به گستره پژوهشی مرتبط با جنبه‌های تجربی و ادراکی گونه‌های نمایش فرهنگی ایرانی وسعت بخشید. فرضیه فراگیر مقاله حاضر این است که در بررسی فرایند ادراک در شبیه‌خوانی میتوان از برخی مفاهیم کلید...
[ 15 ] - تأثیرپذیری تزیینات معماری کرمان از فرهنگ ایرانی، هندی و چینی از عهد صفویه تا دوران معاصر
بیان مسئله: کرمان از دیرباز جایگاه تاریخی مهمی در ایران داشته و در دوره‌هایی این جایگاه با اهمیت‌تر شده است. از دوران صفوی و بعد از تبدیل بندرعباس به یک بندر مهم تجاری، کرمان به مرور تبدیل به یک نقطة مهم تجاری در پهنة کشور می‌شود و در یکی از شاخه‌های جادة ابریشم قرار می‌گیرد. در این زمان مبادلات زیادی با هندوستان و چین در کرمان انجام شده و در نتیجه این شهر از یک شهر درجه دو به یک شهر درجه یک تب...
[ 16 ] - تحلیل فرم و ترکیب‌بندی در خط نستعلیق بر اساس اصول نظریه گشتالت
خوشنویسی، از معدود هنرهای سنتی است که با توجه به مشخصات هندسی‌اش، فرم و قالب‌های مختلفی را تجربه نموده و به هنر مدرن معاصر، پیوند خورده است.در این نوشتار، به تحلیل نسبت‌های خط نستعلیق و ترکیب‌بندی حاصل از آن مبتنی بر فرایند ادراک گشتالت پرداخته و تلاش شده تا به سؤال ذیل پاسخ داده شود: چگونه میتوان با استفاده از اصول نظریه‌ی گشتالت، روش و اصولی معرفی نمود که امکان سنجش ترکیب‌های متفاوت آثار خ...
[ 17 ] - سیر دگرگونی ساختاری موسیقی جان کِیج (مطالعه موردی: آهنگ سازی، نُت نویسی، جایگاه مخاطب)
جان کِیج با گریز از سنّتهای موسیقی گذشته و فرارَوی از مرزهای متعارف آن، بر فکر و عمل موسیقایی نیمه دوم قرن بیستم تأثیر عمیقی داشت. این تأثیرگذاری، بهواسطه همکاری وی با جنبشهای نوظهور آوانگارد معاصرش و تأثیرپذیری از آنها و همچنین نوآوریها و ابتکارات متعدّدی بود که منجر به شکلگیری گستره وسیعی از آثار بسیار متنوع و خلاقانه در طول دوران حرفهایِ او شد. امّا پژوهشهای اندکی، روند تاریخی و عوامل مؤثر...
[ 18 ] - داستان گویی دیجیتال و نظریه ذهن: رسانه ای برای ذهن خوانی خلاق
نظریه ذهن(ذهنی کردن) یکی از ضروری‌ترین مهارت‌ها برای توسعه روابط اجتماعی است. از این رو پژوهشهای بسیاری در صدد یافتن روش‌هایی برای پرورش نظریه ذهن و به ویژه روش‌های مبتنی بر فعالیت‌های روایت‌محور و بر آمده از داستان اند. از آنجایی که فضای دیجیتال، در دوره معاصر شیوه ارتباطات بینافردی و همچنین فضای رودروی داستان‌سرایی را متحول ساخته است، اکنون امکانات دیجیتال بستری چندرسانه‌ای برای بیان و گوش...
نویسندگان همکار
حسن ملکی 1