احمد الستی
استادیار گروه هنرهای نمایشی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران
[ 1 ] - کارکردهای دراماتیک عمق میدان در سینمای ایران دهه ی 80
چکیده عمق میدان در سینمای ایران کارکردهای فراوانی داشته است اما تا کنون کمتر پژوهشی را می توان یافت که به چگونگی مواجه ی فیلمسازان ایرانی با عمق میدان پرداخته باشد. این پژوهش تلاش میکند تا با نگرشی تحلیلی-توصیفی به چگونگی برخوردِ کارگردان های ایرانی با سطوح متفاوت تصویر در دهه ی 80 بپردازد. در گام نخست شش فیلم از سینمای ایران به عنوان جامعه ی آماری انتخاب شده است: شب های روشن )فرزاد مؤتمن،...
[ 2 ] - زیباییشناسی قاببندی و قابزدایی در سینمای ایران دهه80
قاببندی یکی از مباحثی است که در زیباییشناسی تصویر دارای اهمیت فراوانی میباشد. اما علیرغم اهمیت این مبحث، تا کنون کمتر پژوهشی را درباره سینمای ایران میتوان مشاهده نمود که به قاببندی و جنبههای آن پرداخته باشد. این مقاله تلاش دارد تا با رویکردی توصیفی- تحلیلی، به زیباییشناسی قاببندی و ظرفیتهای تصویرسازی آن بپردازد. از همین روی در گام اول، هشت فیلم از سینمای ایران در دهه 80 به عنوان جا...
[ 3 ] - بررسی تطبیقی قیاس ارسطویی با سکانسهای شروع پنج فیلم کلاسیک
این مقاله به مطالعة پنج فیلم مهم سینمای کلاسیک هالیوود میپردازد و استدلال میکند که در دورة کلاسیک، سینمای داستانی از سلسلهای از اصول، راهکار و قرارداد برای آغاز و ورود به فیلمها تبعیت میکرد و تشریح میکند که این اصول بر مبنای نظریات فلاسفه در باب نحوه شناخت، درک و استدلال ذهن انسان بنا شده است. این مقاله در پی اثبات این نظریه است که در این دوره، استودیوها با استفاده از فلسفه، نسبت به تدوین...
[ 4 ] - تاثیر اکسپرسیونیسم آلمان بر بازیگری در سینمای آیزنشتاین
جهان سینما بیشتر به نظریهپردازیهای سرگئی میخائیلُویچ آیزنشتاین درباره مونتاژ اهمیت داده است، همین امر سبب شد که رویکردهای او در بازیگری نادیده گرفته شود. با توجه به اینکه آیزنشتاین به عنوان طراح صحنه و سپس کارگردان زیر نظر مستقیم میرهولد نظریه بیومکانیک را در تئاتر مسکو تجربه کرده بود، شباهتهای ساختاری و اجرایی زیادی بین بازیگری در سینمای آلمان و آثار هم عصران کانستراکتیویست خود در شوروی م...
[ 5 ] - واکاوی نحوه معناسازی در فیلم مستند «رضا» از مجموعه «روایتفتح» بر اساس شیوههای (بیل نیکولز) و الگوی تحلیل پنج سطحی (رولان بارت)
روایتفتح شامل فیلمهای مستندی است که هشت سال پایداری نیروهای مردمی را ثبت کردهاند. اهمیت این مجموعه، گذشته از ثبت وقایع تاریخی و جنگی، در مفاهیمی نهفته که در زمان خود با اقبال فراوان همراه بوده و حتی در زمان حال نیز بارها از رسانه ملی پخش شده است. این در حالی است که فرایند خوانش مخاطب و نسل جوان از اینگونه محصولات رسانهای میتواند متفاوت باشد و گاه با کم توجهی یا تحریف نیز مواجهه...
[ 6 ] - عکاسی، دستگاه تداومساز شمایلنگاری مدرن
میتوان ساخت شمایل را برخاسته از نگاه و فهم عمیق انسان از جهانبینی او دانست که از دیوارنگارههای کهن تا شمایلهای مذهبی مسیحی و سرانجام نمودهای عصر مدرن را شامل میشده و عموماً با کتمانِ نوعی ترس، خواست تسلط بر آنچه که میتواند چندپاره در آینده رخ دهد، به منظور دورکردن بلایا و مرگ و نیز دستیابی به مغفرت، بهروزی و سعادت همراه بوده است. در این صورت این پرسش به ذهن خطور میکند که چگونه است ک...
[ 8 ] - از اتوپیای خیالی تا دستوپیای واقعی سینمای ایران
بیان مسئله: تاریخ سینما نمونههایی را آشکار میسازد که نشان از آن دارد، فیلمسازان با خلق آثار خود در گونههای مختلف، در جهت نقد و تغییر جامعه کنونی و رسیدن به اتوپیا (آرمانشهر)ی مفروضشان در تلاش بودهاند، اما در رسیدن به این مسیر، ناپایدار و متزلزل بوده و شهر آرمانیشان را به دستوپیا (ویرانشهر) تبدیل کرده و به تصویر کشیدهاند. سینمای ایران نیز بر همین منوال رفتار نموده و تولیدات فراوانی را ت...
[ 9 ] - تاثیر قدرت تبلیغات محیطی بر تغییر هویت کلان شهرها و شهروندان آنها
شهرهای جدید و امروزی، آکنده از قطعات تصاویر، کالاها و کلمات چاپی پرشماری شدهاند که معنای شهر را تغییر میدهند و آن را هم به کالا و تصویر مبدل میکنند. در واقع شهروند شهر مدرن، پرسهزنی است که با سفر در فضای فیلمیکِ شهر، دچار وقفهای در وجود خود میشود؛ وقفهای که به وسیلۀ مونتاژی از این قطعات پر میشود و باعث تغییر هویت و تبدیل او به شیئ و کالا میشود. در این مقاله تحلیلی- توصیفی، سعی بر آن ا...
[ 10 ] - فرافیلم و نسبت «خود» و «دیگری» در سینمای عبّاس کیارستمی
فرافیلم آن دسته از فیلمهایی است که موضوع آن ماهیت سینما و امر فیلمسازی است، فیلمسازان این آثار با نگاه انتقادی به شیوة تولید معنا، تخیلی یا تصنعی بودن فیلم را برجسته کرده و به رویارویی با توهم موجود در فیلمهای متعارف و واقعگرا میپردازند. تقابل و کشمکش شخصیتها در آثار سینمایی بهعنوان یک اصل، اهمیت مطالعة نسبت «خود» و «دیگری» را در آنها بهخوبی نمایان میکند. نسبت خود و دیگری در بخش زیاد...
[ 11 ] - تحلیل فیلمکالتهای ایرانی:مطالعه هواداران پنج فیلمکالت منتخب از دهه50تا 80
: تعریف فیلمهای کالت به عنوان «فیلمهائی بعضا مهجور با هواداران اصطلاحا پروپاقرص» یکی از تعاریف پذیرفتهشده در بستر و تاریخ مطالعات سینمائی است. این پژوهش به مساله «شناخت دقیقتر رفتارها و ویژگیهای هویتی» جامعه آماری سطح الف(54نفر) از افرادی که در فرایند پژوهش در طول چهارسال از طریق شبکه های اجتماعی شناسائی شده و باتوجه به اعلام خود هوادار یکی از این پنج فیلم کالت ایرانی برگزیده خوانده شده اند،...
[ 12 ] - مفهوم خشونت در گفتمان با نگاهی به فیلم "پنهان" اثر میشائل هانکه
با وجود گستردگی طیف معانی گفتمان در نظریههای مختلف ادبی و فرهنگی، منظور مورد نظر این مقاله، گفتمان از منظر میشل فوکو است که به مجموعه قواعد و ارزشهای حاکم بر هر عصر که طی فرایند طرد و حذف حاکمیت یافته و حقیقی تلقی میشود، اطلاق میگردد. گفتمان در این مفهوم دربردارندهی حذفها و خشونتهایی است که از سوی ساختارهای قدرت اعمال شده و آن را مرزبندی میکنند. سینما به عنوان یکی از ابزراهای قدرت در ا...
نویسندگان همکار