اصغر عزیزیان
گروه مهندسی آب، دانشکده فنی- مهندسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)
[ 1 ] - ارزیابی مدل هیدرولوژیکی بزرگ مقیاس VIC-3L برای شبیهسازی دبی رودخانه و تحلیل حساسیت آن در مقیاس‌های زمانی مختلف (مطالعه موردی: حوضه آبریز چالوس)
مدلهای هیدرولوژیکی بزرگ مقیاس به علت دارا بودن اساس فیزیکی و در نظر گرفتن عمده فرآیندهای تأثیرگذار در بیلان انرژی و آب حوضه، از قابلیت مناسبی جهت برآورد توزیع مکانی رطوبت و دمای خاک، میزان تبخیر و تعرق و جریان رودخانهای برخوردار میباشند. یکی از پرکاربردترین مدلهایی که در دهههای اخیر مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته گرفته است، مدل نیمه توزیعی VIC-3L میباشد. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی و...
[ 2 ] - بررسی اثر الگوریتم‌های روندیابی جریان و توان تفکیک مدلهای ارتفاعی رقومی بر شاخص توپوگرافی و عملکرد مدل نیمه توزیعی TOPMODEL (مطالعه موردی: حوضههای آبریز کسیلیان و کارده)
نقش الگوریتم‌های روندیابی جریان، برای استخراج پارامترهای ژئومورفولوژیکی حوضههای آبخیز و مدلسازی توزیعی فرآیند بارش- رواناب، غیرقابل انکار میباشد. در پژوهش حاضر به ارزیابی اثر چند الگوریتم پرکاربرد (D8, MFD, Lea) بر شاخص توپوگرافی و نیز عملکرد مدل نیمهتوزیعی TOPMODEL در ابعاد سلولی مختلف پرداخته شده است. نتایج حاصل از ارزیابی مدل در دو حوضه آبخیز کسیلیان و کارده، با دو مساحت و دو اقلیم متفا...
[ 3 ] - تعیین مقیاس نقشه بهینه برای استفاده در مدلسازی هیدرولیکی سیلاب (با رویکرد اقتصادی-هیدرولیکی)
یکی از مهمترین روشهای معرفی هندسه رودخانه استفاده از مدلهای رقومی ارتفاعی (DEMs) با ساختار رستری میباشد. از جمله مهمترین مواردی که بر کیفیت و کمیت یک DEM تأثیرگذار هستند می‌توان به توان تفکیک DEM و همچنین مقیاس نقشه توپوگرافی مورد استفاده برای ساخت آن اشاره نمود. در پژوهش حاضر و با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی با مقیاس‌های مختلف، میزان حساسیت مدل هندسی سطح زمین و متعاقب آن پارامترهای هیدر...
[ 4 ] - ارزیابی و تحلیل عدم قطعیت معادلات مختلف برآورد زمان تمرکز (حوضه مورد مطالعه: حوضههای آبریز امامه و کسیلیان)
وابستگی معادلات زمان تمرکز به پارامترهای مختلف آنها را در معرض عدم قطعیت‌های ناشی از تغییرات شدت بارش، مقیاس نقشه توپوگرافی و کاربری اراضی، توان تفکیک مدلهای رقومی ارتفاعی و همچنین آستانه شکل‌گیری آبراهه‌ها قرار می‌دهد. در پژوهش حاضر به ارزیابی و تحلیل عدم قطعیت 20 معادله پرکاربرد و متداول در زمینه محاسبه زمان تمرکز در دو حوضه آبریز کسیلیان و امامه پرداخته شده است. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد ...
[ 5 ] - ارزیابی عملکرد روش پردازش تصویر در تخمین ضریب زبری مانینگ در لایه سطحی بستر رودخانه‌ها
با توجه به اهمیت برآورد مناسب ضریب زبری در مطالعات مهندسی رودخانه، در تحقیق حاضر به ارزیابی روش پردازش تصویر در تخمین ضریب زبری مانینگ لایه سطحی بستر رودخانه‌ها پرداخته شده است. ارزیابی روش مزبور در بازه‌ای 5/7 کیلومتری از رودخانه شلمان‌رود گیلان با کاربرد هم‌زمان روشهای دانه‌بندی با الک و پردازش تصاویر دیجیتال صورت گرفته است. پردازش تصاویر تهیه‌شده از بستر رودخانه حاکی از آن است که این روش از...
[ 6 ] - اثر ابعاد سلولی مدلهای ارتفاعی رقومی بر متوسط شمارة منحنی به‌دست‌آمده از روش مبتنی بر تئوری مازاد رطوبت اشباع (روش WI-CN)
هدف این تحقیق بررسی اثر توان تفکیک مدلهای ارتفاعی رقومی (DEMs) بر مقادیر شمارة منحنی به‌دست‌آمده از روش WI-CN بود. این روش نوین به علت استفاده از مفاهیم مازاد رطوبت مدل نیمهتوزیعی TOPMODEL به شاخص توپوگرافی و متعاقب آن مقیاس DEM استفاده‌شده وابستگی زیادی دارد. نتایج کاربرد این روش در حوضة آبریز کسیلیان به ازای ابعاد سلولی مختلف حاکی از آن بود که متوسط شمارة منحنی حوضة به‌دست‌آمده از روش مزبور...
[ 7 ] - ارزیابی مدلهای رقومی ارتفاعی مبتنی بر سنجش از دور جهت کاربرد در مدلسازی هیدرولیکی سیلاب
عدم دسترسی به نقشه‌های زمینی با دقت بالا بویژه در حوضههای فاقد آمار، بسیاری از پروژه‌های مرتبط با مبحث سیلاب و هیدرولیک جریان را با چالشی اساسی روبرو مینماید. نقطه مقابل نقشه‌های زمینی، DEMهای مبتنی بر سنجش از دور قرار دارند که به علت یکنواختی داده‌ها و دسترسی رایگان به آنها در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از محققین در مطالعات مختلف به ویژه مدلسازی هیدرولیکی سیلاب قرار گرفته‌اند. پژوهش حاضر ب...
[ 8 ] - توسعه روشی نوین برای تخمین شماره منحنی حوضه با استفاده از مفهوم مازاد اشباع (مطالعه موردی: حوضه آبریز کسیلیان)
در سالهای اخیر روشهای تجربی و مدلهای ریاضی متعددی جهت تخمین رواناب توسعه داده شده است که از مهمترین و پرکاربردترین این روش‌ها می‌توان به روش شماره منحنی SCS اشاره نمود. یکی از ویژه‌گی‌های بارز این روش استفاده از پارامتری به نام شماره منحنی (CN) برای تبدیل بارش به رواناب میباشد. در حال حاضر از ابزارهایی همچون GIS، RS و تلفیق نتایج آنها با نقشه‌های خاکشناسی و بازدیدهای میدانی جهت محاسبه این ...
[ 9 ] - پایش زمانی و مکانی داده های بازتحلیل شده ECMWF و منابع بارشی مبتنی بر تکنیکهای سنجش از دور
از میان مولفههای اقلیمی، بارش به علت دارا بودن تغییرات مکانی و زمانی قابل توجه، یکی از پیچیده‌ترین پدیده‌ها در چرخه هیدرولوژیکی بشمار می-آید. با توسعه روزافزون تکنولوژی‌های ماهوارهای در دهههای اخیر، امکان دسترسی به منابع بارشی با توان تفکیک مکانی و زمانی بالا برای بسیاری از نقاط جهان فراهم شده است. در پژوهش حاضر به ارزیابی عملکرد زمانی و مکانی یکی از مهمترین منابع بارشی مدل مبنا به نام ECMW...
[ 10 ] - بررسی اثر روشهای مختلف برآورد فاکتورتوپوگرافی بر تخمین میزان رسوب خروجی از حوضه به روش RUSLE (مطالعه موردی: حوضه آبریز باراجین، قزوین)
یکی از مهمترین روشهای محاسبه فرسایش در سطح حوضه و رسوب خروجی از آن استفاده از مدل RUSLE میباشد. بررسی تحقیقات گذشته در زمینه کارائی این مدل حاکی از اهمیت بسیار بالای فاکتور توپوگرافی که خود متشکل از دو عامل شیب و طول شیب میباشد، دارد. تاکنون روابط متعددی برای محاسبه این فاکتور توسعه داده شده است که انتخاب مناسب‌ترین رابطه برای تخمین آن موجب ایجاد سردرگمی برای محققین می‌گردد. لذا پژوهش حاضر ...
[ 11 ] - روشی نوین برای پهنه بندی خطر سیلخیزی در بستر GIS (مطالعه موردی: حوضه های آبریز استان مازندران)
در حال حاضر روشهای مختلفی برای اولویت‌بندی و تعیین پتانسیل سیلخیزی حوضههای آبریز وجود دارد که استفاده از دیدگاه توزیعی مبتنی بر GIS از اقبال بیشتری در بین محققین برخوردار میباشد. به همین منظور، در پژوهش حاضر از یک روش توزیعی نوین برای محاسبه وزن لایه‌های موثر در تعیین وضعیت سیلخیزی حوضه (که در آن اندرکنش بین فاکتورهای مورد استفاده نیز در نظر گرفته می-شود)، استفاده شده است. پس از محاسبه ضرا...
[ 12 ] - ارزیابی کارائی منابع بارشی بازتحلیل شده و مبتنی بر تکنیکهای سنجش از دور جهت مدلسازی هیدرولوژیکی با استفاده از مدل بزرگ مقیاس VIC-3L
باتوجه به گسترش روز افزون تکنولوژی‌های ماهوارهای و قدرت محاسبات رایانه‌ای، پایگاههای بارشی با توان تفکیک زمانی و مکانی مختلفی ایجاد شده است که بر خلاف ایستگاههای زمینی دارای پوشش مکانی بسیار زیادی میباشند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارائی پایگاههای بارشی باز تحلیل شده ECMWF و PERSIAN جهت مدلسازی هیدرولوژیکی با استفاده از مدل بزرگ مقیاس VIC-3L در حوضه آبریز سفیدرود پرداخته شده است. نتایج ح...
[ 13 ] - بررسی عملکرد مدلهای بازتحلیل شده پایگاه Earth2Observe و مدل سطح زمین VIC-3L در برآورد رواناب خروجی از حوضه های آبریز
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارایی عملکرد مدلهای بازتحلیل شده GHM و LSMs مربوط به پایگاه اطلاعاتی Earth2Observe در تخمین رواناب خروجی از حوضه سفیدرود به انجام رسیده است. همچنین برای به چالش کشیدن عملکرد مدلهای مذکور، از نتایج مدل واسنجی شده مدل VIC-3L که بر اساس داده‌های دبی مشاهداتی صورت گرفته است نیز استفاده گردید. بر اساس شاخص‌های آماری ضریب همبستگی (CC) و شاخص کارائی نش-ساتکلیف (NS) نتایج نشا...
[ 14 ] - ارزیابی عملکرد داده‌های بازتحلیل شده Era-Interim در تخمین بارش روزانه و ماهانه
تخمین صحیح بارش در شبیهسازی سیلاب، پایش خشکسالی و مدیریت منابع آب امری ضروری و مهم بشمار میآید. در حال حاضر بخشهای عمدهای از جهان، فاقد ایستگاههای اندازهگیری بارش زمینی هستند و حتی در صورت وجود از نظر زمانی و مکانی دارای پوشش مناسبی نیستند و همین مساله مطالعات منابع آب را با چالشی اساسی روبرو مینماید. یکی از مهمترین منابع بارشی موجود، پایگاههای بارشی مدل مبنا میباشد که با تلفیق فنآو...
[ 15 ] - واسنجی مدل هیدرولوژیکی VIC-3L با استفاده از داده‌های ماهوارهای رطوبت سطحی خاک
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارائی داده‌های ماهوارهای رطوبت سطحی خاک ASCAT در واسنجی مدل هیدرولوژیکی VIC-3L در سطح حوضه آبریز سفیدرود به انجام رسیده است. نتایج بدست آمده در گام زمانی روزانه حاکی از آن است که در صورت استفاده از منبع رطوبتی ASCAT مقدار ضریب همبستگی بین رواناب شبیهسازی شده و مشاهداتی در حدود 75/0 میباشد و این در حالیست که در صورت استفاده از داده‌های جریان مشاهداتی برای واسنجی مدل...
[ 16 ] - تاثیر شرایط اقلیمی و توپوگرافیکی سطح زمین بر عملکرد محصولات بارشی خانواده PERSIANN در سطح ایران
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارائی محصولات بارشی خانواده PERSIANN در مقیاس ماهانه (در بازه زمانی 2000 تا 2019) و با استفاده از 355 ایستگاه سینوپتیک واقع در سطح کشور ایران به انجام رسیده است. همچنین بررسی عملکرد منابع بارشی مذکور در اقلیم‌ها و شرایط توپوگرافیکی مختلف ایران از دیگر اهداف این تحقیق میباشد. نتایج حاکی از آن است که منبع PERSIANN-CDR به علت استفاده از داده‌های جهانی GPCP جهت حذف اریب ...
[ 17 ] - بررسی کارایی منابع تبخیر و تعرق بازتحلیل‌شده برای واسنجی مدل هیدرولوژیکی توزیعی با رویکرد کاربرد در حوضههای فاقد آمار
محدودیتهای موجود در دسترسی به مقادیر جریان مشاهداتی با کفایت مکانی و زمانی مناسب در سطح حوضههای آبریز سبب ایجاد مشکلاتی در کاربرد مدلهای هیدرولوژیکی برای محققین شده است. از سویی دیگر با توجه به گسترش فناوریهای ماهوارهای در سالهای اخیر، منابع اطلاعاتی ارزشمندی از مولفههای بیلان آب با استفاده از تکنیکهای سنجش از دور و دادهگواری تهیه و در اختیار پژوهشگران قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف...
[ 18 ] - کاربرد اطلاعات پایگاه های داده های هواشناسی مختلف در برآورد عملکرد و نیاز آبی گندم (مطالعۀ موردی: دشت قزوین)
دمای هوا و بارندگی، کمیت و کیفیت تولیدات محصولات کشاورزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بنابراین برآورد و بررسی تغییرات مکانی-زمانی آن اهمیت دارد. در بسیاری از مناطق کشور به دلیل تراکم کم ایستگاههای اندازهگیری و یا دورۀ آماری کوتاه ایستگاههای جدید، اطلاعات زمانی و مکانی محدودی در دسترس است. پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی استفاده از داده‌های پایگاهها هواشناسی شبکهبندیشدة CRU، AgMERRA، AgCFSR و G...
[ 19 ] - تخمین بارش با استفاده از تصاویر ماهوارهای رطوبت سطحی خاک ASCAT در حوضههای نیمهخشک و مرطوب ایران
یکی از روشهای نوین تخمین بارش استفاده از الگوریتم SM2Rain میباشد که با محوریت برآورد بارش با استفاده از تغییرات رطوبت خاک و حل معکوس معادله بیلان آب خاک توسعه داده شده است. در تحقیق حاضر به ارزیابی عملکرد این الگوریتم در تخمین بارش روزانه در سطح دو اقلیم خشک/نیمهخشک (خراسان رضوی) و مرطوب (مازندران) ایران و با استفاده از داده‌های منبع رطوبتی ASCAT در بازه زمانی 2006 تا 2013 پرداخته شده است. ن...
نویسندگان همکار