شهره جوادی
دکتری تاریخ هنر، استادیار گروه مطالعات عالی هنر دانشگاه تهران
[ 1 ] - زیبایی‌شناسی منظر شهری تهران
نگاه زیباشناسانه و تحلیل ویژگی‌های زیبای یک شهر اگر منطبق بر اصول و معیارهای خاص زیبایی‌شناسی شهری باشد و علاوه بر رویکرد کالبدی، فرآیندها و زندگی جاری در این فضاها و حالی که القا می‌کنند را دربر بگیرد، بسیاری شهرها را می‌توان با دیدی متفاوت نگریست و به مراتبی از زیبایی در منظر و محیط آنها پی برد که شاید پیش از این ادراک نشده باشند. تهران اگرچه شلوغ و بی‌نظم است و زندگی در آن دشوار و طاقت فرساس...
[ 2 ] - تحلیل منظره‌پردازی نگاره همای و همایون
منظره‌پردازی و گرایش به طبیعت در مینیاتور شاخه‌ای از هنر طبیعت‌گرای ایران باستان است که ریشه در باورها و آیین‌های نیاکان ما دارد. آنچه فضای مینیاتور را با خیال و رویا و به عقیده جمعی از اندیشمندان به عالم مثال و عالم تجرید پیوند می‌زند، شیوه قرار‌گیری عناصر واقعی و طبیعی است که در زمان و مکانی واقعی نمی‌گنجد و به گونه‌ای غیر متعارف، رویایی و نمادین در کنار هم قرار گرفته‌اند. این مقاله با استناد...
[ 5 ] - نگاه آیینی به گردشگری ایرانی
گردشگری آیینی حاصل پیوند سفر با فرهنگ است. سفری که به واسطه آن انسان موفق به کشف آیینها، اعتقادات و باورهایی می‌شود که در روح مکان جاری است و ریشه در فرهنگ کهن این مرز و بوم دارد. این آیینها اکثراً وابسته به زمین و مکان هستند، به عبارتی مکان و آیین در قالب یک موجود زنده به حیات خود ادامه داده و می‌دهند. یکی جسم است و دیگری روح. گردشگری آیینی نوع خاصی از گردشگری فرهنگی است که آدمی را با اعتقادا...
[ 6 ] - مکان‌های مقدس مازندران
- استان مازندران به جهت حکومت‌های محلی شاهزادگان ساسانی که تا سده چهارم هجری نیز تداوم داشته است: دارای پیشینه ای قوی از هنر، معماری، آیین و سنن کهن ایرانیان می‌باشد. تداوم هنر و تمدن ایرانیان باستان را در دوران اسلامی نیز شاهد هستیم. به طوری که تا امروز نیز شواهد بسیاری به‌ویژه در زمینه زیارتگاه‌ها و اماکن مقدس این استان در گوشه و کنار این مرز و بوم به چشم می خورد. در این مقاله به بعضی از این...
[ 7 ] - درخت هاى آیینى
[ 8 ] - اماکن مقدس با پیشینۀ نیایشگاهِ «مهر»
صخره‌ها و غارهای طبیعی، چارتاقی و اماکن غاری شکل زیرزمینی یا به اعتقاد بسیاری از نظریه‌پردازان و صاحب‌نظران مکان‌هایی در ارتباط با نیایش مهر (میترا) بوده‌اند وجود این اماکن در دل کوه و صخره یا در زیر زمین و غارها بازگشت به باورهای میترایی دارد که زاده شدن مهر از دل سنگ و صخر (یا طبق استوره ایران از نوری که از برهم خوردن دو صخره ایجاد شده (صاعقه) و سپس قربانی گاو در غار) بوده و نیایش ایزد در م...
[ 9 ] - طبیـعت و عناصـر منظر در فرهـنگ و هنـر ساسانـی
ساسانیان پارسی‌نژاد که وارث تمدن و هنر اشکانی و هخامنشی بودند حدود 5 قرن بر سرزمین ایران حکومت کرده و آثار بی‌شماری از معماری، نقش‌برجسته، نقاشی، پارچه‌بافی، ظروف، اشیای فلزی و شیشه‌ای، جنگ‌افزار و سکه‌های ارزشمندی به‌جهت نقش و نگارهای نمادین و خط‌نگاره‌های پهلوی خلق کردند که شماری از آنها بر‌جای مانده است. هنر ساسانی، هنر «نوین ایرانی» است که سنت‌های پیشین را در خود دارد و با منظره‌سازی‌های ...
[ 10 ] - پاره های گمگشتة ایران هنر و تمدن در خراسان بزرگ و ماوراءالنهر آسیای میانه
بخش عظیمی از آسیای میانه از دیرباز جزئی از سرزمین وسیع ایران و خطة خراسان بزرگ به شمار میرفت. در این منطقة جغرافیایی فرهنگی اقوام ایرانی و ترک با آیینها و باورهای گوناگون میزیستند که تمدن و هنری باشکوه را در دوران باستان و عصر اسلامی رقم زدهاند. با وجود مصائب بسیار که در گذر زمان به ساکنان این مرز و بوم تحمیل شد، فرهنگ آنها همچنان استوار مانده است. سلطة کمونیسم نیز گرچه فاجعهای گران بود اما نت...
[ 11 ] - رویکرد منظر در ایجاد سرزندگی خیابان ولی‌عصر با تأکید بر ایجاد حس مکان
یان مسئله : تفکرات مدرنیستی و جزءنگر در دهه‌های گذشته سبب شده تا شهر به مثابه موجودی زنده، شادابی و سرزندگی خود را از دست داده و خیابان، رکن اصلی تشکیل دهنده چارچوب و ساختار اصلی فرم شهرها و مقصد و تفرجگاه مردم قبل از این دوره، به مسیری ترافیکی سرشار از دود تنزل یابد. کلانشهر تهران از این قاعده مستثنی نبوده و نگاه کالبدی و دوقطبی (دوآلیسم دکارتی) باعث عدم ایجاد حس مکان و در نتیجه عدم شکل‌گیری ف...
[ 12 ] - بررسی مفاهیم نمادین رنگ در هنر نقاشی مصر باستان و منشأ آنها در طبیعت پیرامون
● بیان مسئلهانسان در طول تاریخ، به طرق مختلف از جمله هنر نقاشی به بیان احساسات و ذهنیات خود پرداخته است. در طول تاریخ، نقاشی اهداف مختلفی از امری مقدس در انحصار گروهی خاص تا وسیله گذراندن اوقات فراغت برای عموم انسان‌ها داشته است. همچنین نقاشی، حامل مفاهیم واقعی و سمبلیک بوده است. در برخی موارد واقعیت پیرامون آنچنان که بوده تصویر می‌شده و در سایر موارد تصاویری غیر واقعی با مفاهیمی سمبلیک ت...
[ 13 ] - تداوم نشانه‌ها و بقایای معماری "مهری" قفقاز در کلیساهای ارمنستان و گرجستان
ارامنه، آریایی و هم‌نژاد ایرانیان هستند که به جهت اعتقادی اشتراکات زیادی دارند، از جمله پرستش ایزدان مهر، اناهیتا و اهورامزدا که معمولاً در بلندی‌ها به نیایش آنان می‌پرداختند. رسم برپایی معابد برفراز کوه‌ها و تپهها و تبدیل آن به کلیسا و صومعه‌های قرون اولیه مسیحی از این باورها برخاسته چنان‌که نمونه‌های آن در زیارتگاه‌های بی‌شماری بر تپهها و کوه‌ها وجود دارد که پیشینة آنان به گذشته‌های دور و ز...
[ 14 ] - تجلی قداست آب در آرامگاه سعدی شیراز
مکان‌های مقدسی که در سرزمین ایران وجود دارند، روزگاری در کنار کوه، چشمه و یا درخت مقدس شکل گرفته‌اند که یادگاری از باورهای کهن ایرانیان مبتنی بر طبیعت‌گرایی بوده و ریشه در اعتقاد به ایزدان مهر و اَناهیتا دارد. بعضی از این مکان‌ها، پس از روی‌آوردن ایرانیان به اسلام، تغییر کاربری داده و به امامزاده‌ها و مقابر بزرگان دین و عرفان تبدیل شده‌اند. اما این مکان‌ها همچنان با خود نشانه‌هایی از عناصر مقدس ...
[ 15 ] - مزار پیرمراد، منظر فرهنگی ـ آیینی شهرستان بانه
منظر فرهنگی مفهومی دربردارندة ارزش‌های فرهنگی ـ طبیعی بوده که حاصل تعامل میان انسان و طبیعت در طول تاریخ است. علاوه بر این مناظر فرهنگی دربرگیرنده، حافظ و بیانگر هویت و تاریخ یک منطقه و ساکنین آن هستند و از این رو حفاظت از مناظر فرهنگی و ارزش‌های آن از اهمیت به سزایی برخوردار است. منظر فرهنگی، منطقه‌ای جغرافیایی را شامل می‌شود که در آن آثار فرهنگی و جلوه‌های طبیعی با رویدادهای تاریخی و فعالیت...
[ 16 ] - منظره¬های بومی منبع الهام نقش¬پردازی در کاشی¬های مجموعه ابراهیم¬خان کرمان
نقش¬پردازی در کاشی¬کاری¬های مجموعه ابراهیم¬خان نمونه¬ای ارزنده از منظره‌سازی به شیوه ترکیبی ایرانی‌ـ اروپایی است که کاربرد عناصر بومی و منطقه¬ای در آن کاملاً مشهود است. عناصری از طبیعت و منظر مانند کبک کوهی، درخت شکوفه، و انواع گل¬های کوهی که در منطقه کرمان یافت می¬شود و نقش آنها بر فرش¬های کرمان نیز وجود دارد. همچنین مقایسه بعضی از نقش¬ها با کاشی¬کاری¬های ترکیه عثمانی که متأثر از تزیینات ایران...
[ 17 ] - نقش برجسته ها و مجسمه های هند باستان در هنر بودایی
در طی سده ششم پیش از میلاد دو دین بزرگ در هند پدید آمد. آیین بودا 1 و جین 2، که تاثیر عمیقی بر فرهنگ و هنر هند از سده ی سوم پیش از میلاد تا سده ی هفتم میلادی داشت. به بیانی این دو فرقه در سیر مذهب هندوئیسم به ظهور رسیدند که به مسئله غامص زندگی هندوان یعنی نجات از قانون کرمه و رهایی از چرخه پیاپی تولد و مرگ (سمسارا)، هر یک با نگاهی متفاوت جداگانه پاسخی اندیشیده و به طرق مختلف سعی کرده اند آن معم...
[ 18 ] - سنگ نگاره خسرو پرویز در تاق بستان
فرمانروایان ساسانی را رسم بر این بود که پیرامون شهرهای بزرگ و مکان های مساعد طبیعی باغ های سرسبز و زیبایی ایجاد می نمودند. این فضاهای سبز و خرم پردئز (پردیس) نامیده می شدند. تاق بستان را باید یکی از این پردیس های دوره ساسانی دانست. نقش برجسته خسروپرویز در ایوان بزرگ تاق بستان واقع شده است. در این نقش خسرو از اهورا مزدا و آناهیتا تاج ستانی می کند. خسروپرویز سنت تاجگیری از ایزدان را که بیش از دو ...
[ 19 ] - عناصر منظر در هنر ساسانی
[ 20 ] - نسبت عکاسی با منظر شهر، نقش‌آفرینی عکس شهدا در زندگی شهری
آنچه برای نسل باقی‌مانده از دفاع مقدس و مدافع ارزش‌های انقلاب اسلامی در جنگ تحمیلی و برای نسل بعد از جنگ و نسل حاضر دارای اهمیت بسیار است، شناخت دقیق ابعاد دفاع مقدس و ارزش‌های نشئت‌گرفته از آن و همچنین استمرار و حفظ این دستاوردها و ارزش‌هاست که می‌بایست به خوبی تبیین و بازتعریف شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اهمیت نحوۀ استفاده و کاربرد عکس‌های رزمندگان در دوران جنگ و پس از آن در فضاهای شهری به ویژ...
نویسندگان همکار