اشرف‌السادات موسوی لر
دکتری پژوهش هنر / دانشگاه الزهرا
[ 1 ] - مجسمه در میدان یا غار افلاطونی؟
پس از دوره قاجار با الگوبرداری از مدرنیسم غربی، در شهر تهران فضاهایی موسوم به میدان ایجاد شد که از معنای تاریخی «میدان» در زبان فارسی به مثابه فضایی تعاملی، تجمع‌پذیر و پیاده‌مدار، دور و به «فلکه» به منزله فضای مناسب برای تردد سواره نزدیک بوده است. متأسفانه امروز این دو عنصر شهری- میدان و فلکه- یکی انگاشته می‌شود. از پیامدهای مخرب این انطباق، قرارگیری مجسمه در مرکز این فلکه‌هاست که در حال حاضر ...
[ 2 ] - بازیابی لایه های هویتی در هنر دوره قاجار (مطالعه موردی روی کاشی های دوره قاجار)
مساله هویت در هنر ، به عوامل گوناگونی چون اعتقادات و اندیشه های مذهبی ، جهان بینی ، روابط اجتماعی و سیاسی ، پیشینه و قدمت تاریخی و مواردی از این دست بستگی دارد . همچنین هویت موجود در اثر هنری ، هویتی تک بُعدی نیست بلکه دارای وجوه و لایه های مختلفی است که هر وجه از آن به عوامل متفاوتی باز می گردد . لذا هر اثر هنری می تواند دارای تعداد لایه های هویتی باشد که یک یا چند لایه در سطوحی پنهان از مخاط...
[ 3 ] - بازتاب آراء فلوطین در زیباییشناسی هنر ایرانی _اسلامی (با تأکید بر کتاب‌آرایی و معماری)
همزمان با شروع نهضت ترجمه در جهان اسلام، تعداد بسیاری از منابع فلسفی و الهیات به زبان عربی برگردان شد و اندیشمندان از این منابع استفاده کردند. فلوطین از فیلسوفان قرن سوم میلادی با فلسفه نو افلاطونی، به دلیل نزدیک کردن اندیشه‌های افلاطون و ارسطو به یکدیگر توانست بر اندیشه‌های بسیاری از فیلسوفان اسلامی، تأثیر گذارد؛ چنان که می‌توان اثر بسیاری از اندیشه‌های فلوطین را در افکار فلسفی عارفان اسلامی، ...
[ 4 ] - مطالعۀ تطبیقی نمادهای مقاومت در نشانه‌های دانشگاهی ایران
آیا در نشانه‌های دانشگاهی معاصر از نمادهای «مقاومت و پایداری» بهره گرفته شده است؟ اصولاً مسئلۀ مقاومت در محیط فرهنگی دانشگاه چگونه تصویری می‌تواند داشته باشد؟ نشانه‌های دانشگاهی علاوه بر نمایش هویت سازمانی به زبان تجسمی می‌بایستی بیانگر رسالت جهل‌زدایی نیز باشند. در واقع مقاومت در برابر هجمه‌های غیرفرهنگی از جمله وظایف ماهوی و مستمر مراکز علمی و دانشگاهی بوده است. هدف از مقالۀ حاضر شناسایی نماده...
[ 5 ] - معرفی انجیل خطی هُوانِس با تأکید بر تحلیل بصری نگاره‌ها و معرفی مکتب واسپوراکان
در فرهنگ ارمنی، نسخه‌های خطی، ارزش والایی دارند و کتاب‌آرایی و نگارگری از هنرهای شاخص ارمنیان به‌شمار می‌رود. انجیل هُوانِس متعلق به نیمه‌ی‌‌دوم قرن14 در موزه‌ی خاچاطور گِساراتسی، نمونه‌ی شاخصِ شیوه‌ای از نگارگری ارمنی است که در مکتب واسپوراکان پدید آمد. تاکنون پژوهش‌های انجام‌شده درباره‌ی هنر ارمنی در ایران، بیشتر به معماری و نقاشی‌های دیواری ارمنیان اصفهان پرداخته و نگارگری ارمنیان ـ یکی از...
[ 6 ] - مقایسه تجلی الهه زولو و خدای پدر در دیوارنگاره دوربان با تکیه بر نظریه فضای سوم هومی‌بابا
Homi Bhabha emphasizes that hybridity is the result of a movement of the two discourses of colonizer and colonized towards each other in the third space. The result would be a totally new object (hybridity) which can change the discourse of power and cause a new movement in society. This study has been done to explore the third space and its influences on visual arts, and it is tried to define ...
[ 7 ] - مطالعه تطبیقی شاخصه های صوری نقاشی قاجار با چند نگاره از شاهنامه عمادالکتّاب
The Qajar paintings can be categorized into two main periods: the first period, initiated at the beginning of the reign of Fath-Ali Shah and continued until the reign of Naser al-din Shah. It focuses on the combination of ornamental and Persian painting forms with the achievements of naturalist art such as perspective principle and its important feature is the total domination of Persian art. I...
[ 8 ] - «هنر شهری» به مثابه پدیده‌ای منظرین در جامعة امروز
امروز در ادبیات «هنر شهری» کشورمان یا اهداف آثار هنر شهری را در تأثیرات آن بر ارتقای کیفیت منظر شهر مبنای تعریف قرار می‌دهند و یا انواع آثار هنری حاضر در شهر را به عنوان هنر شهری قلمداد می‌کنند. اما نکته قابل تأمل این است که در پژوهش‌های صورت گرفته مشخص نیست هنر شهری چیست؟ چگونه بر کیفیت منظر شهر اثر می‌گذارد؟ و آیا همه آثار هنری موجود در شهر موجد چنین کیفیاتی می‌شوند؟ با گسترش حضور آثار هنری ...
[ 9 ] - بررسی سیر تاریخی تحول نقش نگاره بزکوهی در دوره ساسانیان
تحقیق حاضر یک تحلیل محتوایی را بر نقش نگاره‌های یافت شده بزکوهی متعلق به دوره زمانی پیش‌ازتاریخ تا ساسانیان ارائه نموده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده حضور سبک طبیعت‌گرایی (ناتورالیسم)، گرایش به خارج کردن نقوش از شکل طبیعی و درجه بالایی از استیلیزه و تمایل شدید به‌واقع گرایی در دوره پیش‌ازتاریخ، آغازتاریخی و در دوره تاریخی دیده‌شده است. دیگر یافته نشان از تغییر جایگاه نقش بز از جایگاه رب‌ال...
[ 10 ] - تبیین جلوه های تصویری آیات قرآن با تکیه بر نظریه سید قطب
مضامین قرآن کریم دارای بیان بصری خاصی است وسرتاسر آیات این کتاب آسمانی به مثابه والاترین معجزه مکتوب، پوشیده از تصویر است. یکی از وجوه سادگی و قابل فهم بودن بیان قرآن، همین تصویری و ملموس بودن مفاهیم ذهنی آن است. از آنجا که قرآن کریم به زبان عربی نازل شده و زبان عربی نیز به خودی خود زبانی تصویری است بنابراین ویژگی تصویری بودن زبان عربی به ایجاد تصاویر هنری قرآن کریم کمک بسیار می نماید. سید قطب ...
[ 11 ] - چگونگی بازنمایی زنان سنتی و مدرن در آگهی های تلویزیونی ایران (از مهر 1390 تا مهر 1391)
آگهیهای تلویزیونی یکی از زمینه‌های مناسب برای مطالعات فرهنگی، به‌ویژه سلیقه‌های حاکم بر نحوة نمایش هویت زنان جامعه است. در این مقاله، چگونگی بازنمایی هویتهای جنسیتی با عناوین گوناگون و با رویکردهای مختلف، ازجمله نشانهشناختی و تحلیل محتوا بررسی شده است. چگونگی بازنمایی زنان و نقشهای محول‌شده به آن‌ها که برسازندة نقش زن سنتی و مدرن هستند، موضوع این پژوهش است. در این تحقیق، روش نمونه‌گیری به‌ص...
[ 12 ] - زیباییشناسی کلام وحیانی قرآن کریم
چکیده زیباییشناسی از مباحث بنیادین و اساسی است که پیدایش آن به افلاطون و پیش از او برمی‌گردد و تا امروز نیز با آرای متفکران و صاحب‌نظران معاصر غربی و اسلامی به حیات خود ادامه می‌دهد. هنر دینی نیز یکی از انواع کوشش‌های فکری است که برای درک و دریافت حقیقت هستی صورت میگیرد. از آنجا که قرآن کریم بهعنوان بزرگ‌ترین معجزه مکتوب، از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است، در مقاله حاضر، در گستره‌ای ا...
[ 13 ] - سبک‌شناسی نگاره‌های طوطی‌نامه با رویکرد نقد سنتی
در این مقاله ضمن مروری اجمالی بر مؤلفه‌های نقد سنتی، هفت نگاره یکی از نسخه‌های کمتر شناخته‌شده مصور دربار گورکانیان هند با نام طوطی‌نامه، محفوظ در موزه کلیولند نقد و بررسی می‌شود. جامعه آماری مورد بررسی از میان هفت نگاره، از نسخه مذکور انتخاب شده است. روش تحقیق، توصیف و تحلیل نگاره‌ها با رویکرد نقد سنتی است. هدف از این مقاله، شناسایی سبک‌های به‌کار گرفته‌شده در طوطی‌نامه، در موزه کلیولند و پ...
[ 14 ] - ساختار بصری نقاشی‌های دیواری تبریز (در سه دهه اخیر)
ضرورت سامان‌دهی نقاشی‌های دیواری به‌منظور رفع آلودگی‌های بصری شهر‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است؛ زیرا بخش عمده‌ای از ناآرامی‌های روانی و مشکلات فرهنگی کلان‌شهرهای کنونی متأثر از ناهماهنگی‌های محیطی است. استفاده صحیح از هنر نقاشی دیواری می‌تواند در تلطیف نماهای شهری نقش مؤثری ایفا کند. این شاخه از هنر نقاشی، ضمن داشتن اصول و معیارهای ثابت، دارای قواعدی ویژه مناطق مختلف است؛ این اصول و ضوابط می‌توا...
[ 15 ] - استراتژی توسعۀ اقتصاد فرهنگی صنعت مد در ایران
بیان مسئله: صنعت مد در دهه‌های اخیر ایران، علی‌رغم پیشینۀ تاریخی از یک سو با منطق اقتصادی و از سوی دیگر با ملاحظات اجتماعی و سیاسی ویژه‌ای روبه‌رو بوده که آن را با چالش‌های فراوانی مواجه کرده است. بر این اساس، نهادهای اجتماعی بر آن شدند تا با فعالیت‌های تجاری، تبلیغاتی و فرهنگی، این هنر-صنعت را به حوزۀ صنایع خلاق وارد کنند و در عمل نیز موجب شکل‌گیری جریانی شدند که در سپهر توسعۀ...
[ 16 ] - بازخوانی بیناگفتمانی نقاشی "حکایت یوسف و زلیخا" و سه اقتباس معاصر آن
نقاشی «حکایت یوسف و زلیخا» از زیباترین و عرفانی‌ترین نقاشی‌های ایرانی، اثر کمال‌الدین بهزاد است که در دنیای پست‌مدرن بسیار مورد خوانش و ارزیابی قرار گرفته است. انجام پژوهش‌ها و جستار‌های بسیار پیرامون این نقاشی، هنرمندان را نیز بر آن داشته تا دست به اقتباس‌های هنری از آن بزنند. چنان‌که سه هنرمند معاصر ایرانی و اروپایی، حبیب‌الله صادقی، عبدالحمید قدیریان و کلودیا پالماروسی، نقاشی‌هایی را با اقت...
نویسندگان همکار