حشمت‌الله متدین
استادیار دانشکده معماری، دانشگاه تهران
[ 1 ] - معماری کوشک، کوشک‌های نُه قسمتی در باغ ایرانی
کوشک مهمترین عنصر معمارانه در باغ های ایرانی و نشان‌دهنده نهایت ذوق و هنر ایرانی در ترکیب باغ و بناست. معمولا این بناها را در فضای میانی باغ و در محل تلاقی دو محور طولی و عرضی به گونه ای می ساختند که از چهار طرف دیده شده و تاثیر ترکیب هندسی چهارباغ ایرانی را دوچندان کند. اگرچه به‌لحاظ شکل‌گیری و دسته‌بندی ساختاری، گونه‌های نسبتاً متفاوتی از این فضاهای معمارانه در ترکیب باغ‌های ایران دیده می‌شود....
[ 2 ] - لزوم ایجاد باغ ایرانـی
احداث ابنیه، شکل‌گیری و گسترش یا شکوفایی باغسازی و معماری، نتیجه وجود ثبات نسبی سیاسی است که از تبعات آن ثبات اقتصادی و آرامش روانی جامعه است. در این‌میان، توجه به باغسازی با عنایت به ماهیت آن که وجه تفرجی است، وابستگی قویتری به آن ثبات پیدا میکند. آیا باغ ایرانی ثمره دوران خشک‌سالی است یا اینکه به‌دوران سر‌سبزی خاستگاه ایرانیان تعلق دارد؟ عقیده بر‌این است که باغ‌ها در‌دل کویر، خرده‌اقلیم‌ها...
[ 3 ] - ایجاد فضاهای شفابخش در بیمارستان ها با نگرش به آموزه‌های طب سنتی ایران
سابقه و هدف: بیمارستان یکی از ساختمانهای مهم ارائه دهنده خدمات بهداشتی- درمانی میباشد که با تسهیلات ویژه خود در بازگشت سلامت جسمانی و روانی افراد بیمار جامعه، پژوهشهای پزشکی و درنهایت ارتقاء سطح سلامت جامعه نقش اساسی ایفا میکند. مطالعات فراوان نشان داده که حضور و گذران ساعتهای طولانی در مراکز درمانی، برای بیماران، ملاقات کنندگان و کارکنان تجربهای تنشزاست از این رو استفاده از موارد مطرح...
[ 4 ] - شبکه‌های سبز منظرین؛ نقش مفصل‌بندی در یکپارچگی فضاهای سبز در منظر شهرهای معاصر ایران
به دنبال مشکلات زیست‌محیطی، اجتماعی و هویتی شهرها، ناشی از وسعت گرفتن آنها و نفوذ هرچه بیشتر فضاهای انسان‌ساخت به فضاهای طبیعی، فضاهای سبز نه فقط به‌عنوان لکه‌ای سبز در برابر توده‌ها بلکه به مثابه عاملی برای ارتقای زیست شهروندان شناخته می‌شوند. امروزه زیرساخت‌های طبیعی و شبکه‌های سبز یکی از ساختارهای اصلی شهر هستند که جمیع ابعاد کیفی و کمی منظر شهر را مورد توجه قرار می‌دهند. در سال‌های اخیر نیز...
[ 5 ] - حمام‌های سنتی؛ حافظ سلامت، عامل درمان
بناهای تاریخی و عام‌المنفعه ایران بخشی افتخارآمیز از هنر معماری ایران و نیز زبان گویایی از فرهنگ غنی ایرانی حاکم بر آن هستند؛ یکی از این بناها حمام‌های سنتی است. حمام‌ها یکی از زیباترین، مردم‌وارترین، فنی‌ترین و متنوع‌ترین فضاها هستند که متأسفانه در کتب و مقالات ارایه‌شده پیرامون حمام، بیشتر جنبه اجتماعی و فرهنگی آن موردتوجه بوده و جنبه بهداشتی- درمانی آن و رابطه کالبد بنا با انسان کمتر موردتوج...
[ 6 ] - باغ انگلیسی، رنسانسی دیگر
قرن هجدهم عصر شکوفایی علم و فلسفه و از سوی دیگر رونق نقاشی در عالم هنر غرب به شمار می‌آید. در هر نقطه از اروپا، فلاسفه، شعرا، نجبا و سیاسیون تمایل خود را به ایجاد باغ‌های زیبا نشان می‌دهند. اما تنها در انگلستان استیل جدید پیدایش مناظر بدیع از طریق نقاشی به وجود می‌آید. این باغ‌های جدید برخلاف باغ‌های فرانسه، سمبل بی‌نظمی در باغ‌های جهان شمرده می‌شوند. تبعات این تحول عظیم در هنر باغسازی جهان تا...
[ 7 ] - خاستگاه نظری میدان نقش جهان
امروزه شهرهای ما بیش از هر چیز نیازمند فضاهای جمعی هستند. میدان‌ها از دیرباز در بافت شهر به عنوان یک فضای جمعی ایفای نقش می‌کرده‌اند. وجود میدان ایرانی در شهر ایرانی، ضرورتی انکار نشدنی است. ویژگی‌های میدان ایرانی را می‌توان در میدان‌های تاریخی ایران که در رأس آنها میدان نقش جهان قرار دارد، جستجو کرد. میدان نقش جهان به عنوان یک میدان حکومتی ایرانی و با دربرداشتن سه جزء اصلی شهر (اقتصاد، مذهب و ...
[ 8 ] - زوال بعد معنایی خیابان در ایران (از دوران باستان تا امروز)
خیابان پر ز خوبان باد دایم که فرع این جمال آمد کمالشبیان مسئله : تقدم اندیشه بر زبان یا زبان بر اندیشه، همواره از مباحث پر‌چالش میان اندیشمندان بوده؛ اما تأثیر حتمی این دو بر یکدیگر مورد توافق همگان است. به عبارتی از یک طرف، تمدن‌های پرمایه، واژه تولید می‌کنند و از طرف دیگر، واژه‌ها فرهنگ‌سازی می‌کنند. بر همین اساس، شناخت عمیق از واژه‌های مورد استفاده در زمینه‌های مختلف علمی از جمله مطالع...
[ 9 ] - جایگاه کوه در ادبیات ایران در گذر زمان و تأثیر مدرنیته بر آن
کوه در اندیشه‌های اساطیری، جایگاه خدایان و در ادیان مهم محل وحی و گفت‌وگوی خداوند با پیامبران است، اما در فلات ایران به دلیل جغرافیای خاص این سرزمین که کوه منبع وجود آب بوده است، اهمیت بیشتری دارد. در کتاب دین زرتشت، اوستا، بارها از کوه به نیکی یاد شده و در قرآن هم بارها بر اهمیت آن تأکید شده است. از طرف دیگر و چنان‌که در بیان مسئله مطرح می‌شود، وجود منابع آب عامل اصلی و اولیة قرارگیری اغلب شهر...
[ 10 ] - A study on the role of the landscape design with the approach of solving the limitations of use for women in the coastal areas in Iran as an Islamic country
The coastal landscape is relatively new and complex category that offers the potential of sharing the sciences of architecture, perspective, nature and the environment, tourism and hospitality, beyond their physical effects on one another, their widespread effects in enhancing identity and the quality of the architectural atmosphere cannot be ignored. Approaches to greeting with beaches in Isla...
[ 11 ] - تمدن اتروسک؛ منشأ پیدایش «انتظام هندسی» در باغسازی روم باستان
بیان مسئله: شیوۀ باغسازی رومی، یکی از مهمترین محصولات فرهنگی امپراتوری روم باستان است. اگرچه بسیاری از وجوه فرهنگی روم دنباله‌رو تمدن یونان است، ولی باغسازی رومی از ویژگی‌های ساختاری باغسازی یونان تبعیت نمی‌کند و به نظر می‌رسد پیرو اندیشه‌های دیگری است. این شیوه برخلاف باغسازی یونانی که فاقد سازماندهی منظم هندسی است، از انتظامی محوری و راست‌گوشه پیروی میکند. صاحب‌نظران تا...
[ 12 ] - رویکرد منظرین در تعامل کوه و شهر؛ رابطۀ شهرتهران و کوه‌های البرز از نگاه خبرگان
بیان مسئله: شواهد بسیاری نشان می‌دهد که رابطۀ شهر تهران و کوه‌های البرز، دارای مطلوبیت نیست و شهر تهران و مردم آن نمی‌توانند از مواهب و ظرفیت‌های کوه‌های شمال آن به خوبی بهره‌مند شوند. تحقیقات صورت‌گرفته پیرامون رابطۀ شهر تهران و البرز نیز نشان می‌دهد عموم مردم شهر تهران نسبت به کوه‌های البرز دچار بی‌تفاوتی شده‌اند. نگارندگان مقاله بر این باورند که مسئلۀ بی‌تفاوتی ساکنین شهر تهران نسبت به کوه‌ه...
[ 13 ] - تاب آوری محیطی در برابر مخاطرات سیلاب فروردین 1398 در شهر شیراز با رویکرد منظر، تئوری سیستم ها و مدل DPSIR
منظر از مفاهیم چالشبرانگیزی است که در دیسیپلینها و در میان متخصصان مختلف به گونه‌های متفاوتی تعبیر شده است. این تفاوتها دامنۀ وسیعی از معانی عینیتگرا تا ذهنیتگرا یا ترکیبی از این دو را در خود دارد. این مقاله با پذیرفتن تعریف منظر به‌عنوان پدیدهای مرکب از عینیت و ذهنیت که مدعی نگاه کلنگر و سیستمی است، به ارزیابی تابآوری منظر شیراز میپردازد. بسیاری از رویکردها مانند علم سیستمهای پیچیده...
نویسندگان همکار