محمود رضایی*
استادیار دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.
[ 1 ] - سنجههای (پیادهپذیری )نقش پیادهراهسازی در بهبود حس مکان
چکیده این مقاله، ارتباط میان پیادهراهسازی و حس مکان را میسنجد. پرسش اصلی این است که چگونه می‌توان برای ارزیابی گذر، شاخصها و معیارهایی بر پایۀ توان دریافت پیاده بهکار گرفت؟ روش این پژوهش، کیفی و توصیفی است. نخست، بنمایههای پیادهراهسازی و حس مکان از نوشتارهای مربوط به طراحیشهری استخراج شده است؛ سپس مبانی پیادهراهسازی بر پایۀ جنبههای حس مکان، ردهبندی شده و معیارهایی برای بهبود...
[ 2 ] - نخستین میدان مدرن شهر تهران بررسی دگردیسی تاریخی ـ فضایی میدانهای کهن تهران تا دورۀ مدرن
پرسش بنیادین در این پژوهش، اینکه نخستین میدان شهر تهران که ویژگی‌های سازمان فضایی شهری مدرن در آن پدید آمده کدام است و ویژگی‌های آن چیست؟ در این نوشتار میدان سنتی و میدان مُدرن تعریف و ویژگی‌های فضایی آنها استخراج خواهد شد. سپس سیر پیدایش نخستین میدانهای شهر تهران بررسی شده تا مشخص شود در کدامیک از آنها برای نخستینبار ویژگی‌های میدان مدرن پدیدار شده است. این پژوهش بهروش تاریخی و تفسیری، متمرک...
[ 3 ] - ارزش های جاوید و جهان گستر شهرسازی اسلامی (بازنمودی از نگرش های فرا کالبدی و فرازمانی شهر اسلامی)
این پژوهش کوشیده تا توان به کارگیری ارزش های شهرسازی اسلامی را در دوره ی امروزین وبرای گستره جهانی آشکار سازد. در پژوهش ها ی مشابه ، بیشتر به سوی ه های شکلی وریخت شناسی شهر اسلامی در دوران گذشته بسنده شده و سوی ه های دریافتی و پویا وامروزین آن چندان بررسی نشده است. در این نوشتار ابتدا پژوهش های انجام شده بازبینی وشناسایی شده است. پس از آشکارسازی گذشته نگر و « ناکالبدی » و « کالبدی » در دو لایه ...
[ 4 ] - مدیریت تاب‌آوری محله در مواجهه با زلزله در بافت‌های فرسوده شهری به روش FAHP (نمونه موردی: محله عبدل آباد شهر تهران)
وقتی زلزله‌ای روی می‌دهد، شهر به صورت یک سیستم از آن تأثیر می‌پذیرد. به عبارت دیگر عناصر شهری نتنها خود از زلزله و سایر آثار جانبی آن متأثر می‌شوند، بلکه در عمل متقابل سیستمی سایر عناصر شهری را تحت تأثیر قرار داده و یا از آنها تأثیر می‌پذیرد. هرچه میزان و نحوه تأثیر گذاری یکی از عناصر شهری بیشتر باشد، تعداد و انواع بیشتری از عناصر تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. این مقاله به بررسی میزان مؤلفه‌های ...
[ 5 ] - برنامه‌ریزی کاربری زمین در مواجهه با زلزله در بافت‌های فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ عبدل‌آباد شهر تهران)
بشر از دیرباز با پدیده‌های مخرب طبیعی روبه‌رو بوده است. از این رو، پیوسته در تلاش بوده راه‌حل‌هایی برای مقابله با این پدیده‌ها پیدا کند. در این میان، بافت فرسوده و ساختمان‌های واقع در این بافت بیشترین آسیب را دیده و از حداقل پیامدهای آن قطع لوله‌های تأسیساتی، ایجاد آتش‌سوزی، مسدود شدن مسیرهای دسترسی، کمک‌رسانی ضعیف و به تأخیر افتادن تخلیة افراد را می‌توان ذکر کرد. بررسی میزان آسیب‌ها و صدمه‌های...
[ 6 ] - بررسی تطبیقی الگوی رایج ریختشناسی شهرهای ایران و اروپا در دورۀ مقارن با اسلام (مطالعۀ موردی: شهر ری در ایران و سیه‌نا در ایتالیا)
این مقاله به‌دنبال تمایزات منحصربه‌فرد کالبدی شهرسازی ایرانی-اسلامی در مقایسه با شهرسازی مقارن آن در اروپای قرون‌وسطی (قرن 7-14 میلادی) است که در اثر توسعة وضع موجود پدید آمده‌اند. فضاهای معماری و شهری پدیده‌هایی کالبدی هستند که بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و تمدنی یک جامعه را بازتاب می‌دهند؛ از این‌رو می‌توان آن...
نویسندگان همکار