حمزه علی بهرامی

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه اصفهان

[ 1 ] - نگاهی تطبیقی به دامنه حجیت اخبار آحاد در تفکر اهل سنت و ابن‌تیمیه

به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین مبانی فکری، که منجر به اختلاف بین مسلمانان و پیدایش گروهای تکفیری داعشی شده، نوع نگاه آنها در خصوص حجیت اخبار آحاد در عقاید است. اصول و مبنای بخش اعظمی ‌از احکام و عقاید اخبار آحاد است. تقریباً حجیت این اخبار در فروع و فقه محل اجماع مسلمانان است. ولی حجیت آنها در عقاید و اصول دین محل بحث و گفت‌وگوست. حجیت یا عدم حجیت این نوع احادیث منجر به پذیرش یا رد بسیاری از احکا...

[ 2 ] - تحلیلی بر سازوکارهای عملی اقتصاد مقاومتی در نهج البلاغه با تکیه بر وظایف دولت

اقتصاد مقاومتی آرمان ملی و شعاری فراگیر است که نخستین بار توسط مقام معظم رهبری مطرح گردید. با توجه به وجود فشار اقتصادی و اعمال تحریم بر کشور، زمان آن فرارسیده که این آرمان از مرحله شعار بیرون رفته و جامه اقدام و عمل به تن کند. اجرایی شدن این آرمان نیازمند همکاری «همه افراد جامعه است. ارائه راهکارهای عملی و اجرایی در این راستا، کمک مناسبی برای محقق شدن این شعار ملی است. یکی از مهم‌ترین و کاربرد...

[ 3 ] - تحلیل تطبیقی «استواء علی العرش» در اندیشه ماتریدیان و سلفیان با تأکید بر دیدگاه ابن‌تیمیه

پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) امت او به فرقه‌های متعدد کلامی و فقهی تقسیم شدند. در این میان، سلفیانِ تکفیری راهی متفاوت‌تر با امت اسلامی و سایر فرق در پیش ‌گرفتند؛ جریانی که مدعی پیروی از سیره سلف صالح و داشتن صحیح‌ترین قرائت‌ها و فهم‌ها از دین است. یکی از راه‌های ارزیابی صحت ‌و سقم عقاید و باورهای جریان سلفی‌تکفیری این است که اندیشه‌های آنان را با دیگر فرق اسلامی مقایسه کنیم. بدین‌منظور صفت «استو...

[ 4 ] - تحلیل و نقد استدلال‌های سلفیان دربارة زیارت قبور با تأکید بر اندیشه‌های ابن‌تیمیه

یکی از باورهای مهم در میان مسلمانان، به‌ویژه شیعیان، زیارت و توسل به قبور، خاصه قبور انبیا و اولیاست. این اعتقاد موجب شکل‌گیری مسافرت‌های فردی و ‌جمعی به ‌صورت پیاده و سواره برای دعا و طلب حوایج نزد این مقابر شده‌است. سلفیان تکفیری با بدعت دانستن زیارت قبور و سفر برای آن، به تخریب مقابر انبیا و اولیا و نیز تکفیر زایران و کشتار آن‌ها می‌پردازند. مقالة پیش رو با هدف بررسی اصالت فتواها و استدلال‌ه...

[ 5 ] - تحلیلی بر دیدگاه ابن‌تیمیه در مجاز قرآنی و نقد آن

یکی از صناعات ادبی و اعجازی قرآن، وقوع مجاز در آن است. اصل وقوع مجاز در قرآن پذیرفتة بیشتر علمای اسلام است و کتاب‌های فراوانی در این زمینه نوشته‌اند. از این میان، ابن‌تیمیة حرّانی (د. 728 ق.) به عنوان برجسته‌ترین نظریه‌پرداز جریان سلفی ـ تکفیری ـ وهابیت، وقوع مجاز در قرآن را انکار می‌کند. وی به عنوان یکی از مؤسسان جریان تکفیری و آرای او مورد پذیرش این فرقه می‌باشد. بنا...

[ 7 ] - تحلیلی بر ماهیت نسخ در دیدگاه سلفیان با تمرکز بر اندیشه ابن تیمیه

مسئله نسخ یکی از مسائل بسیار مهم در علوم قرآنی است که میان صاحب‌نظران در تعریف و مصادیق آن اختلافات فراوانی وجود دارد. قرآن مجید خود در چند آیه به وقوع نسخ در قرآن تصریح فرموده است(بقره: 106؛ نحل: 101؛ رعد: 39). نوع مواجهه با مسئله نسخ می تواند موجب پذیرش یا انکار حجیت ظاهریی آیات قرآن باشد. جریان سلفی- تکفیری فرقه ای منسوب به اهل سنت با گرایش و رویکردی خاص در تفسیر و علوم قرانی برداشتی متفاوت ...

[ 8 ] - تحلیلی بر حکم جمع‌خوانی قرآن در دیدگاه سلفیان تکفیری

در منابع دینی شیعه و سنی، سفارش‌های فراوانی برای قرائت قرآن با ترتیل و صدای بلند وارد شده‌است. پیرو همین توصیه‌ها در جوامع اسلامی، قرائت‌های فردی و دسته‌جمعی مرسوم بود و هست. قرائت فردی قرآن به اجماع مسلمانان جایز و سنت است. اما در این میان، سلفیان تکفیری به عنوان فرقه‌ای از فرق اسلامی، راهی متفاوت‌تر از دیگر فرق امت در پیش گرفته‌اند. این جریان فکری افزون بر اینکه جمع‌خوانی قرآن را جایز و مباح ...

نویسندگان همکار