مفید شاطری
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه بیرجند
[ 1 ] - تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نهاد وقف در استان مرزی خراسان جنوبی
چ وقف با کارکردهای متنوع خود و جایگاه ویژه اش در فرهنگ تشیع از جنبه های مختلف جامعه شناختی، اقتصادی، تاریخی، کالبدی، فرهنگی، سیاسی و غیره می تواند مورد بررسی قرار گیرد. موقوفات در تأسیس و تداوم حیات نهادها و مراکز دینی، مذهبی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی عام المنفعه تأثیر فراوانی داشته و منشأ اثرات فراوان بوده اند. در این پژوهش که به کمک شیوه اسنادی و با رویکردی تاریخی تهیه شده، سعی بر این بوده ...
[ 2 ] - تأثیر نهاد وقف در پایداری حسینیههای عصر قاجار بیرجند (مطالعه موردی حسینیه : بی بی عروس)
یکی از سنت ها و خصلت های پسندیده مردم در طول ادوار مختلف اسلامی برای کسب رضای خداوند و رسیدن به کمال، سنت وقف است. نظام وقف در تاریخ جوامع اسلامی نمونه ای از برنامه ریزی پایدار در سنتی هزارساله را نشان می دهد که با مطالعه این جوامع، مجموعه بناهایی را می توان یافت که به علت اجرای سنت حسنه وقف، پایداری طولانی تری نسبت به دیگر بناها داشته اند، بدین صورت که بخشی از موقوفات صرف عزاداری و انجام امور ...
[ 3 ] - نخلگردانی محرّم در درخش: نگاهی انسانشناختی
آیین سوگواری ماه محرم جایگاه ویژه ای در زندگی اجتماعی ایرانیان داشته و در هر نقطه از کشور با توجه به فرهنگ و جغرافیای خاص آن منطقه، به شیوه های خاصی برگزار می شود. از جمله آیین های محرم، نخل گردانی است که در گستره وسیعی از کشور برگزار می شود. درخش به عنوان یکی از روستاهای با قدمت تاریخی، از جمله کانون های برگزاری این آیین می باشد. به دلیل تمایزات شاخصی که در شکل نخل درخش با دیگر مناطق کشور وجود...
[ 4 ] - اقدامات توسعه ای و نقش آن در تأمین امنیت پایدار مناطق مرزی مطالعه موردی: کمربند سبز دشت خوشاب، مرز خراسان جنوبی با افغانستان
رابطه بین توسعه و امنیت رابطه ای تأیید شده و در هم تنیده است و در تحقیقات و مطالعات متعدد، رابطه مستقیم بین امنیت و توسعه مورد پویش قرار گرفته است و امروزه تقریباً در یک باور عمومی، راهبردهای مبتنی بر توسعه بهترین و کامل ترین راهبردهای امنیتی شناخته می شوند. امنیت بسترساز توسعه می باشد و از طرفی، از توسعه تأثیر می پذیرد به طوری که توسعه نیافتگی می تواند بستری برای بروز ناامنی باشد. تأثیر و تأثر...
[ 5 ] - واکاوی تحولات کالبدی و کارکردی مساکن روستایی ایران (نمونه موردی: ناحیه شاسکوه - شهرستان قاینات)
در رأس اهداف و استراتژیهای توسعه روستایی، برآورده ساختن نیازهای اساسی انسان قرار دارد. مسکن از جمله این نیازها است که تغییر و تحول در آن از یک سو مبین اوضاع اجتماعی - فرهنگی، اعتقادات مذهبی، شرایط و میزان درآمد یا به بیان کلیتر، سطح توسعه جامعه است و از سوی دیگر نیز عاملی موثر در پایداری یا ناپایداری سکونتگاههای روستایی و سرانجام تفوق در فرایند توسعه روستایی بهشمار میآید. از این رو با توجه...
[ 6 ] - واکاوی اثرات اقتصادی-اجتماعی اسکان خودجوش عشایر(مطالعه موردی: عشایر بخش دهدز شهرستان ایذه استان خوزستان)
توسعه در هر سرزمینی، در صورتی امکان پذیر خواهد بود که به تمامی گروههایی که در آن زیست میکنند، توجه مفید و همراه با برنامهریزی شود. یکی از این گروهها، عشایر بوده، که همواره در طول تاریخ تحولات گوناگونی را به خود دیده است. با گذار جوامع از سنتی به مدرن، این جامعه تحت تأثیر تحولات آن به مرور زمان دچار دگرگونی شد. این امر موجب اسکان عشایر به دو روش با برنامه و بدون برنامه(خود جوش) گردید، که در ...
[ 7 ] - تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نهاد وقف در استان مرزی خراسان جنوبی
چ وقف با کارکردهای متنوع خود و جایگاه ویژه اش در فرهنگ تشیع از جنبه های مختلف جامعه شناختی، اقتصادی، تاریخی، کالبدی، فرهنگی، سیاسی و غیره می تواند مورد بررسی قرار گیرد. موقوفات در تأسیس و تداوم حیات نهادها و مراکز دینی، مذهبی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی عام المنفعه تأثیر فراوانی داشته و منشأ اثرات فراوان بوده اند. در این پژوهش که به کمک شیوه اسنادی و با رویکردی تاریخی تهیه شده، سعی بر این بوده ...
[ 8 ] - تأثیر نهاد وقف در پایداری حسینیههای عصر قاجار بیرجند (مطالعه موردی حسینیه : بی بی عروس)
یکی از سنت ها و خصلت های پسندیده مردم در طول ادوار مختلف اسلامی برای کسب رضای خداوند و رسیدن به کمال، سنت وقف است. نظام وقف در تاریخ جوامع اسلامی نمونه ای از برنامه ریزی پایدار در سنتی هزارساله را نشان می دهد که با مطالعه این جوامع، مجموعه بناهایی را می توان یافت که به علت اجرای سنت حسنه وقف، پایداری طولانی تری نسبت به دیگر بناها داشته اند، بدین صورت که بخشی از موقوفات صرف عزاداری و انجام امور ...
[ 9 ] - نخلگردانی محرّم در درخش: نگاهی انسانشناختی
آیین سوگواری ماه محرم جایگاه ویژه ای در زندگی اجتماعی ایرانیان داشته و در هر نقطه از کشور با توجه به فرهنگ و جغرافیای خاص آن منطقه، به شیوه های خاصی برگزار می شود. از جمله آیین های محرم، نخل گردانی است که در گستره وسیعی از کشور برگزار می شود. درخش به عنوان یکی از روستاهای با قدمت تاریخی، از جمله کانون های برگزاری این آیین می باشد. به دلیل تمایزات شاخصی که در شکل نخل درخش با دیگر مناطق کشور وجود...
[ 10 ] - اقدامات توسعه ای و نقش آن در تأمین امنیت پایدار مناطق مرزی مطالعه موردی: کمربند سبز دشت خوشاب، مرز خراسان جنوبی با افغانستان
رابطه بین توسعه و امنیت رابطه ای تأیید شده و در هم تنیده است و در تحقیقات و مطالعات متعدد، رابطه مستقیم بین امنیت و توسعه مورد پویش قرار گرفته است و امروزه تقریباً در یک باور عمومی، راهبردهای مبتنی بر توسعه بهترین و کامل ترین راهبردهای امنیتی شناخته می شوند. امنیت بسترساز توسعه می باشد و از طرفی، از توسعه تأثیر می پذیرد به طوری که توسعه نیافتگی می تواند بستری برای بروز ناامنی باشد. تأثیر و تأثر...
[ 11 ] - تأثیر اعتبارات بهسازی مسکن بر بهبود وضعیت زندگی در نواحی روستایی؛ مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان تایباد
یکی از مهم ترین نیازهای توسعه روستایی، مسکن روستایی است که در سال های اخیر سیاست های بهسازی و نوسازی مسکن برای بهبود وضعیت مساکن روستایی اجرا شده است. در تحقیق حاضر، به بررسی نقش اعتبارات بهسازی مسکن در بهبود کیفیت زندگی روستاییان در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی پرداخته شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) و روش تجزی...
[ 12 ] - مقایسه تطبیقی- تحلیلی کارایی تولید و عملکرد محصولات کشاورزی در نظامهای بهرهبرداری خردهمالکی و تعاونیتولید روستایی
هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی کارایی تولید محصولات زراعی دو نظام بهرهبرداری خردهمالکی و تعاونی تولید روستایی در تولید محصولات زراعی میباشد. جامعه آماری تحقیق بهرهبرداران بخش کشاورزی شهرستان خوسف واقع در استان خراسانجنوبی میباشد. این تحقیق از نظر ماهیت از نوع تحقیقات کمی و با توجه به هدف تحقیق، از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ گردآوری دادهها، پژوهش پیمایشی میباشد. دادههای مورد نیاز با ا...
[ 13 ] - تأثیر اعتبارات بهسازی مسکن بر بهبود وضعیت زندگی در نواحی روستایی؛ مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان تایباد
یکی از مهم ترین نیازهای توسعه روستایی، مسکن روستایی است که در سال های اخیر سیاست های بهسازی و نوسازی مسکن برای بهبود وضعیت مساکن روستایی اجرا شده است. در تحقیق حاضر، به بررسی نقش اعتبارات بهسازی مسکن در بهبود کیفیت زندگی روستاییان در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی پرداخته شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) و روش تجزی...
[ 14 ] - تداعی؛ ترفندی روایی- نمایشی برای متادرامِ گریز در تعزیه
تعزیه گونهای نمایش آیینی است که با هدف روایت وقایع تاریخی - مذهبی، بهویژه فجایع عاشورا و شهادت امامان اجرا میشود. اهمیت حادثة عاشورا در تعزیه تا حدی است که در اغلب تعزیههای غیرعاشورایی، شاعر پردههایی فرعی خلق میکند تا از طریق آن بخشهایی از حوادث کربلا را نیز روایت کند. به این پردههای فرعی، گریز (گریز به صحرای کربلا) گفته میشود. گریزها همواره با اخلال در روایت خطی داستان (روایتگردانی) ...
[ 16 ] - کارکردهای آموزشی موقوفه حاجعبدالعلیخان در شهر بیرجند
وقف بهعنوان یکی از احکام الهی به واسطه حمایت در ایجاد نهادهای آموزشی و مدارس، پشتوانهای جهت شکوفایی و تقویت فرهنگ اسلامی بوده است. این سنت پسندیده بهعنوان یک منبع مستمر مالی و پشتوانه مردمی جهت تداوم و پابرجایی مراکز آموزشی برای تربیت طلاب و دانش پژوهان همه اقشار جامعه بوده است. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و برپایه اسناد وقفی و منابع کتابخانهای صورت پذیرفته است، در صدد است تا با بررسی...
[ 17 ] - کارکردهای آموزشی موقوفه حاجعبدالعلیخان در شهر بیرجند
وقف بهعنوان یکی از احکام الهی به واسطه حمایت در ایجاد نهادهای آموزشی و مدارس، پشتوانهای جهت شکوفایی و تقویت فرهنگ اسلامی بوده است. این سنت پسندیده بهعنوان یک منبع مستمر مالی و پشتوانه مردمی جهت تداوم و پابرجایی مراکز آموزشی برای تربیت طلاب و دانش پژوهان همه اقشار جامعه بوده است. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و برپایه اسناد وقفی و منابع کتابخانهای صورت پذیرفته است، در صدد است تا با بررسی...
نویسندگان همکار