مصطفی بهزادفر
دانشگاه علم و صنعت ایران
[ 1 ] - آمیخته پژوهی مولفه های موثر بر ادراک حس زمان در مکان شهری مطالعه موردی: میدان نقش جهان اصفهان
زمان در طراحی شهری از مباحثی است که در موارد اندکی بدان پرداخته شده است. بعد زمان به ناچار بخش مهمی از فرآیند ادراک در شهر است و در سطوح مختلف از جمله شیوه ادراک شخص در فضا قابل تعمیم و بررسی است. تجربه ذهنی از زمان، متأثر از برخی متغیرهای مکان است. پس از ارائه ایده اولیه پژوهش با اتکا به حوزههای نظری موجود در باب ادراک زمان، هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر ادراک زمان در مکان شهری و بررسی...
[ 2 ] - تحلیل محتواییِ فضای شهری بر اساس نظریه رمان بختین
تحلیل محتواییِ فضاهای شهری و استخراج معانی مستتر در آنها یکی از حوزههای بحث برانگیز در مطالعات شهری است. به نظر میرسد یکی از شیوههای مواجهه با این موضوع، استفاده از تکنیکهای زبانشناسانه در مقایسۀ فضاهای شهری با متون است. این مقاله به فضاهای شهری نه به عنوان هر متنی بلکه به عنوان نوعی خاص، یعنی گونۀ رمان پرداخته است. نوشتار پیش رو در پی آن است که با اتخاذ رویکردی کیفی و با شیوۀ تفسیری-تبیینی...
[ 3 ] - انتظارات طراحان شهری از متخصصین و فناوران الکترونیک، کامپیوتر و IT
طراحی شهری به شیوه های مختلف در ارتقاء کیفیات محیطی، به ویژه در زیباسازی عرصه های باز همگانی تلاش می کند؛ استفاده از روشنایی و نورپردازی یکی از شیوه های زیباسازی عرصه های همگانی است. فناوری نور و الکترونیک علاوه بر اینکه به یاری طراحی شهری می آید، در حوزه های دیگری شامل مدیریت ترافیک، تجارت، ارتباطات جمعی، رویدادهاو مناسک فرهنگی اجتماعی و نظیر این ها نیز نقش به سزایی ایفا می کند. برای مثا...
[ 4 ] - نقش نورپردازی در حضورپذیری کودکان در پارک های شهری؛ نمونه موردی: زمین بازی کودکان پارک فدک تهران
یکی از مباحث مطرح در شهرسازی معاصر، شهر دوستدار کودک می باشد که در آن ویژگی های کودک و نیازهای آن در نظر گرفته می شود. حضور کودکان در عرصه های همگانی اهمیت بسیاری دارد و موجب اجتماع پذیری آنها خواهد شد. نورپردازی یکی از عواملی است که امکان تداوم حضور کودکان را در عرصه های همگانی امکان پذیر می سازد. نورپردازی بهتر، امنیت بیشتر و لذت از بازی و به تبع آن حضورپذیری گسترده تر کودکان را به دنبال خواه...
[ 5 ] - نورپردازی عرصه های همگانی شهری و حضورپذیری زنان(مطالعه موردی: پارک ساعی تهران)
زنان نیمی از جمعیت جهان را به خود اختصاص داد هاند. یکی از دلمشغولی های حال حاضر حضورپذیری زنان در فضاهای شهری می باشد. اما، حضورپذیری آنان در عرصه های همگانی در مقایسه با مردان، ناچیز است. طراحی شهری حضور همه افراد را برای اجتماع پذیری و به طور کلی ارتقاء کیفیت محیطی مورد تأکید قرار می دهد. لذا، یکی از عواملی کهامکان تداوم حضور زنان در فضاهای شهری را امکان پذیر می سازد، نورپردازی است. نور...
[ 6 ] - جایگاه راهنماهای طراحی در فرآیند طراحی شهری و نقش آن ها در ارتقاء کیفیت فضاهای شهری
در دهههای اخیر بحث فرآیند طراحیشهری یا نگرش فرآیندی به طراحی شهری توجه بسیاری از نظریه پردازان و متخصصین طراحی شهری را به خود جلب نموده است. فرآیند طراحی شهری به تعریف بهتر و کاملتر مسائل، در نظر گرفتن راه حلهای متعدد و بهینهیابی، تسهیل فرآیند اجرا، کمک به تصمیم گیری و طراحی منطقی، افزایش کارایی در طراحی، انتظام بخشی به مراحل مختلف طراحی و ... منجر میگردد. اما آن چه که به عنوان هدف اصلی طی...
[ 7 ] - طراحی خیابان بر پایه متغیرهای کیفیت محیطی
خیابان سادهترین جزء و عنصر فرم شهری است. خیابان موجودیتی فیزیکی است که نه تنها ساختمانهایی را که آن را تعریف میکنند بلکه اجتماع نگهدارنده آن را به هم میپیوندد و یکپارچه مینماید. عمدهترین اختلاف نظرها در تفکرات طراحی شهری مربوط به شیوه نگرش به خیابان است. از سویی، فرایند شناخت شهرها بسیار پرهزینه است. این فرایند در کجا و چگونه شروع میشود و به کجا ختم می گردد؟ جواب این پرسشها باید از ریشه...
[ 8 ] - بررسى نقش محور استروگت در شهرکپنهاگ
از شهرهایى با شبکه خیابان هاى بدون خودرو و معروف به شهرهاى مخصوص عابران پیاده می توان به عنوان بهترین مکان هاى زیست در دنیا نام برد. این نوع از شهرها که در آن زیبایى، لذت، راحتى و شبکه اى از خیابان ها و میادین مخصوص عابران پیاده موج می زند در بسیارى از مناطق تراز اول دنیا در حال افزایش است که از مهم ترین این شهرها می توان استکهلم ، کپنهاگ ، مونیخ، فرانکفورت و رم را نام بر د. این مقاله بر آن ا...
[ 9 ] - جستاری بر فلسفۀ پدیدار شناسی مکان؛ بررسی اندیشه های دیوید سیمون در رابطه با مفهوم خانه به مثابه یک مکان
در مقالۀ حاضر، موضوع پر اهمیت «خانه» ، نه صرفاً بر اساس دیدگاه های کالبدی مرسوم، بلکه به مثابه یک مکان، از دریچۀ نگاه پدیدار شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار، به طرح دیدگاه های پروفسور «دیوید سیمون» اندیشمند مطرح قرن حاضر در حوزه پدیدار شناسی مکان، پرداخته شده و ویژگی ها و نیز رویکردهای موجود به این حوزۀ فلسفی از دریچه نگاه ایشان بیان گردیده است. در ادامه، کلید واژه های پدیدا...
[ 10 ] - Medical Tourism in Tehran Developmentas a global city
In comprehensive urban development plan, a vision of Tehran has been considered as a world city.Tehran is also considered the regional medical center in the world of Islam in the comprehensive scientific map ofIran. In the era of globalization, medical tourism is a growing market in developing countries and has become one offields of competition in regional development. According to the importa...
[ 11 ] - Typological Analysis of Theories and Approaches for Transect Model Backgrounds
Theory, approach and the tools of transect model have recently turned into one of the fundamental maxims of urban design and planning in the urbanization systems in Europe, the United States and more recently the middle-east, its fundamentals are based on reaching the sustainable development patterns in urban areas. A general accordance regarding the operationalizability of this theory and appr...
[ 12 ] - Investigating Adaptive Behaviors in Urban Spaces in Relation to the Dialectical Concepts of Isolation and Congestion
The presence of people in urban spaces and related components is one of the most important issues in the field of behavioral sciences in urban studies. The mechanism of static presence in urban spaces is influenced by factors that generally determine the quality of social life in these spaces. The present study examines the way people are present in urban spaces in relation to each other, and i...
[ 13 ] - The meaning of place, A constant or changing quality? Lynch,Rapoport and Semiotics view points
The matter of meaning in place, is one of the main qualities of human life. People consciously or unconsciously looking for meanings in places. The importance of finding the meaning of place is that, Understanding the meaning will lead to “act” in place. Finding the place friendly, or finding it insecure will lead to act differently. Now the question is that, is the meaning of place, something ...
[ 14 ] - تابآوری فضایی بازارهای سنتی (موردپژوهی : بازار قیصریه اصفهان)
تابآوری در شهرسازی مفهوم نوظهوری است که در سطح جهانی از اوایل دهه 1990 میلادی مورد توجه قرار گرفته است. این مفهوم در ابتدا دارای دیدگاهی صرفاً اکولوژیکی بود، لیکن در طی زمان گامبهگام توسعه یافت و به ابعاد و مسایل دیگرِ مرتبط با جوامع شهری، چون اجتماعی، اقتصادی و ... نیز توجه شد. یکی از ابعاد پراهمیت تابآوری، بُعدِ فضایی است که به ادامة حیات فضاهای شهری با حفظ هویتشان در طی تغییرات مختلف میپردا...
[ 15 ] - گونهشناسی مدلها و بررسی تطبیقی روشهای ثبت تصاویر ذهنی و نقشههای شناختی از محیط
تصاویر ذهنی و نقشههای شناختی ابزار دستیابی به بازنمایی درونی محیط دانسته میشود که تنوعی از روشها و شیوههای استخراج را در چند دهه گذشته تجربه کرده است. همین تنوع است که بررسی تطبیقی شیوههای استخراج تصاویر ذهنی -شناختی و شناخت جامع آنها و به ویژه نقاط ضعف و قوت آنها را مهم میسازد. در این پژوهش با استفاده از راهبرد ترکیبی شامل راهبرد کیفی و طبقهبندی، دادههای حاصل، مورد گونهشناسی قرار گرف...
[ 16 ] - ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه نقش طراحی به منظور جلب مشارکت مردمی در فرایند معاصرسازی بافتهای فرسوده ایران
مطالعه حاضر با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه جایگاه طراحی در معاصرسازی بافتهای فرسوده ایران بر اساس مصاحبه با اساتید دانشگاههای تهران و متخصصین و استخراج نظرات آنان تهیه شد. با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای، نمونه 210 نفری از اهالی محله سیروس تهران انتخاب و پرسشنامه روی آنان اجرا شد. پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار SPSS تحلیل شد. روشهای به کار رفته شامل تحلیل گویهها (ضریب تمی...
[ 17 ] - ارزیابی بافتهای تاریخی بر پایه هنجار حس تعلق به مکان (نمونه مطالعاتی: محله سرچشمه گرگان)
امروزه باکاهش بستر مناسب برای رویداد وقایعشهریو تعاملاتاجتماعی،ازهیجاناتتعلقزایشهروندانبهمحیطکاستهشدهو شهرهاجزبستریبرای رفت وآمدهایمکررنیستند. محله سرچشمه بهعنوان بستر پژوهش، با توجه به موقعیت قرارگیری و پتانسیلهای ویژه درون خود به دلیل بی توجهی مدیران شهری و شهروندان، سرزندگی سابق خود را از دست داده و به علت غفلت و ناآگاهی از این میراث گرانبها، دچار ضعف و ناسامانیهای متعددی شدهاست. لذا...
[ 18 ] - مداخلات طبقه قدرت و تاثیر آن برساختار شهر اصفهان در دوره شاه عباس صفوی
تحلیل تاریخیِ شهرها مبین تاثیر قدرت طبقه حاکمه بر ساختار آنها است. اصفهان، پایتخت صفویه نیزاز این قاعده مستثنی نیست. از این رو مقاله حاضردر پی پاسخ به این پرسش است که چگونه تصمیمات و مداخلاتسیاسیِشاه عباس صفویساختار شهر (Urban Morphology)اصفهان را تحت تاثیر قرار داده است؟.پژوهش حاضر تحقیقی تاریخی است، به روش توصیفی-تحلیلی که با استفاده از منابع مکتوب دسته اول و دوم صورت گرفته است.بر این اساس سعی ...
[ 19 ] - به سوی یک گونهشناسی الگو وارهای در معماری و شهرسازی
الگو وارهها بهدلیل نقش راهبری در علم اهمیت اساسی و حیاتی دارد. این راهبری علمی در انعکاس نیاز به یک مجموعه جهانبینیها، چارچوبها و باورهای مشترک فکری گروهی از اندیشمندان رخ میدهد. در این راستا، تاکنون فهم ابزاری، رویکرد غالب به الگو وارههای معماری و شهرسازی بوده است. این مقاله تلاش کرده است به کمک روش تحقیق کیفی و راهبرد گونهشناسی، بهجای نگاهی ابزاری، الگو وارهها را در قالب یک موضوع پژ...
[ 20 ] - Evaluating the physical and psychological indicators effective on promotion of the pedestrian-based capacity of major urban spaces of Farahzad village of Tehran
There are many evident that people are more interested in walking in attractive urban spaces and inappropriate physical and psychological condition can reduce their presence in a remarkable amount. The current research investigates the influence of physical design and psychological elements and their criteria on selective physical activity and specifically walking in urban public spaces. Howeve...
[ 21 ] - Promoting city center parking qualities using urban design guidelines
Quality is the most important consequence of an urban design project, and its promotion is the final duty of an urban designer. So "urban design guidelines" which use environmental improvement factors in their structure, have an effective role in promoting urban space quality. "Urban design guidelines" are the most important instruments in urban designers' authority, to reflect and appear im...
[ 22 ] - رویکردی عملیاتی در ارزیابی جریان های اصلی شکل پایدار شهر با تمرکز بر مدل شکل شهر بوم-کارا. مورد پژوهی ریخت-گونه های شهر اصفهان
شکل شهر به عنوان واسط میان انسان و محیط، مظهر و تجسم جریانهای شکل دهنده و دگرگون کننده فرم مصنوع است. جریانهای انرژی در تولید، استفاده و نگهداشت فرم شهر منجر به شکلگیری و دگردیسی شکل شهر میشود. فرم مصنوع حاصل از فرآیندها و جریانهای یاد شده، فرستنده جریانهای اطلاعاتی بصری و ادراکی به انسان به عنوان دریافت کننده است. در تحقیق حاضر تبادلات و تعاملات میان انسان و محیط زیست او براساس جریانهای...
[ 23 ] - Urban Design and Social mixing in the Neighborhood Districts (Case Study: Abadan, Iran)
Social diversity in the neighborhood districts has been the new approach for the challenges resulting from varieties in cities. Social interpreters of this policy are to create neighborhoods where people of different ages, ethnic-racial backgrounds, income, etc. take a place in it. In this regard, many designers by using the concept of different forms of ownership such as housing schemas, diffe...
[ 24 ] - تدوین شاخص تابآوری شهری در مقابل زلزله
مقدمه: مطالعۀ تابآوری شهرها در مقابل زلزله از الزامات برنامهریزی کاهش خسارات جانی و مالی زلزله در شهرهاست. تابآوری تعاریف گوناگونی دارد و مدل جامع به منظور محاسبه کمّی آن وجود ندارد. ازاینرو یکی از اهداف این مقاله ارائه شاخصی کمّی برای تابآوری است. روش: ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانهای و اخذ نظر خبرگان، ابعاد و شاخصهای مؤثر در تابآوری شهرها در مقابل زلزله استخراج شد. سپس با استفاده...
[ 25 ] - سلسلهمراتب تشرف به اماکن مقدس در شهرهای تاریخی- مذهبی ایران نمونه موردی: شهر قم در دوران صفوی و قاجار
پژوهشهای متعددی پیرامون ضرورت وجود و کیفیت سلسلهای از فضاهای متوالی در مورد ورودی اماکن تاریخی - مذهبی ایران به انجام رسیده، اما نسبت به تأثیر این سلسلهمراتب در ادراک مخاطب پژوهشهای کمی صورت گرفته است. سلسلهمراتب ورود به شهرهای تاریخی-مذهبی که دارای اماکن مقدس هستند و مخاطب (زائر) به شوق زیارت و به منظور برطرف شدن حاجات خود وارد آنجا میشود، نیازمند بررسی بیشتری است. این مقاله در تلاش اس...
[ 26 ] - برنامهریزی راهبردی توسعهی گردشگری با تکیه بر بخش محصول نمونه موردی: شهرستان نیشابور
Strategic planning is a systematic method focuses on inter connections of preferred action by using technical indicator including weaknesses and strengths (abilities and resources), opportunities and threats in analytical process. In addition it is a systematic method for decision making. These differences happened comparing with other planning method because of its intelligent integrated analy...
[ 27 ] - Investigating the Mutual Effects of Social Capital and Quality of Life in Urban Neighborhoods Using Structural Equation Modeling (Case Study: Sultan Mir-Ahmad and Fin in Kashan)
Urban neighborhoods are a suitable context to form sustainable social relationships and increase trust and social participation. With the development of cities and fundamental changes in the lifestyles of residents, we are faced with widespread changes and even disconnections in close relationships. For this, the concept of social capital in local communities can be effectively employed for imp...
[ 28 ] - ضرورت برنامهریزی کاربری زمین شهری متناسب با شهرهوشمند با تأکید بر اثرات ناشی از فنآوری اطلاعات و ارتباطات با استفاده از روش AHP
مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر آن میباشد. دراین میان روابط مردم با فضایشهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی میباشد. اثرات فضایی این امر بر شکلشهر وکاربریزمین به عنوان یکی از مهمترین عناصر تأمین زیرساختهای شهری میباشد. مفهوم شهرهوشمند به عنوان یک استراتژی برندهی شهری برای افزایش کیفیتزندگی در فضا...
[ 29 ] - تحلیلی بر طول سفرهای درون شهری با رویکرد جغرافی زمان: تأثیرپذیری از محدودیتهای فردی یا فرصتهای فضایی
بیان مسئله: طول سفر، بهمنزلۀ یکی از متغیرهای کلیدی رفتار سفر، بهنوعی بازتابدهندۀ میزان پایداری در حمل و نقل، کیفیت زندگی، قابلیت دسترسی افراد به مقاصد و تعادل فضایی در شهر است. هدف: باوجود مطالعات فراوان درزمینۀ رفتار سفر، تا کنون مطالعات کمتری به بررسی و تحلیل نقش عوامل مختلف در مسافت سفرهای غیرکاری درون شهری اختصاص یافتهاند. از این رو، هدف اصلی مقالۀ پیش روی بررسی تأثیر عوامل فردی...
[ 30 ] - مطالعۀ مقایسهای میدانهای حکومتی و غیرحکومتی تهران در گسترۀ نمای شهری
بیان مسئله: گسترۀ حوزه نمای شهری عرصهای است برای دستهبندی میدانهای حکومتی و غیرحکومتی تهران که شباهتها و تفاوتهای گوناگونی را در این زمینه پدید میآورد. تحلیل شباهتها و تفاوتها میتواند ویژگیهای خاص و عام میدانهای حکومتی و غیرحکومتی تهران را در حوزههای نمای شهری آشکار سازد. مطالعة مقایسهای، راهکاری برای تحلیل چگونگی و چرایی تفاوت میدانهای حکومتی و غیرحکومتی تهران در گستره نمای شهری...
[ 31 ] - مشارکتپذیری یا مشارکتگریزی مردم و برنامهریزان؟ پژوهشی کیفی در محیط برنامهریزی شهری ایران
مشارکت، مفهومی محلی، متنوع، پیچیده و پویا است. از اینرو نظریهها و دیدگاههای موجود در زمینه مشارکت در برنامهریزی شهری که اغلب در ساختار کشورهای غربی ارائه شدهاند، در سایر کشورها اثربخشی لازم را ندارند. این در حالی است که تأکید اغلب پژوهشهای انجام شده در این حوزه در محیط برنامهریزی شهری کشور، بر سنجش نظریههای موجود معطوف و هدف آنها تعیین سهم متغیرهای شناسایی شده از مشارکت و ارزیابی فرای...
[ 32 ] - گونه شناسی شیوه پهنه بندی و تعیین تراکم ساختمانی مسکونی در طرح های جامع شهری ایران
نظام شهرسازی کشور در دهههای معاصر بسیار دستخوش تغییر و تحول قرارگرفته است. یکی از موضوعاتی که در این تغییر و تحول اثرات شایانی بر توسعه شهرهای ایران بر جای گذاشته، موضوع تراکم ساختمانی در طرحهای توسعه شهری بوده است. به منظور رسیدگی به این موضوع، هدف مقاله پیش رو، بررسی چگونگی تعیین تراکم ساختمانی مسکونی در طرحهای جامع شهرهای مراکز استانهای ایران از زمان تهیه نخستین طرح تاکنون و ارائه یک گو...
[ 33 ] - آیندهپژوهی امنیت اجتماعی در نظام شهری ایران: شاخصشناسی برای تبیین، سنجش و اولویتبندی
هیچ عنصری برای پیشرفت، توسعه و شکوفایی استعدادهای یک جامعه مهمتر از عنصر امنیت و تامین آرامش در جامعه نیست. توسعه اجتماعی و خلاقیت بدون امنیت مکان ناممکن خواهد بود. بررسی مفهوم و تبیین شاخصهای امنیت اجتماعی به عنوان یک ابزار مفید برای سیاستهای عمومی و تصمیمگیری در امور شهری بوده و یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. تبیین و توصیف امنیت اجتماعی نظام شهری در آینده میتواند از بروز انواع ناهنجاریهای ...
[ 34 ] - حفاظت از منظر شهری تاریخی با بهرهگیری از تکنیک سطوح حفاظت بصری (VPS) (موردکاوی: منظر شهری تاریخی دروازه قرآن شیراز)
در دو دهه اخیر، حفاظت از منظر شهری تاریخی در مقابل توسعه ساخت و سازهای بلند مرتبه به عنوان یکی از مهمترین موضوعات در حوزه نگهداری از میراث جهانی و ملی شهرهایی با سابقه تاریخی مطرح شده است. منظر ورودی شهر شیراز از سوی دروازه قرآن یکی از ارزشمندترین مناظر این شهر به حساب میآید، که نهتنها از برنامه حفاظتی ویژهای برخوردار نمیباشد، بلکه با اجرای طرحهای مصوب موجود مورد تهدید جدی قرار خو...
[ 35 ] - تحلیل کیفیتهای بنیادی محیطی مؤثر بر هنجارهای ادراکی مکان عمومی
تنوع ویژگیهای محیطی و فردی زمینههای متفاوتی را برای بعد ادراکی مکان فراهم میکند. ماهیت چندبعدی کیفیتهای بنیادی محیطی بهگونهای است که روابط متقابل میان آنها را در ارتباط با مطلوبیت نمایانگر ادراکی مکان، پیچیده نشان میدهد. ویژگیهای بعد ادراکی مکان بهعنوان برآیند کمیتها و کیفیتهای گوناگون محیطی تاکنون در مطالعات مختلف بهصورت یکپارچه و در ارتباط با کیفیتهای بنیادی دیگر بررسی نشده و رو...
[ 36 ] - تبیین مدل مفهومی شاخصهای محیطی مؤثر بر حضور پذیری و طراحی آن در فضای شهری اقلیم گرم و خشک؛ مطالعه موردی: خیابان حکیم شهر اصفهان
شرایط آب و هوایی حاکم بر فضاهای شهری مناطق گرم و خشک همواره ایجاب میکند که در فرایندهای برنامهریزی و طراحی شهری متناسب با شرایط مذکور ساماندهی شوند تا کیفیت حضور پذیری آنها در حد مطلوب واقع شود. این در حالی است که اکثر مطالعات صورت گرفته تاکنون و رویههای اجرایی دستگاههای ذیربط برای ارتقاء حضور پذیری فضاهای مذکور، متناسب با مدل مفهومی کارآمد نیست و در مقایسه با مناطق دیگر از حضور پذیری و س...
[ 37 ] - Pathology of Legislation and Legal Approvals Related to Texture and Building Management
Today, the importance and special position of the historical texture and buildings in the city is completely obvious. However, the issue of protecting, supporting and restoring historical texture and valuable historical buildings in Iran is not seriously, scientifically and legally pursued by top level of management and popular demand. Historical texture and buildings are increasingly in danger...
[ 38 ] - Pattern of Decision-Making Evaluation in Urban Regeneration
Evaluation is one of the most important necessities in the process of urban regeneration, which leads to the optimal decision to solve the problem of urban inefficiency. Evaluating decisions in the urban regeneration process, given its complexity, ambiguity and uncertainty, is a critical issue that requires identifying the criteria that affect its realization and using fuzzy decision-making met...
نویسندگان همکار