فریبرز ارغوانی پیرسلامی
استادیار روابط بین‌الملل و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز
[ 1 ] - روابط ایران و چین در دوره احمدی‌نژاد: سیاست نگاه به شرق و تأثیرات ساختاری
در چارچوب توجه سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد به گسترش روابط با کشورهای آسیایی در راستای سیاست نگاه به شرق، روابط با جمهوری خلق چین جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد؛ اما برخلاف انتظار ایران، این روابط هیچ‌گاه به همکاری‌های فراگیر منجر نشد. این مقاله با هدف، یافتن پاسخ برای این پرسش که چرا باوجود جایگاه برجسته چین در «سیاست نگاه به شرق» ایران به‌ویژه در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد همکاری فراگیر میان دو کشو...
[ 2 ] - عدالت و روابط بین الملل: رویکردی مقایسه ای به اندیشه امام(ره) و مکتب جامعه بین المللی
از آغاز دهه 1990 م. پیرو تحولات روابط بین‌الملل و نیز حوزه تئوری‌پردازی، شرایطی به‌وجود آمده است که طی آن با گسترش نقد به مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی جریان اصلی، مکاتب نظریه‌پردازی با اجتناب از جزمیت اثبات‌گرایانه و نیز ضد شناختی طیف تأمل‌گرا توانستند هر چند اندک، مقولات ارزشی و هنجاری را در بطن نظریه‌پردازی جای دهند. نوشتار حاضر با محوریت موضوع عدالت بین‌المللی تلاش دارد تا ضمن واکاوی تفا...
[ 3 ] - مولفه‌های ثبات و تهدید در روند دموکراسی ترکیه: ریشه‌یابی الگوی نوسانی دموکراتیک
یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز خاورمیانه و ترکیه معاصر، مطالعه الگوهای ثبات و تهدید دموکراسی است. ترکیه در زمره معدود کشورهای خاورمیانه است که تجربه بلندمدتی در دموکراسی داشته است. با این حال، روند دموکراسی ترکیه از زمان تاسیس جمهوری ترکیه تا به امروز حاکی از نوعی الگوی نوسانی بوده است؛ الگویی که بر اساس آن دموکراسی ترکیه هیچ‌گاه به ثبات دموکراتیک دست نیافته و همواره با مولفه‌هایی مواجه بوده ک...
[ 4 ] - امریکا و چالش قدرت در امریکای لاتین: مقایسه رویکرد ایران و چین
تحولات عملی و نظری در عرصه سیاست بین‌المللی با ایجاد تغییر در دستورکار سیاست خارجی کشورها باعث شد تا مناطق با ویژگی‌های متنوع خود موردتوجه قدرت‌های فرامنطقه‌ای قرار گیرد. این مقاله با تمرکز موضوعی بر منطقه امریکای لاتین و طرح این سؤال که نوع رویکرد و اهداف چین و ایران در افزایش تعامل با این منطقه که حوزه نفوذ سنتی و ژئوپلیتیک امریکا نیز محسوب می‌شود دارای چه تفاوت‌ها و تشابهاتی است با تکیه بر ر...
[ 5 ] - واکاوی زمینه‌های فکری تکوین و تداوم دولت اقتدارگرا در چین
این مقاله با هدف بررسی زمینه‌های فکری تکوین و تداوم دولت اقتدارگرا در چین در پی پاسخگویی به این پرسش است که چرا جامعه سیاسی چین از ابتدا مولد و میزبان دولت‌های اقتدارگرا بوده و این اقتدارگرایی در تمامی اعصار حتی در جهان امروز که بسیاری از جوامع تجربهای هرچند شکلی از دموکراسی داشته اند تداوم یافته است؟ به منظور پاسخگویی به سؤال، این مقاله با مفروض گرفتن عواملی همچون سرزمین پهناور، اقتصاد کشاورز...
[ 6 ] - چالش های هویتی قدرت نوظهور چین
یکی از رویدادهای مهم از آغاز هزاره جدید میلادی تغییر گسترده در معادلات قدرت در عرصه بین‌المللی بوده است. در این میان، در مقایسه با سایر قدرت‌های نوظهور منحنی تحول قدرت چین و ظهور آن بیشتر در مرکز توجه بوده است. چین با جمعیت زیاد و منابع انسانی فراوان و اتکا به سرزمین گسترده از دوران باستان تا به امروز همواره یک قدرت بزرگ و پایه تمدنی بوده است. این مقاله با هدف بررسی ابعاد قدرت چین و چالش‌های فر...
[ 7 ] - بلوک‌های تجاری منطقه‌ای در خاورمیانه: بررسی چالش ها از منظر اقتصاد سیاسی
هدف مقاله حاضر، بررسی عوامل و مشکلاتی است که سد راه شکل‌گیری بلوک‌های تجاری منطقه‌ای در خاورمیانه شده است. در سال‌های اخیر منطقه‌گرایی به لحاظ جغرافیایی و روابط ژئوپلتیک توانسته میزانی از وابستگی متقابل و منافع مشترک را به وجود آورد و در نتیجه دولت‌ها را به همکاری و تعامل سازمان‌یافته در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی برای حرکت به سمت همگرایی سوق دهد. این مقاله با تمرکز بر محیط...
[ 8 ] - دیپلماسی اقتصـادی ایـران در بستر قوانین برنامه‌های توسعه: آسیب‌شناسی برنامه‌های چهارم تا ششم
دیپلماسی اقتصادی به اقدامات رسمی دیپلماتیک اطلاق می‌شود که تأییدکنندۀ منافع اقتصادی کشور در سطح بین‌المللی باشند؛ تأکید این اقدامات بر افزایش صادرات، جذب سرمایۀ خارجی و شرکت در سازمان‌های اقتصادی بین‌المللی است و پیوندی میان قـدرت و رفاه ایجاد می‌کنند. کنشگران دولتی و غیردولتی گوناگونی در این حــوزه به فعالیــت می‌پردازند که قـوانین مختلف حیطۀ عمل آنان را مـشخص می‌کنند. برنامه‌های توسعه از مهم...
[ 9 ] - چالش‌ها و موانع دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه
تغییر بنیادین در مفهوم امنیت و حرکت آن به‌سوی جنبه‌های کمتر نظامی در کنار جهانی‌شدن و تشدید وابستگی متقابل میان کشورها باعث شده است تا کشورهای در تعیین اولویت‌ها و ابزارهای سیاست خارجی خود به مولفه اقتصاد توجهی ویژه کنند. در کنار آن، افزایش نقش مولفه‌های معیشتی در تعیین مبانی مشروعیتی نظام‌های سیاسی و تقویت روندهای منطقه‌گرایانه نیز باعث شده تا دیپلماسی اقتصادی در سطوح منطقه‌ای دارای اهمیت شود....
نویسندگان همکار