علی آدمی
[ 1 ] - امنیت و پیشاارزشهای آن در اندیشه سیاسی اسلام
اسلام، هدف نهایی خود را تخلق به اخلاق الهی، تعالی معنوی و سعادت ابدی انسانها، به واسطه آگاهی و آزادی در زندگی دنیوی تعریف میکند. وجود انسانی از دیدگاه اسلام، از دو وجه متعالی و دنیوی برخوردار است و سعادت، با ترجیح آزادانه وجه متعالی در مقابل وجه دنیوی به دست میآید. بدینترتیب، اسلام نسبت به انسان و اجتماع، نگرشی ارزشداورانه دارد. دو ارزش محوری یا پیشارزش اسلامی در این خصوص، ع...
[ 2 ] - نقش و جایگاه رسانه در راهبردهای گروههای سلفی جهادی و تأثیر آن بر خاورمیانه
رسانهها در عصر جدید امکانات مثبتی را برای پیشبرد ارزشهای انسانی و پیشرفت صلح در جامعه جهانی ایجاد کردهاند و از سوی دیگر، با توجه به محدودیت در کنترل و گستره بیحدوحصر آن به ابزاری در دست گروههای رادیکال و جهادی برای تبلیغ ارزشها و گسترش اقدامات ضد انسانی و ضد حقوق بشری آنان تبدیل شده است. در این میان منطقه خاورمیانه کانون اصلی فعالیت و مبارزات منفی این گروهها بوده که در سالهای بعد از 201...
[ 3 ] - A Study of the "Evolution" in the Well-Known Military-Security Discourses of the Islamic World Using Discourse Analysis Theory "Laclau and Mouffe"
نظریه تحلیل گفتمان «ارنست لاکلاو و شنتال موفه» ابزاری کارآمد برای تحلیل فعل و انفعلات و تعاملات میان کنشگران در عرصه سیاست در اختیار محققان قرار میدهد. از منظر این دو محقق، گفتمانها تنها دریچه شناخت انسان به سوی جهان هستند. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال اصلی که «تبیین یا فهم رویکردهای امنیتی-نظامی اصلی در جهان اسلام با استفاده از کدام نظریه بهتر صورت میپذیرد؟» این فرضیه را ارائه مید...
[ 4 ] - تأثیر تهدیدهای گروههای سلفی-تکفیری بر امنیت هستیشناختی ج.ا.ا.
بحران های سیاسی در کشورهای عربی که از آنها به عنوان بهار عربی یاد می شد، نه تنها به استقرار رژیم های دموکراتیک در منطقه ختم نشد؛ بلکه منجر به پیدایش و گسترش گروههای سلفی-تکفیری در آنها گردید. این گروهها از شمال و شاخ آفریقا گرفته تا آسیای مرکزی در کشورهای منطقه پدیدار گشتند و به جذب نیرو پرداختند. با توجه به این که سوریه و عراق در کانون این بحرانهای تروریستی قرار گرفتند، تهدیدهای این گروههای ...
[ 5 ] - جایگاه مجموعه امنیتی محور مقاومت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
ظرفیتهای ژئوپولیتیکی ایران، امنیت ملی آن را به شدت تحت تاثیر محیط منطقهای خاورمیانه قرارداده است. پس از انقلاب اسلامی، شکل گیری ائتلافی از کشورهای سنی نشین حاشیهی خلیج فارس به زعامت عربستان، ناچارا ایران را وادار به تقابل جویی در چارچوب محور مقاومت نمود. محوری که با روی کار آمدن دولت شیعی عراق،اقتداری مضاعف یافت. عملکرد امنیتی ایران در تحولات ناشی از بیداری اسلامی، حمایت از گروههای شیعی د...
[ 6 ] - تأثیر انرژی بر گسترش همکاریهای ایران با شبه قاره (با تأکید بر خط لوله ی صلح)
در نگاههای استراتژیک ایران شرق بعنوان یک فاکتور تعیین کننده در نظر گرفته میشود. بویژه که جمهوری اسلامی ایران سالهای اخیر تلاش نموده از بستر همکاری با کشورهای همسایه در جهت تأمین منابع ملی و گسترش صلح و امنیت در سطح منطقه سود برد. یکی از کانال های مورد توجه، کشورهای شرق آسیا و شبه قاره میباشد که با ایران دارای اشتراکات فرهنگی بسیاری بوده، از این روی در استراتژی نگاه به شرق میتوان در مسیر همگ...
[ 7 ] - جایگاه سرمایه اجتماعی در بستر قدرت نرم با تاکید بر آراء امام خمینی(ره)
از مهمترین موضوعات دهههای اخیر که تحول شگرفی را در حوزه قدرت و اجزا و عناصر آن و نیز کاربست قدرت پدید آورده است بعد جدیدی از قدرت به نام قدرت نرم است. گرچه ادبیات مدرن و مورد استفاده آن توسط اندیشمندان غربی مانند جوزف نای نظریهپردازی شده است اما در دهههای 70 و 80 میلادی نهضت امام خمینی جز با استفاده از همین مؤلفههای اجتماعی و فرهنگی که امروز در قالب قدرت نرم میشناسند به پیروزی نرسید. یکی ...
[ 8 ] - جایگاه سرمایه اجتماعی در بستر قدرت نرم با تاکید بر آراء امام خمینی(ره)
از مهمترین موضوعات دهههای اخیر که تحول شگرفی را در حوزه قدرت و اجزا و عناصر آن و نیز کاربست قدرت پدید آورده است بعد جدیدی از قدرت به نام قدرت نرم است. گرچه ادبیات مدرن و مورد استفاده آن توسط اندیشمندان غربی مانند جوزف نای نظریهپردازی شده است اما در دهههای 70 و 80 میلادی نهضت امام خمینی جز با استفاده از همین مؤلفههای اجتماعی و فرهنگی که امروز در قالب قدرت نرم میشناسند به پیروزی نرسید. یکی ...
[ 9 ] - سازهانگاری خشونت مداوم و قوام متقابل بین نظام بینالملل و افراطگرایی سلفی
چکیده رشد افراطگرایی در جهان اسلام و همزمان تشدید خشونتهای هژمونیک در نظام بینالملل بهبهانۀ مبارزه با تروریسم، از جمله تحولات چند دهۀ اخیر در صحنۀ بینالملل است. فهم هویت و رفتار جریان سلفی افراطی در جهان اسلام با تحولات بینالمللی مرتبط است. بنابراین، بهنظر میرسد مطالعهای نظاممند در حوزۀ روابط بینالملل، مبتنیبر تعامل پویای ساختار و کارگزار قدرت تبیینکنندگی بالایی ...
[ 10 ] - ساختار نظام بین الملل و هویت یابی اسلام سلفی-افراطی
تشدید گرایشهای تکفیری در جهان اسلام، از جمله مسائل مهم مطالعات اسلامی و پربسامدترین تحولات صحنه بینالملل میباشد. در این میان به نظر میرسد مطالعهای نظاممند در حوزه روابط بینالملل مبتنی بر تعامل پویای ساختار و کارگزار، قدرت تبیینکنندگی بالایی در ارائه الگویی جامع از موضوع تحول به / در «اندیشه تکفیری» داشته و جنبه نوآورانه به پژوهش بدهد. بر این اساس پرسش اصلی این پژوهش آن است که: «نظام بین...
[ 11 ] - تحول هندسه قدرت در پرتو ماهیت فرهنگی و ژئوپلیتیک منطقهای قدرت؛ مطالعه موردی تحولات غرب آسیا
تا چند دهۀ اخیر دولتها بر سر مسائلی همچون تواناییهای نظامی، توسعهطلبی ارضی، نظامهای اقتصادی و نحوة مدیریت منازعات و مناقشات در کشمکش بودند. درحالیکه فرهنگ نیز میتوانست بر روی کنش و رفتارهای بینالمللی دولتها در عرصۀ بینالمللی اثرگذار باشد اما به دلیل سیطرة دیدگاه رئالیستی در روابط بینالملل، این امر مغفول ماند و به حاشیه رانده شد. از سوی دیگر پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی وزن نیروهای منطقهای را...
[ 12 ] - تحلیل محتوای کمی و کیفی مواضع ضدغربی مقام معظّم رهبری قبل و بعد از تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
چالش جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا طی چنـد سـال اخیـر، دارای تحـولات عمـدهایبوده است. از جمله مهمترین موارد آن می توان بـه تحـریم بانـک مرکـزی ایـران؛ یعنـی قطـع مبـادلاتبانکی و مالی ایران با جهان اشاره کرد. آمریکاییها هدفشان از این تحریم را محدودسـازی تـوان مـالیجمهوری اسلامی ایران برای پیشبرد برنامهی هستهای و تغییر رفتار حکومت ایران اعلام کردهانـد. امـا ازآنجایی که برنامه هستهای ج...
[ 13 ] - معناداری در جهان ارتباطات
آنچه در این مقاله مدنظر است، بررسی وضعیت ارتباطات در جهان امروز و به طور اخص رسانه ها و ارتباط آن با دین است. اندیشمندان مختلفی در حوزه ارتباطات و اطلاعات، رابطه ارتباطات و اطلاعات با مقوله دین را بررسی کرده اند.در این تحقیق سعی شده است که مهم ترین نظریات بعضی از آنها موردتامل قرار گیرد. چگونگی ارتباط رسانه ها با عامل فرهنگ و همچنین، نقش آنها در شکل دهی به شخصیت انسان ها و نحوه ارتباط انسان ها ...
[ 14 ] - انقلاب اسلامی، انقلاب تمدنساز؛ دانشگاه ایرانی، دانشگاه تمدنساز
با ظهور انقلاب مبتنی بر اسلام و شکلگیری حکومت دینیِ برآمده از مردم، گفتمان تمدنی ایرانی و اسلامی در قالب تمدن نوین برخاسته و آمیخته از این دو تمدن احیا شد و ایران انقلاب اسلامی، در عمل به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید. این مقاله بر این موضوع تأکید دارد که ایران انقلاب اسلامی، قطعاً یکی از نیروهای تعیینکننده و تأثیرگذار در این حوزه تمدنی بوده و در احیا و پیشبرد آن در عصر جدید ن...
[ 15 ] - جایگاه دیپلماسی عمومی در سیاست خاورمیانهای امریکا؛ با تأکید بر دوران اوباما
چکیده مقالة حاضر با طرح این سؤال که دیپلماسی عمومی در سیاست خاورمیانهای امریکا با تأکید بر دوران ریاست جمهوری اوباما چه جایگاهی داشته است، این فرضیه را مطرح کرده است که دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی امریکا در قبال خاورمیانه همواره اهمیت خاصی داشته است؛ از آنجایی که میراث سیاست خارجی دولت ...
[ 16 ] - صلح غایتانگارانه؛ تطبیقی هستی و انسانشناسانه بر نظریه صلح در اسلام و غرب
باتوجه به جایگاه صلح در زندگی بشری، مکاتب و نظریههای مختلف کوشیده اند تا ضمن تفسیر و تبیین مفهوم صلح، ضرورت و کاربرد آن را در زندگی بشری با توجه به مبانی انسانشناسی و هستیشناسی به تصویر بکشند. اسلام نیز به عنوان مکتب آسمانی و جهانشمول نگرشی غایتانگارانه و اصالتمدار به صلح دارد و آن را مسالهای اصیل و ریشهدار با فهم خاص انسان و هستیشناسانه قلمداد میکند؛ در صورتی که مکاتب غربی با مبنا قر...
[ 17 ] - چگونگی تقابل روسیه و چین با آمریکا در اوراسیا
به اعتقاد بسیاری از اندیشمندان روابطبین الملل، قرن بیست و یکم را باید قرن اوراسیا دانست که تسلط بحری و بری بر آن میتواند آینده چینش قدرت در ساختار نظام بینالملل را تغییر دهد. ضرورت برخورداری از موقعیت سوق الجیشی بکر و وجود منابع مادی فراوان برای تبدیل شدن هر کشوری به یک قدرت جهانی باعث گردیده است تا بسیاری از کشورها با هر میزان قدرت در پی افزایش چیرگی و نفوذ خود در این منطقه باشند. ایالا...
[ 18 ] - ماهیت و ابعاد رژیم ضمنی غیررسمی امنیت منطقهای «جمهوری اسلامی» در منطقه غرب آسیا
The concept of "Regime" is one of the most widely used concepts not only in international relations, but in economics, law, environment and more. In this study, we have examined three different approaches in the definition of regimes, "behavioral", "knowledge" and "formal", and to scrutinize the definition of Regimes that have presented by Scholars Such as Krasner, Young, Kratochwil & Ruggie, K...
[ 19 ] - اسرائیل و عربستان سعودی: عصر جدیدی از همکاری دوجانبه.
اگر از گذشته تا به حال، خاورمیانه را در یک کلمه بتوان خلاصه کرد، آن کلمه «بیثباتی» است. در پی تحرکات و تحولات جاری در منطقه، علنی شدن روابط دو کشور در خاورمیانه بیش از سایر اتحادهای منطقهای قابلتوجه است: "رژیم اسرائیل و عربستان سعودی". سؤال اصلی آن است که چقدر رژیم اسرائیل و عربستان توانستهاند در موازنهسازی علیه ایران موفق عمل کنند؟ فرض بر این است؛ آنچه بیشتر از هر چیز دو دولت مذکور ر...
[ 20 ] - الگوی رفتاری عربستان سعودی در منطقه غرب آسیا و تاثیر آن بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: بحران یمن)
هدف: جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از قدرتهای بزرگ منطقه خلیجفارس میباشند که هرکدام از آنها به دنبال پیگیری منافع خود در این منطقه هستند. هر اقدامی که توسط عربستان سعودی در سالهای اخیر بهویژه پس از خیزشها و اعتراضات کشورهای عربی پس از 2010 در خصوص بحران سوریه، بحران یمن و بحرین صورت گرفته است واکنش جمهوری اسلامی ایران را به همراه داشته است.روش: </str...
[ 21 ] - راهبرد نگاه به شرق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: دیدگاهها، زمینهها و فرصتها
فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، اهمیت ژئوپلتیک و منطقهگرایی را در نظام بینالملل دوچندان کرده، بهطوریکه بسیاری از کشورها در سیاست خارجی خود منطقهگرایی را بهعنوان اصلی ثابت و اساسی جهت تأمین منافع و امنیت ملی خود برگزیدهاند. نگاه عملی و نظری غالب در طول سالهای متمادی گذشته در سیاست خارجی ایران عدم توجه به راهبرد « نگاه به شرق» و بلکه نگاه یکجانبه به غرب بوده و این باعث غفلت از سایر مراکز ...
[ 22 ] - تأثیرات بازدارندگی ایران و اسرائیل بر امنیت منطقهی آسیای غربی
نظریهی بازدارندگی یکی از نظریات مبتنی بر رئالیسم واقعگرائی در عرصهی بینالملل است که عمدتاً پس از جنگ جهانی دوم و با تضعیف آرمانگرایی، مورد توجه نظریهپردازان مسائل استراتژیک قرار گرفت. این نظریه در روابط بینالملل به «قدرت» به عنوان مؤلفهی اصلی تبیین کننده روابط بین- کشورها تأکید میکند و ضمن رد نظرات «ایده آلیستی» بر این باور است که میزان قدرت دولتها، تأثیر مستقیم بر میزان امنیت ملی آنه...
[ 23 ] - اقدامات ترامپ و قدرت نرم ایالات متحده آمریکا
انتخاب ترامپ در نوامبر 2016 نشاندهنده تضعیف ایدههای قدرت نرم آمریکا است که برای اولین بار در اوایل دهه ۱۹۹۰ توسط جوزف نای بیان شد. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا علاقه چندانی به دیپلماسی عمومی نشان نداده است. در عین حال دیپلماسی عمومی یکی از اصلی ترین ابزارهایی است که سیاست گذاران برای تولید قدرت نرم از آن استفاده می کنند و انقلاب اطلاعات فعلی، این ابزارها را مهم تر از همیشه کرده است. مقاله ح...
[ 24 ] - اولویتهای سیاست خارجی قطر در ارتباط با اتحادیه اروپایی
رشد اقتصادی چشمگیر قطر در دو دهه اخیر، این کشور را از جایگاه یک کشور کوچک و غیراثرگذار در معادلات بینالمللی به بازیگری اثرگذار در سطح منطقه و جهان تبدیل کرده است. بخش اعظم ارتقاء جایگاه قطر در سطح بینالمللی، مرهون بهرهبرداری از منابع عظیم انرژی و سرمایهگذاری منافع حاصله در مناطق مختلف جهان بوده است. رویکرد جدید قطر برای تنوعبخشی اقتصادی و دستیابی به توسعه متوازن و پایدار خصوصا پس از تحولات...
[ 25 ] - توازن تهدید در روابط سیاسی جمهوریاسلامیایران و ایالاتمتحدهآمریکا
روابط ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی یکی از پر تنشترین روابط سیاسی معاصر را شکل داده است و اتخاذ و اجرای هر تصمیم درباره این روابط منوط به شناخت، توجیه و کاربست نظریه متناسب با آن است. کاربست نظریه مناسب خصوصاً درباره روابط ایران و آمریکا سبب میگردد تا فضای فکری تصمیمگیران در چارچوب مناسبی قرار گیرد و تحت این چارچوب تصمیمات مقتضی گرفته شود و نه اینکه با رؤیاپردازی و برداشتهای نادرست تصمی...
نویسندگان همکار