مرتضی خورسندی
استادیار گروه اقتصاد انرژی دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - تجارت خارجی و امنیت زیست‌محیطی در ایران
در این پژوهش، آثار تجارت خارجی بر امنیت زیست‌محیطی ایران بهویژه در موضوع انتشار دی‌اکسید کربن مورد بررسی قرار می‌گیرد. سؤال مقاله این است که آثار مستقیم و غیرمستقیم تجارت بر انتشار دی‌اکسید کربن در ایران طی سالهای 1390-1357 چگونه است. برای دستیابی به پاسخ، دادههای موجود در دستگاه معادلات به روش حداقل مربعات سه مرحله‌ای برآورد می‌شوند. اثر مستقیم تجارت در بخش صادرات مثبت بوده و انتشار دی‌اکسی...
[ 2 ] - بررسی و تحلیل تاثیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بر شاخص های کلان اقتصادی
تامین انرژی و کاهش انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی از مهمترین دلایل توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه می‌باشد. شاخص‌های کلان اقتصادی نیز در پی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر تحت تاثیر قرار گرفته‌اند.در این مقاله از روش تحلیل اقتصادی به منظور بررسی توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بر شاخص‌های اشتغال، تولید ناخالص داخلی، ارزش افزوده و رفاه اقتصادی استفاد...
[ 3 ] - بررسی اثر حکمرانی خوب بر آسیب پذیری اقتصادی (رهیافت بین کشوری)
در سالهای اخیر به دلیل بروز مشکلات ناشی از تحریم ها و عدم آمادگی اقتصاد ایران برای مقابله با این تهدیدات خارجی، توجه به مفاهیمی همچون آسیب پذیری اقتصادی و عوامل مؤثر بر آن، از موضوعات بسیار مهم در بین اقتصاددانان و پژوهشگران ایرانی می باشد. درجه آسیب پذیری اقتصاد علاوه بر اینکه ناشی از خصوصیات ساختاری اقتصاد است، بسیار میتواند تحت تأثیر سیاستگذاری های اقتصادی و نحوه حکمرانی در اقتصاد باشد. بن...
[ 4 ] - اثر آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب عضو اوپک
کشورهای منطقه خاورمیانه بویژه کشورهای حوزه خلیج فارس و شمال آفریقا با اقتصاد متکی بر صادرات نفت خام همراه هستند که به تبع آن، عواملی از قبیل تغییرات حجم صادرات و نوسانات نرخ ارز، سایر متغیرهای کلان بویژه درآمدهای دولت به شدت دچار نوسان شده و اقتصاد این کشورها را آسیبپذیر نموده است. از طرف دیگر، کشورهای مذکور به واردات کالاهای استراتژیک (که با توجه به وضعیت کشورها میتوانند کالاهای اساسی و ...
[ 5 ] - برآورد تابع تقاضای برق خانگی دارای پارامتر متغیر طی زمان(TVP) رهیافت فضا-حالت
کشش‌های قیمتی، متقاطع و درآمدی تقاضای برق، مبنایی بسیار مهم برای سیاستگذاری و پیش بینی هستند. مطالعات انجام شده، عموماً این کمیت‌های مهم اقتصادی را طی زمان ثابت فرض کرده اند، در حالی که پارامترهای مولد این کمیت ها ممکن است طی زمان بی ثبات باشند. در این صورت، کشش‌های محاسبه شده به دلیل خطای تصریح[1]، اریب دار و ناسازگار خواهند بود. در این مقاله، تلاش شده ضمن اجرای آزمون هانسن[2] در رد ثبات پارام...
[ 6 ] - برآورد آستانه تأثیر بیکاری بر شادی
بیکاری یکی از فاکتورهای مهم در کاهش شادی است و تحقیقات تجربی انجام شده، اثر منفی بیکاری بر شادی را به اثبات رسانده است. اما نکته ای که در پژوهش های گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته، نقش سطح بیکاری بر میزان اثرگذاری آن بر شادی است. در این مقاله با استفاده از الگوی داده های پانل، ضمن بررسی اثر بیکاری، نقش نرخ بیکاری بر اثرگذاری آن بر شادی نیز مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین، حاکی از...
[ 7 ] - قدرت بازاری اوپک: آزمون وجود رفتار همکارانه اعضای اوپک با رویکرد ARDL
قدرت بازاری به توانایی تاثیرگذاری بر بازار اطلاق می‌شود. بنگاه در بازار انحصاری دارای قدرت قیمت‌گذاری است. یکی از انواع انحصار‌ها، کارتل است. دو ویژگی مهم رفتار کارتلی، تاثیر بر میزان تولید و تاثیر بر قیمت است. در زمینه مقدار تولید، کارتل با هماهنگی میان اعضاء، میزان تولید را کنترل می‌کند و در زمینه اثر بر قیمت بدین صورت است که با کنترل میزان تولید، بر قیمت بازار تاثیر می‌گذارد. در این پژوهش ب...
[ 8 ] - نقش قیمت در اثرگذاری غیرخطی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در ایران
شدت انرژی از جمله شاخص‌های مهم و مورد توجه در اقتصاد انرژی است. در ایران با توجه به فراوانی منابع انرژی، متأسفانه از این منابع به درستی استفاده نشده و بنابراین شدت انرژی به نسبت دیگر کشورها بسیار بالاست. از این رو در این مقاله با استفاده از یک روش رگرسیون غیر خطی به بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در ایران طی دوره 1357-1392 پرداخته ایم. نتایج حاکی از وجود دو رژیم حدی برای اثرگذاری متغیرهای تحت بر...
[ 9 ] - ترکیب مصرف و اثرگذاری انرژی بر رشد اقتصادی: کاربردی از رگرسیون غیرخطی انتقال ملایم
ارتباط مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از مباحثی است که در سالهای اخیر از جمله موضوعات مورد توجه در زمینه اقتصاد انرژی بوده است. از سوی دیگر ترکیب مصرف انرژی و نحوه تخصیص آن بین بخشهای مختلف، میتواند بر ارتباط این دو متغیر تأثیرگذار باشد. در نتیجه به نظر می‌رسد که ارتباط مصرف انرژی و رشد اقتصادی می‌بایست در چارچوب یک الگوی غیرخطی مورد برآورد قرار گیرد. در این مقاله با استفاده از روش رگرسیون انتقا...
[ 10 ] - بیکاری بدتر است یا تورم؟ مقایسه اثر بیکاری و تورم بر شادی
از آنجا که بیکاری و تورم دو متغیر هدف در سیاست‌های اقتصادی بوده و در بسیاری موارد سیاستگذار ناچار است برای رسیدن به یکی، دیگری را قربانی کند، این سوال مطرح می‌شود که ترجیحات جامعه بین این دو هدف چگونه است. پاسخ مناسب زمانی حاصل می‌شود که میزان اثرگذاری هر کدام از این دو متغیر بر رفاه جامعه برآورد و مقایسه شود. در این مقاله، اثر بیکاری و تورم بر شادی به عنوان شاخص رفاه مورد برآورد قرار می‌گیرد. ...
[ 11 ] - اثر عملکرد محیطزیست بر شادی: تحلیل بین کشوری
هدف این مقاله بررسی رابطه بین شادی و کیفیت محیطزیست است. براین اساس با استفاده از دادههای ۱۵۵ کشور جهان طی دوره زمانی ۲۰۰۶ - ۲۰۱۶ (به صورت دو سالانه) با روش دادههای تابلویی به برآورد اثر شاخص عملکرد محیطزیست بر شادی پرداخته شد. نتایج نشان داد بهبود عملکرد محیطزیست تأثیر مثبت و معناداری بر شادی در کشورهای مورد مطالعه دارد. میزان این اثرگذاری ۶ درصد است. از سوی دیگر نتایج حاکی از آن است که ت...
[ 12 ] - تحلیل تجربی از ناسازگاری زمانی در بانکداری ذخیره جزئی ایران
ناسازگاری زمانی به بیان موقعیتی می‌پردازد که در آن ترجیحات تصمیم‌گیرنده اقتصادی در طول زمان تغییر می‌کند. عدم تعادل نرخ رجحان زمانی و نرخ بهره به‌عنوان شاخصی برای ناسازگاری زمانی معرفی‌شده است. یکی از عوامل ایجاد و بروز ناسازگاری زمانی در حوزه بانکداری متعارف قابل‌مشاهده است. در اقتصاد ایران علائم متنوعی از ناسازگاری در سیستم بانکی می‌شود. افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی و اختلاف نرخ سود بانک...
[ 13 ] - تحلیل رکود مداوم پولی در اقتصاد ایران
در اندیشه کینزی رجحان و پاداش نقدینگی پول در کنار وظیفه معاملاتی آن، عاملی برای کنز و نگهداری پول است. نگهداری پول باانگیزه سفته‌بازی و احتیاطی حاوی اثر رکودی با منشأ پولی بر اقتصاد خواهد بود. این دیدگاه توسط اقتصاددان ژاپنی« اونو» در قالب اقتصاد خرد و بهینه‌سازی پویای ریاضی تبیین شده است. در این بیان مثبت بودن مطلوبیت نهایی پول معیاری برای رکود مزمن پولی است. این مقاله با بهره‌گیری از الگوی رش...
[ 14 ] - اثر عملکرد محیطزیست بر شادی: تحلیل بین کشوری
هدف این مقاله بررسی رابطه بین شادی و کیفیت محیطزیست است. براین اساس با استفاده از دادههای ۱۵۵ کشور جهان طی دوره زمانی ۲۰۰۶ - ۲۰۱۶ (به صورت دو سالانه) با روش دادههای تابلویی به برآورد اثر شاخص عملکرد محیطزیست بر شادی پرداخته شد. نتایج نشان داد بهبود عملکرد محیطزیست تأثیر مثبت و معناداری بر شادی در کشورهای مورد مطالعه دارد. میزان این اثرگذاری ۶ درصد است. از سوی دیگر نتایج حاکی از آن است که ت...
[ 15 ] - بررسی نقش عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر شادی (مطالعه موردی جمعیت فعال شهر تهران)
چکیده گزارش‌ها و دادههای آماری گویای وضعیت بحرانی ایران در رابطه با شادی و شاخص‌های مربوط به آن هستند. از سوی دیگر، زندگی پرهیاهو در کلان‌شهرهای عظیم مانند شهر تهران، به دلیل شتاب روزافزون سرعت زندگی و بروز مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی فراوان، افراد را مستعد خمودگی، افسردگی و احساس ناخشنودی ساخته و این امر سلامت روانی افراد و درنتیجه سلامت جامعه را از ابعاد مختلف اج...
[ 16 ] - Impacts of Oil Price Shocks on Macroeconomic Variables of Oil Exporting and Importing Countries: A Global VAR Approach
This paper investigates the effects of oil price shocks on real GDP and inflation in selected oil exporting and importing countries using the Global VAR approach. We have used the data for 47 countries over the 38 years from 1979 to 2015 in this research. We have grouped the countries into 21 regions. Our results indicate that firstly that the impact of shocks on the real GDP of oil-exporti...
[ 17 ] - بررسی اثر رشد اقتصادی بر مصرف منابع آب؛ در چارچوب منحنی زیست محیطی کوزنتس EKC (مطالعه موردی: کشورهای منتخب 2012-1992)
تا کنون مطالعات اندکی به بررسی رابطه رشد اقتصادی و مصرف آب پرداخته اند. هدف این پژوهش بررسی رابطه رشد اقتصادی و مصرف آب در کشورهای مورد مطالعه است. روش پژوهش، توصیفی و رگرسیونی بوده که با بررسی داده های 60 کشور از نقاط مختلف جهان و در دوره 2012-1992 و با رویکرد داده های تلفیقی (پانل) با اثرات ثابت انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی است که رابطه‌ای زنگوله‌ای میان رشد اقتصادی و مصرف آب وجود دارد...
نویسندگان همکار