محمد سپهری
استاد گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی
[ 1 ] - بازتاب شریعتمداری حاکمان تیموری در عملکرد محتسبان این عصر
حسبه نهادی نظارتی و محتسب ضامن اجرای نظم عمومی جامعه اسلامی براساس قوانین دینی و عرفی بود. در این نوشتار، با استفاده از منابع کتابخانه‌‌ای و به روش توصیفی ـ تحلیلی، عملکرد محتسبان دوره تیموری مورد بررسی قرار می‌گیرد. تیموریان با داعیه شریعت محوری، باعث رونق بازار محتسبان شدند، به طوری که در یک شهر، دو محتسب هم‌‌زمان فعالیت می‌‌کردند. اما این رونق ظاهری، با تصویر آرمانی محتسب، فاصله‌‌ای بسیار دا...
[ 2 ] - علوم حدیث در ربع نیشابور طی چهار سدۀ نخستین اسلامی
هدف این مطالعه بررسی وضعیت علم حدیث در ربع نیشابور طی چهار سدۀ نخست اسلامی است؛ گوشه‌ای از قلمرو اسلامی که با برخورداری از موقعیت خاص جغرافیایی و شرایط ایده‌آل زیست محیطی، محل گرد آمدن تعداد زیادی از فقها، عالمان و بزرگان حدیث و حوزۀ شکل‌گیری بخشی از فعالیت‌های بزرگ حدیثی در سده‌های نخستین اسلامی بود. می‌خواهیم نشان دهیم اعتبار و رونق علم حدیث در نیشابور مرهون عنایت بزرگان دین، نظیر علی بن موسی...
[ 3 ] - Position of Abu-Ali Chaghani in military and political interactions of Samanids
Al -e- Muhtaj were one of the local rulers of Chaghanian region in upper part of the Oxus (Amu Darya) that had autonomy concurrent with period of Amir Ismaʽil Samani (279-295 AH) in their dominated area, i.e. parts of Khorasan and Rey. This local dynasty as puppet of Samanids, had effective role in political and military power of that state. Honesty and courage of emirs of this clan, including...
[ 4 ] - تاریخ‌نگاری دورۀ سامانیان
تاریخ‌نگاری سامانیان تاحدودی ادامة ساده‌نویسی اواخر قرن دوم هجری قمری است، اما نثر مصنوع شماری از مورخان و نویسندگان، در ستایش امیران و وزیران، مبالغه‌آمیز بوده است و آنان را پادشاهانِ برحق دانسته‌اند. تاریخ‌نویسی این دوره بیش‌تر برمبنای مشاهدات شخصی و اسناد بوده و از این نظر مهم است. تبیین ویژگی‌های عمدة تاریخ‌نگاری و نقاط ضعف و قوت برجسته‌ترین منابع تاریخی سامانیان اولویت این پژوهش است؛ ازجمله...
[ 5 ] - نقش گرایش‌های مذهبی حاکمان در توسعه موقوفات از قرن هفتم تا دوره انقلاب اسلامی
ازآنجایی‌که وقف نوعی سرمایه‌گذاری برای برطرف نمودن نیازهای مادی و معنوی مردم است ازلحاظ اجتماعی یک‌نهاد کلان اجتماعی محسوب می‌شود لذا مطالعه در این حوزه حائز اهمیت است. با تهاجم مغولان به ایران در (616 ه ق)، بسیاری از آثار وقفی تخریب شد. بعد از دوران گذار اولیه، بهبود شرایط اجتماعی و گرایش حاکمان مغول به اسلام، اهتمام به نهاد وقف از سوی حاکمان و مردم بیش از پیش فزونی یافت. این پژوهش با هدف شنا...
[ 6 ] - The concept of “sanctuary” in the prophet's Sirrah (PBUH) and the necessity and possibility of its expansion
“Sanctuary” is of the fundamental concepts in Islam Prophet (PBUH) Sirrah. There were three urban settlements of “Mecca”, “Medina” and “Ta’if” in Hijaz of the Prophet’s era. The Prophet set two cities of Mecca and Medina and the so-called Ta’if as the sanctuary. The concept of “sanctuary” had been laid down to apply special and to some extent strict rules and regulations to preserve plants and ...
نویسندگان همکار