هادی وکیلی
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - بررسی اندیشه‌ها و عقاید محمد بن علی شلمغانی معروف به ابن‌ابی‌العزاقر بنیان‌گذار فرقه عزاقریه (شلمغانیه)
غالیان شیعه با عنوانهای متعدد در کتب فرق مورد توجه قرار گرفته‌‌اند و عقاید و افکار ایشان، شرح و توضیح داده شده است. از جمله آنها، می‌توان به عَزاقِریه یا شَلمَغانیه اشاره کرد که منسوب به محمد بن علی شلمغانی است. در این نوشتار، به روش توصیفی ـ تحلیلی، افکار و اندیشه‌های غالیانه این شخص مورد بررسی قرار می‌‌گیرد. بنابراین با توجه به عقاید اباحی‌گری و غیراسلامی شلمغانی، نمی‌توان این عقاید غالیانه را من...
[ 2 ] - آرمانشهر شاعران چپ‌گرای مشهد(1320 تا 1325)
شکلگیری احزاب سیاسی یکی از نتایج ورود نیروهای متفقین و سقوط رضاشاه بود. حزب توده فعالترین حزب سالهای دوره اشغال به شمار میرفت که پیوستگیهای بسیاری به اردوگاه چپ داشت. این علقهها در میان اعضای اصلی کمیته ایالتی حزب توده در خراسان که بسیاری از آنان در شمار مردان فرهنگ و ادب بودند نیز وجود داشت. علاوه بر رسوب تفکرات حزبی که نقش محوری داشت، حضور موثر ارتش سرخ در مشهد و نیز عضویت بسیاری از آنا...
[ 3 ] - نفوذ غرب در موسیقی‌نظامی ایران (از اواسط عصر ناصری تا پایان حکومت قاجار)
پس از تأسیس دارالفنون و سفرهای ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به اروپا، فرهنگ غربی در ایران نفوذ و گسترش زیادی یافت. یکی از تأثیرات فرهنگ غربی در حوزه موسیقی بویژه موسیقی نظامی بود. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه‌ای در پی پاسخ به این پرسش است که تأثیرپذیری موسیقیدانان ایرانی و موسیقی نظامی (نقاره خانه) از شیوه‌های علمی و عملیِ منسجمِ موسیقی نظامی...
[ 4 ] - تاثیر آموزشهای دارالفنون در گرایش هنر عصر ناصری به غرب (با تکیه بر موسیقی و نقاشی)
تاسیس دارالفنون در سال 1268ق/ 1851م. آغاز رسمی و جدیِ نوسازی آموزش و متعاقبا عصر مبادلات علمی، فرهنگی و هنری با غرب بود. امیرکبیر با رسیدن به مقام صدر اعظمی، خواهان اجرا کردن اندیشه هایی مبنی بر پیشرفت در عرصه آموزش در علوم گوناگون برآمد، از این رو احداث دارالفنون را با به خدمت گرفتن معلمین غربی در اولویت فعالیت های خود قرار داد. از این رهگذر در اندک زمانی پس از فوت امیرکبیر و استخدام معلمین ارو...
[ 5 ] - فراز و فرود فازسیاسی سازمان مجاهدین خلق در مشهد(1357-1360)
با پیروزی انقلاب اسلامی منحصربه فردترین دوره تاریخ ایران بهخصوص در قلمرو آزادی های سیاسی و اجتماعی آغاز شد. سازمان مجاهدین خلق یکی از گروه هایی بود که از این فرصت بهره برد و به سرعت به بزرگترین سازمان سیاسی چپ گرا در کشور بدل شد. بهره گیری از ظرفیت های تمام مناطق کشور یکی از این موارد بود. مشهد به دلیل ویژگی های خاص خود یکی از این کانون ها و مهم‌ترین بازوی شهرستانی سازمان بود که به ...
[ 6 ] - پیامدهای اقتصادی جنگ‌های دوران خلافت امام علی
جنگ‌های سه‌گانه‌ای که امام علی در دوره حاکمیت کوتاه‌مدت خود بدان گرفتار شد، پس از بحران رده، عمده‌ترین آشوب‌های داخلی جامعه اسلامی به شمار میرفت که تبعات سنگینی را بر نظام علوی تحمیل کرد. بررسی این جنگ‌ها، از آن حیث که به مثابه عمده‌ترین عامل در ناامنی اقتصادی این دوره عمل کردند، اهمیت دارد. پرسش عمده‌ای که این مقاله می‌کوشد تا به تبیین آن همت گمارد، این است که جنگ‌های داخلی تا چه میزان بر سا...
[ 7 ] - فعالیت‌های حزب توده در مدارس خراسان (1321-1335ش)
هدف: بررسی نحوۀ تبلیغات، جذب نیرو، عملکرد و نتایج تحرکات کمیتۀ ایالتی حزب تودۀ خراسان در مدارس این استان. روش/رویکرد پژوهش: داده‌ها از اسناد و مدارک آرشیوی، و منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده‌است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: حزب توده به‌دلیل شرایط خاص خراسان، ازجمله فضای مذهبی و نبودِ جنبش کارگری، نمی‌توانست به‌راحتی در عموم مردم نفوذ کند؛ ب...
[ 8 ] - خود مشت‌‌مالی در تاریخ شفاهی بنیاد مطالعات ایران؛ نگاهی انتقادی به حکومت پهلوی و دلایل سقوط آن
سقوط حکومت پهلوی درپی انقلاب اسلامی ایران در دهه‌های پایانی قرن بیستم از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران و جهان است. انقلاب اسلامی از همان روزهای آغازین موردتوجه بسیاری از تحلیل‌گران حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، جامعه شناسی و روانشناسی بوده و حتی تاریخ‌نگاری نیز از این رویداد بی‌نصیب نماند. پیدایش فضای آزاد و طرح موضوعات جدید برای مورخان در اثر سقوط حکومت پهلوی و میل برخی از بازیگران ...
نویسندگان همکار