رضا صادقی شهپر
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
[ 1 ] - تشبیه در اقلیمِ داستان (بررسی تشبیهات اقلیمی در داستانهای پنج حوزة اقلیمی‌نویسی ایران)
بی‌گمان، محیط زندگی هنرمند بر ذهن و زبان و به‌تبعِ آن، بر بسیاری از شگردهای بلاغی و ادبی بازتاب یافته، در آثارش تأثیر می‌نهد. از همین روی در بررسی داستانهای اقلیمی، با تشبیهاتی روبه‌رو هستیم که رنگ‌وبویی کاملاً اقلیمی دارند و متأثّر از عناصر بومی یک منطقه و زاییدة ذهنی هستند که انسی دیرینه با این عناصر بومی داشته است. در تشبیه اقلیمی، مشبّه‌به، یک عنصر اقلیمی است که از طبیعت بکرِ بومی یا دیگر عناص...
[ 2 ] - اندیشه ی آرمانشهری و شکست یا پیروزی در رخنه کردن به جهان فراواقعی
مهم‌ترین اندیشهی نهفته در شعر «مانلیِ» نیما و «رکسانا»ی شاملو، جسجوی جهان آرمانی در آن‌سوی واقعیت، نگرش بدبینانه و نفرت‌انگیز به جهان واقعی و تلاش برای آفرینش و القای دنیایی پر از آرامش و کامرانی است تا روح از اضطراب و آشفتگی و درد و رنج این جهان بیاساید. از آن‌جا که نیما در اشعار خود، متأثر از سمبولیست‌های قرن نوزدهم فرانسه است نگارندگان برآنند که وی در اعتقاد به جهان آرمانی و جنبهی سمبولیسم...
[ 3 ] - سه گونگی اقلیمی؛ طرحی نو در داستان نویسی اقلیمی جنوب
در میان حوزه های پنجگانه داستان نویسی اقلیمی ایران، داستان نویسی اقلیمی جنوب هویّت ممتاز و متفاوتی دارد.گستره منطقه جنوب در داستانهای اقلیمی آن از خوزستان و بوشهر و هرمزگان گرفته تا فارس و کرمان است. شرایط اقلیمی و محیطی گونه گون و وجود مظاهر طبیعی دریا و نخلستان و بیابان در کنار هم و آمیزش آن با صنعت نفت و نیز حضور خارجی ها و کارگران و مهاجران با فرهنگهای مختلف به داستانهای جنوبی رنگ ...
[ 4 ] - بررسی و مقایسة هویت اجتماعی زن در رمان‌های نخبه‌گرا و عامه‌پسند زن‌نگار در دهة هفتاد شمسی
هویت یکی از مؤلفههای حیات و محصول تلاش انسان برای معنی بخشی به زندگی است. شناخت هویت اجتماعی یک جامعه با مطالعة آثار هنری آن میسر میشود. رمان، به منزلة یک فرم هنری مدرن بر اساس نظریة بازتاب، برگردانی از زندگی اجتماعی است که در دوران معاصر، زنان در آن سهم انکارناپذیری داشتهاند. به همین سبب با استفاده از رویکردهای مدرن جامعهشناسی میتوان به بررسی متون ادبی پرداخت و به این ترتیب به شناخت هویت...
[ 5 ] - کارکرد مدحیِ اساطیر در شعر خاقانی
اساطیر ایرانی و سامی در شعر خاقانی بازتاب گسترده و متنوعی دارند و غالباً در قصاید مدحی او دیده می‌شوند؛ بدین صورت که گاه ممدوح به شخصیت‌های اساطیری تشبیه میشود و گاه بر آن‌ها برتری می‌یابد. قدرت خارق‌العاده و شکوه و بزرگی چهره‌های اساطیری که موضوعی آشنا و ملموس در ذهن مخاطب بوده، سبب شده است که خاقانی در مقام مدح، ممدوح خود را با آن اسطوره‌ها بسنجد یا بر آن‌ها برتری دهد و گاهی هم آن اساطیر را د...
[ 6 ] - تحلیل مدرنیستی رمان «زیر چتر شیطان»
نخستین جلوه‌های مدرنیسم در ادبیات داستانی ایران به شکل گسترده و منسجم در دهۀ 40 شمسی و در آثار نویسندگانی دیده میشود که اغلب آن‌ها جزء حلقة جُنگ اصفهان بودند و این شیوه به تدریج در دهه‌های 50 و 60 به جریانی غالب در داستان‌نویسی تبدیل شد که تمرکز آن بر امر ذهنی و برجسته شدن فرد و ذهنیت و عواطف درونی اشخاص داستان بود که البته با شگردهای تازة روایی نیز همراه بود. محمد ایوبی یکی از نویسندگان پرکار ...
[ 7 ] - بررسی قابلیت‌های هوش هیجانی در قصۀ سمک عیّار
داستان سمک عیّار از جمله شاهکارهای داستانهای عامیانه در ادبیات ایران است. قهرمان داستان عیّاری است به نام سمک که با استفاده از شگردهای گوناگون و همچنین با بهره‌گیری از روش‌های روان‌شناسی، به‌خصوص نظریۀ هوش هیجانی، هدف‌هایش را محقق می‌سازد. در این مقاله هدف، بررسی عملکرد و رفتار سمک و یارانش از منظر هوش هیجانی از دیدگاه بار- اون (bar-on) است. این پژوهش می‌کوشد با روش تحقیق تحلیل محتوای ...
نویسندگان همکار