رحیم سرور

استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

[ 1 ] - امکان‌سنجی همگرایی ایران با جمهوری آذربایجان و ترکمنستان در قرن بیست ویکم و ارائۀ الگویی راهبردی با رویکرد صلح پایدار

در قرن بیست‌ویکم، یکی از ملزومات ورود کشورها به جریان جهانی‌شدن و برقراری صلح پایدار منطقه‌ای و جهانی، همگرایی است. با توجه به برخی موانع موجود در رابطه با همگرایی ایران با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز از جمله جمهوری آذربایجان و ترکمنستان، لزوم امکان‌سنجی و طراحی راهبردهای مناسب برای ایجاد زمینه‌های همگرایی، ضروری به‌نظر می‌رسد. بنابراین، این نوشتار، با روش ترکیبی (توصیفی- تحلیلی و پیمایشی) و رو...

[ 2 ] - سنجش عوامل مؤثر بر رشد شهری با تاکید بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: شهر تبریز)

گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت، منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه­هایی در مکان‌های نامساعد طبیعی گشته است. شهر تبریز طی دهه­های اخیر رشد و گسترش کالبدی سریعیرا تجربه نموده است. رشد بی­رویه شهری باعث تخریب اراضی باغی مرغوب اطراف شهرها، ایجاد زاغه­هایی در نواحی پرشیب و بر روی گسل تبریز، ترافیک و انواع آلودگی­ها شده است. برای مدیریت ...

[ 3 ] - تحلیلی بر نقش عوامل تأثیرگذار بر عملکرد شهرداری‌ها و سنجش میزان رضایت‌مندی شهروندان (مطالعه موردی: شهرداری یزد)

مقدمه و هدف پژوهش: رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری، عامل اصلی بهبود مستمر در فرآیند کارهایی است که در جهت افزایش کارایی و بهبود کیفیت مدیریت جامع شهری صورت می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های عملکرد مطلوب شهرداری‌ها تأمین منابع مالی و درآمدی شهرداری‌ها است. در همین راستا، هدف از مقاله حاضر بررسی چگونگی عملکرد شهرداری‌های شهر یزد و میزان رضایتمندی شهروندان از آن‌ها است  روش پژوهش: روش تحقیق ...

[ 4 ] - رتبه‌بندی توسعه صنعتی شهرستان‌های استان کردستان

مقدمه و هدف پژوهش: توسعه متوازن منطقه‌ای مبنایی برای توسعه پایدار در سطوح و ابعاد مختلف محسوب می‌شود، نظام تخصیص منابع به ویژه ظرفیت‌های صنعتی، نقش مهمی در توسعه منطقه‌ای ایفا می‌نماید و یکی از اهداف اصلی توسعه متوازن و ساماندهی به نظام استقرار جمعیت، آمایش صنعتی فضا از سطح ملی گرفته تا سطح ناحیه‌ای می‌باشد که در تمامی برنامه‌های توسعه پنج‌ ساله مورد تاکید قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر بررس...

[ 5 ] - تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها (مطالعه موردی: شهر ارومیه)

مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت امور شهری، میزان مشارکت شهروندان ارومیه و عوامل مؤثر بر آن، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت...

[ 6 ] - ارزیابی میزان موفقیت احداث شهر جدید پردیس در جذب سرریز جمعیت از کلان شهر تهران

مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به افزایش جمعیت شهرنشینی شهرهای بزرگ در ایران دچار مشکلات فراوانی شده و به دنبال مسائل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در کلان شهر‌ها و در نتیجه افت کیفیت زندگی در آن‌ها به دلیل تراکم بیش از حد جمعیت و فعالیت، باعث شد تا شهرهای جدید در ایران با هدف تمرکززدایی، کنترل مهاجرت و جذب سرریز جمعیتی کلان شهرها در حوزه این شهرها مکان‌یابی و احداث شوند، پژوهش حاضر با هدف بررسی می...

[ 7 ] - استراتژی ارتقای مدیریت درآمدی شهرداری های کوچک با تأکید بر بودجه ریزی (مطالعه ی موردی: شهرداری شاهدیه)

مقدمه و هدف پژوهش: روش بودجه ریزی نقش بسیار مهم و حیاتی در تحقق اهدافشهرداری ها ایفا می نماید، در این خصوص بودجه ریزی عملیاتی روابط بین هزینه و نتایج رامشخص نموده و نیز چگونگی ایجاد این روابط را توضیح می دهد. هدف اصلی این مقالهارایه ی استراتژی بودج هریزی عملیاتی جهت ارتقای مدیریت درآمدی شهرداری شاهدیه استکه این هدف، با مطالعه مراحل و روش های بودجه ریزی و تفریغ بودجه ی شهرداری شاهدیهانجام شده اس...

[ 8 ] - جایگاه تکنیک دلفی درمدیریت و برنامه ریزی شهری

مقدمه و هدف پژوهش:در این مقاله با نگاهی به جامعیت برنامه ریزی شهری از نظر موضوع واز نظر گروه های ذی نفع و هدف و نیاز موکد به تصمیم گیری چند بعدی کارشناسان در مراحلمختلف به تشریح فن دلفی و جایگاه آن در فرایندکلان برنامه ریزی و برنام هریزی و مدیریتشهری پرداخته می شودروش پژوهش:برای بررسی جایگاه تکنیک یادشده در فراین  د برنامه ریزی و مدیریت شهری ازروش ترکیبی اسنادی،کتابخانه ای و تحلیلی، استفاده شد...

[ 9 ] - تحلیل راهبردی و مدیریت نوسازی بافت‌های فرسوده(مورد: شاهین‌دژ)

بافت فرسوده به سبب قدمت و فقدان برنامه توسعه و نظارت فنی بر شکل‌گیری آن می‌تواند منجر به از بین بردن منزلت آن در اذهان شهروندان شود و لزوم توجه هر چه بیشتر به این بافتها و تامین امکانات بهداشتی-درمانی، بهبود تاسیسات وتجهیزات شهری و غیره در این قبیل مکانها از نیازهای ضروری برای جلوگیری از مهاجرت طبقات مرفه و متوسط از این بافتها و تبدیل شدن آنها به مکان تمرکز فقر می باشد.هدف از این مقاله تحلیل فض...

[ 10 ] - تحلیل وضعیت اشتغالِ بخش های عمده اقتصادی در شهرستان های استان اردبیل

مبحث اشتغال و به طور کلی نوع فعالیت نیروی انسانی در بخش­های مختلف از موضوعات مهم جغرافیای اقتصادی می­باشد. در اقتصاد ایران اشتغال از دغدغه­های اصلی سیاست­گذاران اقتصادی است و  همچنین بخش­های اقتصادی از ارکان توسعه هر منطقه محسوب می­شود. لازمه­ی تدوین یک برنامه مناسب برای اشتغال­زایی و توسعه پایدار منطقه، شناخت دقیق از استعدادها و توان­های بالقوه بخش­ها و چگونگی ترکیب آن در مناطق می­باشد، تا بر ...

[ 11 ] - اقتصاد فضا و نابرابری‌های منطقه ای؛ نمونه موردی: استان اردبیل

      شناخت امکانات و تعیین سطوح برخورداری جامعه شهری، نخستین گام در فرآیند توسعه منطقه­ای و کاهش نابرابری­ها برای این جامعه به شمار می‌رود. ارزیابی سطوح نابرابری منطقه­ای و آگاهی از میزان برخورداری نواحی مختلف می­تواند گامی مؤثر در برنامه­ریزی باشد. ابعاد نابرابری در حوزه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی و زیست‌محیطی قابل‌بررسی است. از میان ابعاد چندگانه نابرابری، بعد اقتصادی بدلیل داشتن ارت...

[ 12 ] - تحلیل ظرفیت های ژئوپلیتیکی کشور یمن در تحولات سریع نظام بین الملل (پیچ تاریخی)

تحولات سریع نظام بین­الملل (پیچ تاریخی) در منطقه جنوب غرب آسیا با رشد بیداری اسلامی، فرصت­ها و تهدیداتی را برای کشور­های منطقه به وجود آورده است. از این رو نظام سلطه در پهنه جغرافیایی منطقه به منظور حفظ هژمونی خود جنگ­های نیابتی را هدایت می­نماید که زمینه­های رقابت­های منطقه­ای را به وجود آورده است. در این مقاله با توجه به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی کشور یمن که در طول تاریخ معاصر دچار تغییر و تحول ش...

[ 13 ] - سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد

     توسعه اجتماعی با چگونگی و شیوه زندگی افـراد یـک جامعه پیوند تنگاتنگی دارد و ناظر بر بالا بردن سطح زندگی عمومی از طریق ایجاد شرایط مطلوب و بهینه در زمینه‌های فقر زدایـی، تغذیـه، بهداشـت، مـسکن، اشـتغال، آمـوزش و چگونگی گذران اوقات فراغت می باشد. توسعه اجتماعی باید به رفاه و آسایش بیش تر افراد جامعه منجر شود تا افراد رضایت بیش تری از زندگی داشته باشند. توسعه اجتماعی، یک حوزة میان رشته ای و م...

[ 14 ] - تحلیل فضایی نابرابری‌های ناحیه‌ای در استان آذربایجان شرقی

کیفیت توسعه و زیرساخت‌های آن در اثر برنامه‌ریزی‌های نامطلوب و متمرکز گذشته مسائل عمده‌ای را در روند توسعه نواحی کشور ایجاد کرده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری این موضوع یکی از تنگناهای اساسی در عرضه مدل مناسب برای توزیع اعتبارات به شمار می‌آید. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل‌های منطقه‌ای، گام نخست شناخت و سطح‌بندی مناطق از نظر برخورداری در زمینه‌های اقتصادی، زیربنایی و ارتباطات، اجتم...

[ 15 ] - بررسی الگوی بهینه توسعه فیزیکی شهر بانه بر اساس شاخصهای توسعه میان افزا

رشد شتابان جمعیت شهرنشین، هجوم جمعیت مهاجر به شهرها و لزوم پاسخ گویی به نیازهای ساکنین شهرها ضرورت به کارگیری تمام توان و ظرفیتهای موجود شهر را ضروری می سازد. بدین منظور لازم است تا به جای توسعه و رشد بی رویه شهر به صورت افقی،از طریق پر کردن بافت موجود شهر، افزایش متعادل تراکم و تغییر کاربری بناهای قدیمی به رشد و توسعه پایدار شهر دست یافت. یکی از روشهای دستیابی به این مهم توسعه میان افزا است،که...

[ 16 ] - ارزیابی و پهنه‌بندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهرها (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)

شهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که هم‌زمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است.این شهر از تحولات کشوری در بخش اقتصادی و در سایر بخش‌ها متأثر گشته است و در این میان روند توسعه فیزیکی آن نسبت به سایر بخش‌های شهری کرد بیشتری یافته است؛ و این شهر دارای رشد فیزیکی پراکنده است. هدف این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی تناسب ...

[ 17 ] - تحلیلی بر شبکه و نظام سلسله مراتب شهری استان خوزستان

بررسی سلسله مراتب شهری موثرترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست. در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻛﻮﺷﺶ ﺟﻬـﺖ ﻳـﺎﻓﺘﻦ اﻧﺪازه ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻬﺮ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﻧﻈﺎم ﺷـﻬﺮی اهمیت زیادی دارد. در استان خوزستان شهرنشینی رﺷـﺪ فزآینده ای داشته همچنین ﺗﻌﺪاد ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮی آن ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ای داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت سلسله مراتب و توزیع فضایی شهری در استان خوزستان با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته...

[ 18 ] - تاب آوری شهری چارچوبی الزام آور برای مدیریت آینده شهرها

همزمان با بزرگتر شدن شهرها و تنوع نیاز های شهری، در کنار آسیب‌ها و تهدیدهای طبیعی مسائل انسانی نیز شهرها را تهدیدخواهندکرد.بنابراین لازمست تا به دنبال افزایش ظرفیت و توان سکونتگاه‌های شهری و ضریب تاب‌آوری آنها، زمینه برای مدیریت با کیفیت شهرها برای نسل‌های آینده مهیا گردد. این پژوهش با هدف بررسی و تبیین دیدگاه‌ها و مدل‌های تاب‌آوری شهری به دنبال تدوین چارچوبی مناسب برای مدیریت آینده شهرها صورت ...

[ 19 ] - تحلیل معیارهای کالبدی-ترافیکی و سنجش میزان آسیب پذیری در منطقه 21 تهران با تاکید بر مدیریت بحران

هدف این تحقیق تحلیل آسیب پذیری شبکه معابر در موقع حوادث احتمالی با تاکید بر مدیریت بحران است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی می باشد که به بررسی دو موضوع مهم مدیریت بحران و شبکه معابر در لایه راهبردی با شناخت معیارهای مورد تأکید در برنامه ریزی شهری پرداخته شده است. داده‌های مورد استفاده از نوع اسنادی ، میدانی و گردآوری اطلاعات از روشهای کتابخانه‌ای و اینترنت می باشد که اطلاعات ...

[ 20 ] - تحلیلی بر انواع تفرق‌ها و میزان اثرگذاری آنها بر تحقق مدیریت یکپارچه حریم پایتخت

مدیریت و برنامه‌ریزی حریم کلانشهرها به دلیل گستردگی فضایی و تعدد متغیرهای تأثیرگذار، با پیچیدگی‌های بسیاری روبروست. نگاه بخشی در غیاب سند راهبردی و بسترهای قانونی انسجام بخش سبب شده که انواع تفرق‌ها به یک مساله جدی و مانع بزرگ در مسیر تحقق مدیریت یکپارچه حریم پایتخت تبدیل شود و لذا تحقق راهبرد صیانت و توسعه پایدار منوط به رفع تفرق‌ها و برپایی مدیریت یکپارچه می‌باشد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر ش...

[ 21 ] - ممیزی املاک شهری و پیاده سازی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) مطالعه موردی: شهر نوش آباد

استقرار و بهنگام‌سازی پایگاه داده املاک یک موجودیت زیرساختی و ماندگار برای درآمدزایی شهرداری‌ها بوده و در امر پایش توسعه شهرها یک ابزار کلیدی محسوب می‌شود. دسترسی به اطلاعات دقیق و بهنگام وضعیت املاک یکی از مهمترین پیش‌نیازهای تصمیم‌</s...

[ 22 ] - تحلیل راهبردی تحولات فضایی-کارکردی در پهنه حریم جنوبی کلانشهر تهران (مطالعه موردی: شهرستان های ری و اسلامشهر)

تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی بین شهرها با نواحی پیرامونی و از آن جمله نواحی روستایی واقع در حوزه نفوذ آن‌ها، به‌مرور منجر به تغییرات مختلف در عرصه‌های گوناگون آن‌ها می‌گردد. تغییرات ساختار جمعیتی (مهاجرت روستا-ش...

[ 23 ] - تدوین استراتژی‌های برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای با استفاده از مدل SWOT نمونه موردی استان گیلان

برنامه‌ریزی استراتژیک یکی از رویکردهای جدید در برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای است که با تفکر استراتژیک به صورت فرایندی به تحلیل محیط داخلی و خارجی جهت تعیین راهبردهای توسعه منطقه‌ای می‌پردازد. استان گیلان در طی دهه‌های گذشته از لحاظ تدوین و نگرش به توسعه با چالش‌های اساسی چون نزول جایگاه استان گیلان در نظام توسعه ملی و تثبیت الگوی مرکز – پیرامون در سطح داخلی مواجه بوده است. روش تحقیق این مقاله توصی...

[ 24 ] - تحلیلی بر وضعیت فضای سبز شهری در شهر شهرکرد

به منظور تحلیل فعالیت‌هایی که در یک شهر مستقر شده‌اند، دستیابی به تعادل در توزیع منابع و خدمات امری اجتناب ناپذیر می‌باشد. هر سکونتگاه مشتمل بر مکان‌های ارائه خدمات نظیر نقاط، بازرگانی، اداری، مالی، خدمات اجتماعی و رفاهی می‌باشد که با فرض وجود نظم در آن سکونتگاه این مراکز باید به صورت متناسب و در ارتباط با یکدیگر در عرصه زمین توزیع گردد تا علاوه بر امکان دسترسی شمار بیشتری از جمعیت این خدمات، ک...

[ 25 ] - تحلیل موانع همگرایی ایران با کشورهای پیرامونی درقرن بیست و یکم و ارائه‌ی یک برنامه‌ی استراتژیک با استفاده از تکنیک SWOT و MCDM

   در قرن بیست و یکم، یکی از ملزومات ورود کشورها به جریان جهانی شدن و برقراری صلح پایدار منطقه‌ای و جهانی، همگرایی است. با توجه به برخی موانع موجود در رابطه با همگرایی ایران با کشورهای پیرامونی، لزوم امکان سنجی و طراحی استراتژی‌های مناسب در خصوص ایجاد زمینه‌های همگرایی، بادرنظر گرفتن واقعیات زمانی، ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین، تحقیق حاضر، با روش ترکیبی (توصیفی-تحلیلی و پیمایشی) و روش حل مسائل...

[ 26 ] - سناریو‌های محتمل درآینده‌پژوهی روابط خارجی ایران و عربستان مبتنی بر توافقات احتمالی هسته‌ای ایران و 5+1 با استفاده از روش تایدا(تا بازه زمانی 2025)

    زمینه و هدف: بعد از تحولات منطقه عربی، عربستان نسبت به افزایش نقش ایران در لبنان، فلسطین، یمن، سوریه و به ویژه عراق نگران است، تحولات چند سال گذشته در منطقه خاورمیانه که موجب افزایش نفوذ جمهوری اسلامی ایران و شیعیان شد، اسباب نگرانی پادشاهی سعودی در مورد کاهش نقش و نفوذ خود در منطقه را فراهم آورده است. که این موضوع تاثیر زیادی در روابط خارجی این دوکشور مهم منطقه داشته است. ...

[ 27 ] - اولویت بندی مولفه های توسعه پایدار در راستای احیاء بافت های فرسوده (مطالعه موردی: محله جلفای اصفهان)

بافت‌های فرسوده محدوده‌هایی از قلمرو شهری می‌باشند که در مواجه با برخی ویژگی‌های منفی، در نظام شهرها هستند. این محلات از انواع کمبودها ومشکلات از قبیل فرسودگی‌های ظاهری وکالبدی، ضعف زیر ساخت‌ها و خدمات شهری، بزهکاری‌های اجتماعی ومشکلات فرهنگی و انواع معضلات اقتصادی رنج می‌برند، این بافت‌ها به رغم تمامی نقاط ضعف و کمبودها، جزئی ازشهرها به حساب می‌آیند و به نظر می‌رسد بافت‌های فرسوده با توجه به و...

[ 28 ] - بررسی الگوی بهینه توسعه فیزیکی شهر بانه بر اساس شاخصهای توسعه میان افزا

رشد شتابان جمعیت شهرنشین، هجوم جمعیت مهاجر به شهرها و لزوم پاسخ گویی به نیازهای ساکنین شهرها ضرورت به کارگیری تمام توان و ظرفیتهای موجود شهر را ضروری می سازد. بدین منظور لازم است تا به جای توسعه و رشد بی رویه شهر به صورت افقی،از طریق پر کردن بافت موجود شهر، افزایش متعادل تراکم و تغییر کاربری بناهای قدیمی به رشد و توسعه پایدار شهر دست یافت. یکی از روشهای دستیابی به این مهم توسعه میان افزا است،که...

[ 29 ] - ظرفیت سنجی نهادی صیانت و توسعه پایدار حریم منطقه 19شهر تهران

در عصر حاضر یکی از مهمترین چالش های شهر تهران موضوع حریم و اداره آن است به طوریکه تغییر کاربری ها و پیدایش کانون های شهری جدید به ویژه در پهنه جنوبی وغربی تهران بسیار نابسامان و مغشوش شده است.در تحقیق پیش رودرنظر داریم ظرفیت نهادهای تاثیرگذار درصیانت وتوسعه پایدارحریم منطقه 19را بر اساس چهارمولفه ظرفیت توانایی نهادها، ظرفیت یکپارچه بودن نهادها، ظرفیت دانش نهادها و ترتیبات قانونی مناسب مورد بررس...

[ 30 ] - ارزیابی و تحلیل تاب‌آوری نهادی و کالبدی محلات شهری سنندج (مطالعه موردی: محلات سرتپوله، شالمان و حاجی‌آباد)

سوانح و مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات بشری تبدیل به یکی از دغدغه‌های اصلی برنامه‌ریزان و مدیران شهری در سال‌های اخیر شده‌اند. از این رو تاب‌آوری، به عنوان رویکرد و روشی مناسب در جهت کاهش خطرات حاصل از بحران‌ها و مخاطرات، به عنوان رویکرد پژوهش حاضر انتخاب شده است. هدف اصلی این پژوهش اندازه‌گیری میزان تاب‌آوری در ابعاد نهادی- سازمانی و کالبدی- محیطی به منظور مقابله ...

[ 31 ] - شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکرد آینده پژوهی

نوشتار حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکردآینده پژوهی انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ راهبرد هدف‌گذاری کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش‌های آینده پژوهی، تبیینی می‌باشد. داده-های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش پیمایشی بر اساس روش دلفی تهیه شده است. جامعه آماری پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصان شهری صاحب‌نظر در حوزه‌ برنامه...

[ 32 ] - بررسی و تحلیل روابط علّی و معلولی شاخص‌های تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچۀ حریم پایتخت

کلان‌شهر تهران در چند دهة اخیر شاهد دگرگونی‌های متنوع و متعددی در عرصه‌های مختلف جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی-‌فضایی بر اثر سیاست تمرکزگرایی در فضای حریم بوده است. این موضوع از یک‌سو، با افزایش تمایل به ساخت‌وسازهای مسکونی و غیرمسکونی بیرون از محدودة قانونی شهر تهران و از سوی دیگر، با توجه به رویکرد کسب درآمد از اراضی پیرامون شهر تهران و ایجاد رقابت شدید برای تصاحب سهم بیشتر توسط ذینفعان م...

[ 33 ] - چالش ها و راهبردهای نهادی مدیریت و توسعه پایدار حریم تهران

حریم تهران، عرصه ای به وسعت 6هزارکیلومتر مربع ، معادل 10 برابر محدوده فعلی شهر تهران است. حریم تهران به دلیل افزایش جمعیت تهران و شهرهای همجواری به کانوان مشکلات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و مدیریتی تبدیل شده است. با وجود این، مدیریت حریم پایتخت از مهمترین چالشهای پیش رو در این عرصه است زیرا دولت و در کنار آن مدیریت منطقه شهری تهران باید بتوانند، ضمن ایفای نقش مطلوب در فضای تازه جهانی، توسعه ...

[ 34 ] - تحلیل تاثیرگذاری قانون پیشنهادی مدیریت شهری ایران در تحقق حکمروایی منطقه ای در محدوده حریم کلانشهرها (مورد مطالعاتی کلانشهر تهران)

مناطق پیرامونی کلانشهرها بویژه پایتخت در دهه های اخیر رشد فیزیکی شتابان و نامتوازنی را تجربه کرده‌ و در حال حاضر دچار چالشهای فروان می باشند بطوریکه در محدوده حریم کلانشهرتهران به مرز بحران رسیده است در جهت برونرفت ازوضعیت موجود به نظر می‌رسد تغییرات مبنایی ساختار مدیریتی موجود که ازمشخصات اصلی آن تفرق مدیریتی بوده به سیستم مدیریتی جدید با رویکرد حکمروایی خوب منطقه شهری و یکپارچه ضروری می باشد....

[ 35 ] - آسیب شناسی ساختار نظام تصمیم گیری شواریی در فرآیند مدیریت شهری: مورد مطالعه تهران

امروزه مدیریت شهری متحول شده است و شهرها برای رفاه و آسایش بیشتر شهروندان مدیریت می شوند. لذا، محلی گرایی در استان تهران به عنوان یک استراتژی با هدف تفویض قدرت و منابع به مدیران محلی و به دور از کنترل مرکزی، می تواند ساختارها و جوامع محله ی دموکراتیک را ایجاد نموده تا در چهارچوب توافق شده میان حکومت مرکزی و محلی به حداقلی از استانداردهای ملی و اولویت‌های سیاسی رسید. شوراهای شهر به عنوان یک عنصر...

[ 36 ] - رتبه‌بندی شاخص‌ها و متغیرهای اثرگذار در تاب‌آوری شهری منطقه 15 تهران

مقدمه و هدف پژوهش: تاب‌آوری شهری به توانایی یک سیستم شهری در مقیاس زمانی و فضایی برای حفظ یا بازگشت سریع به عملکردهای مطلوب گذشته در برابر اختلال (مخاطرات طبیعی) در جهت پایداری با تغییرات گفته می‌شود. زمانی که شهر به طور همزمان قادر باشد تا توازن بین عملکردهای اکوسیستمی و انسانی برقرار کند، انعطاف‌پذیر باشد، قدرت انطباق در شرایط عدم قطعیت و رویدادهای غیرمنتظره داشته باشد و فرصت...

[ 37 ] - ارتقای سطح تاب‌آوری کلان‌شهر تهران در برابر سوانح طبیعی با تأکید بر زلزله (مطالعۀ موردی: منطقۀ 12 شهر تهران)

احتمال رخداد بلایا و سوانح طبیعی به‌عنوان پدیده‌های غیرقابل‌اجتناب همواره سکونتگاه‌های انسانی را تهدید می‌کند؛ از این‌رو وظیفة برنامه‌ریزان و مدیران شهری تنظیم الگوهای مناسب و مدون برای کاهش آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های انسانی به‌ویژه شهرهاست که محل تجمع انسان، فعالیت و سرمایه به‌شمار می‌آید. این فرایند تاب‌آوری شهری نام دارد. براین‌اساس، پژوهش حاضر با هدف معرفی و کاربست رویکرد تاب‌آوری شهری در مقاب...

[ 38 ] - تدوین، غربالگری و اولویت‌بندی شاخص‎های برنامه‎ریزی پروژه‎های محرک توسعه شهری، مورد مطالعاتی: بررسی شاخص‏های احصا شده درکلانشهر تهران

هر شهر دارای ویژگی منحصر به فردی است که می‏توان از آن به‌عنوان محرکی برای توسعه در برنامه‎ریزی شهری کلان‎نگر و مشارکتی بهره جست. این ویژگی می‏تواند به‌عنوان ابزاری کاربردی برای دولت‎ها و مدیریت شهری در اداره منطقی و اصولی شهرها به‌کار گرفته شود. در این رویکرد، ویژگی مذکور می‏تواند پروژه‎‎ای باشد که به‌عنوان محرکی برای رفع فقر، جرم و جنایت، ایجاد اشتغال و پویایی شهری و بررسی دوباره‏ای از زندگی م...

[ 39 ] - آمایش فضای سبز شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله ‌مراتبی. مطالعه موردی: شهر گرگان

شهرنشینی پدیده‌ای در حال پیشرفت است و تحلیل مکان مناسب و نحوۀ توزیع جغرافیایی فضای سبز شهری در توسعه آتی شهر نقش بسزایی دارد. فضای سبز به‌عنوان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی جوامع محسوب می­شود و برای این‌که بتواند نقش‌ها و عملکرد‌های خود را به‌خوبی ایفا کند اولین و مهم‌ترین گام، تعیین بستر مناسب برای آن است. در این تحقیق با توجه به آمایش فضایی منطقۀ مورد مطالعه، شهر گرگان به عنوان یکی از شهرهای ...

[ 40 ] - ارزیابی میزان موفقیت طرح های ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی با تأکید بر نظر کارشناسان (مطالعه موردی شهر زاهدان)

یکی از تبعات فرایند جهانی رشد و گسترش شهرها، شکل گیری محلات فقیر در حاشیه شهرها است؛ و از جمله مسایلی است که همواره موضوع مطالعه و برنامه‌ریزی مجامع بین المللی در بسیاری از شهرهای جهان بوده است. برای حل این مسأله، رویکرد توانمندسازی در دهه 1980 مطرح، که اجتماعات غیررسمی را نه به عنوان یک معضل بلکه به عنوان یک دارایی اجتماعی می نگرد تا توانمندسازی را جایگزین فرهنگ فقر بنماید. بنابراین تحقیق حاضر...

[ 41 ] - توسعه پایدار نواحی منطقه 4 شهر تهران با تاکید بر حکمروایی خوب شهری

کلانشهر تهران، به‌عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت‌ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین نواحی مختلف می‌باشد. کشف روابط بین این شرایط با وضعیت حکمروایی در نواحی، مساله پژوهش را تشکیل می‌دهد. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با راهبرد پیمایش انجام شد. شاخص‌ها ابتدا به روش دلفی (DELPHI) بدست آمد و سپس در میان دو جامعه آماری شهروندان و مد...

[ 42 ] - نقش بازآفرینی شهری در رفع تعارضات مالکیت زمین از منظر شهروندان(مطالعه موردی: محله فرحزاد)

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از ضروری‌ترین زمینه‌های مداخله دولت در امر مدیریت شهری، برنامه‌ریزی در مالکیت زمین شهری است و از این جهت دولت‌ها باید هدف‌های سیاست مربوط به مالکیت زمین شهری را در مجموعه کلی سیاست‌های شهری شدن مورد توجه قرار دهند و سیاست‌های کاربری صحیح زمین شهری را اتخاذ و در راستای اهداف اقتصادی و اجتماعی به اجرا در آورند. هدف از این پژوهش، نقش بازآفرینی شهری در رفع تعارضات مالکیت زمین...

نویسندگان همکار

هوشنگ سرور 3  

محمد اخباری 2  

نوبخت سبحانی 2  

مهدی توحیدی 2  

فرخ نامجویان 2  

عبدالرضا فرجی راد 2  

پروانه زیویار 2  

ریباز قربانی نژاد 2  

مرتضی بنا 2  

شهریار نصرتی 1  

رسول یزدانی 1  

علی عشقی چهاربرج 1  

سمیه محمدی حمیدی 1  

مجید اکبری 1  

سولماز سرباز گلی 1  

سعیده علوی 1  

حبیب الله سیاری 1  

عبدالرضا فرجی راد 1  

امید مبارکی 1  

اسماعیل نصیری هنده خاله 1  

محمد امین جرفی 1  

محمد تقی رضویان 1  

زهرا پیشگاهی فرد 1  

مجید ولی شریعت پناهی 1  

محمد رحیم غلامی 1  

زهرا سادات سعیده زرآبادی 1  

محمدعلی خلیجی 1  

ابوالحسن مدرس زاده برزکی 1  

بهمن کارگر 1  

حمید بحیرایی 1  

شهروز وثوقی لنگ 1  

پژمان محمدی ده چشمه 1  

محسن رستمی 1  

سید چمران موسوی 1  

مجید اکبری 1  

وحید بوستان احمدی 1  

سیروان بهرامی 1  

فریده اسدیان 1  

بابک جعفریان 1  

رضا برنا 1  

حسین علی پور 1  

یوسفعلی زیاری 1  

امیر قاسمی 1  

بهمن کارگر 1  

علیرضا استعلاجی 1  

فروغ فتاحی واجاری 1  

محمد تقی رضویان 1  

محمدباقر نعمتی کوتنائی 1  

ناهید نعمتی کوتنائی 1  

رضا بارگاهی 1  

فرشته شیبانی مقدم 1  

حسین مجتبی زاده 1  

مجید ولی شریعت پناهی 1  

محسن محمدی 1  

محمدتقی رضویان 1  

کاوه کاشفی 1