سید هاشم آقاجری
استادیار تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس
[ 1 ] - سه دورۀ تولید و بازتولید سیاست در نظام اجتماعی ارامنۀ قفقاز (430-303/ 1220-430/ 1501-1220)
در طول قرن‌های 3 تا 15، ارمنستان قفقاز مدام تحت هجوم ملت‌ها و اقوام مختلف قرار داشت؛ از قرن چهارم تا هفتم عرصۀ رقابت ساسانیان و رومی‌ها/بیزانسی‌ها بود. سپس در طول قرن‌های 7 تا 11 محل منازعۀ خلافت اسلامی و امپراتوری بیزانس قرار گرفت. بعد برای دو قرن جولانگاه ترکان و بیزانسی‌ها شد و سرانجام در طول قرن‌های 13 تا 15 نیز به میدان تاخت و تاز مغولان و ترکمانان تبدیل شد. پرسش اصلی اینجا است که سیاست‌ور...
[ 2 ] - پزشکی مذهبی مسلمانان در سده‌های میانه ریشه‌ها و مبانی نظری
در تاریخ میانه ایران، باورمندان مسلمان با اتکا به روایات منتسب به ائمه‌ی معصومینعلیهم‌السلام معتقد به یک نظام پزشکی متفاوت بودند. هدف اصلی نویسندگان این مقاله، روشن کردن ابعاد گفتمان پزشکی مذهبی در ایران در سده‌های میانه بوده است. نویسندگان با رویکردی تحلیلی و با اتکا به منابع دست اول و نسخه‌های خطی، داده‌های تاریخی درباره‌ی این موضوع را بررسی کرده‌اند. شاید بتوان یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای ...
[ 3 ] - دراسة أدوار حیاة السیدة أُمّ حبیبة فی صدر الإسلام
None
[ 4 ] - تأثیر فرمان منع مسکرات شاه تهماسب اول بر مصرف افیون در دورۀ اول حکومت صفوی (907-996 ق)
افیون ماده‌ای مخدّر است که در طول تاریخ به‌عنوان دارو کاربرد داشته و در صورت مداومت در مصرف، خوگیری به آن برای بشر اجتناب‌ناپذیر است. در ایران پیشاصفوی افیون بیشتر مصارف پزشکی داشت. در قرن نهم هجری قمری وآستانۀ عصرِ صفوی معدودی از افراد که از اقشار بالای جامعه بودند یا به این اقشار وابستگی داشتند به افیون معتاد بودند. از دهۀ پنجم قرن دهم هجری قمری تغییر محسوسی در مصرف افیون در جامعۀ ایران به وجود...
[ 5 ] - روش اِسنادی و گذار از آن در تاریخ‌نگاری اسلامی
تاریخ‌نگاری اسلامی از همان آغاز تکوینش همانند بسیاری دیگر از معارف اسلامی مانند فقه، حدیث، کلام و... دو گونه نگرش و دیدگاه معرفتی را تجربه کرد: یکی دیدگاه نقلی- روایی و دیگر دیدگاه عقلی- انتقادی. تاریخ‌نگاری اسلامی از بدو پیدایش به‌دلیل تأثیر عمیقی که از نگرش‌های حدیثی گرفته بود، به‌شدت نقلی- روایی بود. مشخصۀ اصلی این رویکرد پایبندی مستحکم به روش «اِسنادی» بود؛ یعنی همان چیزی که خود یکی از ممیزه...
[ 6 ] - زمینه‌های ورود و نقشآفرینی کارگران در انقلاب
انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 به واسطۀ ماهیت ائتلافی خود، حاصل تعامل و همکاری گروهها و طبقات اجتماعی مختلف بود. یکی از طبقات اجتماعی مهم حاضر در انقلاب اسلامی ایران، طبقۀ کارگر بود. مسئلۀ این پژوهش چرایی ورود کارگران به انقلاب اسلامی ایران بهرغم اعطای برخی امتیازهای اقتصادی، رفاهی رژیم حاکم به آنان است که کوشش شدهاست تا با استفاده از روش توصیفی ـ تفسیری و رهیافت فرهنگی ـ جامعهشناختی، به پ...
نویسندگان همکار