امیر رستگار خالد

عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد؛ استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه شاهد

[ 1 ] - بدن و ارزش‌ها: اهمیت باریک اندامی در میان زنان و دختران و رابطه آن با جهت‌گیری ارزشی آن‌ها

در پژوهش حاضر باریک اندامی به عنوان یکی از ایده‌آل‌های زیبایی و جذّابیت و اهمیت آن به ویژه برای زنان و دختران و رابطه آن با جهت‌گیری ارزشی آن برای‏ افراد درباره بدن و ظاهر خود بررسی شد. روش پژوهش پیمایش بود و در بین نمونه‌ای 377 نفری از دختران و زنان 49-15ساله شهر دامغان اجرا شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که بین اهمیت باریک اندامی با جهت‌گیری ارزشی افراد در دو بعد مادی و فرامادی رابطه وجود داشت...

[ 2 ] - مطالعۀ تندرستی اجتماعی زنان شهر کاشان

سلامت فرد پایه و بنیان سلامت جامعه است و این دو آن‌چنان به هم وابسته‌اند که نمی‌توان بین آن‌ها مرز معینی قائل شد. مفهوم سلامت اجتماعی به‌عنوان بعد مهم دیگر سلامت، در سال‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. باید توجه داشت که تندرستی اجتماعی، چگونگی برقراری ارتباط فرد با دیگران، چگونگی واکنش به افراد دیگر و چگونگی تعامل فرد با نهادهای اجتماعی و رسوم جامعه را شامل می‌شود. این مقاله به بررس...

[ 3 ] - نگرش‌سنجی پدیدة دیررسی ازدواج (مورد مطالعه: شهر ایلام)

خانواده یکی از نهادهای مهم اجتماعی است که به­لحاظ تأثیرگذاری بر اعضا و نیز بر سطوح مختلف جامعه، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. عامل پیدایش خانواده نیز ازدواج است که معمولاً با بلوغ جنسی و اجتماعی افراد رخ می­دهد، اما با پیچیده‌ترشدن جوامع از جملهجامعۀ ایرانی، فاصلۀ میان بلوغ جنسی و بلوغ اجتماعی- اقتصادی محسوس‌تر شده و در طولانی‌شدن دورة نوجوانی و افزایش سن ازدواج انعکاس یافته است. با توجه به تح...

[ 4 ] - ارتباط احساس محرومیت نسبی با همبستگی اجتماعی بین جوانان شهر تهران

همبستگی اجتماعی بر هماهنگی و هم‏آوایی افراد یک جامعه دربارۀ موضوعی مشخص دلالت دارد. چنان‏چه افراد جامعه‌ای دربارۀ اصول و قواعد اجتماعی خود به توافقی جمعی دست یابند، آن جامعه به همبستگی اجتماعی یا توافق دست یافته است. در این پژوهش، محرومیت نسبی یکی از عوامل مهم و مؤثر بر همبستگی اجتماعی به‌شمار می‌رود. برای بررسی ارتباط بین دو مفهوم احساس محرومیت نسبی و همبستگی اجتماعی بین جوانان شهر تهران، پرس...

[ 5 ] - بررسی سرمایه ی اجتماعی همسایگی و پیامدهای اصلی مرتبط با آن

در میان انواع روابطی که یک فرد در جامعه با دیگران دارد، ارتباط با همسایگان نیز یکی از این روابط است و در بستر همین روابط همسایگی است که پدیدهای به نام سرمایهی اجتماعی همسایگی نیز رقم میخورد که متشکل از ابعاد عینی (شبکهی روابط و تعاملات، انسجام رابطهای، مشارکت اجتماعی) و ابعاد ذهنی (اعتماد اجتماعی، انسجام ارزشی، حمایت اجتماعی و نزدیکی اجتماعی) است. وجود این نوع خاص از سرمایهی اجتماعی دارای پ...

[ 6 ] - بررسی ارتباط اختلالات اسکلتی-عضلانی و تعارض کار-خانواده در یکی از صنایع فولاد کشور

Introduction: Musculoskeletal disorders are the most common occupational diseases and, to prevent these disorders, it is important to survey and recognition the significant factors underlying. This study has been made by tow object, the primary objective was to determine the prevalence of musculoskeletal disorders in the steel industry and, the conclusive goal was to examine the relationship be...

[ 7 ] - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (مطالعه موردی شهرستان کاشان)

احساس امنیت اجتماعی در مقالۀ حاضر به چهار بعد امنیت فردی، امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی و امنیت جامعه‌ای تقسیم شده و تأثیر سرمایه اجتماعی افراد با مؤلفه‌های شبکۀ مشارکت اجتماعی، هنجار اعتماد، هنجارعمل متقابل و آگاهی اجتماعی بر آن، بررسی شده است. تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه، در بین ساکنان 18 سال و بالاتر شهرستان کاشان، در سال 1391 به انجام رسیده است. در این تحقیق از شیوۀ نمو...

[ 8 ] - سرمایه اجتماعی خانواده و دین داری جوانان

نقش خانواده در شکل دهی به گرایش های دینی فرزندان همواره مورد توجه نظریه پردازان و محققان حوزه دین بوده است. از این گذشته، هردو نهاد دین و خانواده در جامعه ایران دست خوش تغییرات محسوس و قابل اعتنایی شده اند، این دو امر تحقیق حاضر را بر آن داشت تا با هدف شناخت نقش خانواده در ممانعت یا تعدیل گرایش جوانان به اشکال جدید دینداری از یک سو و نیز کمک به فهم رابطه بین تغییرات دین و خانواده از سوی دیگر ای...

[ 9 ] - بررسی رابطه جهت‏ گیری ارزشی با شهروندی زیست ‏محیطی در بین شهروندان مناطق 3، 11 و 19 تهران

فاجعه‏ ی زیست­محیطی نه تنها آرامش و امنیت را از زندگی انسان می­رباید، بلکه موجودیت بشر را نیز تهدید می­کند. محیط زیست شهری مانند همه­ ی محیط‌هایی که زندگی در آنها جریان دارد در فعالیت‌های انسان تأثیر گذاشته و از آن تأثر می­پذیرد. این پژوهش به بررسی رابطه‏ی جهت‏گیری ارزشی با شهروندی محیط زیست در بین سه منطقه‏ی (3، 11 و 19) شهر تهران می­پردازد. پژوهش حاضر با روش پیمایش انجام شده است و جامعه‏ی آما...

[ 10 ] - تغییرات فرهنگی و اُفت باروری در ایران (برپایه‏ تحلیل ثانوی داده‏های پیمایش ارزش‏ها و نگرش‏های ایرانیان)

          براساس داده‏های منتشر شده از سوی سازمآن‌های مختلف جمعیت‏شناختی، نرخ باروری در بسیاری از کشورهای جهان و از جمله در ایران در حال کاهش است. این امر می‏تواند ناشی از دلایل متعددی باشد. با وجود این، دگرگونی‏های فرهنگی طی چند دهه‏ اخیر، در میان سایر تغییرات، بیشتر از همه خودنمایی می‏کنند: رشد فردگرایی، تغییرات مذهبی، رشد سکولاریسم و دگرگونی در ارزش ‎ های خانوادگی، در زمره‏ مهم‏ترین تحولاتی ...

[ 11 ] - بررسی رابطه‌ی تمایل به ارزش‌های عرفی و نگرش به فرزند

کاهش مستمر و اساسی میزان باروری کل در ایران طی سه دهه‌ی گذشته، محققان را به سمت بررسی عوامل موثر بر باروری سوق داده است. در این میان، کاهش دینداری و افزایش عرفی‌شدن جوامع به عنوان یکی از عوامل موثر بر بارداری مورد توجه محققان قرار گرفته است. مطالعه‌ی حاضر سعی کرده به مدد نظریه ارزش‌های سنتی/ عرفی عقلایی اینگلهارت، نظریه انتقال دوم جمعیتی لستاق و وندکا، نظریه دگرگونی صمیمیت و خانواده هتلی، نظریا...

[ 12 ] - بازنمایی سبک زندگی در سینمای دهه هشتاد

ایران از زمان پیدایش تا کنون و در ادوار مختلف تصاویر گوناگون متفاوت و گاه متناقضی از جامعه ایران به نمایش گذاشته است. جامعه ایرانی مانند همه جوامع درحال تحول در دهه‌های اخیر دچار دگرگونی در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده است. یکی از متغیرهای اجتماعی برای فهم دگرگونی‌های معاصر ایران مفهوم سبک زندگی است. ما در این مقاله در وهله اول با بهره‌گیری از نظریه بازنمایی در جامعه‌شناسی هنر و در...

[ 13 ] - سنجش رابطه جامعه‌پذیری در دانشگاه با انگیزش تحصیلی دانشجویان

تحقیق حاضر با عطف توجّه به رویکردهای نظری و پژوهش‌هایی تجربی که به جنبه‌های غیرآموزشی فرآیند تحصیل و تأثیر آنها بر پیامدهای تحصیلی تأکید داشته‌اند، سازمان یافته است. بدین اعتبار با تأکید بر مفاهیمی نظیر دلبستگی تحصیلی، احساس اشتراک، کنترل تحصیلی و به‌طور کلی ساز و کارهایی که دانشجویان برای انطباق و به‌ویژه سازگاری روانی ـ اجتماعی با دانشگاه به‌کار می‌برند، تأثیر جامعه‌پذیری دانشگاهی بر انگیزش تح...

[ 14 ] - زنان، دین‌داری و مادری

مادر‌شدن هم برای زنان و هم برای جامعه مهم است. مادری سنگ بنای خانواده و منبع عمدۀ هویت زنانگی است و به همین دلیل نسبت آشکاری با تلاش زنان برای حضور در عرصۀ عمومی و نیز تغییرات اجتماعی‌ـ فرهنگی جامعه دارد. دراین‌صورت، آیا نگرش زنان نسبت به مادری‌کردن در حال تغییر از سنتی به مدرن است؟ و آیا دین‌داری بر آن مؤثر است؟ در تحقیق حاضر، مادری براساس الگوی (A.G.I.L) پارسونز به‌مثابۀ یک نظام کنش صورت‌بندی...

[ 15 ] - بررسی تعارض شغلی/ خانوادگی زنان سرپرست خانوار

چکیده زنان سرپرست خانوار، به‌منزلۀ یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر اجتماعی، با مشکلات متعددی در زندگی روبه‌رو هستند که در این میان، تعارض بین نقش‌های شغلی و خانوادگی به دلیل ایفای نقش دوگانه (پدر و مادر) یکی از مسائل مهمی است که این گروه از زنان با آن مواجه‌اند. به همین دلیل، پژوهش حاضر با استفاده از روش گراندد تئوری و مصاحبۀ عمیق و رودررو، که با 25 نفر از زنان سرپرست خانوار صورت گرفته است، به بررسی ...

[ 16 ] - زنان و پروژۀ زیبایی (مطالعۀ معانی ذهنی عمل جراحی زیبایی)

جذابیت جسمانی از جمله موضوعاتی است که در دوران جدید استاندارد‏های جدیدی پیدا کرده، به‌طوری‌که مدیریت بدن، به‌طور عام، و جراحی زیبایی، به‌طور خاص، اهمیت روز‌افزونی یافته و طیف وسیعی از رفتارهای گوناگون از بهداشت، بدن‏سازی، رژیم‏غذایی، و... تا انواع گوناگون جراحی‏ را شامل می‏شود. این پژوهش با هدف بررسی معانی ذهنی مراجعه‏کنندگان برای عمل جراحی زیبایی در میان شهروندان تهرانی صورت گرفته است. مشارکت‏...

[ 17 ] - بررسی تفاوت های جنسیتی در نگرش به فرزند

با کاهش نرخ رشد و پیرشدن جمعیت کشورها، جمعیت جوامع به یکی از موضوعات چالش‌برانگیز تبدیل شده است. این موضوع بسیاری از متفکران را به سمت درک عوامل مؤثر بر کاهش باروری سوق داده است. فهم چگونگی کاهش باروری مستلزم درک تغییرات خانواده و جایگاه زنان بر اثر تغییرات جهانی است، زیرا زنان، به‌عنوان یکی از ارکان مهم خانواده و باروری، تغییرات بسیاری را در موقعیت خود تجربه کرده‌اند. این تغییرات بر نگرش زنان ...

[ 18 ] - جهت‏ گیری ارزشی زنان و کنترل باروری

تحقیقات نشان می‏دهند که باروری و نگرش به آن در سال‏های اخیر تغییر کرده و نرخ‏های باروری به مرور کاهش یافته‏اند. در ایران نیز چند سالی است که زنگ خطر جمعیتی به صدا درآمده است. از نظر متفکران جمعیت‏شناسی بسیاری از ارزش‏ها و نگرش‏ها هم‏زمان با انتقال دوم جمعیتی دگرگون شده‏اند. این تغییرات ارزشی طیف به نسبت وسیعی از دگرگونی‏ها را در بر می‏گیرد که عمده‏ترین آن بنا بر دیدگاه تریاندیس، فرد...

[ 19 ] - بررسی تعارض کار- خانواده در بین پرستاران زن و مرد شهرستان سبزوار و رابطه ی آن با رضایت کاری

در تحقیق حاضر به مطالعه ی تعارض کار- خانواده در پرستاران زن و مرد شهرستان سبزوار، و ارتباط آن با رضایت شغلی پرداخته شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را 200 پرستار متأهل در سه بیمارستان شهرستان سبزوار تشکیل می دهند که 86 نفر از آنها مرد و 114 نفر آنها زن می باشند و بر اساس سرشماری انتخاب شده اند. در انجام (GDI) این پژوهش از دو مجموعه پرسشنامه، که شامل پرسشنامه ی رضایت شغلی و پرسشنامه ی تعارض کار...

[ 20 ] - کنش های اجتماعی زنان و دختران نسبت به حجاب و رابطه آن با مصرف اینترنت و ماهواره

مقاله حاضر، حجاب را به عنوان نوعی کنش در نظر گرفته و به بررسی آن در قالب 4 نوع سبک کنشی مطابق با نظریه وبر می پردازد. امروزه، به ویژه تحت تأثیر اینترنت و ماهواره، در نگرش سنتی نسبت به حجاب، تغییراتی رخ داده است. بر این اساس سؤال اصلی این تحقیق این است که آیا در نتیجه این تغییرات، انگیزه اصلی زنان و دختران در رد و یا قبول حجاب مطابق با نظریه وبر، بر چه سبک کنش اجتماعی استوار است؟ جامعه آماری تحق...

[ 21 ] - تفاوت های جنسیتی در انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانشجویان

در سال های اخیر تحولات جنسیتی گسترده ای در حوزه ی آموزش عالی و تحصیلات دانشگاهی به وقوع پیوسته است که نمی توان آنها را محدود و منحصر به تحولات کمی و افزایش چشمگیر نسبت دانشجویان دختر دانست، به همین اعتبار دیدگاه های جدیدتر بر ابعاد کیفى این تحول تأکید داشته و آن را در عرصه ی وسیع تری از پیامدهای تحصیلی دنبال کرده اند که بدون شک بخش عمده ای از این بررسی ها معطوف به توضیح افزایش انگیزش و دلبستگی ...

[ 22 ] - تأثیر فناوری‏های جدید بر اوقات فراغت و سرمایۀ اجتماعی جوانان

سؤال اصلی پژوهش پیش‌رو این است که آیا تغییرات صورت گرفته در سبک‏های نوین فراغتی (مبتنی بر فناوری‏های اطلاعاتی و ارتباطاتی جدید) با سرمایۀ اجتماعی جوانان رابطه‏ای د...

[ 23 ] - استفاده از اینترنت و احساس امنیت اجتماعی (مورد مطالعه دانشگاه باهنر کرمان)

مقالة حاضر به بحث دربارة احساس امنیت اجتماعی به‌عنوان یکی از نیازهای ضروری بشر در دوران امروز که خصوصاً ارتباطات و اطلاعات یکی از لوازم ضروری آن به‌نظر می‌رسد، می‌پردازد. مطابق با برخی رویکردها، جهانی شدن به‌طور عام و جهانی شدن فرهنگی یکی از عواملی است که امروزه امنیت اجتماعی را به خطر انداخته است. بدین اعتبار سؤال اصلی این است که آیا استفاده از اینترنت که از لوازم جهانی شدن فرهنگی است باعث تضعی...

[ 24 ] - بررسی تأثیر سرمایه های در دسترس جوانان بر هویت شغلی آنها

Present paper seeks by empirical measurement to study concepts of youth’s available capitals (economic, social, and cultural capitals) and occupational identity, relationship of these concepts and their constituents with the youth’s occupational identity. In this research, Marsia theory is used in order to provide a theoretical framework for measuring the concept of occupational identity. For m...

[ 25 ] - تحلیل گروه‌های چند‌گانه از نقش انزوای اجتماعی بر سلامت اجتماعی در میان قومیت کُرد

این مقاله با رویکرد تحلیل عاملی و تحلیل مسیر گروه­های چند­گانه به بررسی تاثیر انزوای اجتماعی بر سلامت اجتماعی می­پردازد. جامعه­ی آماری تحقیق جوانان بین سنین 18 تا 29 سال کُرد در شهر­های کرمانشاه و جوانرود می­باشد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمع­آوری داده پرسش­نامه است. با ترکیب سه متغیر جنس، مذهب و شهر 8 زیر­گروه ساخته و به وسیله­ی نرم­افزار ایموس تفاوت بین گروه­ها بررسی شد. در تحلیل کلی مشخص شد ک...

[ 26 ] - بازنمایی گفتمان های خانواده در مجلات عامه پسند ایرانی

خانواده­گرایی به‌مثابه یک گفتمان هژمونیک در فضای فرهنگی و رسانه­ای کشور در سال­های اخیر توسط گفتمان­های رقیب ازجمله جریان فکری و فرهنگی فمینیسم به چالش کشیده شده است. امروزه فضای فرهنگی و رسانه­ای جامعة ایرانی به‌ویژه عرصة مطبوعات و نشر محل تخاصم گفتمانی این دو رویکرد هستند. این پژوهش درصدد بررسی کیفیت بازنمایی گفتمان­های نظری پیرامون خانواده در عرصة مجلات عامه­پسند ایرانی است. روش مورد استفاده...