حمیدرضا پیروان
استادیار پژوهشکدة حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
[ 1 ] - بررسی عوامل مؤثر بر رسوبزایی لس‌ها با کاربرد مدل فیزیکی شبیه‌ساز باران
لس‌ها یکی از نهشتههای مهم کواترنری در شمال شرق ایران‌اند و از میزان فرسایش بالایی برخوردارند. تحقیق حاضر با استفاده از یک دستگاه شبیه‌ساز بارانِ قابلِ حمل با پلات یک متر مربع با هدف تعیین عوامل مهم مؤثر بر رسوبزایی لس‌ها در محدودة حوضة آبخیز گرگانرود انجام شد. برای تهیة نقشة واحدهای کاری، نقشههای کاربری اراضی، شیب، و اَشکال فرسایش با استفاده از امکانات GIS تلفیق شد. سپس، در مجموع، طی 69 آزمایش ...
[ 2 ] - بررسی تأثیر کاربری اراضی و شیب دامنه بر حجم رواناب تولیدی با استفاده از باران ساز مصنوعی در حوزه آبخیز کاکا شرف (لرستان)
مطالعه عوامل مؤثر بر حجم رواناب و ارزیابی روش‌های کنترل آن‌ها یکی از راهکارهای ضروری برای مدیریت صحیح حوزه‌های آبخیز است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات طبقات شیب و نوع کاربری اراضی بر رواناب تولید شده با استفاده از شبیه‌ساز باران در شش زیرحوضه از حوزه آبخیز کاکاشرف از سرشاخههای حوزه آبخیز کرخه در استان لرستان انجام گرفت. به این منظور بر اساس نقشه کاربری اراضی منطقه، شش واحد کاری (زیرحوضه) ب...
[ 3 ] - تاثیر زمین‌لغزشها بر بار رسوبی رودخانه جاجرود
این تحقیق در حوزه آبخیز سد لتیان به‌منظور تعیین ارتباط بین زمین‌لغزشها و افزایش بار رسوبی رودخانه جاجرود انجام شده است. میزان رسوبدهی شش زیرحوزه آبخیز بالادست سد لتیان به دو روش برآوردی و مشاهدهای محاسبه شد. به کمک تصاویر ماهوارهای ETM+ و Google Earth، موقعیت مکانی بیش از 150 لغزش به‌وقوع پیوسته شناسایی و به نقشه درآمد. با مقایسه دادههای رسوب مشاهدهای با دادههای برآورد مدل MPSIAC در د...
[ 4 ] - طبقه‌بندی مورفولوژیکی رودخانه قزلاوزن سفلی و روند تغییرات آن
این پژوهش در زمینه مورفولوژی رودخانه قزلاوزن سفلی حد فاصل سد استور تا سد منجیل در دو بازه سنگی و دشت سیلابی در پریود زمانی 37ساله بر اساس نقشههای توپوگرافی و عکسهای هوایی با بازدیدهای میدانی انجام شده است. نتایج نشان داد که رودخانه در بازه کوهستانی و دشتی با میزان ضریب پیچشی متوسط 1.46 و 1.22 به‌ترتیب در زمره رودخانه پیچان‌رودی و سینوسی دستهبندی میشود. در بازه دشتی در حد فاصل سد پاوهرو...
[ 5 ] - بررسی رابطه فرسایشپذیری، اشکال فرسایش و تلفات خاکهای حاصل از سه نوع مارن در آذربایجان غربی
با توجه به این‌که اراضی مارنی در محدوده حوزه‌های آبخیز بخش شمالی استان آذربایجان غربی گسترش زیادی داشته و فرسایش خاک در این اراضی زیاد است، در این پژوهش فرسایشپذیری و اشکال فرسایشی خاکهای حاصل از مارن‌ها و رابطه آن‌ها با تلفات خاک در این اراضی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور ابتدا مناطق پراکندگی مارن‌ها در استان بررسی و با توجه به شرایطی مانند ضخامت و برونزدهای مارنی، تناوب میان...
[ 6 ] - طبقه‌بندی مارن‌های همدان و ارتباط گروه‌های مارنی منطقه با نوع و شدت فرسایش
از آن‌جایی که مارن‌ها نسبت به فرسایش بسیار حساس بوده و سالیانه هزارن تن رسوب ریزدانه و رس را راهی مخازن سدها و محل پخش سیلاب در ایستگاه‌های تغذیه مصنوعی می‌نمایند و هزینه‌های پالایش آب شرب و پیش پالایی آب تغذیه مصنوعی را به شدت افزایش می‌دهند. لذا بررسی آن‌ها از ابعاد مختلف برای کارشناسان و محققان حائز اهمیت می‌باشد. در این پژوهش سعی شد تا متغیرهای موثر در طبقه‌بندی مارن‌های استان همدان شناسایی...
[ 7 ] - بررسی میزان فرسایش وتولید رسوب حوزه آبخیز ایوانکی با استفاده از مدلهای FSM ، MPSIAC و ایستگاه رسوب‌سنجی
چکیده فرسایش خاک و رسوبزایی یکی از مسائل مهم زیست محیطی مطرح در جهان است و خسارات زیادی برای حیات و اکوسیستم بر جا می‌گذارد . به منظور حفاظت خاک و مبارزه با فرسایش و کاهش رسوبزایی درحوزه آبخیز ایوانکی و به علت عـدم وجـود آب‌بنـد و مخـزن در حــوزه که بتوان حجم کل رسوبدهی سالانه را بر اساس آن تعیین نمود، برای برآورد میزان فـرسایش خـاک و رسـوبزایی از مـدل‌هـای نیمه کمی FSM (Factor Sc...
[ 8 ] - بررسی آلودگی‌زدایی خاکهای آلوده به‌فلزات سنگین، یک پژوهش موردی
زمینه و هدف: آبیاری زمینهای زیر کشت سبزیهای خوراکی به وسیله پسابهای آلوده، موجب میشود که فلزات سنگین در این گیاهان انباشته شوند. تثبیت فلزات سنگین در محل با استفاده از اصلاحگرهای معدنی، روشی است که برای کاهش جذب فلزات بهوسیله گیاهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، در پژوهش حاضر، بررسی کارآیی پنج نوع اصلاحگر معدنی، برای تثبیت فلزات سنگین خاکهای کشاورزی اطراف...
[ 9 ] - ارزیابی روش‌های تشخیص واگرایی مارن قرمز بالایی (واحد M3) و مارن پلیوسن جنوب حسن‌آباد تهران و ورامین در اشکال مختلف فرسایش
در این تحقیق، واگرایی مارن‌های جنوب استان تهران در ناحیه حسن‌آباد و جنوب ورامین شامل مارن‌های محیط خشکی سازند قرمز بالایی واحد M3 و آبرفت مارنی پلیوسن واحد Plm در شیب‌های پنج، 20 و 40 درصد و در سه شکل فرسایش سطحی، شیاری و خندقی بررسی شدند. بر این اساس، از سازندهای مارنی یاد شده، بر اساس شکل فرسایش غالب، تعداد 20 نمونه تهیه شد. برای دست‌یابی به هدف‌های از پیش تعیین شده، آزمایش‌هایی نظیر د...
[ 10 ] - تاثیر توپوگرافی، شیب و اقلیم بر میزان تولید رواناب در اراضی مارنی استان زنجان با استفاده از شبیه ساز باران
The most important factors affecting soil erosion and runoff include climate, soil erodibility, topography, vegetation cover and land management. In this article, an assessment of topography, slope and climate effects on the runoff production within marly lands in Zanjan province by using an artificial rain simulator. In this regard, by overlying slope, climate, and marly units of geological fo...
[ 11 ] - ارزیابی زیست محیطی خاک های آلوده در معدن دوست بیگلو (شمال مشگین شهر - ایران)
آلودگی منابع خاک به عناصر سمّی و سرطان‌زا یکی از مشکلات اصلی محیط زیست می‌باشد. منشاء‌های غیر متمرکز یکی از مهمترین منابع آلوده‌کننده هستند که در آن‌ها عناصر مختلف در اثر هوازدگی سنگ‌ها در محیط پراکنده می‌شوند. مناطق معدنی از منابع غیر متمرکز آلودگی هستند که در آن‌ها آزاد سازی، تمرکز و تخلیه برخی از عناصر باعث ایجاد آلودگی در منابع خاک شده و در نهایت چرخه زیستی را نیز آلوده می‌سازند. در این مقال...
[ 12 ] - Assessing the effective factors on water erosion in Marly deposits of Mishan and Aghajary formations in the west of Bandar Abbas
By knowing of the effective parameters on erodibility of marl deposits, can be improve landuse and reduce erosion and sediment yield. At present research, Assessing the effective factors on water erosion in the marly area, Mishan and Aghajari formations in the west of Bandar Abbas, is studied. For this purpose, according to lithology map, general slope and landuse, determine the sampling points...
[ 13 ] - تعیین رتبه رسوبدهی زیرحوزه‌های آبخیز حبله‌رود بر اساس فرسایشپذیری سازندهای زمینشناسی
رتبه‌بندی فرسایشپذیری سازندهای زمینشناسی حوزه‌های آبخیز، در شناسایی و تعیین اولویت زیرحوضه‌ها از منظر تصمیم‌سازی و عملیاتی در مدیریت حوضه از اهمیت خاصی برخوردار است. از این‌رو، تحقیق حاضر با هدف اولویت‌بندی اجرای عملیات حفاظت خاک در زیرحوزه‌های آبخیز حبله‌رود واقع در شمال گرمسار بر اساس درجه حساسیت واحدهای سنگی به فرسایش انجام شد. روش کار بر پایه نظر کارشناسی و عملیات میدانی آزمایش شبیه...
[ 14 ] - Investigating the geological potential of the Birjand area for establishing and extending flood farms (Bandsar)
Khorasan Province is one of the areas in which it is not possible to cultivate farmlands because of low rainfall, and hence, flood farms (bandsar in local dialect) are considered an effective traditional method for flood cultivation in the region. We used a geological map of Birjand at a scale of 1: 250,000 to select the study area. This area includes the city of Birjand and numerous population...
[ 15 ] - بررسی احتمال تخریب زمین با روش تاپسیس در مرتع های مشرف به شهر اشتهارد، استان البرز
تخریب زمین در اقلیمهای مختلف موجب انهدام زیست‌بومهای طبیعی و کاهش توان تولید طبیعت میشود. در بررسی احتمال تخریب زمین در محدوده‌ی مرتع‌های مشرف به اشتهارد، نقشهی طبقه‌های شیب، کاربری زمین و زمینشناسی تهیه شد تا واحدهای همگن ایجاد شود، و از رویهم گذاشتن و تقاطع‌دادن این نقشهها، نقشهی واحدهایکاری به‌دست آمد. سه شاخص حساسیت به فرسایش، شوری و نفوذپذیری در هر یک از واحدهای کاری انتخاب،...
[ 16 ] - ارزیابی پایداری برآوردهای مدل بیشینه آنتروپی برای مدل‌سازی فرسایش شیاری
لازمه مدیریت فرسایش خاک، ارائه راهکارهای مناسبی می‌باشد که با شناخت از وضعیت فرسایش خاک حاصل میشود. هدف از مطالعه حاضر، مدل‌سازی پتانسیل فرسایش شیاری با استفاده از مدل بیشینه آنتروپی و بررسی پایداری مدل به-منظور آگاهی از حساسیت‌پذیری این فرسایش در حوضه آبخیز گل‌گل استان ایلام است. بدین منظور، فاکتورهای زمین- محیطی برای استفاده در فرایند مدل‌سازی انتخاب شد. افزون بر این، موقعیت 157 واقعه فرسایش...
[ 17 ] - اثر مورفوتکتونیک دشت ساحلی زاگرس بر نحوه استقرار تپه‌های ماسه‌ای غرب جلگه استان خوزستان
فعالیت‌های تکتونیکی در شکل‌گیری، استقرار و تحول عوارض سطح زمین و همچنین، فرایندهای فرسایشی تأثیرگذار هستند. وجود چندین گسل و تاقدیس در غرب جلگه خوزستان نیز زمینه‌ساز تحولاتی در تغییر مورفولوژی و استقرار عوارضی مانند تپه‌های ماسه‌ای شده‌اند. بنابراین، هدف از این پژوهش، شناخت و نحوه اثرگذاری فعالیت‌های تکتونیکی بر مورفولوژی و رفتار تپه‌های ماسه‌ای غرب جلگه خوزستان است. بدین‌منظور، از ن...
[ 18 ] - Introducing suitable places for establishing rainwater catchment systems in Latyan Watershed
Arid and semi-arid regions with highly variable rainfall and periods of drought or unpredictable floods have severely affected residents' water shortages and they are often living in insecure areas. Rainwater catchment systems are one of the available solutions to overcome water shortage and runoff management in these areas. Surface runoff is a potential source of water that, with proper manage...
نویسندگان همکار