علی گلکاریان
استادیار دانشکدۀ منابع‌طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - اولویتبندی زیرحوزههای آبخیز جهت اقدامات آبخیزداری (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز دریان سمنان)
حوزۀ آبخیز یک واحد ایده‌آل برای مدیریت منابع طبیعی و همچنین تعدیل تأثیر ناهنجاری طبیعی برای دستیابی به توسعۀ پایدار است. شرط اول کنترل عوامل فرسایشی و بهبود وضعیت بحرانی یک حوزۀ آبخیز، شناسایی مناطق و زیرحوزههای با وضعیت بحرانی‌تر و اولویتبندی آن‌ها است تا در صورت اجرای عملیات کنترلی، مناطق دارای اولویت‌های بالاتر بیشتر مد نظر قرار گرفته و برنامه‌های حفاظتی در این قبیل مناطق متمرکز شوند. هدف...
[ 2 ] - تأثیر احداث سازههای اصلاحی بر زمان تمرکز و کاهش دبی اوج سیل (مطالعة موردی حوضة آبخیز گاش)
سازههای اصلاحی بندهای کوچکی هستند که در حوضههای آبخیز، به‌ویژه حوضههای حساس به فرسایش واقع در بالادست سدهای مخزنی، به منظور کاهش سرعت جریان، کاهش فرسایش، مهار رسوب، و کنترل سیلاب در آبراههها با استفاده از مصالحی مانند چوب، سنگ، سنگ و ملات، و توریسنگ ساخته میشوند. این سازهها با کاهش سرعت جریان آب و شیب آبراهه و ذخیرة جریان باعث تغییرِ واکنش هیدرولوژیک حوضههای آبخیز میشوند. تجزیه و تحلیل...
[ 3 ] - بررسی روند تغییرات مکانی غلظت رسوب در طول دامنه
فرسایش یکی از مهمترین عوامل تخریب خاک و کاهش حاصل‌خیزی است. از آنجایی که طول دامنه یکی از فاکتورهای مؤثر در شکل زمین و، درنتیجه، در میزان فرسایش است، در این تحقیق سعی شد تغییرات مکانی غلظت رسوب در طول دامنه تا رسیدن به ظرفیت حمل بررسی شود. بدین منظور، یک سیستم شبیه‌ساز دامنه طراحی و ساخته شد. این سیستم شامل ده فلوم پنج‌متری است که با سری‌کردن آن‌ها دامنه‌ای پنجاه‌متری ایجاد می‌شود. در این سیست...
[ 4 ] - کارایی مدل فرسایش و هیدرولوژی مرتع در برآورد میزان رسوب دامنه‌های مرتعی مناطق خشک (مطالعة موردی: حوزة آبخیز شهید نوری کاخک)
فرسایش خاک،بی‌شک، یکی از مهمترین مسائل و مشکلات موجود در عرصه‌های طبیعی کشور بوده و آثارِ مخربی در اکوسیستم‌‌های مرتعی به جای می‌گذارد. تحقیق حاضر، به منظور ارزیابی توانایی و قابلیت مدل[1] RHEM در برآورد میزان رسوب دامنه‌های مرتعی مناطق خشک، در حوزة آبخیز زوجی شهید نوری کاخک انجام شد. مدل RHEM یک مدل ریاضی، توزیعی، و فیزیکی است که قادر به شبیه‌سازی فرایندهای هیدرولوژیکی و فرسایشی از طریق اطلاعا...
[ 5 ] - کاربرد الگوریتم‌های داده‌کاوی در تفکیک منابع رسوبی حوزۀ آبخیز نوده گناباد
Introduction: Reduction of sediment supply requires the implementation of soil conservation and sediment control programs in the form of watershed management plans. Sediment control programs require identifying the relative importance of sediment sources, their quantitative ascription and identification of critical areas within the watersheds. The sediment source ascription is involves two...
[ 6 ] - بررسی تأثیر خصوصیات خاک بر رشد آتریپلکس کانسنس (Atriplex canescens) (مطالعۀ موردی: طرح‌های بیابان‌زدایی عمرانی گناباد و چاه‌گوجی مه‌ولات)
One of the methods of biological sand dune stabilization and reclamation of desert, Planting resistant species in areas of bare and covered with dry conditions. One of the plants used for the purpose of is Atriplex canescens . Considering that the successful establishment of plants in arid regions is a prerequisite for the success of the restoration area and since the medium first is where the ...
[ 7 ] - بهینه‌سازی مکانی بندهای آبخیزداری جهت کنترل 25، 50 و 75 درصدی سیلاب (مطالعه موردی زیرحوزه‌ای از کشف رود)
آمار سیل در ایران نشان‌دهنده وقوع فزاینده خسارت در طی دهه‌های اخیر بوده است. یکی از راهکارهای کنترل خسارت‌های سیل احداث بندهای آبخیزداری میباشد. ازآنجایی‌که بندهای آبخیزداری با ذخیره کردن مقداری از حجم سیلاب باعث کاهش حجم و ارتفاع پیک سیل در پایین‌دست می‌گردند، این پژوهش باهدف بهینه‌سازی مکانی این بندها انجام‌گرفته است. بدین منظور اقدام به مکان‌یابی بندهای سنگی‌ملاتی مرتفع دریکی از زیرحوزههای...
[ 8 ] - بررسی ارتباط رشد سیاه‌تاغ با خصوصیات خاک (مطالعه موردی :تاغزارهای شمال گناباد و جنوب مه‌ولات)
ارتباط بین خاک و گیاه از زمان‌های دور مورد توجه بوده و آگاهی از چگونگی این ارتباط بیشترین منافع را برای انسان در پی داشته است لذا در این تحقیق اثر خصوصیات خاک بر استقرار گیاه سیاه‌تاغ از طریق اندازه‌گیری شاخص‌های رشد اندام هوایی بررسی شد بدین منظور در دو منطقه مجاور با خاک متفاوت در شهرستان گناباد و مه‌ولات برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و شاخص‌های رشد اندام‌هایی درختچه سیاه‌تاغ اندازه‌گی...
[ 9 ] - بررسی نقش مناطق حائل گیاهی در کاهش میزان فرسایش و تولید رسوب با استفاده از مدل WEPP، مطالعه موردی: یک دامنه لسی زراعی در شهرک عرفان گرگان
وجود اراضی کشاورزی حساس لسی در جنوب و غرب شهر گرگان، شخم در جهت شیب این دامنه‌ها و عدم موفقیت در ترویج روش‌های زراعی مبتنی بر شخم در راستای خطوط تراز سبب شده است که استفاده از اقدامات کنترلی جایگزین، مانند کشت نوارهای بافر حاشیه اراضی مورد توجه قرار گیرد. دامنه مورد مطالعه با مساحت 1/5 هکتار متشکل از 3 زمین کشاورزی متوالی و 4 منطقه بافر گیاهی دائمی شامل 3 نوار حدفاصل اراضی کشاورزی با متوسط ضخا...
[ 10 ] - نقش پوشش گیاهی در تولید رواناب و رسوب اراضی لسی گرگان
Agricultural hillslopes with susceptible loess enters a large amount of runoff and sediment into the Gorgan city annually, due to the inappropriate drainage system which cause a lot of financial losses city. The purpose of this study was to investigate the effect of different vegetation scenarios on the runoff and sediment discharge from three hillslopes of catchment of 5.9 hectares. The r...
[ 11 ] - تحلیل شبکۀ اجتماعی ذینفعان محلی در حکمرانی منابع آب (منطقۀ مورد مطالعه: حوزۀ آبخیز خرو علیا – شهرستان نیشابور)
مدیریت منابع آب یکی از حساس‌ترین و درعین‌حال پیچیده‌ترین اشکال مدیریت منابع است و از طرفی حکمرانی منابع آب به‌عنوان ارزشمندترین منبع طبیعی حوزه‌های آبخیز با دخیل نمودن بهره‌برداران محلی جهت مدیریت مشارکتی منابع آب یکی از ضروریات برنامۀ امنیت آب محسوب می‌شود. بر این اساس به تحلیل شبکۀ اجتماعی به‌منزلۀ یک رویکرد در تحلیل روابط ذینفعان محلی به‌منظور مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این ...
[ 12 ] - اثر تغییر اقلیم بر رواناب و رسوب حوضه با استفاده از مدل‌های SWAT و WEPP (مطالعه موردی: حوضه دهبار)
تغییر اقلیم یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر چرخه هیدرولوژیک میباشد. پژوهش حاضر تاثیر پدیده تغییر اقلیم را بر رواناب و رسوب حوضه آبخیز دهبار واقع در خراسان رضوی برای 30 سال آینده و با کمک مدل آماری LARS-WG و ابزار ارزیابی آب و خاک SWAT و مدل پیشبینی فرسایش آبی WEPP مورد ارزیابی قرار میدهد. ابتدا به منظور تولید دادههای هواشناسی دوره آتی در حوضه، مدل LARS-WG مورد واسنجی قرار گرفت و سپس از م...
نویسندگان همکار