واحد بردی شیخ
دانشیار گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری، دانشکدة مرتع و آبخیزداری، شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
[ 1 ] - اندازهگیری و واسنجی خصوصیات بارش در یک شبیهساز باران دونازله
شبیهسازهای باران کوچک و قابل حمل از ابزارهای اساسی در مطالعات فرسایش خاک و هیدرولوژی سطحی هستند و در آزمایشات امکان تکرار خصوصیات بارش طبیعی را بوجود می آورند. در این تحقیق ضمن معرفی یک دستگاه شبیهساز باران دو نازله، آزمایشات واسنجی شامل آبدهی نازلها، یکنواختی بارش در سطح پلات و توزیع اندازهی قطرات انجام شده است. نتایج حاصل از واسنجی آبدهی نازلها نشان داد که دبی خروجی دو نازل تحت فشارهای...
[ 2 ] - مقایسه میزان هدررفت خاک و رسوب برخی سازندهای زمینشناسی در گرادیانهای پوشش گیاهی با استفاده از شبیهساز باران (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلده نورـ استان مازندران)
پوشش گیاهی، یکی از مهمترین عوامل کنترلکنندة فرسایش است و نقش مهمی در جلوگیری از هدررفت خاک دارد. از این رو، در این تحقیق، برای شناخت بهتر نقش پوشش گیاهی در برآورد میزان هدررفت خاک و رسوب در برخی واحدهای سنگی مراتع ییلاقی حوضة نوررود در استان مازندران از یک بارانساز قابل حمل در صحرا استفاده شد. با این هدف، از بین واحدهای سنگی منطقه، سنگ آهک دولومیتی سازند لار، ترکیبات ماسهسنگ میکایی، ماسهس...
[ 3 ] - Analysis of hydroclimatic trends in the Atrak River basin, North Khorasan, Iran (1975 – 2008)
Hydrologic regime is highly dependent on climate change, as hydrologic cycle components are directly influenced by climatic conditions. This paper analyzes the impacts of climate change on the hydrologic regime of the Atrak River basin in the northeast of Iran. It drains to the Caspian Sea. The data collected at 11 hydrometeorological stations were examined to detect trends in hydroclimatologic...
[ 4 ] - Relationship between topography, land use and soil moisture in loess hillslopes
The relationship between topography, land use, and topsoil moisture storage is investigated for a small catchment with undulating deep loess hilslopes in the south of the Netherlands. For a period of 10 months, soil moisture profiles have been measured weekly at 15 locations throughout the catchment. A Generalized Additive Model was employed to find relationships between the various factors inf...
[ 5 ] - Assessing the Impact of Land Use Changes and Rangeland and Forest Degradation on Flooding Using Watershed Modeling System
Extensive flood damages all over the world necessitate its control and operation. Hydrologic impacts of land use change appear in many ways such as total runoff, and flood peak flow. This study was performed in 2014 and aimed to investigate the impacts of land use changes on the occurrence of floods in the catchment of Boostan dam in Golestan province, Iran. For this purpose, Watershed Modeling...
[ 6 ] - پهنهبندی خطر فرسایش خندقی در حوزه آبخیز قرناوه استان گلستان
خندق، به عنوان یک عامل خطر اراضی، یکی از چالشهای آسیبزای فرسایش آبی به شمار میرود که تاثیر بسزایی در تخریب اراضی دارد. هدف از این مقاله پهنهبندی خطر فرسایش خندقی حوزه آبخیز قرناوه استان گلستان با استفاده از مدلهای نسبت فراوانی و روش پیشنهادی گوپتا و جوشی (GNRF) میباشد. بدین منظور در ابتدا نقشه پراکنش پهنهای خندقهای (متغیر وابسته) حوزه آبخیز قرناوه با استفاده از بازدیدهای میدانی و تصاو...
[ 7 ] - تحلیل حساسیت پارامترهای مدل SWAT در حوزه آبخیز چهلچای استان گلستان
Over-parameterization is a well-known and often described problem in hydrological models, especially in distributed models. Therefore, using special methods to reduce the number of parameters via sensitivity analysis is important to achieve efficiency. This paper describes a sensitivity analysis strategy that graphically assigns for each parameter a relative sensitivity index and relationship o...
[ 9 ] - ارزیابی پاسخ هیدرولوژیکی حوضۀ آبخیز تیلآباد استان گلستان در طی دورههای آتی تحت تأثیر تغییر کاربری اراضی پیشبینی شده
هدف از این تحقیق، بررسی رواناب و رسوب و دیگر مؤلفههای چرخۀ هیدرولوژیکی حوضۀ آبخیز تیلآباد طی دورههای آتی تحت تأثیر تغییر کاربری اراضی پیشبینیشده در نظر گرفته شد. به این منظور، با استفاده از تصاویر سـنجندههـای MSS (1986)، ETM+ (2000) و OLI (2015) ماهوارۀ Landsat و اطلاعات جانبی منطقه تغییر کاربری اراضی در هفت طبقه تهیه و نقشۀ کاربری اراضی سالهای 2025 و 2040 بر اساس رویکرد مدلسازی زنجیر...
[ 10 ] - پهنه بندی خطر فرسایش خندقی با استفاده از مدل دمپسترـ شفر در حوضۀ آبخیز قرناوه، استان گلستان
هدف از این تحقیق پهنهبندی خطر فرسایش خندقی با استفاده از مدل دمپسترـ شفر در حوضۀ آبخیز قرناوۀ استان گلستان است. بدینمنظور ابتدا نقشۀ پراکنش پهنهای خندقهای (متغیر وابسته) حوضۀ آبخیز قرناوه با استفاده از بازدیدهای میدانی و تصاویر ماهوارهای با مقیاس 1:200000 در محیط ArcGIS تهیه شد. 70 درصد از کل پهنههای خندقی برای تهیۀ نقشۀ پهنهبندی خطر و 30 درصد آن برای اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. در...
[ 11 ] - تغییرات رواناب، هدررفت خاک و عناصر غذایی در کاربریهای گیاهی مختلف در اراضی لسی (مطالعه موردی: آبخیز کچیک استان گلستان)
چکیدهسابقه و هدف: شناخت عوامل مؤثر بر فرسایش و تعیین پیامدهای منفی آنها لازمه مدیریت صحیح منابع آب و خاک و رسیدن به توسعه پایدار است. نتایج تحقیقات گذشته نشان میدهد کاربری زمین و شیب در میزان رواناب، فرسایش خاک و هدررفت عناصر غذایی مهم هستند. دشواری عملیات شبیهسازی بارش در سطح کرت با ابعاد بزرگ، سبب شده در غالب مطالعات از کرتهای کوچک مقیاس استفاده شود لذا در برخی موارد تغییرات شیب در این...
[ 12 ] - مدلسازی اثر تغییر کاربری اراضی بر هیدروگراف سیل (مطالعه موردی: حوزه آبخیز جعفرآباد، استان گلستان)
سابقه و هدف: کاربری اراضی و پوشش زمین یکی از عوامل اصلی در مطالعات منابع آب و فرسایش و رسوب حوزه آبخیز میباشند (32)شبیهسازی کامپیوتری اثرات تغییر کاربری اراضی بر روی فرآیندهای حوزه آبخیز در نیم قرن اخیر مورد مطالعه و توجه قرار گرفته است (2، 13، 16، 24، 25). در دهههای اخیر مدلسازی اثرات تغییر کاربری اراضی بر روی سیلابها بارها مورد مطالعه قرار گرفته است (2). بهرهمند (2006) با استفاده از مدل...
[ 13 ] - ارزیابی کیفی طرحهای آبخیزداری به روش توصیفی همبستگی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سدبوستان)
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و بررسی اثرات اجتماعی اجرای فعالیتهای آبخیزداری نظیر رضایت و نگرش مردم، مشارکت مردمی، میزان پذیرش مردمی پروژهها انجام گرفته است. بررسی اثرات اجرای پروژهها از نظر ذینفعان در تعدادی از زیرحوضههای آبخیز سد بوستان که در آنها پروژههای آبخیزداری اجرا شده است، انجام گردید. این پژوهش از نوع پژوهشهای توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری این پژوهش را آبخیزنشینان حوضه...
[ 14 ] - پیش بینی پهنه سیلاب های با دوره بازگشت مختلف با استفاده از مدل هیدرولیکی دو بعدی LISFLOOD-FP
مدل های هیدرولیکی ابزارهای اولیه ای هستند که برای برنامه ریزی و توسعه روشهای سازهای و غیرسازهای مدیریت و کاهش سیل استفاده میشوند. هدف چنین ابزارهایی شبیهسازی خسارت طغیان سیل در یک منطقه معین بسته به چندین سناریو سیل با شدت، مدت و دوره بازگشت مختلف است. مدلهای هیدرولیکی مبتنی بر رستر اخیراً در مدلسازی تعیین پهنه سیلابی و هیدرولیک سیل مورد توجه قرار گرفتهاند. دراین مقاله مدل هیدرولیکی دوبع...
[ 15 ] - ارزیابی اثر سناریوی کاربری آمایشی در خطر و خسارت سیل حوضه ی آبخیز سد بوستان
یکی از مهمترین دلایل وقوع سیلاب و خسارات مالی و جانی ناشی از آن، تجاوز به حریم رودخانه و کاربری نامناسب اراضی است. یکی از ابزارهای مدیریتی پیشبینی شدت خسارات ناشی از سیلاب، برای مهار آن، پهنهبندی سیل است. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی اثر سناریوی آمایشی در مساحت پهنههای خطر و میزان خسارت ناشی از سیل، در بازهای به طول 21 کیلومتر از بستر اصلی رودخانهی گرگانرود در حوضهی آبخیز سد بوستان است. ب...
[ 16 ] - ارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی با تاکید بر پتانسیل خورندگی و رسوبگذاری آبها در حوضه رودخانه حبلهرود
کیفیت آبهای زیرزمینی به ویژه خورندگی و رسوبگذاری از دیدگاه اقتصادی و بهداشتی از اهمیت زیادی برخوردار است. این تحقیق با هدف بررسی پتانسیل خورندگی و رسوبگذاری آب های زیرزمینی در حوضه رودخانه حبلهرود با توجه به افزایش جمعیت و نیاز آبی بیشتر و در نتیجه اهمیت فزاینده آب های زیرزمینی انجام شده است. در این تحقیق از شاخص های خورندگی و رسوب گذاری لانژلیه، رایزنر، پوکوریوس و تخریبی و همچنین نرم ا...
[ 17 ] - بررسی روند تغییرات رژیم بارش حوضهی آبریز گرگانرود
بارش به عنوان یکی از عناصر اقلیمی مهم از پیچیدگیهایی ویژه برخوردار است و معمولاً جمع بارشهای یک نقطه در مقیاسهای زمانی گوناگون دارای توزیعهای آماری ساده و متقارنی نیست . در اهمیت مقادیر بارش و تغییرات آن ، به ویژه در کشور ما که در ناحیهی خشک و نیمهخشک جهان قرار دارد، تردیدی نیست، لذا این پژوهش بمنظور بررسی و شناخت روند دادههای بارش در 7 ایستگاه بارانسنجی واقع در شرق استان گلستان با پای...
[ 18 ] - تعیین مهم ترین پارامترهای تأثیرگذار بر میزان رواناب شهری با استفاده از مدل SWMM (مطالعه موردی: شهر مشهد، منطقه 9)
Due to the rapid urbanization in Iran, different issues have emerged in its major cities such as street flooding, dispersal of dangerous chemicals and flood-related risks due to the lack of a proper drainage network and disorders in the flood channels; and, Mashhad is not exempt from these issues. The aim of this study is to determine the most important parameters affecting (area of impermeable...
[ 19 ] - بررسی سیستم ترانشه نفوذ در کنترل سیلاب شهری و مدل سازی آن با استفاده از SWMM (مطالعه موردی شهر بجنورد)
در دهههای گذشته، توسعه شهری و افزایش سطوح نفوذناپذیر مخاطراتی همچون افزایش حجم و اوج رواناب و افزایش آلودگی آبهای سطحی را به همراه داشته است. شهر بجنورد نیز از نمونه شهرهای متاثر از سیلاب شهری است. در مطالعه پیش رو به بررسی امکانسنجی استفاده از سیستم ترانشه نفوذ در بعضی از نقاط شهر بجنورد و پیش بینی اثرات آن با استفاده از مدل SWMM پرداخته شد. حجم رواناب تولیدی در صورت اعمال سیستم ترانشه نفوذ ...
[ 20 ] - پیش بینی اثرات اقدامات اصلاحی بر خصوصیات رواناب سطحی و میزان فرسایش خاک در آبخیز بنکوه حوضه رودخانه حبله رود
چکیده سابقه و هدف: هدر رفت منابع آبوخاک از پیامدهای بهرهبرداری نامتعادل از منابع تولید است. مدیریت بهینه اراضی باعث بهرهبرداری پایدار از منابع آبوخاک و کاهش تخریب این منابع میشود. هدف این تحقیق ارائه گزینههای مدیریتی مبتنی بر پوشش گیاهی و پیشبینی اثرات آنها بر خصوصیات رواناب سطحی و فرسایش خاک در حوزه آبخیز بنکوه (حدود 3300 کیلومترمربع) با استفاده از مدلسازی است. بدین ترتیب برنامهریزان...
[ 21 ] - Long-Term Trend Analysis of Climate and Hydrological Series using Removal of the Autocorrelation Statistical Methods in the Eastern Gorganrood Basin, Golestan Province
Given the importance of climate change issue, consideration of the climate and hydrological data trend has become very important. This study aimed to evaluate the effectiveness of different methods to remove the effect of autocorrelation in assessing the trend of parameters such as temperature, precipitation and discharge of the Eastern Gorganrood Basin, Golestan Province. For this purpose, in ...
[ 22 ] - ارزیابی نگرش آبخیزنشینان به طرحهای منابع طبیعی و محیط زیست، مطالعه موردی: حوزه آبخیز حبلهرود
در این پژوهش، ارزیابی اقدامات آبخیزداری در بخشی از حوزه آبخیز حبلهرود از دیدگاه آبخیزنشینان با استفاده از روش پرسشنامه (کتبی-حضوری) بهصورت کیفی مورد بررسی قرار گرفت. پاسخگویان بهصورت تصادفی از بین زنان و مردان انتخاب و تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده، با استفاده از نرمافزار SPSS انجام شد. نتایج آمار توصیفی نشان داد که با وجود ضرورت و اهمیت بالای برگزاری برنامههای آموزشی و ترویجی از ن...
[ 23 ] - Assessing Urban Land Use Changes Using ASSA Model
Urban watersheds have been a centerpiece among communities over the last few decades. Every growing urban watershed requires a system designed to store rainwater (runoff). Hence, estimating the amount of runoff and runoff generation percentage of different parts in an urban catchment system is substantial. Therefore, this was set as the cornerstone for assessing the hydrological response of dif...
[ 24 ] - ارزیابی کارایی مدل KINEROS2 برای شبیهسازی هیدروگراف سیلاب ( مطالعه موردی حوضه آبخیز زیارت )
مدل فرسایش- رواناب KINEROS2، یک مدل هیدرولوژیکی توزیعی فرسایش- رواناب و از نوع فیزیکی بوده که در سازمان کشاورزی امریکا و سرویس تحقیقات کشاورزی جهت تشریح فرآیندهای برگاب، نفوذ، رواناب سطحی و فرسایش حوضه آبخیز پایهگذاری شده است. دادههای اصلی مورد نیاز مدل شامل نقشههای DEM، کاربری اراضی و همچنین دادههای بارش حوضه آبخیز بوده و قابلیت شبیهسازی هیدروگرافهای سیلاب با گام زمانی دقیقه را دارد. بر...
[ 25 ] - طراحی سامانۀ پشتیبان تصمیم مبتنی بر شبکه، به منظور بهبود کمیت و کیفیت آب در حوضۀ آبخیز بنکوه
هدف از تحقیق حاضر، طراحی و توسعۀ نسخۀ اولیۀ نوعی سامانۀ پشتیبان تصمیم (DSS) مبتنی بر شبکه، برای معرفی بهتر ویژگیهای آبخیز و مشکلات آن در یک قالب سیستمی و معرفی راه حلها و انتخاب بهترین اقدامات مدیریتی بهمنظور بهبود کمیت و کیفیت آب آبخیز بنکوه واقع در حوضۀ رودخانۀ حبلهرود است. در تحقیق حاضر، پس از شناسایی مجموعه اقدامات مدیریتی، آثار احتمالی اجرای آنها با کمک شبیهسازی مدلهای هیدرولوژیکی، ...
[ 26 ] - مقایسه روشهای مختلف برآورد رواناب سطحی ماهانه مبتنی بر شمارهی منحنی ماهانه
برآورد دقیق رواناب سطحی حوزههای آبخیز جهت مدیریت منابع آب یک منطقه، دارای اهمیت است. با توجه به نقص و عدم پایش رواناب سطحی حوزههای آبخیز در برخی مناطق و خطای بالا و نیاز دادهای نسبتا زیاد روشهای برآورد رواناب روزانه، کاربرد روشهای برآورد رواناب ماهانه موردتوجه قرار گرفته است. در این پژوهش سناریوهای متنوعی از ترکیب سه روش برآورد رواناب سطحی ماهانه مبتنی بر شماره منحنی (روش سازمان حفاظت خاک ...
[ 27 ] - Surface Flow Routing using Kinematic Wave and Time – Area Methods for Upstream Watershed of the Bustan Dam in Golestan Province, Iran
This study aims to evaluate two methods of surface water routing including kinematic wave and time-area in upstream of the Bustan dam. To this end, first considering the features and application prerequisites of both methods and describing the hydraulic and hydrologic conditions within the Tamer watershed, algorithms and scripts of kinematic wave and time-area methods were developed. Then the s...
[ 28 ] - مکان یابی مشارکتی راهکارهای پیشنهادشده برای مدیریت کردن آبخیز حبله رود
منابع طبیعی کشور با تهدیدهای جدی تغییر اقلیم، خشکسالیها، آلودگیها (آب، خاک، هوا) و تخریب زمین در نتیجهی مدیریت و بهرهبرداری نامناسب زمین و توسعهی ناپایدار بهویژه در زمینهای شیبدار و مناطق کوهستانی روبهرو است. اوضاع منابع طبیعی آبخیز حبلهرود نیز از تکتک این پدیدهها مستثنی نیست و در هر نقطهیی از آن یک یا چند مورد از این پدیدههای تخریب نمود دارد. بنابراین برای غلبه بر مشکلات آبخیز، ...
[ 29 ] - Role of governments in expansion of household rainwater harvesting systems: introduction to experiences of some countries
Role of governments in expansion of household rainwater harvesting systems: introduction to experiences of some countries Vahedberdi Sheikh Associate Prof, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources Received: 2019/09 Accepted: 2020/01 Abstract Sustainable utilization and conservation of natural resources has a key importance in intelligent development. To attain sustain...
[ 30 ] - Determining the Snow Coefficient in order to simulate the snow melting in the Shemshak Watershed Using the WetSpa Model
In mountainous regions, snow forms a part of the precipitation. Therefore, snow melting is an important process in hydrology and hydraulic in these areas that its role should be considered independently in runoff generation. The Shemshak watershed basin located in Tehran province was selected as the study area of this research to examine the efficiency of the WetSpa hydrologic model to simulate...
[ 31 ] - ارزیابی توصیفی نگرش مردم در خصوص اصلاح کاربری اراضی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چهلچای استان گلستان)
سابقه و هدف: اطلاع از نسبت کاربریهای اراضی و نحوه تغییرات آن درگذر زمان یکی از مهمترین موارد در برنامهریزی و مدیریت اراضی است. با آگاهی از نسبت تغییرات کاربریها درگذر زمان میتوان نحوه تغییرات در آینده را پیشبینی نمود و اقداماتی پیشگیرانه انجام داد. رویکرد مشارکت مردمی برای اصلاح کاربری اراضی بهمنظور جلوگیری از بهرهبرداری غیر اصولی از اراضی، از مهمترین ابزارهای کاربردی مدیریت بهینه مناب...
[ 32 ] - طراحی، ساخت و ارزیابی کارآیی لایسیمتر وزنی خودکار
تبخیر و تعرق به عنوان یکی از اجزا مهم چرخه آب نقش بسیار بزرگی در بررسی بیلان آب حوزههای آبخیز دارد. تعیین دقیق میزان تبخیر و تعرق جهت مدیریت کارآمد آبیاری، برآورد نیاز آبی گیاه و طراحی سیستمهای آبیاری ضروری است. هدف از انجام تحقیق حاضر طراحی و ساخت دستگاه لایسیمتر وزنی جهت پایش مستمر تبخیر و تعرق واقعی میباشد. لایسیمتر طراحیشده در این تحقیق شامل دو استوانه هممرکز است که استوانه درونی، مخ...
[ 33 ] - بررسی پتانسیل استحصال آب باران برای شرب دام با استفاده تحلیل تصمیمگیری چند معیاره و ارزیابی دیدگاه بهرهبرداران (مطالعۀ موردی: مراتع قشلاقی شمال دشت آق قلا)
تحقیق حاضر با هدف مکانیابی مناطق مناسب استحصال آب باران در سطح مراتع شمال شهرستان آققلا برای تأمین آب شرب مورد نیاز دام با استفاده از معیارهای تأثیرگذار و سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره صورت گرفت. با استفاده از روش تلفیق سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره و نرمال سازی دادههای رستری پیوسته در محیط GIS نسبت به تهیۀ نقشۀ پتانسیل استحصال آب باران اقدام گردید. برای مکانیابی مناطق دارای پتانسیل استح...