ارشک حلی ساز
ستادیار، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
[ 1 ] - برآورد بیلان آب مجازی در بخش کشاورزی در استان هرمزگان طی دهة گذشته
کمبود بارش و به تبع آن کمبود منابع آب شیرین در استان هرمزگان، قرار گرفتن استان در اقلیم خشک و همچنین تلفات آب در بخش کشاورزی موجب بحران جدی آب طی دو دهۀ اخیر شده است. پژوهش حاضر با هدف کاربرد آب مجازی در مدیریت منابع آبی مناطق خشک و بیابانی انجام شد. لذا حجم آب مجازی، بیلان صادرات و واردات و ارزش آب مجازی برای 12 محصول عمدۀ کشاورزی استان هرمزگان در سالهای 1384 تا 1394 بررسی شد. نتایج نشان داد ...
[ 2 ] - تجارت آب مجازی و کاربرد آن در حوزۀ آبخیز (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز برآفتاب حاجی‌آباد و پایاب رودان، استان هرمزگان)
مشکل افت آب‌های زیرزمینی و کمبود آب در اغلب دشت‌های استان هرمزگان امری اجتناب‌ناپذیر است که در اثر استفادۀ بی‌رویه و عدم مدیریت مناسب در جهت عرضه و تقاضای آب در بخش کشاورزی رخ داده است. در تحقیق حاضر به محاسبۀ بیلان آب مجازی در بخش کشاورزی (صادرات و واردات آب مجازی) و ارزش آن در دو حوزۀ آبخیز با دو اقلیم متفاوت در شمال (حوزۀ آبخیز برآفتاب حاجی‌آباد) و شرق (حوزۀ آبخیز پایاب رودان) استان هرمزگان ...
[ 3 ] - ارزیابی کارایی مدل‌های سری زمانی در پیش‌بینی تبخیر از تشت در نمونه‌های اقلیمی استان هرمزگان
تبخیر یکی از مؤلفه‌های مهم و تاثیرگذار در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد و برآورد آن در اقلیم‌های مختلف، به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل اثرگذار جوی، از اهمیت ویژه‌ای در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، تعیین الگوی کشت و مدیریت صحیح مخازن آبی برخوردار است. یکی از روشهای بررسی تغییرات تبخیر و پیش‌بینی آن، مدل‌های سری زمانی با نام عمومی مدل‌های ARIMA می...
[ 4 ] - تفاوت الگوریتم‌های SUFI-2 و GLUE در شبیه‌سازی رواناب حوزه‌های آبخیز جنگلی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز شفارود
دو عامل میزان هزینه و صرف زمان، مستقیما با برآوردهای دقیق از میزان رواناب حوزه‌های آبخیز مرتبط است. اطلاع دقیق‌تر از وضعیت بارش رواناب در یک حوضه علاوه بر تسهیل در تصمیم‌گیری‌های مدیران حوضه در برنامه‌های آتی، گامی در جهت حفظ منابع طبیعی در راستای توسعه پایدار خواهد بود. در این پژوهش به‌منظور دستیابی بهینه به میزان رواناب در حوزه آبخیز شفارود، ابتدا داده‌های بارندگی چهار ایستگاه بارندگی در طی س...
[ 5 ] - ضرورت ابرمدل منابع آب و یکپارچه‌سازی زنجیره‌ی خروجی مدل‌ها
امروزه، مدل‌ها به‌عنوان مهمترین ابزارهای تحلیلی، مدیریّت منابع آب را شدیداً درگیر ساختارهایی غیرمنعطف کرده‌اند؛ به‌گونه‌ای که دشوار است به یک مشکل مربوط به مدیریّت منابع آبی فکر کرد که در حلِّ آن یک مدل درگیر نباشد. این نوشتار تلاش دارد با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی، ضمن تعیین روند تحقیقات علمی در مدل‌سازی منابع آب، نگاه حاکم بر مدل‌های مختلف را بررسی کند. تحلیل محتوای مقالات انتشار یافته د...
[ 6 ] - تحلیل شبکه عوامل هیدرولوژیک و روابط اجتماعی در راستای شناخت و حلّ منازعات آبی (مطالعه موردی: روستای هماگ پایین، هرمزگان)
تحولات اجتماعی و کمبود منابع آب، باعث شده تا سیاست‌گذاران در توزیع عادلانه آب دچار معضلات جدّی شوند که در نتیجه منازعات آبی در سطوح خرد و کلان اجتماعی ایجاد میشود. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط میان روابط اجتماعی و پارامترهای هیدرولوژیک و تعیین نقاط قوّت و ضعف موجود در شبکه روابط اجتماعی در روستای هماگ پایین واقع در استان هرمزگان انجام شده است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمع...
[ 7 ] - اولویت‌بندی عوامل موثر بر پتانسیل سیلخیزی به کمک روش الکتره نوع 3 و ضریب جریان سیلابی (مطالعه موردی زیر حوزه های آبخیز سرخون، بندرعباس)
بیش از 75 درصد از مساحت کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. خصوصیات این گونه مناطق بارندگی با شدت بالا و پراکنش نا منظم است و بیشتر آن به صورت سیلاب از منطقه خارج میشود. برآورد دقیق دبی پیک سیلاب و تعیین اولویت پتانسیل سیلخیزی در هر زیر‌حوزه ضروری است، هرچند به لحاظ محدودیت منابع مالی احیاء آبخیزها در کلیه زیرحوزه‌ها عملی نمی‌باشد. تحقیق حاضر در حوزه آبخیز سرخون بندرعباس واقع در جنوب...
[ 8 ] - ارزیابی کارآیی الگوریتم‌های چندمقیاسی و ساده‌سازی ساختار داده‌های مکانی در تحلیل عوارض خطّی (مطالعه‌ی موردی: شبکه‌ی هیدروگرافی)
شناخت پدیده‌های طبیعی در گرو انتخاب و تولید داده در مقیاس مناسب می‌باشد. در این راستا، شناخت الگوریتم‌های چندمقیاسی و چگونگی تمیز آنها از الگوریتم‌های ساده‌سازی ساختاری، موضوع مهمّی است که تاکنون در کشور کمتر به آن پرداخته‌شده‌است. در این تحقیق، کاربست الگوریتم‌های ساده‌سازی ساختارِ فیلتر پایین‌گذر و میانگین ساده در نرم‌افزار ArcMapبرای شناخت فرآیند سیلاب از طریق سه مدل رقومی ارتفاع ...
[ 9 ] - تأثیر اصلاحکنندههای آلی (زغال زیستی و کود گوسفندی) در کاهش رواناب و فرسایش خاک
یکی از مهمترین تهدیدهای منابع آب‌وخاک در هر کشور، فرسایش خاک و هدررفت مواد غذایی است. استفاده از اصلاح‌کننده‌ها، به‌ویژه مواد آلی، از راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از آن است. به همین دلیل در این پژوهش تلاش شده است تا اثر دو اصلاح‌کننده‌ی آلی خاک، یعنی زغال زیستی و کود گوسفندی، در دو شدت بیشینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی 51 و 65 میلی‌متربرساعت در عرصه و به کمک شبیه‌ساز باران ارزیابی شود. نتایج نشان داد ک...
[ 10 ] - تأثیرپذیری رواناب و رسوب خاک ازافزودنی‌های ورمیکمپوست و کاه و کلش
توسعه و ایجاد روشهای جدید حفاظت از آب و خاک که سبب کاهش یا کنترل هدررفت خاک می‌شوند، امری حیاتی است و در این راستا، استفاده از انواع اصلاحکنندههای خاک، به‌منزلة راهکار مناسبی شناخته شده است. در این مطالعه، تأثیر ورمیکمپوست و کاه و کلش، به‌مثابة اصلاحکنندة آلی خاک، در کاهش میزان تولید رواناب و رسوب در سطح پلاتهای دو متر مربعی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، 400 گ...
[ 11 ] - An Investigation on Selecting Cartographic Scales on Sediment Delivery Ratio in Jamash Watershed
Multicipality inputs of different analysis of digital data in modern methods of map processing causes the changes in results of erosion and sediment models. In this context, selecting a cartographic scale as the major input of spatial data has become a challenge issue in erosion and sediment modeling. Therefore, in this study, using topographic maps and selecting to spatial scales (1:25000 and ...
[ 12 ] - Soil Erosion Model Implication (Case Stady: Minab Basin)
Soil erosion is an inevitable phenomenon that additive erosion caused Soil degradation. Additive Soil erosion is one of the major obstacles to achieve the development of agriculture and natural resources. Thus, knowledge of the status and trends of soil erosion and sediment production in the watersheds is one of the most important tools for planning and decision-making. Models are the most popu...
[ 13 ] - بررسی عوامل مؤثر و اولویت‌بندی پتانسیل سیلخیزی زیرحوزه‌های آبخیز با استفاده از روشهای فازی تاپسیس و الکتره نوع 3، مطالعه موردی: حوزه آبخیز سرخون بندرعباس
برآورد معتبر و دقیق از میزان دبی اوج سیلاب و تعیین اولویت پتانسیل سیلخیزی در زیرحوضه‌های یک آبخیز بزرگ ضروری است. زیرا به لحاظ محدودیت منابع مالی احیاء آبخیزها، اقدامات مهندسی و کنترل سیل در کلیه زیرحوضه‌ها عملی نمی‌باشد و از سوی دیگر ممکن است سیلاب در یک زیرحوضه به‌دلیل شرایط خاص تولید شود. به‌منظور دستیابی به عوامل مؤثر و روش اولویت‌بندی پتانسیل سیلخیزی در زیرحوزه‌های آبخیز، این پژوهش در ...
[ 14 ] - کاهش اثر ناهم‌واریانسی در محاسبه‌ی میانگین بارش سالانه ایران با کمک طبقه‌بندی اقلیمی
ناهم‌واریانسی به‌عنوان مفهومی تعیین‌کننده می‌تواند محاسبه و کارآیی میانگین بارش را در پهنه‌ی سرزمینی ایران به چالش بکشد. این ناکارآیی باعث بروز خطا در برآورد آورد آب سالانه و بروز مشکل در مدیریّت منابع آبی کشور میشود. لذا در این پژوهش با مبنا قراردادن طبقه‌بندی اقلیمی مسعودیان و بررسی داده‌های بارش 146 ایستگاه همدید، در چهار مقیاس زمانی فصل پُربارش، نیمه پُربارش، پیش‌بارش و کم بارش، اثر ناهم‌وا...
[ 15 ] - ارزیابی پایداری محلی با روش IUCN در زمان‌های پیش و پس از اجرای پروژه‌ی تغذیه مصنوعی ( مطالعه موردی: روستای کال/ استان فارس)
همواره نقش پروژه‌های تغذیه مصنوعی در پایداری توسعه مناطق مد نظر بوده است. در این پژوهش با ارزیابی پایداری روستای کال در دو زمان پیش و پس از اجرای پروژه تغذیه مصنوعی (1395-1385) با استفاده از روش IUCN و بر اساس روش دلفی کلاسیک( بر اساس تقسیم‌بندی وردنبرگ) و در سه گام و به صورت تکمیل فرم نظر خواهی و مصاحبه رودررو و با استفاده ازروش گلوله‌برفی به این نقش پرداخته شده است. این روش امکان مقایسه‌ی شرا...
[ 16 ] - تکثّر مقیاسی و سوء مصرف نهادی در سیاست‌ها و تشکیلات محیط‌زیست ایران
عدمتوجّه به مقیاس مکانی مورد استفاده در درک فرآیندهای زیست‌محیطی منجر به اخذ تصمیمات نادرست و ناکارآمدی قوانین و مقررّاتِ وضعشده و در نهایت سوء مصرف نهادی در این بخش میشود. یکی از نقاط عزیمت چنین سوء مصرفی، اتّصاف ویژگی‌های مکانی و وابستگی درونی مفاهیم محیطزیستی با مقیاس است. این پژوهش با تمرکز بر تحلیل محتوای کیفی و رهیافت نهادگرایی و استفاده از منطق نسبتها و محمولها اقدام به بررسی درک ق...
[ 17 ] - Content Analysis of Accumulated Knowledge During Past Three Decades on Watershed Management Theses and Dissertations at Two Large Universities of Iran
Every scientific discipline usually focuses on problem solving which eventually plays a crucial role in order to improve research policies and planning. Evaluation of such improvement could enhance research activities. The trend of scientific research and their subjective trajectories in watershed management were analyzed by content analysis method. This study seeks shortcomings of this disci...
[ 18 ] - Risk analysis of urban flood in Bandar Abbas using Machine Learning model and Analytic Hierarchy Process
Extended abstract 1- Introduction Floods are one of the natural events that cause human casualties and damage to buildings, facilities, gardens, fields, and natural resources every year. Urbanization disturbs the balance of slopes through indirect intrusion within watersheds, kills vegetation, soil compaction, and changes in the profile of waterways, increases the severity of floods, and incr...
نویسندگان همکار
حسن مقیم 1