فاطمه کاراندیش
استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران
[ 1 ] - بررسی شدت سیلخیزی زیرحوضه های کارون و عوامل مؤثر بر آن در شبیه سازی مدیریت یکپارچه و نیمهتوزیعی سیلاب
در پژوهش حاضر، ضمن مقایسۀ رفتار حوضۀ کارون در دو شبیهسازی یکپارچه و نیمهتوزیعی هیدروگراف سیل، شدت سیلخیزی زیرحوضهها و تأثیر عوامل فیزیکی مؤثر بر هیدروگراف سیل بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که اختلاف هیدروگرافهای محاسبه‌شده با روش یکپارچه و نیمهتوزیعی، بسیار ناچیز بود. همچنین نتایج این بررسی حاکی از آن است که شدت سیلخیزی زیرحوضهها لزوماً تابع مساحت آنها نیست و عوامل دیگری همچون موقعیت ...
[ 2 ] - اثر تلفیق مدیریت آبیاری و تاریخ کشت بر کارآیی مصرفِ آب ذرت با استفاده از مدل DSSAT
در این پژوهش، پس از واسنجی و صحتسنجی مدل گیاهی DSSAT-CERES Maize، تاثیر توامانِ تغییر تقویم کشت و عمق آب آبیاری بر کارآیی مصرف آب گیاهِ ذرت در چهار ایستگاه قراخیل، بابلسر، رامسر و نوشهر از استان مازندران تحلیل شد. بدین منظور، ابتدا مدل بر اساس دادههای بدست آمده از کشت دوسالهی ذرت در یک تقویم کشت در شهرستان ساری، تحت سه تیمار آبیاری کامل و کمآبیاری در دو سطح 55 و 75 درصد، طی فصول زراعیِ 1389 و ...
[ 3 ] - تأثیر روش آبیاری ناقص ریشه با آب شور بر عملکرد کیفی گیاه آفتابگردان
کمبود آب غیرشور و افزایش تقاضای آب برای آبیاری منجر به کاربرد روشهای جدید آبیاری و همچنین به کارگیری منابع آب شور شده است. به همین دلیل، آزمایش مزرعهای طی دو سال زراعی 1393 و 1394 برای ارزیابی اثر مدیریت کمی و کیفی آب آبیاری بر خصوصیات مرفولوژیکی و عملکرد کیفی آفتابگردان در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. پژوهش حاضر در قالب طرح فاکتوریل با طرح پایه بلوک کامل ت...
[ 4 ] - مدیریت کشت برنج در استان مازندران در شرایط تغییر اقلیم
تغییر اقلیم با تغییر فنولوژی و فیزیولوژی برنج، بیلان آب خاک، تبخیر-تعرق و آب سبز، بر نیاز آب آبیاری این محصول تاثیر دارد. حفظ عملکرد فعلی برنج یا بهبود آن، مستلزم تطابق با این چالش مهم زیست محیطی در دورههای آتی میباشد. با توجه به نقش حیاتی استان مازندران در تامین برنج مورد نیاز کشور، در این تحقیق، اثر تغییر اقلیم و تقویمهای مختلف کشت بر نیاز آب آبیاری و میزان آب سبز فصل کشت برنج در این استان...
[ 5 ] - اثر دو دوره زهکشی میانفصل بر پارامترهای رشد دو رقم برنج
یکی ازروشهای بهبود بهرهوری آب آبیاری در کشت برنج(Oryza sativa L.)، استفاده از روش آبیاری متناوب میباشد. در این تحقیق، اثر این نوع آبیاری در تلفیق با دو بار زهکشی میانفصل بر شاخصهای رشد دو رقم برنج در شالیزارهای مجهز به زهکشی زیرزمینی به صورت آزمایش کرت خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در فصل زراعی 1393 بررسی شد. عامل اصلی شامل سیستمهای زهکشی موجود در مزرعه متشکل از سه سیس...
[ 6 ] - واکنش برخی از خصوصیات کیفی دو رقم بومی برنج به مدیریت تلفیقی آبیاری و زهکشی
سابقه و هدف: خشک و مرطوب کردن متناوب خاک تاثیر زیادی در افزایش تولید و بهبود کارآیی مصرف آب برنج دارد. در این عملیات، لزومی به ایجاد غرقابی دایم در اراضی شالیزاری نیست و اجازه داده می‌شود مزرعه طی چند روز خشک شود به‌طوری‌که رژیم رطوبت خاک به‌طور متناوب بین اشباع و غیر اشباع در نوسان است. اکنون تاثیر این نوع مدیریت آب بر خصوصیات کیفی برنج در شالیزارهای دارای زهکشی زیرزمینی بررسی نشد. در این پژوه...
[ 7 ] - پیش بینی و تحلیل عدم قطعیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع در شرایط تغییر اقلیم در شیرا
مقدمه و هدف افزایش جهانیِ گازهای گلخانه‌ای به دلیل متاثر ساختن متغیرهای مهمِ هواشناسی و هیدرولوژیکی همانند تبخیر- تعرق پتانسیل، میتواند تهدیدی جدی برای کشاورزی پایدار در شرایط وقوع تغییراقلیم محسوب شود. تبخیر- تعرق پتانسیل یکی از عوامل کلیدی موثر بر تولید محصولات کشاورزی است و نداشتن درک مناسب از مقدارِ آن میتواند امنیت آب و غذا را به مخاطره بیندازد. به همین دلیل در این پژوهش، مقدار این متغیرِ مه...
[ 8 ] - مدلسازی تبخیر و تعرق پتانسیل ماهانه با استفاده از برنامه ریزی ژنتیک در استان سیستان و بلوچستان
تبخیر- تعرق یکی از پارامترهایی اساسی در حوزه‌های مختلف کشاورزی و مدیریت منابع آبی بوده و پیش‌بینی آن در تعیین سیاست‌های آینده این بخش‌ها جزو ملزومات میباشد. لذا، در این پژوهش،با استفاده از روش برنامه‌ریزی ژنتیک، مدلی برای بررسی روند تغییرات میزان تبخیر-تعرق در استان سیستان و بلوچستان از روش برنامه‌ریزی ژنتیک تدوین گردید. بدین منظور، میزان تبخیر-تعرق مرجع در مقیاس ماهانه با استفاده از روش پنمن-...
[ 9 ] - تأثیر مدیریت آبیاری ناقص ریشه با کاربرد آب تلفیقی دریا بر بهرهوری آب و عملکرد گیاه آفتابگردان
استفاده منابع آب شور همگام با کاهش سطح آب مصرفی در طول فصل رشد گیاه نقش مهمی در سازگاری با کم‌آبی خواهد داشت. در این شرایط، اعمال مدیریت صحیح مصرف آب با هدف حفظ محصول در برابر تنش‌های اسمزی و کم‌آبی میتواند امنیت غذایی را به همراه آورد. به همین دلیل در این پژوهش، تأثیر مدیریت آبیاری ناقص ریشه با آب تلفیقی دریا بر خصوصیات کمی گیاه آفتابگردان و بهرهوری آب در مزرعه بررسی می‌شود. تیمارهای آزمایش ...
[ 10 ] - تاثیر مدیریت آبیاری و آرایش لاترال های آبیاری قطره ای بر عملکرد، بهرهوری آب و سود خالص در کشت خیار گلخانه‌ای
این پژوهش طی دو فصل زراعی 1391 و 1392 در شهرستان جیرفت، با هدف بررسی تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری و نحوه آرایش سیستم آبیاری قطره‌ای نواری روی خیار گلخانه‌ای انجام شد. آزمایش در قالب طرح کرت-های نواری دوبار خرد شده با 16 تیمار و سه تکرار با ترکیب عوامل اصلی و فرعی صورت گرفت. عامل اصلی شامل چهار آستانه پتانسیل 45 (I1)، 55 (I2)، 65 (I3) و 75 (I4) سانتی‌بار جهت شروع آبیاری، عامل فرعی شامل دو سامانه آ...
[ 11 ] - بررسی آثار تقسیط و مقادیر مختلف کود اوره در کودآبیاری جویچه‌ای بر عملکرد و برخی صفات کمّی و کیفی نیشکر رقم CP69-1062
در کودآبیاری کارایی مصرف کود زیاد و توصیة کودی راحت‌تر از روش سنتی و مقدار کود مصرفی به مقدار واقعی برداشت عناصر غذایی نزدیکتر است. به منظور بررسی اثر تعداد تقسیط و سطوح مختلف کود اوره در روش کودآبیاری جویچه‌ای نیشکر بر عملکرد و برخی صفات کمّی و کیفی نیشکر، آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی، با سه تکرار، در قطعهای 25 هکتاری از مزارع کشت جدید (پلانت)، در اراضی...
[ 12 ] - ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ذرت علوفه‌ای در مدیریت آبیاری جویچه‌ای یک در میان متناوب
در این پژوهش اثر مدیریتهای مختلف کمآبیاری به صورت یک‌درمیان متناوب و با درنظرگیری مراحل حساس رشد گیاه ذرت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت علوفه‌ای بررسی شد. این طرح در قالب بلوکهای کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار انجام پذیرفت. تیمارها عبارت بودند از آبیاری کامل جویچهها در کل دورة رشد (شاهد)، آبیاری یک‌درمیان متناوب در کل دورة رشد، آبیاری کامل در مرحلة استقرار گیاه و آبیاری یک‌درمیان متناوب...
[ 13 ] - تحلیل روش های زمین آماری در پایش مکانی وضعیت شوری و سدیمی خاک های تحت آبیاری با پساب تصفیه شده شهری
عدم مدیریت صحیح در استفاده از منابع طبیعی همچون خاک میتواند باعث تخریب خصوصیات کیفی آن و متعاقباً کاهش حاصلخیزی خاک شود. این مسئله، لزوم پایش مکانی این خواص در راستای ارائه راهکارهای مطلوب مدیریتی جهت حفظ حاصلخیزی آن را نشان میدهد. به همین منظور، در این پژوهش، به پایش مکانی خصوصیات کیفی خاک در لایه سطحی در اراضی آبیاری شده با پساب شهری با قدمتی طولانی بر اساس روشهای زمینآماری و ارزیابی آن بر...
[ 14 ] - پهنه‌بندی شوری خاک در محدوده ریشه ذرت تحت تیمارهای مختلف آبیاری با استفاده از زمین‌آمار
مطالعه در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با سه تیمار آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه در دو سطح 75 و 55 درصد آبیاری کامل و با سه تکرار جهت ارزیابی روشهای کریجینگ، کوکریجینگ و میانگین متحرک وزنی در تعیین توزیع مکانی هدایت الکتریکی خاک صورت گرفت. مقادیر هدایت الکتریکی خاک به عنوان مهمترین معیار شوری خاک با استفاده از سنسورهای Decagon 5TE اندازهگیری شد. سپس با استفاده از رابطه استخراج شده بین میزان ...
[ 15 ] - Evaluation of HYDRUS2D for estimating maize evapotranspiration and virtual water content
Fresh water scarcity has become a global problem which needs a serious attempt to find proper solutions for decreasing the pressure on the limited water resources. The exact estimation of crop virtual water would help with choosing crops with high crop and water productivity which lead to both food and water security. Thus, in this research, maize virtual water was estimated using HYDRUS2D base...
[ 16 ] - تغییرات زمانی و مکانی بارش در ایران تحت تأثیر تغییراقلیم تا سال 2100
در این پژوهش، اثرات بلندمدت تغییراقلیم بر تغییرات مکانی و زمانی بارش در سطح کشور تحت سناریوهای A1B، A2 و B1 تا سال 2100 بررسی شد. با استفاده از دادههای بارش روزانه در دورهی پایه (2010-1980) در 52 ایستگاه سینوپتیک، مدل LARS-WG واسنجی شده و جهت ریزمقیاسسازی دادههای مدل گردش عمومی جو HADCM3 تحت سناریوهای مذکور تا سال 2100 استفاده شد. نقشههای پراکنش مکانی تغییرات بارش در محیط GIS تهیه شد. مقاد...
[ 17 ] - تحلیل مکانی و زمانی تغییرات آب مجازی گندم در استان سیستان و بلوچستان
در این پژوهش، تغییرات مکانی و زمانی میزان آب مجازی گندم بهعنوان یکی از محصولات استراتژیک استان سیستان و بلوچستان، بررسی شد. برای این منظور، از دادههای 12 ساله هواشناسی، عملکرد محصول، سطح زیرکشت و شیوه آبیاری استفاده شد. متوسط 12 ساله آب مصرفی خالص برای تولید گندم در استان برابر 303 میلیون مترمکعب بود که 2/9 درصد آن از طریق آب سبز تامین شد. میزان خالص آب مجازی بین مقادیر 59/1 (شهرستان خاش) تا ...
[ 18 ] - ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب زیرزمینی اراضی ساحلی از دیدگاه مصارف مختلف
"Technical Report" The quality of coastal water resources at the downstream of watersheds is decreasing mainly due to different anthropogenic activities. In this research, temporal variations of groundwater quality were investigated in a 25000 ha coastal area in Mazandaran province. Groundwater samples were taken from 37 observation wells in the region before (winter 2009), during (spring ...
[ 19 ] - تأثیر دور و دو روش آبیاری بر شاخصهای رشد و بهرهوری آب رزماری (Rosmarinus officinalis L.)
مدیریت صحیح آب در مزرعه باعث استفاده بهینه از منابع آب، خاک، کود و تولید محصولاتی با کمیت و کیفیت بالا می‌شود. در این راستا، بهمنظور ارزیابی اثر دور مختلف آبیاری بر اساس تبخیر از تشت در دو سیستم آبیاری قطره‌ای سطحی و زیرسطحی بر شاخصهای رشد رزماری، آزمایشی بصورت کرتهای یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهر کرمان در سال زراعی 1394 اجرا گردید. در این آزمایش سه دور ...
[ 20 ] - افزایش دقت تحلیل های زمین آماری با کاربرد روش های برون یابی و همگن بندی در بارش روزانه ی حوضه کارون
در این مقاله با ارزیابی روش های مختلف زمین آماری در سه سناریوی مختلف به ارزیابی تأثیر تکنیک های همگن بندی مناطق و برون یابی بارندگی در افزایش دقت این روش ها در تحلیل داده های بارش در مقیاس روزانه و در حوضه ی آبریز کارون پرداخته شده است.. در سناریوی اول، تنها روشهای زمینآماری شامل میانگین متحرک وزنی، کریجینگ، کوکریجینگ و TPSS و در سناریوی دوم محدوده‌ی پژوهش براساس روش خوشه‌بندی به نواحی همگن ت...
[ 21 ] - تأثیر سیستمهای مختلف زهکشی زیرزمینی بر دفع نیترات از اراضی کلزای دیم
در پژوهش حاضر، که طی دو فصل زراعی 1395-1394 و 1396-1395 در اراضی شالیزاری تجهیز و نوسازی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با وسعت 5/4 هکتار صورت گرفت، تاثیر سیستمهای مختلف زهکشی بر روند دفع نیترات به منابع آب سطحی بررسی شد. این سیستم‌ها شامل سه نوع سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی متشکل از عمق و فواصل مختلف زهکش به ترتیب 9/0 متر و 30 متر (D0.90L30)، و 65/0 متر و 30 متر (D0.65L30)، 65/0 متر و...
[ 22 ] - تأثیر کمآبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب چند محصول عمده در جیرفت
بهمنظور بررسی عملکرد و کارایی مصرف آب در گندم (چمران2)، کلزا (هایولا50)، سیب‌زمینی (سانته) و ذرت (704) تحت سطوح مختلف آبیاری، پژوهشی طی دو سال زراعی 96 و 97 بهصورت آزمایشهای بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات و کشاورزی جیرفت انجام شد. میزان آبیاری در سه سطح 50، 75، 100 درصد نیاز آبی گیاهان بود. صفات عملکرد، وزن بیوماس، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب برای گیاهان مورد بررسی قرار گرفت...
نویسندگان همکار