جواد بذرافشان
استادیار گروه برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان
[ 1 ] - تحلیل و شناسایی پیامدهای خشکسالی بر ساکنین مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستای چقا شهرستان فریدونشهر)
امروزه خشکسالی یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می شود که دارای پیامدهای مستقیم و غیر مستقیم به ویژه در نواحی روستایی است. خشکسالی های پیاپی باعث ازبین رفتن کشاورزی و خالی شدن روستاهها ازسکنه گردیده که به شهرها مهاجرت کرده اند. از اینرو هدف از این پژوهش تحلیل و شناسایی مهمترین پیامدهای خشکسالی سال های 1390-1394 بر زندگی مردم روستای چقا در شهرستان فریدونشهر است. جامعه آماری تحقیق 375 سرپرست خانوار...
[ 2 ] - ارزیابی راهبردهای اسکان مجدد پس از مخاطره زلزله درنواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان آبگرم، شهرستان اردبیل)
ضعف بنیان‌‌های ساختاری نقاط روستایی کشور، از دیر باز جزو موانع توسعه یافتگی این سکونتگاههای انسانی به شمار آمده است. در این میان بروز حوادث غیرمترقبه طبیعی همچون سیل وزلزله بیشترین لطمه را بر این پیکر ناتوان وارد ساخته، به طوری که به دنبال هر حادثه، سازمان اقتصادی و اجتماعی روستاها به همراه ساختار فیزیکی آن دچارصدمات جدی میشود. در چنین زمینه‌‌ای بازسازی روستاهای آسیب‌‌دیده از حوادث طبیعی، با ...
[ 3 ] - ارزیابی عوامل مؤثر بر احساس امنیت در مناطق روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی- شهرستان جهرم)
انسان برای رسیدن به اهداف والای انسانی، پس از برآوردن نیازهای بیولوژیکی، نیاز به امنیت دارد که در این میان مهمتر از امنیت، موضوع احساس امنیت است که از شاخصهای مهم کیفیت زندگی روستایی است. هدف مقاله حاضر، ارزیابی عوامل مؤثر بر احساس امنیت در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان جهرم میباشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی و نوع آن کاربردی– توسعهای است. جامعه آماری تحقیق تعداد 5813 خانوار از تعداد ...
[ 4 ] - اولویتبندیِ پیشران‌های توسعۀ اکوتوریسم کارآفرینانه با رویکرد توانمندسازی اجتماع‌محور
برنامههای توسعهای در جوامع محلی، بدون همراهی و مشارکت ساکنان، با چالشهای متعددی در اجرا مواجه خواهند شد. توانمندسازیِ ساکنان قبل از اجرای این برنامهها، ضمن کاهش آسیبها و هدر رفت هزینهها، منجر به تسهیل و تسریع در اجرا و بروز پیامدهای مثبتِ طرحهای کارآفرینانه خواهد شد. مبتنی بر این رویکرد، هدفِ این پژوهش، شناسایی و اولویتبندیِ مهمترین شاخ‌های توانمندسازِ اکوتوریسم کارآفرینانه در مناطق روستاییِ...
[ 5 ] - بررسی آثار نوسازی بر تغییر و تحولات سبک زندگی خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان پلدختر
فرایند نوسازی آثار مختلفی بر زندگی انسانی داشته و این آثار در جوامع روستایی ملموستر از شهرها بوده است. هدف این مقاله نیز بررسی آثار نوسازی در تغییر و تحولات سبکزندگی خانوارهای روستایی در بخش مرکزی شهرستان پلدختر میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده، شیوه و ابزار جمعآوری دادهها در مطالعات نظری به صورت کتابخانهای و در مطالعه‌ی میدانی از طریق پرسشنامه میباشد. جامعه‌ی آماری تحقیق شامل ...
[ 6 ] - بررسی آثار حس تعلق مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاههای روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان)
دلبستگی به محل زندگی، حس تعلق به محل را در افراد ایجاد می‌کند و سبب میشود سرمایه‌های فکری و مالی آن‌ها به‌منظور ترقی محیط زندگی به‌کار گرفته شود. این امر به تغییر در فضای سکونتگاه‌ها می‌انجامد. هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار تعلق مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاههای روستایی میباشد. جامعۀ آماری خانوارهای روستایی دهستان نِه در شهرستان نهبندان به‌عنوان بوده است (12291 N=). با کمک فرمول کوکران ...
[ 7 ] - توانمندسازیِ اجتماع‌محور: ارزیابی ظرفیت سرمایۀ اجتماعیِ ذی‌نفعان محلی
سرمایة اجتماعی یکی از پیش‌نیازهای اساسیِ برنامهها و رویکردهای توانمندسازیِ اجتماع‌محور در راستای توسعة پایدارِ جوامع محلی بوده و همة الزاماتی را که در مدیریت مشارکتی ضروری است، در خود جای داده است. این پژوهش با هدف ارزیابی موقعیت کنشگران و سرمایة اجتماعیِ ذی‌نفعان، برای بررسی میزان آمادگی برای مشارکت در برنامهها و پروژه‌های توسعة محلی در بخش کورین از توابع شهرستان زاهدان انجام گرفته است.پژوهش حاض...
[ 8 ] - Investigating Factors and Drivers of Livelihoods Change in Rural Households in Border Regions (Case Study: Minan district, Sarbaz township)
This study explored the factors and drivers of livelihood pattern change in rural households through sustainable livelihoods Approach. The study was considered applicable and used a descriptive-analytic method. To collect the data, questionnaire and interview instruments were utilized. The statistical population was Minan rural households in Sarbaz border province (N=4544). Using Cochran’s samp...
[ 9 ] - تحلیل میزان تاب آوری اجتماعات روستایی سیستان دربرابر مخاطرات محیطی
وقوع مخاطرات طبیعی مانند سیل، زلزله، خشکسالی و غیره؛ در فضاهای جغرافیایی به ویژه نواحی روستایی در بیشتر موارد خسارات فراوان و غیرقابل جبرانی باقی می‌گذارد و مانع جدی در راه توسعه پایدار جوامع انسانی به حساب می‌آید. هدف پژوهش حاضر، سنجش و تحلیل میزان تاب آوری اجتماعات ...
[ 10 ] - تحلیل و ارزیابی ارتباط زیست‌پذیری محیطی روستاهای ناحیه بلوچستان با میزان برخورداری از امکانات زیرساختی (دهستان دامن؛ شهرستان ایرانشهر)
ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾـﺎ روﺳـﺘﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿـﺎﯾﺖﺑﺨـﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘـﺎً ﺑـﺮای داﺷـﺘﻦ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠـﻮب، رﺿـﺎﯾﺖﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮای ﺧـﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ارتباط میزان برخورداری از امکانات و خدمات با سطح زیست‌پذیری روستاهای دهستان دامن شهرستان ایرانشهر ...
نویسندگان همکار
علی بدری 1