محمد حسن یزدانی
استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری و روستایی دانشگاه محقق اردبیلی
[ 1 ] - کاربرد مدل TOPSIS در مکان‌گزینی واحدهای بازیافت کاغذ در محیط GIS (مطالعة موردی: استان فارس)
امروزه در کشور، روزانه ده‌ها هزار تن زباله که درصد بالایی از آنها بازیافتی و قابل تبدیل به کودند و هزاران تن پلاستیک، کاغذ و کارتن را دربر دارند به خاک سپرده یا در حوالی شهرها پراکنده می‌شوند. ضایعات کاغذ در کشور، بعد از مواد فسادپذیر، از مهمترین اجزای تشکیل‌دهندة ضایعات شهری به شمار می‌روند. با توجه به برآوردهای گزارش‌شده، ضایعات کاغذ و مقوا به طور متوسط 35/6 درصد از ترکیب پسماندهای شهری است...
[ 2 ] - بررسی و رتبهبندی توسعه آموزشی نواحی نوزده گانه آموزش و پرورش استان اردبیل
هدف از این تحقیق، اندازه گیری و رتبهبندی سطح نسبی توسعه‌یافتگی نواحی آموزش و پرورش استان اردبیل با توجه به 34 شاخص آموزشی است. این تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی میباشد. دادههای این پژوهش از طریق روش اسنادی و استفاده از آمار سالنامه‌های آماری کشوری و استانی و همچنین آرشیوهای آماری مربوط به آموزش و پرورش بدست آمده است. برای رتبه بندی نواحی از نظر میزان توسعه آموزشی از مدل تصمیم ...
[ 3 ] - بررسی و تحلیل جاذبه های شهرک صنعتی شیراز در مکان‌گزینی واحدهای صنعتی
نقش و جایگاه صنعت در فرآیند توسعه اقتصادی جوامع مختلف بر همگان واضح است به‌گونه‌ای که صنعتی شدن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به منزله‌ی شالوده دستیابی به توسعه محسوب می‌شود امروزه در بیشتر کشورهای جهان، صنایع کوچک و متوسط از جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، تولید صنعتی و ارائه خدمات در حال نقش‌آفرینی هستند. در ایران با وجودی که بیش از 90 درصد واحدهای تولیدی در گروه صنایع کوچک و متوسط قر...
[ 4 ] - سنجش پراکنش و فشردگی شهر اردبیل در سطح محلات با استفاده از تکنیک های خودهمبستگی فضایی
امروزه گسترش بیش از حد شهرها باعث بوجود آمدن مشکلات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی – روانی بسیاری از جمله: آلودگی هوا، از بین رفتن اراضی کشاورزی و افزایش هزینه حمل و نقل شده است. شهر اردبیل نیز به دلیل مسائل اقتصادی و سیاسی رشد گسترده‌ای را بخصوص در دهههای اخیر تجربه کرده است. اهداف این تحقیق ابتدا بررسی علل رشد و گسترش شهر اردبیل به تفکیک محلات در دهههای اخیر و سپس تعیین مناسب‌ترین روش برای ا...
[ 5 ] - بررسی و ارزیابی نقش رسانه ها بر توسعه گردشگری شهری با استفاده از تکنیک تحلیل مسیر
صنعت گردشگری دارای آثار اقتصادی و اجتماعی قابل ملاحظه ای میباشد. در این میان رسانه های جمعی و به ویژه تلویزیون به واسطه قابلیت ها و کارکردهایی چون اطلاع رسانی، آموزش، سرگرم سازی، اقناع، تبلیغ، بسیج عمومی و فرهنگ سازی می توانند نقش بی بدیلی را در صنعت توریسم بازی کنند. پژوهش حاضر در راستای تعیین ارتباط بین پیشرفت در زمینه گردشگری و نیز شاخص های مترتب بر رسانه در شهر اردبیل و سرعین می باشد. این ...
[ 6 ] - تحلیل وضعیت شاخص های بهداشتی- درمانی شهرستان های استان اردبیل
زمینه و هدف: لازمه برنامه ریزی منطقهای شناسایی جایگاه توسعه یافتگی مناطق نسبت به یکدیگر است. یکی از شاخصهای توسعه، شاخص سلامت و به نوعی میزان بهرهمندی جامعه از خدمات بهداشتی و درمانی است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت شاخصهای بهداشت و درمان شهرستانهای استان اردبیل و اولویت بندی آنها جهت برنامهریزی آتی میباشد. روش کار: روش پژوهش با توجه به هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی...
[ 7 ] - ارزیابی آسیب‌پذیری مکانی زیرساختهای استان اردبیل با رویکرد پدافند غیرعامل
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقۀ خاورمیانه و تهدیدات مستمر کشورهای همسایه و غیرهمسایه، متأسفانه پروژه‌ها و تأسیسات اقتصادی و زیربنایی بدون ملاحظات دفاعی و امنیتی به‌صورت هدفی عریان و تهدیدی دردسترس دشمن و هرگونه تهاجمی استقرار یافته است. تحقیق حاضر به روش کاربردی و توسعهای با هدف مطالعه و بررسی آسیب‌پذیری مکانی زیرساختهای استان اردبیل از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از شیوۀ تحلیل ...
[ 8 ] - تحلیلی بر پراکنش فضایی - مکانی مؤسسات مالی و اعتباری و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
مؤسسات مالی و اعتباری از جمله مهمترین کارکردهای اقتصادی شهری است که زمینه‌ی رقابت بین شهری و درون شهری را در بین محلات شهر مهیا می‌سازد. از این رو الگوی توزیع فضایی این تسهیلات و رعایت توزان در مکان‌یابی و استقرار آن امری بسیار مهم است که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. از این رو مدل‌ها و ابزارهای آمار فضایی موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی میتواند در شناسایی پهنه‌های تمرکز مؤسسات مالی و اعت...
[ 9 ] - مقایسۀ کارآیی فنون تحلیل چندمعیاری در بررسی تناسب ارضی (مطالعۀ موردی: مکان‌یابی محل دفن پسماندهای شهری شیراز)
امروزه، تعدد معیارهای دخیل در امر تصمیم‌گیری باعث شده است که استفاده از فنون تحلیل چندمعیاری، اجتنابناپذیر تلقی شود. با وجود این، هنگام بهکارگیری فنون تحلیل چندمعیاری، لازم است استفادۀ اصولی از آنها در زمینههای کاربردی مختلف، ارزیابی شود. بر همین اساس در این نوشتار قابلیتهای استفادۀ عملیاتی از فنون TOPSIS و WLC، در یک زمینۀ تجربی (مکان‌یابی محل دفن زبالههای شهر شیراز) به آزمون گذاشته شده و...
[ 10 ] - تعیین پهنه‌های مناسب مکان‌گزینی دوربین‌های CCTVs در راستای تحقق شهر هوشمند (مطالعۀ موردی: شهر زنجان)
دوربین‌های نظارت تصویری یکی از سیستم‌های هوشمند در سطح شهرها و بخش کلیدی سامانه‌های مدیریت شهری به‌شمار می‌روند که توانایی ایجاد اطلاعات تصویری و استخراج اطلاعات مورد نیاز از تصاویر را به‌منظور تصمیم‌گیری آگاهانه فراهم میکنند. با توجه به اهمیت زیاد سامانة نظارت تصویری و دوربین‌های مداربسته در تحقق شهر هوشمند، مقولة مکان‌یابی سامانه‌های هوشمند به‌‌دلیل تأثیر مستقیم آن در بازدهی و کارایی سامانه،...
[ 11 ] - بررسی توزیع فضایی کاربریهای عمومی از منظر عدالت فضایی مطالعه موردی؛ شهر اردبیل
توزیع نامتوازن و نامتعادل کاربریهای عمومی یکی از تبعات رشد افسار گسیخته و شتابان شهری در دهههای اخیر است که یکی از تبعات آن برخورداری نابرابر شهروندان از خدمات شهری میباشد. شهر اردبیل با توجه به تحولات اداری-سیاسی و جمعیتی که طی دهههای اخیر پشت سر گذاشته به رشد گسترده فیزیکی دست زده، بهطوری که این توسعه فیزیکی افسار گسیخته منجر به عدم تعادل و نابرابری در توزیع کاربریهای عمومی گشته و موجبا...
[ 12 ] - بررسی رضایت‌مندی ساکنان مجتمعهای مسکن مهر مطالعه موردی: مجتمعهای مسکن مهر اوشیب و مهر ولایت بابل
میزان موفقیت هر طرحی بستگی به میزان رضایت مردمی دارد که از آن طرح استفاده میکنند. پروژه‌ی مسکن مهر یکی از گستردهترین طرحهای مسکن شهری بود که در طول تاریخ برنامهریزی مسکن کشور اجرا شده است. با این حال، برآورد رضایت ساکنان از این طرحها کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو، این مقاله بررسی رضایت‌مندی ساکنان از کیفیت محیط مسکونی مجتمعهای مسکن مهر اوشیب و مهر ولایت شهر بابل را مورد هدف ق...
[ 13 ] - تحلیل توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان منطقه آذربایجان
عدم تعادل و توازن در نظام سکونتگاه‌ها از مهمترین چالش‌های توسعة شهرنشینی و نظام شهری در ایران است. با توجه به اینکه عدم تعادل در توزیع جمعیت زمینه‌ساز نابرابری در سایر بخش‌ها نظیر فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌گردد، لذا تلاش در جهت ساماندهی این وضعیت مستلزم مطالعۀ وضع موجود و بررسی روند طی شده در این رابطه میباشد. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل نحوه توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان م...
[ 14 ] - بررسی آسیب پذیری شهر از منظر پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و تهدیدات مستمر کشورهای همسایه و غیرهمسایه، متأسفانه پروژه‌ها و تأسیسات اقتصادی و زیر بنایی بدون ملاحظات دفاعی و امنیتی در شهرها به صورت یک هدف تهدیدی قابل دسترس دشمن و هر تهاجمی استقرار یافته‌اند. از این رو، تحقیق حاضر با هدف بررسی آسیب<stro...
[ 15 ] - واکاوی کاربرد اندک روشهای ترکیبی در پژوهش‌های جغرافیا و برنامهریزی شهری
در دهه های گذشته و به تبعیت از جنبش روششناختی ترکیبی در علوم اجتماعی، فراخوانی گسترده برای استفاده جغرافیدانان از روشهای ترکیبی به وجود آمده است. این در حالی است که در مطالعات جغرافیایی در ایران بنا به دلایلی این روش مهجور مانده و استفاده نمیشود. ازاین‌رو، هدف پژوهش حاضر ریشهیابی علل استفاده اندک از روش تحقیق ترکیبی در بین اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهر...
[ 16 ] - تحلیل توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان منطقه آذربایجان
عدم تعادل و توازن در نظام سکونتگاه‌ها از مهمترین چالش‌های توسعة شهرنشینی و نظام شهری در ایران است. با توجه به اینکه عدم تعادل در توزیع جمعیت زمینه‌ساز نابرابری در سایر بخش‌ها نظیر فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌گردد، لذا تلاش در جهت ساماندهی این وضعیت مستلزم مطالعۀ وضع موجود و بررسی روند طی شده در این رابطه میباشد. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل نحوه توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان م...
[ 17 ] - تحلیل ساختار فضایی شهر با تأکید بر خصلت همپیوندی و اتصال فضایی در کلان‌شهر تبریز
ساختار فضایی حاکم بر شهرها به روابط متقابل و عوامل مختلفی بستگی دارد و این روابط در مقیاس شهری بزرگ، دارای پیچیدگی و درهم‌تنیدگی خاصی است. لذا اهمیت نگرش به ساختار فضایی شهر، دارای اهمیتی زیادی است. کلان‌شهر تبریز همچون سایر کلانشهرهای ایران با رشد سریع جمعیت مواجه بوده و این مسئله باعث پیچیدگیهای کالبدی و فضایی و در نتیجه موجب پیچیدگی شناخت و تحلیل سازمان و ساختار فضایی آن شده است؛ هدف اصلی ...
[ 18 ] - تحلیل تطبیقی وضعیت نابرابری جنسیتی در کشورهای شبه‌‌قاره هند
امروزه این واقعیت پذیرفته شده‌‌است که اگر زنان از حقوق ابتدایی خود در جامعه محروم باشند، آن جامعه قادر به دستیابی به توسعۀ پایدار نخواهد‌‌بود؛ بنابراین پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی در پی آن است تا وضعیت نابرابری جنسیتی را در کشورهای شبه‌‌قاره هند در طول سه دوره (2011، 2012 و 2013) مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. اطلاعات موردنیاز پژوهش ازطریق روش اسنادی و استفاده از گزارش جهانی تو...
[ 19 ] - Assessment the Vulnerability of Infrastructures in Ardabil City in terms of passive defense
At the moment with regard to geopolitical and geostrategic situation of Iran, the existence of countless underground resources and the formation of ideological state, unfortunately, in urban areas of the country, especially in Ardabil ,because of its proximity to the border of northern and northwestern borders with knowledge of this particular situation, economic and infrastructural projects, I...
[ 20 ] - The Measure of Residential Segregation of Socio-Economic Groups by Using Multigroup Indices in Shiraz City
Urban segregation has been a problem of many cities of the world. Many researchers have interested in the urban segregation issues. Urban segregation has strongly concentrated poverty and created underclass. Different types of urban segregation exist, including income and racial or ethnical segregation, and depending on the contextual mechanisms within a city. To understand and plan a better co...
[ 21 ] - رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخص های پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل ELECTRE
با توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آنها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شده‌اند. در این میان زاغه‌ها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم می‌کند اما طیف متنوعی از مشکلات زیست‌محیطی و انسانی را برای نسل امروز و آینده موجب می‌شود. ازاین‌رو نواحی حاشیه‌ای و محلات اسکان غیررسمی چالشی پیش روی ...
[ 22 ] - تحلیل فضایی ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن در مناطق شهر اهواز
در مقولۀ مسکن، تهیۀ طرح و برنامههای توسعه با توجه به ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن میتواند از شکاف و نابرابری در رفاه سکونتی ساکنان و رشد بیبرنامۀ شهر جلوگیری کند. بر این اساس، این پژوهش با هدف تحلیل فضایی ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن، تناسب بین عرضه و تقاضای مسکن و ارتباط کمبود مسکن با گسترش افقی در شهر اهواز انجام شده است. نوع پژوهش «کاربردی- توسعهای» و روش انجام آن «توصیفی- تحلیلی» است. گرد...
[ 23 ] - سنجش سطح پایداری در سکونتگاه‌های غیررسمی شهر اردبیل به‌کمک مدل بارومتر پایداری
از جمله مهمترین بازتاب‌های شهرنشینی معاصر، پیدایش و گسترش محله‌های آسیب‌پذیر (سکونتگاه‌های غیررسمی) در مرکز یا پیرامون شهرهاست. این سکونتگاه‌ها را می‌توان بخش‌های فراموش‌شده و برنامهریزی نشده‌ای در مقایسه با سایر سکونتگاه‌های شهری دانست که از نظر پایداری بسیار شکننده هستند. لازمة سنجش پایداری بررسی ابعاد چهارگانة پایداری (اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و کالبدی) به‌صورت سیستماتیک است؛ ا...
[ 24 ] - بررسی و تحلیل هویت محلات شهری با تاکید بر حس تعلق به مکان (مورد مطالعه: محلات سیزده‌گانه حاشیه شهر اردبیل)
پژوهش حاضر که با هدف بررسی هویت محلات شهری با تاکید بر حس تعلق به مکان در محلات سیزده‌گانه حاشیه شهر اردبیل انجام گرفته است، از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی تحلیلی بوده و شـیوه گـردآوری اطلاعـات و داده‌هـا، میدانی است. آزمون روایی که در این پژوهش به کار گرفته شده، روایی صوری و محتوایی می-باشد. جهت حصول پایایی پرسشنامه تحقیق، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که با میزان آلفای 77% درصد، ...
[ 25 ] - بررسی تطبیقی شاخص های پایداری اجتماعی مسکن(مطالعه موردی؛ محلات اسکان غیررسمی اهواز)
در سال‌های اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محله‌ای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسمی اهواز میباشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی میباشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن محلات اسکان غیررسمی میباشد. حجم...
نویسندگان همکار