صادق خلیلیان
دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
[ 1 ] - ارزیابی و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی شرق حوضۀ زایندهرود تحت شرایط خشکسالی با استفاده از تکنیک تصمیم چندمعیاره
همزمان با توسعۀ مباحث پایداری، تلفیق جنبههای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی برای انجام فرایند تصمیم ضروری به نظر میرسد. این مقاله با تجمیع جنبههای مختلف پایداری و استفاده از تکنیک تصمیمگیری چندمعیاره (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) به سنجش و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی در مقیاس مزرعهای پرداخته است. دادههای مورد نیاز از طریق تکمیل 140 پرسشنامه و مصاحبۀ رو در رو با کشاورزان شرق حوضۀ رود...
[ 2 ] - تعیین ارزش حفاظتی تالاب قوریگل و کاربرد رهیافت فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به منظور تمایز ارزشهای مصرفی و غیرمصرفی
با وجود رشد آگاهی و دانش مردم نسبت به اهمیت محیطهای طبیعی، بخصوص تالابها هنوز درک واقعی از اهمیت، کارکرد و حساسیت این زیستگاههای حیاتی پایین است. بخش مهمی از تخریب تالابها به سبب عدم محاسبة درست ارزش خدمات ارائه شده توسط تالابها در شرایط بازاری صورت میگیرد. برآورد ارزش پولی خدمات تالابها راهی برای درک اهمیت سرمایهگذاری در راستای حفاظت، یا بهبود آنها است. تالاب قوریگل نیز یکی از منابع زیس...
[ 3 ] - اثرات توسعه بخشهای اقتصاد ایران بر افزایش درآمد گروههای شهری و روستایی
هدف مقاله بررسی اثرات توسعه بخشهای اقتصاد ایران بر افزایش درآمد گروههای کم، متوسط و پردرآمد شهری و روستایی است. برای رسیدن به این هدف، اثرات توسعه 8 بخش اصلی اقتصاد ایران بر افزایش درآمد گروههای شهری و روستایی با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 و روش تحلیل مسیر ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد اثرات توسعه و گسترش بخش کشاورزی بر افرایش درآمد گروههای درآمدی به ازای یک...
[ 4 ] - اثرات آزادسازی تجاری زیربخشهای کشاورزی بر شاخص هزینه زندگی
فرآیند آزادسازی تجاری بخش کشاورزی در کشورهایی که این بخش سهمی شایان توجه در اقتصاد آنها دارد از جمله مسایل حیاتی اقتصاد بشمار میرود. تجاری سازی از نقطه نظر منافع و زیانهای احتمالی که میتواند بر تولید، قیمت و متعاقبا شاخص هزینه زندگی و رفاه گروههای درآمدی شهری و روستایی برای کشورها داشته باشد، مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان قرار گرفته است. بدین ترتیب، این مطالعه با استفاده از یک مدل قیمتی ...
[ 5 ] - بررسی عوامل موثر بر تجارت محصولات کشاورزی با تأکید بر درآمدهای نفتی
تجارت خارجی یکی از مؤلفههای مهم در توسعه اقتصادی است. تجارت خارجی منبع تأمین درآمدهای ارزی برای سرمایهگذاری در فناوری نوین، گسترش بازار داخلی، رشد بهرهوری و افزایش توان تولیدی در جهت توسعه اقتصادی میباشد. از سوی دیگر، پذیرش اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد کنونی و آینده کشور و نیاز ضروری به درآمدهای ارزی غیر نفتی ناشی از آن، ضرورت توجه به تجارت بخش کشاورزی را امری مسلم مینماید. هدف از این م...
[ 6 ] - ررسی آثار حذف سیاستهای حمایتی دولت در بازار گندم ایران؛ رویکرد تعادل بازار
گندم بهعنوان یک محصول راهبردی، از نظر میزان تولید و اختصاص سطوح زیر کشت، مهمترین محصول کشاورزی در سراسر دنیا محسوب میشود و نقشی استراتژیک در عرصهی سیاسی و اقتصادی کشورها ایفا مینماید. لذا هدایت عرضه و تقاضای این محصول و تنظیم بازار آن بر اساس منافع کارگزاران اقتصادی، امری اجتنابناپذیر خواهد بود. در این راستا، مطالعهی حاضر با استفاده از مدل تعادل فضایی قیمتها، به بررسی آثار سیاستهای حما...
[ 7 ] - تخمین هزینه سایهای شوری آب زیرزمینی مورد استفاده در تولید گندم آبی
خسارتهای زیستمحیطی ناشی از فعالیتهای کشاورزی همواره یکی از چالشهای پیشروی سیاستگزاران این بخش بوده است. بنابراین، برآورد هزینه اقتصادی این خسارتها اهمیت دارد. هدف این مطالعه برآورد هزینه سایهای خسارت زیستمحیطی شوری آب ناشی از تولید گندم آبی در ایران در دوره 1380 تا 1391 بود. برای این منظور، یک تابع مسافت ستاده فضایی توسعه داده شد. نتایج نشان داد سهم خسارت ناشی از شوری آب، 4/6 درصد از ق...
[ 8 ] - مدیریت بهینه در مصرف آب و الگوی کشت با تاکید بر راهبرد کم آبیاری (مطالعه موردی: شبکه آبیاری قزوین)
با توجه به محدودیت منابع آب و ارزش آن در کشاورزی، بهکارگیری هر راهکاری برای صرفهجویی در مصرف و استفاده بهینه از آب موجود امری مهم و ضروری است. یکی از ایـن راهکارها کم آبیاری میباشد. هدف این مطالعه، ارزیابی اثر درصدهای مختلف کاهش آب مصرفی در دورههای مختلف رشد بهعنـوان سـناریوهای کمآبیاری بر بهینهسازی مصرف آب و الگوی کشت غالب )گندم، جو، چغندرقند، ذرت دانهای، ذرت علوفهای و یونجه) در شبکه آبیا...
[ 9 ] - کاهش منابع آب، افزایش بار مالی دولت و تلاطم ارزی، چالشهای اصلی تأمین گندم در ایران؛ چه باید کرد؟
اهمیت قابل توجه مصرف گندم در سبد تغذیه خانوارهای ایرانی باعث شده است که تأمین گندم مورد نیاز کشور با چالشهای مختلف از جمله کاهش منابع آبی، افزایش هزینههای دولت و تلاطمهای نرخ ارز مواجه شود. بر این اساس، در این مطالعه با طراحی یک مدل تعادل جزئی پویا سعی شد که به این سؤال کلیدی پاسخ داده شود که بهمنظور مقابله با چالشهای موجود بر سر راه تأمین گندم در کشور در سالهای آتی چه باید کرد. از اینرو...
[ 10 ] - اثرات توسعه بخشهای اقتصاد ایران بر افزایش درآمد گروههای شهری و روستایی
هدف مقاله بررسی اثرات توسعه بخشهای اقتصاد ایران بر افزایش درآمد گروههای کم، متوسط و پردرآمد شهری و روستایی است. برای رسیدن به این هدف، اثرات توسعه 8 بخش اصلی اقتصاد ایران بر افزایش درآمد گروههای شهری و روستایی با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 و روش تحلیل مسیر ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد اثرات توسعه و گسترش بخش کشاورزی بر افرایش درآمد گروههای درآمدی به ازای یک...
[ 11 ] - اثر کمآبیاری توأم با محدودیت مصرف کود و سموم شیمیایی بر تغییر الگوی کشت زراعی شبکه آبیاری قزوین
مطالعه حاضر به دنبال تعیین الگوی کشت بهینه محصولات زراعی شبکه آبیاری دشت قزوین با تأکید بر سیاست کمآبیاری و کاهش مصرف کود و سموم شیمیایی است. برای این منظور، از رهیافت برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و حداکثر بینظمی (ME) استفاده ...
[ 12 ] - خودکفایی گندم و رشد جمعیت در چشمانداز 1404 در ایران (درآمدی بر نقش سیاست خرید تضمینی)
در شرایط کنونی، جهتگیری برنامههای اقتصادی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران (ج. ا. ا.) به سمت اعمال سیاستهای تشویقی در رابطه با افزایش رشد جمعیت قرار دارد. با افزایش رشد جمعیت، نیاز به محصولات خانواده گندم در کشور بیشتر میشود و مسائلی از قبیل کاهش منابع آبی باعث خواهد شد که تولید این محصولات در کشور با چالشهای مهمی مواجه باشد. علاوهبراین، کشور ایران به دلیل قرار گرفتن در موقعیت حساس خاورمیانه...
[ 13 ] - The Study of Exchange Rate Fluctuations on the Export Prices of Iranian Food Products (Dynamic Panel Data Approach)
I n this paper, the evaluation of the real exchange rate transfer and the asymmetric transmission of real exchange rate fluctuations to the export prices of food products for the country during the period (2001-2015) was studied using two approaches of PMG and GMM systems. The TGARCH method was used to calculate the real exchange rate fluctuation index and the Markov Switching method was u...
[ 14 ] - ارزیابی اثربخشی سیاست خرید تضمینی در پایدارسازی تولید گندم در ایران
محصول گندم به عنوان غذای اصلی مردم ایران نقش ویژه و اساسی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا میکند. لذا، با توجه به اهمیت مصرف گندم در ایران، تاکنون سیاستهای حمایتی چندی به منظور ارتقای میزان خوداتکایی در تولید این محصول در کشور اجرا شده است. با این وجود، بررسی آمارهای رسمی نشان میدهد که بهرغم تلاشهای انجام گرفته، دستیابی به تولید پایدار گندم در کشور همچنان دور از اطمینان کافی قرار دارد و در ب...
[ 15 ] - تحلیل ارتباط بین تغییرات اقلیم، عملکرد و ریسک تولید محصولات کشاورزی؛ مطالعه گندم دیم استان فارس
مطالعه حاضر با هدف پاسخگویی به این سوال که آیا پدیده تغییرات اقلیم علاوه بر عملکرد محصولات کشاورزی بر ریسک عملکرد نیز تاثیرگذار است یا خیر طرحریزی شد. بدین منظور محصول گندم دیم به عنوان یک کالای اساسی و نیز تأثیرپذیر از اقلیم در استان فارس گزینش شد. با این توضیح، اثر عوامل اقلیمی و غیر اقلیمی بر میانگین و واریانس عملکرد گندم دیم با استفاده از تابع تصادفی جاست و پاپ (1978، 1979) در شش شهرستان آ...
[ 16 ] - اثر نوسان نرخ ارز بر صادرات صنایع غذایی ایران(رهیافت پانل دیتا)
توسعه صادرات غیرنفتی بهخصوص کالاهای صنعتی بهعنوان یکی از راهبردهای توسعه اقتصادی، یک تعیینکننده اصلی در راستای افزایش توان تولیدی، اشتغال و تأمین درآمدهای ارزی برای سرمایهگذاری در فناوریهای نو محسوب میشود. ازجمله عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی، نرخ ارز و ریسک ناشی از نوسانات غیرمنتظره آن است، این پژوهش به ارزیابی اثر نوسانات نرخ ارز بر صادرات صنایع غذایی ایران بهعنوان حلقه تکمیلی زنجیره کش...
نویسندگان همکار