شهرزاد فریادی
دانشیار گروه مدیریت برنامه ریزی آموزش محیط زیست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
[ 1 ] - بهینه‌کاوی ابزارها و تجارب سیاست‌گزاری به منظور بهبود حفاظت زمینهای کشاورزی پیرامون شهرها در ایران
با توجه به روند پرشتاب تبدیل زمینهای کشاورزی به کاربری‌های ساخته شده در پیرامون شهرهای ایران، ارزیابی سیاست‌های کشور و ارائه راهکارهایی برای بهبود سیاست‌گزاری در این زمینه ضروری است. در این پژوهش، برخی از مهم‌ترین ابزارهای سیاست‌گزاری عمومی برای مدیریت رشد شهری و حفاظت زمینهای کشاورزی معرفی میگردد. سپس تجارب حفاظتی پنج کشور ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، هلند و ایران بررسی و با روش تحلیل تطبیق...
[ 2 ] - امکان‌سنجی شاخصهای کیفی در اصفهان
کیفیت زندگی شهرها یکی از عناصر اصلی توسعۀ شهری است. در نتیجه امروزه ارزیابی کیفیت محیط‌زیست شهری در برنامهریزیهای توسعۀ شهری اهمیت بسیاری یافته است. در اصفهان به علت افزایش تراکم جمعیت شهری و صنایع، انواع مشکلات محیطزیستی از جمله آلودگی‌های منابع زیستی و کاهش کیفیت زندگی در حال بروز یا تشدید است. بنابراین، ارزیابی کیفیت مجموعۀ عوامل تشکیل‌دهندۀ محیط‌زیست اصفهان برای شناسایی وضعیت فعلی محیط...
[ 3 ] - تعیین آسیب‌پذیری بوم‌شناختی مجموعة حفاظت‌شدة توران با ترکیب روشهای ماتریس آثار متقابل، فرایند تحلیل سلسله مراتبی و فرایند تحلیل توسعه‌ای
آسیب‌پذیری بوم‌شناسی اصطلاحی عمومی است که می‌تواند در سطوح سلسله مراتبی مختلفی (جانداران، جمعیت، اجتماع، اکوسیستم و سیمای سرزمین) به کار رود. ارزیابی آسیب‌پذیری بوم‌شناختی در علوم محیطی از جمله در ارزیابی آثار و ریسک و پایش محیط‌زیست کاربردهای فراوانی دارد و از این لحاظ حائز اهمیت است. همچنین، آسیب‌پذیری بوم‌شناختی می‌تواند به‌منزلة شاخصی برای ارزیابی کیفیت محیط‌زیست در نظر گرفته شود. ابتدا مات...
[ 4 ] - بسط راهبردهای پایداری اکولوژیک برای افزایش تاب‌آوری محیط زیست شهری (نمونة موردی: مناطق 1 و 3 شهرداری تهران)
تفکر تاب‌آوری در سیستم‌های پیچیده مانند شهرها درک پویایی و روابط غیرخطی در این نوع سیستم‌ها را میسر می‌سازد. این تفکر، در بستر اکولوژی شهری مدرن امکان یکپارچه‌سازی عوامل انسانی و اکولوژیکی در سیستم‌های شهری و درک تعاملات بین آنها، بسط راهبردهای پایداری با توجه به تعاملات شناسایی شده را فراهم می‌آورد. در این راستا، با استفاده از مدل مفهومی آلبرتی و همکاران می‌توان نیرو محرکه‌های بیوفیزیکی، انسان...
[ 5 ] - حفاظت و باز زنده سازی منظر رود درة دربند بر اساس الگوهای رفتاری
ساختارهای طبیعی موجود در کالبد شهر، در بهبود کیفیت شهرها، ارتقای ارزش‌های زیبایی شناختی، اکولوژیک و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و بستری برای فعالیت‌های تفریحی و گردشگری ساکنان شهرها به شمار می‌روند. با توجه به تخریب محیط رود دره‌ها در تهران تحت تأثیر رفتارهای گردشگران و ساخت و سازهای بی رویه در محدوده، هدف این پژوهش بر حفاظت از محیط رود دره و باز زنده سازی آسیب‌های وارده بر منظر رود دره...
[ 6 ] - تحلیل مقایسه‌ای قواعد محیط زیستی برای توزیع کاربری‌های شهری مطالعه‌های موردی: امریکا، بریتانیا، کانادا و ایران
هدف از انجام این پژوهش تحلیل اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری‌های شهری مورد استفاده برای برنامهریزی کاربری زمین در ایران است تا مشخص شود آیا این اصول و قواعد برای حفظ و بهبود کیفیت محیط زیست شهری، کافی و کاربردی است یا خیر. در این پژوهش ابتدا اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری‌های شهری از سطح طرحهای جامع در نظام برنامهریزی فضایی ایران و کشورهای پیشرو در موضوع برنامهریزی کاربری زمین شهر...
[ 7 ] - ارزیابی توانایی مناطق طبیعت گردی با استفاده از روشهای تجزیه و تحلیل چند معیاره (مطالعة موردی: دهستان لواسان کوچک)
در این تحقیق استعدادهای طبیعت‌گردی دهستان لواسان کوچک با استفاده از روشهای ارزیابی چند معیاره در شش زیرحوزة آبخیز دهستان شناسایی و ارزیابی شده است. ابتدا 15 معیار شامل 8 موضوع جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی،1 معیار دسترسی، 2 معیار تسهیلات، 2 معیار جوامع محلی و2 معیار خطر و سوانح طبیعی تعریف شد. پس از تعیین وزن نسبی هر یک از معیارها با استفاده از روش رتبه‌بندی، امتیاز نهایی هریک از زیرحوزه‌ها با استف...
[ 8 ] - تعیین تناسب بهینة استفاده از انواع شیوه‌های حمل و نقل با هدف کاهش جای پای اکولوژیک در شهر تهران
ناکارامدی سیستم حمل و نقل در کلان شهرها از جمله تهران، علاوه بر ایجاد مسائل خاص ترافیکی، مسائل محیط زیستی مهمی همچون افزایش مصرف سوخت و در نتیجه از بین رفتن مقادیر زیادی از منابع تجدید‌ناپذیر طبیعی را بوجود می‌آورد. افزایش میزان مصرف سوخت در تهران به طور عمده ناشی از عدم وجود سیستم حمل و نقل منسجم و کارآمد است که این مسئله خود از مهم‌ترین علت‌های کاهش منابع محیط زیستی کشور است. هدف اصلی این تحق...
[ 9 ] - تحلیل ساختار اکولوژیک سیمای سرزمین شهر تهران برای تدوین راهکارهای ارتقای کیفیت محیط زیست
افت کیفیت محیط زیست شهر تهران در چند دهة اخیر باعث شده است این شهر همواره در صدر آلوده‌ترین کلانشهرهای دنیا قرار گیرد. رشد سریع جمعیت، گسترش شهرنشینی و در نتیجه تغییرات زیاد کاربری‌ها و پوشش اراضی سبب تخریب شدید بنیان‌های اکولوژیکی سرزمین، کاهش ظرفیت جذب آلودگی‌ها و در نتیجه تشدید آلودگی‌ها در این شهر شده است. در این تحقیق، با استفاده از رهیافتی جامع‌نگر و فرایند‌گرا که تمرکز اصلی آن بر روابط س...
[ 10 ] - تعیین ردپای اکولوژیکی در نواحی شهری پرتراکم و بلندمرتبه (نمونة مورد مطالعه:محلة الهیه تهران)
هدف این تحقیق، ارزیابی آثارمحیط زیستی افزایش تراکم جمعیتی و ساخت و سازهای شهری، بخصوص بلند مرتبه سازی در نواحی و محله‌های شهری است. نمونة مورد مطالعه این تحقیق، محلة الهیه یکی از معروف‌ترین نواحی توسعة ساختمان‌های بلند در شهر تهران است. ابتدا مقایسه روند تغییرات کاربری‌های محلة الهیه نشان داد که در فاصلة سالهای 1358 و 1384 اراضی ساخته شده در حدود 5/2 برابر افزایش و متعاقبأ زمینهای سبز و باز به ...
[ 11 ] - روش شناسی برنامه ریزی محیط زیستی محلی با مشارکت مردم(به شکل یک سیستم مدیریت محیط زیست)
چکیده بسیاری از روشها و ابزار های برنامه ریزی شهری و محیط زیست برای حصول شهر ها و محلاتی پایدارتر به سوی تهیه طرحها در مقیاس محلی گرایش یافته اند.علاوه بر این ، از آنجاییکه فعالیت های جوامع تأثیرات مستقیمی بر محیط زیست دارد ، بسیاری از دیدگاههای برنامه ریزی بر این باور هستند که تدوین طرح ها و برنامه های خوب با استفاده از مشارکت جامعه محلی امکان پذیر می گردد. اما باید دید که جامعه چگونه می ت...
[ 12 ] - ارزیابی کیفیت محیط زیست شهر تهران
در این مقاله نتایج حاصل از یک تجربه ارزیابی که برای سنجش کیفیت محیط زیست شهر تهران انجام گرفته است معرفی می گردد. ارزیابی مذکور با استفاده از مدلی ریاضی که به همین منظور طراحی شده صورت پذیرفته است . در این ارزیابی علاوه بر ویژگی های کمی شهر، خصوصیات کیفی آن نیز با شیوه های ابتکاری به زبان اعداد و ارقام ترجمه شده است که نتایج حاصل نمادی از خصوصیات زیست محیطی شهر مورد ارزیابی است . نتیجه آزمون ای...
[ 13 ] - بررسی تحولات اندیشه های موثر بر شکل گیری اصول طراحی منظر شهری در قرن بیستم و پس از آن
فرایند شکل دهی به محیط همواره تحت تاثیر نگرشهای متفاوت نسبت به انسان ، طبیعت و رابطه این دو با هم قرار داشته و منجر به خلق انواع منظر شهری گردیده است . بررسی سابقه مداخله انسان در شکل دهی به محیط نشان می دهد تاثیر دو گرایش متضاد " انسان همراه طبیعت " و " انسان حاکم بر طبیعت " است که اولی حداقل تا قرن 16 میلادی و حتی تا اوایل دوران صنعتی و دومی از بعد از آن بر این فرایند تسلط داشته اند. با آشکار...
[ 14 ] - برنامه ریزی محیط زیست در مقیاس لندسکیپ محلی (مطالعه موردی: دهستان فردو)
زمینه و هدف: توجه به برنامهریزیهای محیطزیستی هنگامی ضرورت پیدا میکند که تراکم رشد در برخی نقاط در پهنه سرزمین ملی سبب ساز بروز ناتعادلیها گردیده و دو نتیجه سوء اساسی، یکی سیل مهاجرتهای بیرویه جمعیت شهری و روستایی از سایر نقاط کشور به سمت مرکز رشد و دیگری عقب ماندگی نقاط دیگر کشور را منجر شده است. هدف از این تحقیق انجام برنامه ریزی محیطزیستی در مقیاس لندسکیپ محلی و ارایه برنامه توسعه کال...
[ 15 ] - تحلیل اقتصادی ـ اجتماعی و زیست محیطی مزایای بکارگیری آبگرمکن خورشیدی (مطالعه موردی شهر شیراز)
بی تردید، انرژی یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشرفت و توسعه پایدار جوامع بشری است که تولید، انتقال و مصرف انواع گوناگون آن بزرگ‌ترین عامل انهدام و آلودگی محیط زیست در میان عوامل انسان ساخت نیز می‌باشد. عدم تجدیدپذیری، افزایش قیمت و اثرات مخرب و شدید زیست محیطی مصرف سوخت‌های فسیلی از عوامل مهمی است که ضرورت استفاده از انرژی‌های نو را نمایان می‌سازد. یکی از این منابع، انرژی خورشید می‌باشد که با توسعه...
[ 16 ] - A Storytelling Planning Process to Transform Environmental Values into Sustainable Cities and Sustainable Behaviours
The concept of sustainability inspired most urban development plans after Rio 1992, although many such plans have not been too successful. An important reason for this is the disjuncture of science from culture and traditional knowledge and planners’ inability to conceptualize the environmental values of societies.This research aims to explore storytelling’s ability to aid in identifying of env...
[ 17 ] - تحلیل راهبردی نقش و کارکرد گردشگری در توسعه منطقه‌ای (مطالعه موردی شهر مراغه)
صنعت گردشگری در سال های اخیر رشد فزایندهای یافته است. پیش بینیهای انجام گرفته نشان میدهددر سال های آتی این روند روبه رشد گردشگری توجه بیشتری خواهد یافت. در این پژوهش به گردشگری شهرستان مراغه که دارای تواناییها و ظرفیتهای بالقوه در این بخش است پرداخته شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر این است که با بکارگیری مدل تحلیل استراتژیک SOAR و همچنین روش AHP ضمن شناسایی ابعاد گردشگری شهرستان مراغه که در ...
[ 18 ] - کاربرد داستان‌گویی به عنوان یک ابزار برنامهریزی ارتباطی برای شناسایی و تفسیر ارزش‌های محیطزیستی، نمونه مطالعاتی استان یزد
هدف این پژوهش معرفی روش داستان‌گویی به عنوان یک ابزار برنامهریزی ارتباطی برای درک مشترک و یادگیری دو طرفه برنامه‌ریز و جامعه محلی در مورد ارزش‌های محیطزیستی و کاربرد آنها به عنوان اصول و معیارهای برنامهریزی محیطزیستی است. داستان‌گویی برای شناسایی ارزش‌های محیطزیستی ساکنین چهار روستای خورمیز، تنگ چنار، سرو، بهادران واقع در شهرستان مهریز استان یزد استفاده شده است. از طریق گفتگوهای غیررسمی، ...
[ 19 ] - بررسی تأثیر وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مدل متابولیسم شهری با تکیه‌بر رهیافت عدالت محیط‌زیست شهری
هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیطزیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت ملکی، ارزش مسکن، درصد کارفرمایان، درصد مدیران، درصد تحصیلات دانشگاهی و درصد بی‌سوادی است با برخی از شاخصهای جریان متابولیسم شهری...
[ 20 ] - تدوین قواعد عقلانیت اکولوژیک در برنامهریزی بازآفرینی زیستپذیری محله‌های شهرهای کویری (مطالعه موردی: شهر یزد)
نادیده انگاشتن زیرساخت‌های اکولوژیک و عدم تعادل بین محیط طبیعی و مصنوع بحران زیستپذیری شهرهای معاصر را رقم زده است. عقلانیت اکولوژیک رویکردی منشعب از پارادایم فکری اکولوژی شهری و ابزار برنامهریزی برای دستیابی به پایداری اجتماعی- اکولوژیکی طی دوره‌های طولانی مدت است. هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط بین رویکرد زیستپذیری و عقلانیت اکولوژیک در محلات شهر کهن کویری یزد و تدوین قواعد عقلانیت اکولوژ...
نویسندگان همکار