سادات فیض نیا
استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
[ 1 ] - مناسب ترین روش برآورد رسوب معلق در ایستگاههای بالا دست حوضه سد لتیان و طالقان
اطلاعات دقیق و صحیح از فرسایش در کشور ما بسیار کم است و بین اندازه گیری ها و برآوردهای انجام شده نیز اختلافات زیادی مشاهده می شود. جوان بودن تحقیقات این رشته و فقدان اندازه گیری های دراز مدت فرسایش، مانع از دستیابی به اعداد قابل اعتماد در این زمینه شده است. همچنین تخمین مقدار رسوب دهی حوزه های آبخیز برای مقابله با خطرات ناشی از تجمع رسوب در سازه های آبی و مخازن سدها از هدف های اساسی در مدیریت م...
[ 2 ] - وقایعنگاری رسوبات پشت سازههای آبخیزداری بر اساس تغییرات عمقی خصوصیات رسوبی (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز حسنابدال زنجان)
سنیابی رسوبات به روشهای مختلفی صورت میگیرد. در کلیۀ روشها، سنیابی رسوبات با هزینههای زیاد و با امکانات تحقیقاتی فراوان انجام میشود. هدف از تحقیق حاضر که در حوزۀ آبخیز حسنابدال زنجان انجام شده این است که نتایج دانهبندی رسوبات با آمار بارندگی تطبیق داده شود و بررسی شود که آیا از طریق دانهبندی و بهدست آوردن خصوصیات رسوب و تغییرات آن میتوان سنیابی انجام داد یا نه؟ در این تحقیق ابتدا 4...
[ 3 ] - خصوصیات فیزیکیشیمیایی و کانیشناختی ذرات گرد و غبار و هواویز غرب ایران (مطالعۀ موردی: شهرهای آبادان و ارومیه)
در این پژوهش خصوصیات فیزیکیشیمیایی و کانیشناختی ذرات گرد و غبار و هواویزهای شهرهای ارومیه و آبادان طی دورۀ زمانی6 ماهه در سه دامنۀ اندازۀ ذرات TSP،PM10 و PM2/5 به کمک پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به پرتو ایکس پاشندۀ انرژی (EDX) بررسی شد. نتایج پراش پرتو ایکس نشان داد که بیشتر ذرات شامل کلسیت، کوارتز، کانیهای رسی و کمی ژیپس در نمونهها میباشند؛ گرچه کانیها با ...
[ 4 ] - برآورد رسوب ناشی از زمینلغزش با استفاده از مدل SHETRAN (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز زیدشت (2)– طالقان)
خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور میباشد. امروزه کمتر منطقهای را در سطح زمین میتوان یافت که در معرض تخریب و فرسایش قرار نگرفته باشد. یکی از انواع فرسایش خاک زمینلغزش میباشد که در مدت کوتاهی حجم زیادی از خاک فرسایش مییابد. در این تحقیق از مدل رسوب حاصل از زمینلغزش SHETRAN برای زیرحوزۀ زیدشت (2) طالقان واقع در استان البرز استفاده شد. در ابتدا نمونۀ آب رسوبدار در فصل بهار سال 1...
[ 5 ] - طبقهبندی رسوبات سطحی جنوب جلگة خوزستان براساس ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی و تعیین تأثیرگذارترین متغیرها در تغییرپذیری آنها
مطالعة رسوبات سطحی جنوب جلگة خوزستان در اراضی حاشیة تالاب شادگان بهمنظور شناخت ماهیت رسوبات، طبقهبندی آنها و تعیین تأثیرگذارترین ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی در تغییرات رسوبات، انجام شد. پس از تهیة نقشة واحدهای کاری، نمونهها از 27 نقطه در واحدها برداشت شدند. ویژگیهای شیمیایی نمونهها شامل کربنات کلسیم، سولفات کلسیم، کلرید سدیم، سدیم، منیزیم، کلسیم، هدایت الکتریکی، اسیدیته و نسبت جذب سدیم، ا...
[ 6 ] - پهنهبندی و ارزیابی فراوانی چشمهها در مناطق کارستی با استفاده از رگرسیون لجستیک (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز بجنورد)
ارزیابی فراوانی چشمهها به موضوعی مهم برای برنامهریزی استفاده از زمین، به خصوص شناسایی منابع آب زیرزمینی و حفاظت از محیطزیست تبدیل شده است. بدین منظور جهت تولید نقشۀ فراوانی چشمههای حوزۀ آبخیز بجنورد، از روش رگرسیون لجستیک باینری (به منظور وجود و عدم وجود چشمه)، تکنیکهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور (RS) استفاده گردید. در این منطقه تعداد 359 چشمه شناسایی شد و 14 عامل مؤثر در ...
[ 7 ] - ارزیابی کارایی روابط تجربی مبتنی بر آنالیز اندازه ذرات و معادلات نفوذ در برآورد هدایت هیدرولیکی رسوبات (بررسی موردی: پخش سیلاب جارمه خوزستان)
هدایت هیدرولیکی یکی از مهمترین خصوصیات هیدرولیکی است که حرکت آب در محیط متخلخل را کنترل میکند. ازاینرو برآورد دقیق آن در ارزیابی میزان تبادل آب بین جریانهای سطحی و زیرزمینی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مطالعه از 12 رابطه تجربی مبتنی بر آنالیز اندازه ذرات و 4 معادله نفوذ بهمنظور برآورد هدایت هیدرولیکی 3 نوع رسوب در عرصه پخش سیلاب جارمه در استان خوزستان استفاده شد و نتایج حاصله با ه...
[ 8 ] - بررسی اثر زمین شناسی بر سیل خیزی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز جونقان واقع در شهر کرد)
خصوصیات فیزیکی حوزههای آبخیز از قبیل شرایط زمینشناسی، نوع استفاده از زمین و پوشش گیاهی، نوع خاک، وضعیت نفوذپذیری سطحی، عمق سفره آب زیرزمینی و زهکشی عوامل مهم در وقوع سیل میباشد که بر معادلات حاکم بر حرکت آب در آبراهه تاثیر داشته و تعیین کننده ظرفیت ذخیره آبراهه میباشد. عوامل زمینشناسی از عوامل مهم تأثیرگذار بر سیلخیزی حوزه میباشد. در این مطالعه سعی شده است با کاربرد روشی جدید، تاثیر عا...
[ 9 ] - بهینهسازی سهم مشارکت منابع مختلف در تولید رسوب در مناطق لسی(مطالعه موردی: حوزه آبخیز کچیک)
انگشتنگاری رسوبات روشی جهت شناسایی منابع رسوب و تعیین سهم مشارکت هر یک از منابع در تولید رسوب است. در این روش از یک یا چندین خصوصیت بیوژئوشیمیایی (ردیابهای طبیعی) استفاده میشود. در این تحقیق از روش انگشتنگاری رسوبات جهت تعیین سهم منابع مختلف رسوب در اراضی لسی بهره گرفته شد. 27 ردیاب در تمامی نمونهها اندازهگیری شد. دادهها از لحاظ پرت بودن بررسی شدند. سپس با استفاده از آزمون کراسکال والیس ...
[ 10 ] - تعیین حوزههای آبخیز همگن جهت برآورد فرسایش و رسوب با استفاده از روشهای مختلف تحلیل خوشهای (مطالعه موردی: دامنه شمالی البرز)
شناسایی زیر حوزههای آبخیز همگن اولین گام ضروری تعمیم نتایج مطالعات محیطی می باشد. بدین منظور در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش تجزیهوتحلیل عاملی (روش تحلیل مؤلفههای اصلی) از بین 21 متغیر مؤثر بر تولید رسوب در 27 ایستگاه هیدرومتری البرز شمالی، متغیرهای طولمستطیلمعادل، میزانحساسیتسنگ به فرسایش، بارش متوسط سالانه، جهت و تراکم زهکشی که درمجموع 72/80 درصد واریانس دادهها را توجیه می...
[ 11 ] - بررسی کانیشناسی رسوبات بستر رودخانه حوزه آبخیز شفارود گیلان بهمنظور تعیین میزان فرسایشپذیری و رسوبزایی
با شناسایی دقیقتر سازندها و واحدهای سنگی حساس به فرسایش میتوان راهکارهای مناسب و به موقع ارائه داد و از فرسایش بیرویه آنها جلوگیری کرد. در این مطالعه، با نمونهبرداری از پیش تعریف شده از رودخانههای اصلی و فرعی و انجام عملیات دانهبندی با انتخاب غربالهای شاخص، بررسی کانیشناسی بصورت کمّی و کیفی در آزمایشگاه بوسیله بینوکولر انجام شد و در ادامه با استفاده از فرمول، قابلیت رسوبزایی واحدهای سنگ...
[ 12 ] - ارزیابی روش برآورد هدررفت خاک با شاخصهای میدانی (مطالعة موردی: حوضة آبخیز شهرک، طالقان)
برآورد مقادیر هدررفت خاک از طریق اندازهگیری شاخصهای میدانی روشی کمهزینه و برای یادگیری و استفادة کاربران آسان است. به منظور اندازهگیری و ارزیابی مقادیر هدررفت خاک برآوردشده با روش شاخصهای میدانی در حوضة آبخیز شهرک، نخست نقشة واحدهای کاری تهیه و شاخصهای میدانی در واحدهای کاری اندازهگیری شد. پس از واسنجی و اعتبارسنجی مدل EPM برای منطقة مورد مطالعه، صحت مقادیر هدررفت خاک اندازهگیریشده با ...
[ 13 ] - بررسی عوامل مؤثر بر رسوبزایی لسها با کاربرد مدل فیزیکی شبیهساز باران
لسها یکی از نهشتههای مهم کواترنری در شمال شرق ایراناند و از میزان فرسایش بالایی برخوردارند. تحقیق حاضر با استفاده از یک دستگاه شبیهساز بارانِ قابلِ حمل با پلات یک متر مربع با هدف تعیین عوامل مهم مؤثر بر رسوبزایی لسها در محدودة حوضة آبخیز گرگانرود انجام شد. برای تهیة نقشة واحدهای کاری، نقشههای کاربری اراضی، شیب، و اَشکال فرسایش با استفاده از امکانات GIS تلفیق شد. سپس، در مجموع، طی 69 آزمایش ...
[ 14 ] - ارزیابی شدت بیابانزایی حوزة آبخیز درخت سنجد با استفاده از مدل IMDPA
در این تحقیق از روش ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابانیزایی اراضی(IMDPA) برای ارزیابی پتانسیل بیابانزایی منطقة درخت سنجد استفاده شد. پس از بررسیها و ارزیابیهای اولیه، چهار معیار اقلیم، پوشش گیاهی، خاک، زمینشناسی و ژئومورفولوژی مهمترین معیارهای مؤثر در بیابانزایی این منطقه انتخاب شدند. با استفاده از روش فوق، امتیازات شاخصهای هر معیار تعیین شد و ارزش آن معیار با محاسبة میانگین هندسی امتیاز ش...
[ 15 ] - بررسی تأثیر پخش سیلاب بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک (مطالعه موردی: ایستگاه پخش سیلاب گچساران)
از ویژگیهای مناطق خشک و نیمهخشک، علاوه بر کمبود و نقصان بارندگی، نزول بارشهایی با شدت نسبتاً زیاد و مدت کوتاه است؛ این حالت در اکثر مواقع به وقوع سیلاب های حجیمی منجر میشود. این سیلاب ها رسوبات فراوانی دارند که، در صورت گسترش آنها در سطح اراضی، خصوصیات خاک را تغییر میدهند. در این تحقیق آثار گسترش سیلاب (پس از 12 سال از تأسیس ایستگاه پخش سیلاب گچساران) بر خصوصیات خاک بررسی شد. بدین ترتیب،...
[ 16 ] - تعیین ترکیب مناسبی از عناصر ژئوشیمیایی برای بررسی اهمیت نسبی واحدهای سنگشناسی حوزة آبخیز خور و سفیدارک در تولید رسوب
به دلیل وجود مشکلات زیاد در کاربرد روشهای سنتی، روش انگشتنگاری یا منشأیابی، که بر استفاده از خصوصیات فیزیکی، ژئوشیمیایی، و آلی رسوب و منابع رسوب متکی است، به عنوان روشی جایگزین و مناسب برای تعیین منابع اصلی رسوب و اهمیت نسبی آنها، مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این تحقیق، با استفاده از این روش، نخست ترکیبی از ویژگیهای متمایزکننده، که منابع رسوب را دقیق و واضح جدا کنند، انتخاب شد. این ت...
[ 17 ] - تعیین عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزشهای کمعمق در حوزه آبخیز خیاوچای
ارزیابی حساسیتپذیری زمینلغزشهای کمعمق با استفاده از روشهای مناسب و تعیین عوامل مؤثر در کاهش خطرات آن بسیار مؤثر میباشد. هدف از این مطالعه تعیین عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزشهای کمعمق و بررسی کارایی مدل شاخص آماری در تهیه نقشه حساسیتپذیری میباشد. بدین منظور تعیین نرخ مربوط به طبقات هر عامل با استفاده از روش شاخص آماری صورت پذیرفت که با تطبیق نقشه پراکنش زمینلغزش و 10 لایه اطلاعاتی تهیه...
[ 18 ] - بررسی سهم واحدهای سنگی در تولید رسوب با استفاده از ویژگی های کانیشناسی و سنگشناسی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز حسن ابدال زنجان
هدف از این پژوهش، تعیین جنس اجزاء تشکیلدهنده رسوبات و نسبت دادن ذرات رسوبی به واحدهای سنگ شناسی حوضه و در نتیجه تعیین سهم هر یک از واحدهای سنگ شناسی در رسوب زایی حوزه آبخیز میباشد. در این پژوهش ابتدا از رسوبات پشت سازههای حفاظت خاک و آب و همچنین، از رسوبات بستر آبراههها نمونهبرداری صورت گرفت. برای کلیه نمونهها دانهبندی بهروش الک تر انجام شد. سپس الکهای 600 میکرون و چهارمیلیمتر بهع...
[ 19 ] - بررسی تغییرات غلظت رسوب معلق در سیلابهای فصلی ناشی از باران و ذوب برف
غلظت رسوب در رودخانهها و بهویژه در رودخانههای فصلی متاثر از جریان ناشی از تغییرات باران و یا ذوب برف در مواقع سیلابی است. با توجه به اینکه آبگیری و همچنین، عمر مفید مخازن سدهای احداث شده بر روی رودخانههای فصلی بهشدت وابسته به جریانهای سیلابی است، بررسی این موضوع، مهم و ضروری بهنظر میرسد. در پژوهش حاضر، تغییرات میزان غلظت رسوب معلق در سیلابها و همچنین، رواناب ناشی از ذوب برف در ف...
[ 20 ] - تهیه نقشه خطر زمینلغزش با استفاده از مدل تراکم سطح و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی سامانهها
زمینلغزش از جمله سوانح طبیعی است که همه ساله موجب بروز خسارتهای فراوان مالی و جانی در کشور میشود . در سالهای اخیر ، وقوع ز مینلغزش در مناطق شمالی کشور به دلیل تغییر کاربری و احداث جاده افزایش یافته است. این پدیده در کشورهای رو به رشد، به دلیل افزایش سریع جمعیت و تخریب سریع منابع طبیعی شدیدتر است. روشهای متعددی برای پهنهبندی خطر زمینلغزش وجود دارد. در این تحقیق، از روشهای تراکم سطح و فر...
[ 21 ] - Landslide susceptibility mapping using logistic regression analysis in Latyan catchment
Every year, hundreds of people all over the world lose their lives due to landslides. Landslide susceptibility map describes the likelihood or possibility of new landslides occurring in an area, and therefore helping to reduce future potential damages. The main purpose of this study is to provide landslide susceptibility map using logistic regression model at Latyan watershed, north Iran. I...
[ 22 ] - نمونهبرداری به روش ابرمکعبلاتین اَبَرمکعبلاتین در منابع طبیعی در محیط نرمافزار R
نمونهبرداری فرایندی است که هدفهای متعدّد از جمله پیشگویی در زمان یا مکانهای بدون مشاهده را بهدنبال دارد. بنابراین با توجّه به محدودیّتهای مالی، زمانی و منابع در دسترس، راهبرد نمونهبرداری مؤثّر، یکی از مسائل هر متخصّص در منابعطبیعی و کشاورزی بهشمار میرود. از اینرو همواره متخصّصان در جستجوی تکنیکهای بهینه نمونهبرداری هستند. روش اَبَرمکعب لاتین یک روش نمونهبرداری تصادفی طبقهبندی است که در آ...
[ 23 ] - شناسایی منشا ذرات معلق در اتمسفر با استفاده از ویژگیهای ژئوشیمیایی عناصر ردیاب (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
The purpose of this research was source identification of aerosols in atmosphere using geochemical properties in the city of Kermanshah. The concentrations of twenty elements consisting of K, Na, Ca, P, Cu, Ni, Pb, Cd, Se, Zn, Fe, Mg, B, Cr, Co, As, Mo, V were analyzed by ICP for 55 soil samples (in the height range of 600-1600m) and 41 aerosols samples. Source identification of aerosels using ...
[ 24 ] - بررسی تشابه دانهبندی و کانیشناسی رخسارههای ژئومورفولوژیک با رسوبات بادی عبوری از جادۀ یزدـ میبد
Dust emission and sand mobilization are the common natural hazards in desert roads of Iran, which originate from geomorphological facies of road margin. In this study, the geomorphological units of Yazd-Meybod road margin were distinguished, and the samples were taken from these facies as origin area while roads sediment as the transition area of sediments. The samples were analyzed using morph...
[ 25 ] - تعیین نواحی احتمالی تخلیه آب زیرزمینی زیردریایی به سواحل خلیج فارس در استان بوشهر با استفاده از نقشه ناهنجاری دمایی استاندارد
تخلیۀ آب زیرزمینی زیردریایی هرگونه جریان زیرسطحی آب است که از خشکی به طرف دریا وجود دارد. شناسایی نواحی دارای این جریان اهمیت بسیار زیادی در مطالعات هیدرولوژیک و اکولوژیک دارد. بهمنظور تعیین نواحی احتمالی تخلیۀ آب زیرزمینی به خلیج فارس در سواحل استان بوشهر، ابتدا با استفاده از نرمافزار ENVI® 5.3 و GIS10.3.1 و اعمال تصحیحات لازم (اتمسفریک، رادیومتریک، هندسی) بر دادههای حرارتی باند 10 لندست 8،...
[ 26 ] - شناسایی منشأ عناصر در ذرات معلق (PM10) (مطالعۀ موردی: شهر کرمانشاه)
در سالهای اخیر، ذرات معلق، بهعنوان یکی از آلایندههای هوا، توجه زیادی را به خود معطوف کرده است؛ این امر به سببِ نقش این ذرات در تغییر آب و هوای جهانی، ایجاد آلودگی، و خطرهای بهداشتی است. هدف از این مطالعه شناسایی منشأ عناصر نادر و اصلی ذرات معلق (PM10) در اتمسفر کرمانشاه است. برای شناسایی منشأ طبیعی و انسانی این عناصر در ذرات معلق از روش آماری همانند تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. منا...
[ 27 ] - بررسی میزان فرسایش وتولید رسوب حوزه آبخیز ایوانکی با استفاده از مدلهای FSM ، MPSIAC و ایستگاه رسوبسنجی
چکیده فرسایش خاک و رسوبزایی یکی از مسائل مهم زیست محیطی مطرح در جهان است و خسارات زیادی برای حیات و اکوسیستم بر جا میگذارد . به منظور حفاظت خاک و مبارزه با فرسایش و کاهش رسوبزایی درحوزه آبخیز ایوانکی و به علت عـدم وجـود آببنـد و مخـزن در حــوزه که بتوان حجم کل رسوبدهی سالانه را بر اساس آن تعیین نمود، برای برآورد میزان فـرسایش خـاک و رسـوبزایی از مـدلهـای نیمه کمی FSM (Factor Sc...
[ 28 ] - مقایسۀ فرسایش خاک به روش سزیم 137 و مدل RUSLE-3D در نهشتههای لسی شمال شرق ایران ( مطالعه موردی: حوزه آبخیز آق امام)
کاهش قابل توجه عملکرد حوزههای آبخیز ایران به دلیل حجم زیاد فرسایش، بیانگر ضرورت روزافزون پایش و پیگیری این پدیده مخرب است. در این مسیر، بکارگیری روشهای نو و دانش روز از اهمیت زیادی برخوردار است. در سرتاسر جهان برای برآورد فرسایش خاک از روشها و مدلهای فرسایشی بهویژه سزیم 137 و RUSLE-3D استفاده میشود. در این پژوهش با توجه به اهمیت نهشتههای لسی از نظر حاصلخیزی و حساسیت بالا به فرسایش، انداز...
[ 29 ] - تعیین میزان کاهش نفوذپذیری عرصههای پخش سیلاب با استفاده از دانهبندی رسوب سطحی مطالعه موردی: ایستگاه پخش سیلاب گچساران
به منظور تعیین میزان کاهش نفوذپذیری در ایستگاه پخش سیلاب گچساران و به دلیل اینکه پشتههای ابتدایی و نزدیک به هر کانال آبرسان بیشتر متاثر از هر بار سیلگیری میباشند، در چهار نقطه از هر کدام از نوارهای اول و دوم هر دو کانال آبرسان و در عمق 15-0 سانتیمتری از سطح زمین اقدام به نمونهبرداری گردید به طوری که در چهار خط میانی پشتهها و در 16 نقطه نمونهبرداری صورت گرفت؛ همچنین به منظور مقایسه و تعی...
[ 30 ] - منشأیابی رسوبات بادی حاشیه پلایای گاوخونی با استفاده از روش ژئوشیمی
در تعیین منشأ رسوب در حوضهها، به دلیل وجود مشکلات زیاد در کاربرد روشهای سنتی، روش انگشت نگاری، ردیابی یا به عبارتی منشأیابی به عنوان روشی جایگزین و مناسب مورد توجه محققین قرار گرفته است. در روش یاد شده با استفاده از ترکیبی مناسب از خصوصیات جداکننده منشأ رسوب، سهم این مناطق منشأ در تولید رسوب تعیین میشود. منشأیابهای مورد استفاده در این تحقیق شامل فسفر، سدیم، کلسیم، منیزیوم، سرب، مس، کادمیوم،...
[ 31 ] - نقش رسوبزایی سازندهای زمینشناسی و تعیین سهم استانی حوزه آبخیز سد شهید عباسپور (حوزه آبخیز کارون 1)
احداث سدهای مخزنی در سرشاخه رودخانههای بزرگ کشور و افزایش و پایداری عمر مفید آنها به منظور امکان اجرای طرحهای انتقال آب بین حوزهای نقش مهمی در توسعه پایدار مناطق خشک و بیابانی در حوزه مرکزی ایران دارد. از جمله محدودیتها در مناطق بیابانی کمبود آب و در حوزههای آبخیز سدها، فرسایش و تولید رسوب است. از آنجائی که تولید رسوب در یک حوزه آبخیز تحت تأثیر عوامل مختلف زمین شناسی و اقلیمی است، در این م...
[ 32 ] - پهنهبندی حرکات جریانی و جریانهای کانالی با استفاده از درون یابی ویژه و درصددهی به هر یک از زیرعاملها در حوزه آبخیز دماوند
تعیین عاملهای موثر در وقوع حرکات تودهای و پهنهبندی خطر حرکات تودهای از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری و کاهش خطرات آنها میباشد. در این تحقیق، پهنهبندی خطر حرکات جریانی و جریانهای کانالی در حوزه آبخیز دماوند به مساحت 761 کیلومتر مربع واقع در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز بوسیله روش کمیانجام شد. برای این منظور، ابتدا از نقشه پراکنش حرکات جریانی و جریانهای کانالی که با استفاده از عکسهای هوایی 1...
[ 33 ] - بررسی حساسیت واحدهای سنگی به فرسایش با استفاده از ویژگی های کانی شناسی
لازمه حفاظت از منابع خاک، مدیریت و ارائه راهکارهای مناسبی میباشد که با شناخت ماهیت واحدهای سنگی و اطلاع از اهمیت نسبی منابع اصلی رسوب حاصل میشود. هدف از مطالعه حاضر تعیین سهم هرکدام از واحدهای سنگی در تولید رسوب و تشخیص وضعیت فرسایشی آنها میباشد. بدین منظور پس از نمونهبرداری از منابع رسوب و رسوبات موجود در بستر آبراهههای حوزه آبخیز خیاوچای، اقدام به عملیات دانهبندی ذرات به روش خشک شد. س...
[ 34 ] - شناسایی محدوده احتمالی حضور چشمه های زیردریایی خلیج فارس در سواحل استان بوشهر با استفاده از داده های حرارتی لندست 8
به منظور تعیین نواحی پتانسیل حضور چشمه های زیردریایی در سواحل استان بوشهر، نقشه دمای سطح دریا در اطراف بحرین و سواحل استان بوشهر با توجه به ضرایب تصحیحات اتمسفری و با اعمال روابط حاکم بر DN باند 10 حرارتی ماهواره لندست 8 طی چهار ماه از سال 1395 با استفاده از نرمافزارهای ENVI و ArcGIS تهیه گردید. پس از استخراج دمای برآوردی چشمه های زیردریایی بحرین، شش چشمه به عنوان شاخص تعیین شد. دمای این چشم...
[ 35 ] - تأثیر اقدامهای آبخیزداری بر خصوصیات جریان و مواد معلق در حوزهی آبخیز فشند، هشتگرد
اقدام های آبخیزداری شامل روشهایی برای ایجاد، افزایش و حفظ پوشش گیاهی، برای کاهش روانآب، مهارکردن سیل و کاهش فرسایش و غلظت رسوب در حوزهی آبخیز است. عملیات اجرایی آبخیزداری در حوزهی آبخیز فشند هشتگرد از 1375 تا 1377 با هدف تأخیر در بروز سیل انجام شده است که باعث افزایش زمان تمرکز، تخلیهی تدریجی روانآب، تزریق و کاهش زیانها در زیرحوزههای تغذیهکننده میشود. در این مطالعه، برای ارزیابی ا...
[ 36 ] - نگاهی به دانهبندی رسوبات معلق رودخانههای مناطق خشک و نیمهخشک ایران و تاثیر آن در سامانههای استحصال سیلاب
بار معلق بخش عمده ای از رسوبات رودخانه ها را تشکیل میدهد. ذرات معلق از نظر دانه بندی به ندرت درشت تر از شن ریز هستند. این رسوبات پس از ورود به سامانههای استحصال سیلاب نهشته شده و میتوانند از دیدگاه های مختلف نظیر نفوذپذیری و تغذیه آبخوانها، حاصلخیزی و رشد گیاهان و ظرفیت نگهداری آب خاک تاثیرگذار باشند. اگرچه منافع متعدد و در برخی از موارد ضررهایی برای رسوبات ورودی ذکر شده است، لیکن اظها...
[ 37 ] - استفاده از ویژگی های مغناطیسی برای بررسی نقش واحدهای سنگ شناسی در تولید رسوب (مطالعه موردی: حوزه آبخیزحسن ابدال زنجان)
ویژگیهای مغناطیسی یکی از قابلیتهای نهفته در کانیهاست که برای تشخیص نوع کانیها مورد استفاده قرار میگیرند به طوری که با استفاده از آنها می توان نوع و محل یک کانی را ردیابی کرد. در تحقیق حاضر از چهار پارامتر مغناطیسی XLF، XHF، XFD و XFD% برای منشأیابی رسوبات و تفکیک منابع رسوب در حوزه آبخیز حسن ابدال زنجان استفاده گردید. ابتدا از رسوبات پشت سازههای آبخیزداری و رسوبات بستر آبراههها و ...
[ 38 ] - بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی آبخوان مشهد با استفاده از GIS و روشهای آماری چند متغیره
کیفیت آب همواره یکی از چالشهای مهم مدیران و تصمیمگیرندگان در مدیریت جامع منابع آب است. این در حالی است که مشکلات کیفیت آب نسبت به کمیت آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. یکی از مهمترین روشها در بررسی دقیق کیفیت منابع آب و ارزیابی آن، استفاده از روشهای آماری چند متغیره است، که اکثر تغییرات یک سیستم، به منظور شناسایی عوامل مهم و تأثیرگذار را میتواند شرح دهد. این پژوهش به منظور پهنهبندی کیفیت...
[ 39 ] - تغییرات مکانی و زمانی میزان نیترات در آب زیرزمینی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سیلوه)
آلودگی منابع آب زیرزمینی به نیترات در حال حاضر یکی از مهمترین مسائل زیستمحیطی محسوب میشود. با توجه به کاربریهای متعدد حوزه آبخیز سیلوه، پارامترهای کیفی در آب زیرزمینی این حوضه میتواند دارای تغییرات مکانی و زمانی قابل توجهی باشد. بر این اساس نمونههای آب زیرزمینی 145 نقطه مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی واریوگرام و مشخص شدن مکانی بودن تغییرات نیترات، روشهای مختلف شامل روش معین عکس فاصله ...
[ 40 ] - بررسی عوامل موثر بر زمین لغزش و پهنه بندی حساسیت آن درحوزه آبخیز لتیان
زمین لغزش هر ساله در نقاط مختلف جهان سبب زیانهای اقتصادی و اجتماعی بسیاری میشود. این زیان ها میتواند با استفاده از اقدامات مدیریتی مناسب مانند تهیۀ نقشههای پهنهبندی حساسیت زمین لغزش در حوضه تا حد زیادی کاهش یابد. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪﻱ حساسیت ﺯﻣﻴﻦ ﻟﻐـﺰﺵ ﺑـﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ روش فاصلۀ ماهالانوبیس در حوزۀ لتیان ﺍﺳﺖ. ابتدا بر اساس تفسیر عکسهای هوایی و بازدیدهای میدانی گسترده تعداد 208 مورد زم...
[ 41 ] - بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی گردوغبار معدنی در حومه شهر اصفهان
در سالهای اخیر خشکسالی، فعالیتهای صنعتی و معدنی سبب افزایش رسوبات گردوغبار در حومه شهر اصفهان شده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی خصوصیات شیمیایی و فیزیکی ذرات گردوغبار معدنی در حومه شهر اصفهان و مقایسه آن با سالهای گذشته است. برای این منظور تعداد 80 نمونه رسوبات گردوغبار به کمک ظروف تیلهای در 20 ایستگاه طی مدت یکسال (تیر 1394- تیر 1395) در منطقه مورد مطالعه برداشت شد. سپس ترکیبات شیمیایی و مر...
[ 43 ] - بررسی منابع انتشار عناصر معلق در هوای شهر کرمانشاه
ذراتمعلق اتمسفری نقش مهمی در تعدیل و تغییر اقلیم، چرخههای هیدرولوژیکی، شیمی اتمسفر، چرخههای بیوژئوشیمیایی و بهداشت عمومی دارند. هدف این مطالعه، بررسی منشأ ذراتمعلق در اتمسفر کرمانشاه میباشد. غلظت 20 عنصر (پتاسیم، سدیم، کلسیم، فسفر، مس، نیکل، سرب، کادمیم، سلنیوم، روی، آهن، منیزیم، بور، کروم، کبالت، آرسنیک، مولیبدن، وانادیم، آلومینیوم، منگنز) برای 55 نمونه خاک و 41 نمونه ذراتمعلق بوسیله دست...
[ 44 ] - تعیین حساسیت رسوبات دریاچة مهارلو به فرسایش بادی و جهت حرکت گردوغبار حاصل از آن
فرسایش بادى از مهمترین فرآیندهاى طبیعى در مناطق خشک و نیمهخشک است. در سالهای اخیر با خشکشدن دریاچهها و تالابها، تولید گردوغبار از سطح آنها در حال افزایش است. دریاچة مهارلو یکی از دریاچههای شور ایران است که در سالهای گذشته سطح آن در حال خشکشدن بوده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی حساسیت رسوبات دریاچة مهارلو به فرسایش بادی و تعیین جهت حرکت گردوغبار حاصل از رسوبات دریاچه است. در این پژوهش،...
[ 45 ] - ارزیابی آسیبپذیری زمینلغزشهای کم عمق با استفاده از مدل تلفیقی SIM و AHP در حوزۀ آبخیز خیاوچای
برای درک ویژگیهای اساسی دامنههایی که مستعد زمینلغزشاند، ارزیابی آسیبپذیری زمینلغزش ابزار اصلی میباشد. در این مطالعه، ارزیابی آسیبپذیری زمینلغزش با انطباق روشهای شاخص آماری و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام شد. 10 عامل ایجاد زمینلغزش در نظر گرفته شد که عبارتند از: ارتفاع، شیب، جهت، سنگشناسی، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، انحنای سطح، بارندگی، رخسارههای ژئومرفولوژی و حساسیت واحدهای سنگ...
[ 46 ] - Susceptibility assessment to erosion in the Fashand Catchment using mineralogical and geochemical methods
Requisite programs soil conservation and sediment control is requires identification of areas prone to erosion and today used fingerprinting method around the world to determine the contribution of sediments transported. In this study, in order to gain optimized share of the estimated sediment resources, used of tracking feature and finally presented the map susceptibility to erosion in the Fas...
[ 47 ] - Assessment of Mass Movement Hazard Zonation using the Japan Road Institute Method along the Chendar-Shahrak Road, Taleghan, Iran
One of the most important natural hazards which threatens the roads in mountainous regions are hillslope instabilities. This phenomenon is more frequent while the roads are under construction. Indentification of dangerous and susceptible areas to mass movement is especially important in order to implement some measures to control these natural phenomena.In this study mass movement hazard zo...
[ 48 ] - Erodibility and sedimentation potential of marly formations at the watershed scale
Grupi and Kashkan marl formations comprise a considerable part of Zagros region. These formations have a considerable erodibility and sedimentation potential because of their special geological and mineralogical characteristics. The objective of this study was to compare the erosion and sediment yield of Kashkan and Grupi formations in Merk watershed located in southeast Kermanshah, using the M...
[ 49 ] - بررسی تغییرات سطح دریاچه مهارلو و کاربری اراضی حاشیه آن با استفاده از تصاویر ماهوارهای
پایش تغییرات سطح دریاچهها و کاربری اراضی اطراف آنها یکی از راهکارهای دستیابی به مدیریت صحیح دریاچهها و تالابها است. در پژوهش حاضر، برای پایش تغییرات سطح و کاربری اراضی اطراف دریاچه مهارلو (استان فارس)، از تصاویر ماهوارهای سالهای 1366، 1380 و 1392 در دو ماه پر آب (فروردین) و خشک (شهریور) با اعمال تصحیحات هندسی و اتمسفری بر روی تصاویر، از الگوریتم بیشینه احتمال برای تهیه کاربری اراضی...
[ 50 ] - بررسی پراکنش سرب و شاخصهای زیست محیطی آن در خاکهای مجاور معدن سرب و روی کوشک – بافق
معدنکاری و مراحل مختلف آن از جمله عوامل گسترش آلودگی در محیطهای طبیعی است. آلودگیهای حاصل میتواند بر منابع خاک و آب و گیاه در یک منطقه تأثیرگذار باشد و با جذب توسط گیاهان عملاً در چرخۀ غذایی وارد گردد. در بین عناصر معدنی، سرب به لحاظ اثرات سمی از اهمیت ویژهای برخوردار است. به منظور بررسی نحوۀ گسترش سرب در خاک پاییندست معدن سرب و روی کوشک بافق و تعیین بشرزاد (آنتروپوژنیک) یا زمینزاد (ژئوژن...
[ 51 ] - تحلیل دینامیکی و ژنتیکی رسوبات بادی بهمنظور تعیین منشأ و منبع ماسه (مطالعة موردی: ارگ جدید رضاآباد، سبزوار)
طی شصت سال گذشته، تجمعی از تپههای ماسهای (ارگErg ) با مساحت حدود 600 هکتار در رضاآباد خارتوران ایجاد شده است. هدف از این تحقیق تفسیر منبع و منشأ ماسه بر پایة ویژگیهای مورفولوژی تپههای ماسهای و دانهبندی و کانیشناسی رسوبات بادی است. تفسیر تصاویر ماهواره نشان داد که ارگ رضاآباد دارای تپههای هلالیشکل ابتدایی شامل اشکال پیشبارخانی، تپههای بارخانی، و بارخانوئید با کشیدگی شمال- ج...
[ 52 ] - آشکارسازی تغییرات سطح دریاچۀ مهارلو و کاربری اراضی اطراف آن طی دورۀ زمانی 1394-1381
آشکارسازی تغییرات سطح دریاچهها و تالابها و اراضی اطراف آنها طی دورههای زمانی معین یکی از راهکارهای دستیابی به مدیریت پایدار دریاچهها و تالابها است. در این پژوهش جهت پایش تغییرات سطح و کاربری اراضی اطراف دریاچۀ مهارلو از تصاویر ماهوارهای لندست سالهای 1381 و 1394 با اعمال تصحیحات هندسی و اتمسفری بر روی آنها، استفاده شده است. برای تهیۀ تغییرات کاربری اراضی و نقشۀ شدت تغییرات از تکنیک تف...
[ 53 ] - بررسی ترکیب شیمیایی و شناسایی منشأ ذرات معلق (PM10) با استفاده از روش فاکتور غنی سازی (مطالعۀ موردی: شهر کرمانشاه)
یکی از پدیدههای جوی مناطق خشک و نیمهخشک و مناطق همجوار با این گونه نواحی، پدیدۀ گرد و خاک و تولید ذرات معلق (PM10) است که مخاطرات زیستمحیطی زیادی به همراه دارد. هدف این مطالعه، تعیین ترکیب شیمیایی و شناسایی منشأ عناصر در ذراتمعلق در اتمسفر شهر کرمانشاه میباشد. برای شناسایی منشأ طبیعی و انسانی این عناصر در ذرات معلق از روش فاکتور غنیسازی استفاده شدهاست. ردیابی جریانهای هوایی...
[ 54 ] - بررسی آلودگی فلزات سنگین در ذراتمعلق (PM10) (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
هدف از این مطالعه، بررسی میزان آلودگی فلزات سنگین در ذراتمعلق (PM10) در اتمسفر شهر کرمانشاه است. غلظت 13عنصر فلزات سنگین (مس، نیکل، سرب، کادمیم، سلنیوم، روی، آهن،کروم، کبالت، آرسنیک، مولیبدن، وانادیم، آلومینیوم، منگنز) برای 55 نمونه خاک (در نقاط مختلف ارتفاعی 1600-600 متر) و 41 نمونه ذراتمعلق به وسیله دستگاه ICP آنالیز شد. آلودگی فلزات سنگین با استفاده از شاخص زمین انباشتگی، شاخص...
[ 55 ] - Seasonal Variation of the Solute and Determine the Solubility of Limestone Formations
Study of karstic rocks properties, understanding teh chemical and physical properties TEMPhas a special place in resent researches. By understanding of teh properties mentioned such as Bulk density, Porosity, coefficient of solubility, solubility rate … can be evaluated for karst development in teh soluble rocks. Teh purpose of dis study is teh assessment of seasonal variations of teh solute an...
[ 56 ] - تغییرات فصلی و مکانی ذرات PM2.5، PM10 و TSP در حومۀ شهر اصفهان و ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی
ذرات گردوغبار به دلیل دستیابی به سیستم تنفس انسان تأثیرات مخربی بر سلامت انسان بهویژه در مناطق شهری و صنعتی دارند. بنابراین پایش ذرات گردوغبار و بررسی روند مکانی و فصلی آن اهمیت ویژهای دارد. هدف از انجام این تحقیق بررسی تغییرات فصلی و مکانی غلظت ذرات گردوغبار به تفکیک در اندازههای PM2.5، PM10 و TSP در حومۀ شهر اصفهان و ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی میباشد. برای این منظور به کمک دستگاه ن...
[ 57 ] - Interaction Effect of Slope Aspect and Precipitation Intensity in Runoff and Sediment in Acid Rainfall
Soils are severely damaged by acid rain; acid rain also leads to excessive dissolving of minerals and valuable nutrients in the soil, which weakens vegetation. In this study, in order to determine the interaction effect between the slope aspect and precipitation intensity relative to acid rainfall in the Aghajari and Gachsaran formations, a part of Margha and Kuhe Gach watersheds of Izeh city w...
نویسندگان همکار
راضیه لک 1