محمود زبیری
استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
[ 1 ] - ارزیابی شاخص‌های مدیریت پایدار در منطقه حفاظت‌شده باغ شادی یزد
این پژوهش با هدف ارزیابی و انتخاب شاخص‌های مناسب برای زون‌های مختلف منطقه باغ شادی واقع در جنوب استان یزد، که دارای شش زون مختلف میباشد (زون محدودیت‌یافته، حفاظت‌شده، بازسازی، سپر بازدارنده، طبیعت‌گردی و دیگر استفاده‌ها)، انجام گرفته است. بدین منظور ابتدا از رویکرد بالا به پایین و پرسشنامه با مقیاس لیکرت برای نظرسنجی متخصصان استفاده شد و از 32 نفر نظرخواهی گردید. همچنین با استفاده از روش تحلیل...
[ 2 ] - بررسی ساختار عمودی و اجتماعات مکانی گونة راش با استفاده از تابع O-ring در جنگل خیرود نوشهر
هدف از مطالعه حاضر، بررسی الگوی مکانی و اجتماعات مکانی گونه راش در طبقات ارتفاعی در توده های دست نخورده راش میباشد. بدین منظور منطقه ای به مساحت 25 هکتار با تیپ راش در بخش گرازبن جنگل خیرود انتخاب گردید و کلیه پایه های راش با قطر برابر سینه بیشتر از 5/7 سانتی متر اندازه گیری شدند و قطر برابر سینه و موقعیت مکانی آنها ثبت شد. با استفاده از رابطه قطر و ارتفاع گونه راش در بخش گرازبن، ارتفاع درختان ...
[ 3 ] - استفاده از مدلهای رویشی برای بررسی و شبیه‌سازی روش‌ها و سناریوهای مختلف مدیریت جنگل (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
جنگلهای شمالِ کشور باارزشترین جنگلهای ایران از نظر صنعتی و تولید چوب به‌شمار می‌روند. برداشتهای صنعتی فقط در این قسمت از جنگلهای کشورمان صورت میگیرد. این جنگلها تحت مدیریت ناهمسال و روش تکگزینیاند. برای اینکه مشخص شود روش مدیریت دانهزاد ناهمسال در این جنگلها نه فقط از جنبۀ اکولوژیکی، بلکه از سایر دیدگاهها به‌خصوص از لحاظ اقتصادی بر سایر روش‌ها برتری دارد، این روش باید به‌طریقی برر...
[ 4 ] - ارائۀ مدلهای حجم، ارتفاع و تولید چوب در گونۀ راش بر اساس تغییرات حجمی و تعداد در یک دورۀ نه‌ساله (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
گونۀ راش شرقی حدود یک‌سوم از وسعت و به همین نسبت حجم سرپا را در توده‌‌های آمیخته و تا حدودی خالص جنگلهای شمال ایران در بر میگیرد. برای ادارۀ این جنگلها و بهره‌برداری بهینه و پایدار از آنها آگاهی از اطلاعات اساسی مانند موجودی جنگل (حجمی و تعداد)، تولید، پراکنش تعداد در طبقات قطری، رابطۀ قطر ـ ارتفاع، قطر ـ حجم، و مدلهای تولید چوب ضروری است، در این تحقیق که در بخش گرازبن انجام شد، با استفاده...
[ 5 ] - اثر چرای دام بر تغییر و تنوع گونههای جنگلی در گروههای زادآوری طبیعی (مطالعة موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)
عوامل تهدیدکنندة پایداریِ جنگلها طبیعی و انسانی‌اند. عوامل انسانیِ تخریب جنگلها شامل چرای دام، آتشسوزی، تغییر کاربری، بهره‌برداری معدن، قاچاق چوب، و رهاسازی زباله در جنگل است. چرای دام در جنگلها آثار تخریبی زیادی دارد. در این مطالعه، اثر چرای دام بر پیدایش، تنوع، و تغییر گونههای جنگلی در گروههای زادآوری بررسی شده است. منطقة مورد مطالعه، گاوسراهای بنجهبن و پاتم، واقع در بخش پاتم جنگل آموزشی...
[ 6 ] - تغییرات کمّی و کیفی توده‌‌های جنگلی بعد از اجرای یک دوره طرح جنگلداری (بخش نم‌خانه‌ـ‌جنگل خیرود)
این بررسی با هدف تعیین میزان تغییرات تعداد درخت و موجودی حجمی سرپا پس از اجرای یک دوره طرح جنگلداری ده‌ساله (1362ـ1371) و مقایسة این تغییرات با اهداف انتخاب‌‌شده صورت گرفته است. آماربرداری در ابتدا و انتهای دوره به‌‌روش منظم تصادفی و با قطعات نمونۀ 10 آری انجام شد و در هر قطعه نمونه، قطر برابر سینۀ درختان از قطر 5/7 سانتی‌متر به بالا، و ارتفاع دو اصله درخت شاهد اندازه‌‌گیری شد و کیفیت 6 متر او...
[ 7 ] - صحت روش خط نمونه در برآورد تاج پوشش و تراکم جنگلهای زاگرس در منطقة چهارطاق اردل
در این تحقیق اریبی برآورد تاج پوشش و تراکم درختان و درختچه‌های جنگل با نمونه‌‌برداری به روش خط نمونه بررسی شده است. برای این منظور، قطر تاج و موقعیت مکانی کلیۀ پایه‌های با قطر تاج بیش از 10 سانتی‌متر در یک قطعۀ 53 هکتاری در بخشی از جنگلهای زاگرس، واقع در اردل در استان چهارمحال و بختیاری، ثبت شد. سپس خط نمونه‌های با طول 50 تا 400 متر با فواصل 50 متری به‌‌تعداد 100 بار، هر بار 100 نمونه به‌‌روش ...
[ 8 ] - طبقه‌‌بندی پوشش گیاهی جنگلهای اُرس (Juniperus excelsa M.Bieb.) و تجزیه و تحلیل آن در ارتباط با متغیرهای محیطی (مطالعه موردی: بخشی از کوهستان البرز)
جوامع جنگلی ارتفاعات ایران و تورانی با گونة ارس شناخته شده است. این جنگلها از گذشتههای دور تاکنون تغییرات زیادی را متحمل شدهاند و امروزه کمتر نشانی از جوامع پیوستۀ جنگلی دارند، اما هنوز هم میتوان توده‌‌های دورافتاده اما متراکم ارس و حتی جنگلهای وسیع آن را یافت. در این تحقیق به پوشش گیاهی و ویژگی‌‌های اکولوژیک این جنگلها در البرز جنوبی از شمال استان تهران تا شمال غرب استان سمنان پرداخته ...
[ 9 ] - مدل‌سازی توزیع فراونی ارتفاع درختان در توده‌‌های ناهمسال (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
برای مطالعۀ توزیع فراوانی داده‌های ارتفاع درختان در توده‌‌های ناهمسال و مدل‌سازی آن از چند توزیع آماری استفاده شد. منطقۀ مورد مطالعه شامل شش پارسل از بخش گرازبن جنگل خیرود است که نمونهگیری در آنها به‌‌روش نظام‌مند با شبـکۀ 150×100 متـر و قطعات نمونۀ دایـرهای 10 آری انجام شـده است. از داده‌های حاصـل از این نمونهگیری، ارتفاع 196 اصله درخت (راش، ممرز، بلند مازو، توسکا، پلت و...) بهعنوان یافتهه...
[ 10 ] - دلایل تخریب جنگل: بررسی مدلهای ذهنی کارشناسان منابع طبیعی و مردم محلی با استفاده از روش پویایی‌های سیستم
مدلهای ذهنی چارچوب‌های مرجعی‌اند که افراد بر‌اساس آنها جهان را تأویل و تفسیر می‌کنند. در این مقاله مدلهای ذهنی دو گروه اصلی از ذی‌نفعان جنگل، یعنی 1. کارشناسان سازمان جنگلها و 2. دامداران محلی در حوزة آبخیز شمارة 35 جنگلهای شمال، درمورد علل تخریب جنگل بررسی شده است. داده‌های لازم از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختار‌یافته با اعضای هر یک از دو گروه مذکور به‌‌دست آمده است. نتایج مصاحبه‌‌ها در قال...
[ 11 ] - شبیه‌سازی جنگل به منظور مطالعه آمار جنگل (مطالعه موردی بخش گرازبن جنگل خیرود)
از میان مهمترین ابزار مدیریت منابع، باید از سیستم اطلاعات جغرافیایی و نقش آن در شبیه‌سازی جنگل نام برد که در تهیه طرح جنگلداری، بهره‌برداری پایدار از جنگل و برنامه‌ریزی آینده بر اساس آمار به دست آمده از جنگل، کاربرد فراوان دارد. هدف این پژوهش، شبیه سازی مکانی درختان در جنگل میباشد تا بتوان با در دست داشتن نمونه‌ای از یک جنگل ناهمسال روش‌های مختلف آماری و انواع فعالیت‌های مدیریتی را پیش از اجرا...
نویسندگان همکار