انوشیروان شیروانی
دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی
[ 1 ] - مقاومت به سرب نهال های Populus nigra همزیست شده با قارچ های میکوریز آربوسکولار بر اساس پارامترهای فیزیولوژیکی
جهت بررسی مقاومت به فلز سنگین سرب کلون 154/62 تبریزی (P. nigra) همزیست شده با قارچهای میکوریز آربوسکولار آزمایشی گلخانهای به صورت آزمون فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملا" تصادفی با دو فاکتور 1) تلقیح قارچی در 4 سطح (شاهد، تلقیح با G. mosseae، تلقیح با G. intraradices و تلقیح با G. mosseae + G. intraradices) و 2) سرب در 4 سطح (0، 100، 500 و 1000 میلیگرم بر کیلوگرم (ppm) خاک) انجام شد. در پ...
[ 2 ] - رابطۀ بین فراوانی قارچهای ماکروسکوپی چوب‌زی درختان بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.) و ممرز (Carpinus betulus L.) با عوامل فیزیوگرافی (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود نوشهر)
قارچ‌ها بخش بزرگی از موجودات زنده هستند که در شرایط اکولوژیکی متفاوت یافت می‌شوند و یکی از اجزای مهم اکوسیستم جنگل به‌شمار می‌روند. باتوجه به اینکه جنگلهای شمال ایران غالباً کوهستانی‌اند و تنوع رویشگاهی بالایی نیز دارند، بررسی این موضوع بسیار مهم است که عوامل مهم فیزیوگرافی ازقبیل ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت دامنه تا چه حد در تنوع و فراوانی قارچهای ماکروسکوپی درختان بلندمازو و ممرز این جنگل...
[ 3 ] - توانایی گونه های توت سفید (Morus alba) و سپیدار (Populus alba) در تثبیت و برداشت فلزات سنگین
امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین در نتیجه فعالیت‌های بشر یکی از مشکلات جدی محیط زیست محسوب می‌شود.گیاه پالایی فنی است که در آن از گیاهان برای جذب آلاینده‌ها استفاده شده و میتواند بطور بالقوه برای احیای خاک‌های آلوده به فلزات سنگین بکار رود. این مطالعه به منظور بررسی توانایی برداشت و تثبیت گیاهی دو گونه توت سفید (Morus alba) و سپیدار (Populus alba) انجام یافته است. بدین منظور، غلظتهای 40، 80 و...
[ 4 ] - بررسی فراوانی قارچهای ماکروسکوپی عامل پوسیدگی چوب روی درختان ممرز (Carpinus betulus L.) (جنگل خیرود نوشهر)
ممرز (Carpinus betulus L.)فراوانترین درخت جنگلهای شمال ایران میباشد. هدف این پژوهش بررسی فراوانی قارچهای ماکروسکوپی عامل پوسیدگی روی اندامهای هوایی درخت ممرز و شناسایی قارچهای ماکروسکوپی عامل پوسیدگی آن است. در این تحقیق جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در خیرود نوشهر انتخاب و بعد از انجام جنگل‌گردشی، نمونهبرداری در فصول تابستان و پاییز طی چندین برداشت در قطعه‌های 110، 207 و 311 ب...
[ 5 ] - پاسخ ریخت‌شناسی و فیزیولوژیک برگ چنار و کاج تهران به آلودگی محیط شهری در تهران
آلودگی محیط شهری صدمات زیادی را بر گیاهان و جانوران وارد می‌آورد. در گیاهان، برگ از حساس‌ترین اندام‌ها به این آلودگی‌ها به‌ویژه آلودگی هواست و در محیط آلوده، ممکن است از نظر ریخت‌شناسی و فیزیولوژیکی تغییراتی داشته باشد.مطالعة حاضر بهمنظور بررسی تأثیر تجمع فلزات سنگین در برگ درختان چنار و کاج تهران و پاسخ ریخت‌شناسی (سطح، رطوبت و سطح ویژۀ برگ) و فیزیولوژیک (مالون دی‌آلدهید، پرولین و آنزیم کاتال...
[ 6 ] - تغییرات فصلی فراوانی قارچهای آربسکولار محلب (Cerasus mahaleb L. Mill) و ارتباط آنها با فعالیت برخی آنزیم‌های ریزوسفر (مطالعۀ موردی: چهارطاق اردل)
قارچهای میکوریزی به‌عنوان بخشی از موجودات خاکزی، همزیست‌هایی برای گونههای گیاهی محسوب می‌شوند که با ترشح آنزیم‌های خود و تحریک ترشح آنزیم‌های گیاه سبب افزایش حاصلخیزی خاک می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی پتانسیل و شناسایی قارچهای میکوریزی همزیست با محلب و سنجش فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز اسیدی و قلیایی، دهیدروژناز و اوره‌آز در دو فصل مرطوب و خشک انجام گرفت. بدین منظور از ریشه‌های پنج پایه از در...
[ 7 ] - تجمع فلزات سنگین در سوزنهای کاج تهران و پاسخ ساختمان برگ به آلودگی شهری
آلودگی محیطی با فلزات سنگین روی تغییر ویژگیهای ساختمانی سوزنهای درختان سوزنی برگ تأثیر دارد. پژوهش حاضر بهمنظور اندازهگیری تجمع کادمیوم، سرب، روی، مس، نیکل و کروم در سوزنهای درختان کاج تهران (Pinus eldarica) و پاسخ آناتومیکی برگهای سوزنی این گونه به آلودگی موجود در شهر تهران (بلوار کشاورز) و مقایسۀ آن با منطقة شاهد (پارک جنگلی چیتگر) انجام گرفت. سوزنها در اواخر تاب...
[ 8 ] - مطالعۀ تأثیر برخی عوامل محیطی بر تراکم شپشک سفید پنبه‌ای راش Cryptococcus fagisuga Lindinger بر روی درختان راش شرقی Fagus orientalis Lipsky (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
بهمنظور بررسی تأثیر برخی عوامل محیطی بر تراکم شپشک سفید راش بر درختان راش، پس از جنگل‌گردشی‌های اولیه، سطحی معادل 10 هکتار راش ممرزستان آلوده در سه دامنۀ ارتفاعی پایین‌بند، میان‌بند و بالابند جنگل خیرود تعیین شد. در هر دامنة ارتفاعی، 12 پایۀ آلوده به این حشره بهصورت تصادفی تعیین و مشخصات آنها یادداشت شد. تأثیر زبری پوست درختان راش و جهت‌های تنۀ درخت و ارتفاع از سطح زمین بر تراکم شپشک سفید راش...
[ 9 ] - همزیستی با جنگل: دانش سنتی اکولوژیکی جنگل‌نشینان ارسباران در استفاده از درختان جنگلی
دانش سنتی اکولوژیک دانش انباشته‌شده، مهارت‌ها و تکنیک‌های جامعۀ خاص است که از تعامل مستقیم با محیط زنده منتج شده است. این پژوهش با هدف بررسی دانش سنتی اکولوژیک روستاییان جنگلهای ارسباران در مورد استفاده‌های چوبی، علوفه‌ای و دارویی از درختان جنگلی محیط آنها انجام گرفته است. جامعۀ انسانی مورد مطالعه در تحقیق حاضر اهالی روستاهای کلاثور، خریل، خوینه‌رود و بالان از شهرستان کلیبر و روستای وایقان از ...
[ 10 ] - پاسخ‌های فیزیولوژیک نهالهای اقاقیا Robinia pseudoacacia L.)) به تنش خشکی
بررسی واکنشهای فیزیولوژیک گونهها به تنش خشکی میتواند به شناسایی سازوکارهای مؤثر در مقاومت به خشکی و نیز انتخاب بهترین گونه برای کاشت در مناطق کم‌آب ایران کمک کند. این پژوهش با هدف شناسایی سازوکار فیزیولوژیک نهالهای اقاقیا (Robinia pseudoacasia L.) تحت شرایط خشکی انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با یک تیمار (دورۀ آبیاری)، در پنج سطح (فاصلههای 1، 3، 5، 7 و 9 روزه) و پ...
[ 11 ] - ابعاد و توزیع ذرات معلق رسوب یافته بر سطح برگ درختان زبانگنجشک، چنار و اقاقیا
تأثیر بسزای درختان در حفظ و محبوس کردن گرد و غبار، استفاده از آنها را به عنوان حفاظ‌هایی برای جلوگیری از انتقال ذرات به فواصل دورتر یا برای محافظت از مناطق حساس و مورد تهدید، توجیه می‌کند. این پژوهش با هدف تعیین ابعاد و مقایسه توزیع اندازه ذرات رسوب یافته گرد و غبار بر سطح برگ گونههای زبانگنجشک (Fraxinus rotundifolia Mill.)، چنار (Platanus orientalis L.) و اقاقیا (Robinia pseudoacacia L.)...
[ 12 ] - بررسی پتانسیل پالایش کادمیوم در اندامهای گوناگون اقاقیا (Robinia Pseudoacacia) و زبانگنجشک (Fraxinus Rotundifolia)
گیاه‌‌پالایی فنّاوری استفاده از گیاهان در رفع آلودگی‌ها از جمله فلزات سنگین از محیط و تجمع آن در بافتها و اندامهای گوناگون گیاه است. در این پژوهش، توانایی دو گونة زبانگنجشک و اقاقیا برای گیاه‌‌پالایی عنصر کادمیوم بررسی شد. در اسفندماه 1387 تعداد 90 نهال دو‌ساله از این دو گونه در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج کشت شد. محلول‌‌‌هایی از کلرید کادمیوم در غلظتهای 0، 250، 500، 1000، و 2000 میلیگرم در ل...
[ 13 ] - تأثیر اندازه باران بر باران‌ربایی توده کاج تهران در منطقه نیمه‌خشک (مطالعه موردی: پارک چیتگر)
باران‌ربایی جزء مهم تعادل آبی جنگل‌کاری‌ها در مناطق نیمه‌خشک محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف اندازهگیری میزان باران‌ربایی طی فصول مختلف در توده جنگل‌کاری‌شده کاج تهران (Pinus eldarica Medw.) و تأثیر اندازه باران بر آن واقع در پارک جنگلی چیتگر تهران انجام شد. میانگین سالیانه بارندگی و درجه حرارت منطقه مورد مطالعه به ترتیب 6/267 میلی‌متر و 2/17 درجه سانتی‌گراد میباشد. میزان بارندگی در هر بارش ب...
[ 14 ] - دانش اکولوژیک سنتی مردم محلی از خواص دارویی گیاهان علفی و بوته‌ای در حوزه ایلگنه چای ارسباران
دانش سنتی بخشی از فرهنگ منحصر به فرد هر سرزمین است که در جهت سازگاری با شرایط محیطی از طریق تجربه حاصل شده است و به مرور به بخشی از فرهنگ اجتماعی و تولیدی آن جامعه تبدیل شده است. گیاه‌شناسی قومی، نزدیکترین روش ممکن برای مطالعه دانش مردم از کاربردهای متعدد گیاهانی است که آنها را به کار می‌برند. این پژوهش با هدف بررسی دانش سنتی اکولوژیکی مردم محلی روستاهای جنگلی ارسباران درباره خواص دارویی گیاها...
[ 15 ] - بررسی میزان الودگی به فلزات سنگین و مقایسه آناتومیکی برگ گیاه چنار Platanus orientalis) ) در دو منطقه تهران
آلودگی‌های محیط شهری بر گیاهان تأثیر نامطلوبی دارند و گیاه برای مقابله با چنین تنش‌هایی از نظر آناتومیکی تغییراتی را در برگهای خود به وجود می‌آورند. مطالعة حاضر بهمنظور اندازهگیری تجمع عناصر کادمیم، سرب، روی، مس، نیکل و کروم در برگ درختان چنار و پاسخ آناتومیکی این گونه به آلودگی موجود در شهر تهران و مقایسه آن با پارک جنگلی چیتگر (منطقه کم‌آلوده) انجام شد. برای این منظور، 20 اصله درخت سالم و...
[ 16 ] - بررسی تله‌های مختلف در شکار آفات چوب‌خوار درختان چنار (Platanus orientalis) در شهر کرج
کاهش خسارت ناشی از فعالیت آفات چوب‌خوار درختان در محیط‌های شهری، نیازمند بررسی راه‌های مؤثر و پیشگیرانه برای مراقبت از این درختان است. تحقیق حاضر برای بررسی کارایی تله‌های مختلف در به‌دام‌اندازی آفات چوب‌خوار درختان چنار در شهر کرج در طی سال‌های 1394 و 1395 انجام گرفت. در این تحقیق نُه تلۀ نوری (نور سفید، زرد و black light)، ده تلۀ استوانه‌ای، شش تلۀ سطلی و شش تلۀ چسبنده به رنگ‌های سفید، زرد، نا...
[ 17 ] - شناسایی و تلقیح دو گونه قارچ میکوریز همزیست تادار (.Celtis Caucasica L) در شرایط گلخانهای
با توجه به ضرورت جنگل‌کاری در جنگلهای زاگرس با گونههای بومی و استفاده از قارچهای میکوریزی همزیست بومی هر گونه، پژوهشی با موضوع تولید نهالهای میکوریزی تلقیح‌شده با قارچهای همزیست درخت تادار (Celtis caucasica L.) انجام شد. نمونه‌‌های بذر و خاک ریزوسفر تادار از رویشگاه چهارطاق اردل در استان چهارمحال و بختیاری تهیه شدند. در آزمایشگاه مشخص شد که دو گونه قارچ میکوریز Funneli...
[ 18 ] - ارزیابی تحمل به شوری در اکوتیپ های مختلف پده (.Populus euphratica Olive) با استفاده از شاخص های تحمل به تنش
پده (Populus euphratica Olive.) یکی از گونههای درختی مناطق بیابانی است که در برابر تنشهای محیطی از جمله شوری تحمل بالایی دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر غلظتهای مختلف شوری بر عملکرد اکوتیپهای پده و معرفی برترین اکوتیپ، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گردید. عاملها شامل منشأ جغرافیایی (A) متشکل از 12 اکوتیپ پده مورد ارزیابی و شوری (B) شامل پنج غلظت 0 (بدو...
[ 19 ] - بررسی تأثیر تاج‌پوشش و جهت جغرافیایی آن بر جوانه‌زنی بذر و زنده‌مانی نونهال‌های ارس (Juniperus excelsa M. Bieb)
با توجه به اهمیت گونۀ ارس در برنامه‌های احیای جنگل، کاشت مستقیم بذر ارس در عرصه‌های جنگلی، راهکاری مطمئن برای افزایش سطح جنگلهای ارس و احیای جنگلهای تخریب‌شدۀ آن محسوب می‌شود. بنابراین این تحقیق بهمنظور تعیین تأثیرات تاج‌پوشش و جهت آن بر جوانه‌زنی بذر و زنده‌مانی نونهال‌های حاصل در ایستگاه تحقیقاتی سیراچال انجام گرفت. بذرهای جمع‌آوری‌شده از رویشگاه سیراچال، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و به...
[ 20 ] - ظرفیت گونۀ درختی آردوج (Juniperus foetidissima Willd.) و درختچه‌ای چتنه (Juniperus oblonga M.B.) برای مطالعات اقلیم‌شناسی درختی در منطقۀ ارسباران
با وجود اهمیت منطقۀ رویشی ارسباران، تا کنون پژوهش گاه‌شناسی درختی در آن انجام نگرفته است. در این پژوهش، برای نخستین بار ظرفیت دو گونه از جنس ارس (گونۀ درختی آردوج (Juniperusfoetidissima) و درختچه‌ای چتنه (J.oblonga)) بئا هدف بررسی‌های اقلیم‌شناسی درختی در جنگلهای ارسباران ارزیابی شد. 25 اصله از هر گونه نمونهبرداری شد و مراحل آماده‌سازی، اندازهگیری پهنای حلقه‌های رویشی، تطابق زمانی، تعیین شاخ...
نویسندگان همکار