محمدعلی زارع چاهوکی
دانشیار گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
[ 1 ] - تعیین غلظت فلزات سنگین (Cu، Pb، Zn) در ریشه گیاه درمنه (Artemisia sp.) در اراضی طبیعی اطراف معدن مس دره زرشک، تفت، یزد
به علت مشکلات محیط زیستی ناشی از فعالیت های معدن کاری مطالعه و بررسی آلاینده های حاصل از چنین فعالیت هایی از جمله فلزات سنگین در مناطق بهره برداری از معادن ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین مس، سرب و روی در ریشه دو گونه از گیاه درمنه شامل درمنه کوهی (Artemisia aucheri) و درمنه دشتی (Artemisia sieberi) در اراضی طبیعی اطراف معدن مس دره زرشک بدون در نظر گرفتن نقش سایر م...
[ 2 ] - بررسی و مقایسه ذخیرۀ کربن در مراتع طبیعی و دستکاشت (مطالعۀ موردی: اخترآباد ملارد)
با توجه به هزینهبر و پرخطر بودن روشهای صنعتی ذخیرۀ کربن، بایستی به ذخیرۀ کربن به روش زمینی توجه بیشتری شود. در اینجاست که ذخیرۀ کربن در مراتع اهمیت پیدا میکند. لذا این تحقیق با هدف مقایسۀ ذخیرۀ کربن در مراتع طبیعی و دستکاشت انجام شد. بدین منظور سه رویشگاه با سه گونۀ Stipa barbata، Salsola rigidaو Atriplex canescens انتخاب شدند. نمونهبرداری از هر یک از گونهها در ده تکرار (30 نمونه) و هم...
[ 3 ] - تعیین مهمترین معیارها و شاخصهای موثر بر تخریب سرزمین و بیابانزایی
امروزه پدیدۀ تخریب سرزمین و بیابانزایی از معضلات پیچیده و مهمی است که به بحرانی در سراسر جهان تبدیل شده است و استفاده از سیستمهای ارزیابی برای بررسی روند تخریب و اتخاذ راهکار مناسب جهت مقابله با این پدیده، امری ضروری و حائز اهمیت است. اولین گام در مطالعه و بررسی تخریب سرزمین و بیابانزایی تعیین معیارها و شاخصهای تأثیرگذار بر این فرآیندها میباشد. به همین منظور در این مطالعه به بررسی اولویت و...
[ 4 ] - بررسی کیفیت اندام های گونه های گیاهی در مراحل مختلف فنولوژی با استفاده از دستگاه NIR(مطالعه موردی: مراتع ندوشن یزد)
مهمترین عامل مؤثر بر کیفیت علوفه گیاهان، مرحله فنولوژی است که با شناخت آن میتوان زمان مناسب چرای دام در مرتع را تعیین کرد. در این پژوهش، از چهار گونه مهم مرتعی، شامل درمنه دشتی (Artemisiasieberi)، آنک (Salsolakerneri)، عجوه (Aelieniasubaphylla) و سفید جاز (Eurotiaceratoides) در سه مرحله فنولوژی؛ رشد رویشی، گلدهی و بذردهی در اواخر 1389 و اوایل 1390 در مراتع ندوشن استان یزد نمونهبرداری به عمل ...
[ 5 ] - کاربرد روش آنتروپی حداکثر در مدلسازی پیش بینی پراکنش رویشگاه های گیاهی (مطالعۀ موردی: مراتع بخش خلجستان استان قم)
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهمترین متغیرهای تأثیرگذار در پراکنش رویشگاههای مورد مطالعه و تهیۀ نقشه پیشبینی رویشگاهها با استفاده از روش آنتروپی حداکثر انجام شد. بدین منظور، بعد از تعیین واحدهای همگن نمونهبرداری با استفاده از نقشه رقومی ارتفاع و نقشۀ زمینشناسی با مقیاس 1:25000، نمونهبرداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی - سیستماتیک انجام شد. سطح قطعات نمونه با توجه به نوع گونههای موجود به روش ...
[ 6 ] - بررسی نقش خصوصیات خاک در ایجاد اختلاف بین جوامع گیاهی
در این تحقیق نقش خصوصیات خاک در ایجاد اختلاف بین جوامع گیاهی مورد مطالعه قرار گرفت. ابتدا با پیمایش صحرایی چهار تیپ گیاهی شامل Pteropyrumaucheri-Salsolarigida، Astragalusgossypinus – Acanthophyllumherateens، Amygdalusscoparia – Achillamillefolium و Ephedraintermedia – Erigoncapestra شناسایی شد و در منطقه معرف هر تیپ نمونهبرداری به روش تصادفی – سیستماتیک صورت گرفت. بهطوریکه در هر تیپ گیاهی سه...
[ 7 ] - بررسی تأثیر استفاده از پلیمر فراجاذب آب در نهال کاری عرصههای بیابانی از نظر میزان استقرار و هزینه (مطالعۀ موردی: استان سمنان)
در این پژوهش تأثیر و هزینة کاربرد دو نوع هیدروژل به نامهای تجاری آکوازورب و هربوزورب بر افزایش استقرار نهالها در دو نوع خاک با شوری 5/4 و 8 دسیزیمنس/ متر) مطالعه شد. فراجاذبها در دو سطح 5/0 و 1 درصد وزنی در هنگام کاشت نهالها به صورت هیدراته با خاک مخلوط شد. کاشت نهالها در عرصة طبیعی با استانداردهای دستورالعمل فنی کاشت نهال منابع طبیعی انجام گرفت. در پایان نتایج نشان داد میزان استقرار نهال...
[ 8 ] - تعیین رویشگاه بالقوة گونة Zygophyllum eurypterum با استفاده از روش تحلیل عاملی بومشناختی (ENFA) در مراتع شمال شرق سمنان
گونة قیچ (Zygophyllum eurypterum Boiss. & Buhse) از گیاهانی است که اهمیت فراوانی در حفاظت از خاک در مناطق خشک، جلوگیری از فرسایش بادی، و تولید علوفة دامها دارد. هدف از این پژوهش تعیین رویشگاه بالقوة این گونه در مراتع شمال شرق سمنان با استفاده از روش ENFA[1] است. برای نمونهبرداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی از روش تصادفی- سیستماتیک در طول 3 ترانسکت 750 متری استفاده شد. در طول هر ترانسکت 15 ...
[ 9 ] - تهیة نقشة شوری خاک سطحی با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست (مطالعة موردی: بوئینزهرا)
این تحقیق جهت ارائة مدلی برای تهیة نقشة شوری با استفاده از دادههای TM و مقدار شوری (هدایت الکتریکی) در منطقة بوئینزهرا انجام گرفت. پردازشهای لازم، مانند آنالیز مؤلفههای اصلی و ایجاد شاخصهای مختلف بر روی باندهای اصلی انجام شد. 38 نمونه خاک به روش نمونهگیری تصادفی (در داخل شبکههای 1×1 کیلومتری) از اعماق مختلف خاک برداشت شد. مختصات دقیق پروفیلها، به کمک GPS، در طی عملیات صحرایی ثبت شد و در...
[ 10 ] - ارزیابی وضعیت فعلی بیابانزایی و شناخت مهمترین عوامل تخریب با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابانزایی (مطالعة موردی: منطقة دامغان)
مبارزه با بیابانزایی، که امروزه تهدیدی جدی برای محیط و رفاه انسان بهشمار میرود، نیازمند درک مسائل پیچیدة این پدیده از طریق ارزیابی، آگاهی از شدت عمل فرایندها، و مشخصنمودن عوامل آن است. بنابراین، در این بررسی، پس از مطالعة شرایط حاکم بر منطقة دامغان، که نشاندهندة وجود بیابانزایی است، شدت و وضعیت فعلی بیابانزایی با تکیه بر معیارهای اقلیم، آب، زمینشناسی- ژئومورفولوژی، خاک، و فرسایش بادی، ...
[ 11 ] - مدلسازی پراکنش گونه های گیاهی بر اساس عوامل خاک و توپوگرافی با استفاده از روش رگرسیون لوجستیک در مراتع شرق سمنان
هدف از این پژوهش ارائة مدل پیشبینی پراکنش گونههای گیاهی مراتع شرق سمنان، با استفاده از مدل رگرسیون لوجستیک، است. بدین منظور، اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی، از قبیل توپوگرافی و خاک، جمعآوری شد. برای تهیة این اطلاعات، علاوه بر نمونهبرداری میدانی از آمار و اطلاعات ایستگاههای هواشناسی منطقه، از تصاویر ماهوارهای و نقشة مدل رقومی ارتفاع استفاده شد. برای جمعآوری اطلاعات پوشش گیاهی در ...
[ 12 ] - بررسی پراکنش مکانی برخی خصوصیات خاک مراتع شرق سمنان با استفاده از روشهای آمار مکانی
هدف از این مطالعه تهیة نقشة خصوصیات خاک در مراتع شرق سمنان با استفاده از روش آمار مکانی با بررسی روشهای کریجینگ و میانگین متحرک وزندار است. نمونهبرداری با روش تصادفی- سیستماتیک از طریق پلاتگذاری در امتداد ترانسکت انجام شد. بعد از تلفیق نقشههای ارتفاع، جهت، شیب، و زمینشناسی، نقشة واحدهای نمونهبرداری تهیه شد. در هر واحد، نمونهبرداری در طول سه ترانسکت 750 متری انجام شد. در ابتدا و انتهای ه...
[ 13 ] - مقایسه کارایی روشهای برآورد تراکم سه گونه مرتعی Bromus tomentellus، ovina Festuca، و Prangos ferulacea (مطالعه موردی: مراتع سارال کردستان)
به منظور ارزیابی و مقایسة روشهای اندازهگیری تراکم سه گونة Bromus tomentellus،ovinaFestuca، و Prangos ferulaceae، از نظر صحت و زمان لازم در هر روش، سه جامعة مطالعاتی انتخاب شد که گونة غالبِ هر جامعه یکی از گونههای مذکور بود. در هر یک از جوامعْ منطقة معرف مشخص شد و محدودهای به مساحت 7000 متر مربع (70 × 100) انتخاب گردید. نمونهبرداری در این محدوده به صورت تصادفی سیستماتیک انجام شد. در هر محدود...
[ 14 ] - بررسی سیرتحول مالکیت، مدار آبیاری و هزینههای چاه در روستای چرخاب یزد
استان یزد به دلیل پیشینه تاریخی و فرهنگی خود همواره از گذشته به داشتن مردمی پرتلاش و سختکوش معروف بوده است. تجلی مضاعف همت این مردم، در استحصال آب دیده میشود. در استان یزد پیشینه مباحثی چون سنجش و اندازهگیری آب، مالکیت و سهام آب کشاورزی به گذشتهای دور برمیگردد، که در طول زمان دستخوش تغییراتی در نوع و شکل آن شده است. هدف از این نوشتار، ضمن مروری کوتاه در گذشته تاریخی شیوه مدیریت و بهره...
[ 15 ] - بررسی و مقایسه روشهای تحلیل منطقهای سیلاب در منطقه البرز مرکزی
راهکار مناسب برای پیشبینی سیلابها بهرهگیری از آمار دبی بیشینه لحظهای ایستگاههای هیدرومتری در هر منطقه میباشد ولی به دلیل نبود این ایستگاهها و یا آمار ناقص و کوتاه مدت در بیشتر مناطق کشور میبایست با بهرهگیری از روشهایی، نسبت به برآورد مناسب دبی سیلابی در آن مناطق اقدام نمود. یکی از این راهکارها روشهای تحلیل منطقهای سیلاب میباشد که در یک منطقه با بهرهگیری از آمار دبیهای قابل دید نق...
[ 16 ] - Evaluation of co-kriging different methods for rainfall estimation in arid region (Central Kavir basin in Iran)
Rainfall is considered a highly valuable climatologic resource, particularly in arid regions. As one of the primaryinputs that drive watershed dynamics, rainfall has been shown to be crucial for accurate distributed hydrologicmodeling. Precipitation is known only at certain locations; interpolation procedures are needed to predict this variablein other regions. In this study, the ordinary cokri...
[ 17 ] - Relationships between Species Diversity and Biomass in Mountainous Habitats in Zagros Rangeland (Case Study: Baneh, Kurdistan, Iran)
Species diversity, richness and biomasses (aboveground biomass) and their relationships are the key variables of ecosystems. This study was conducted to determine the relationship of Species Diversity (SD) and Species Richness (SR) with Above-Ground Biomass (AGB) at a local scale at 5 different habitats (shrubland, forbland, grassland, shrub-forbland and forb-shrubland) in Zagros mountains in w...
[ 18 ] - Rangeland Plants Potential for Phytoremediation of Contaminated Soils with Lead, Zinc, Cadmium and Nickel (Case Study: Rangelands around National Lead & Zinc Factory, Zanjan, Iran)
There are many remediating methods for the polluted soils but only phytoremediation is a cost effective, environmental friendly, aesthetically pleasing approach that is most suitable for many countries. The purpose of this study was to investigate the potential of native plants for phytoremediation of contaminated soils with lead, zinc, cadmium and nickel in the rangelands around National Lead ...
[ 19 ] - تهیه نقشه پراکنش مکانی برخی خصوصیات خاک با استفاده از روشهای زمینآمار (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
هدف از این پژوهش تهیه نقشه خصوصیات خاک با استفاده از روشهای زمینآمار در مراتع طالقان میانی است. به-این منظور واحدهای نمونهبرداری از طریق تلفیق نقشههای شیب، جهت، ارتفاع و نقشه زمینشناسی منطقه تهیه شد. در هر واحد، نمونهبرداری به روش تصادفی-سیستماتیک از طریق پلاتگذاری در امتداد 3 ترانسکت 150 متری انجام شد. به طور کلی 30 پروفیل خاک در منطقه حفر و از عمق 30-0 سانتیمتری نمونه خاک برداشت شد. ب...
[ 20 ] - ارزیابی قابلیت روش شبکههای عصبی مصنوعی در تهیه نقشه پیشبینی پراکنش رویشگاه گونههای گیاهی (مطالعه موردی: مراتع پشتکوه استان یزد)
پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی در برآورد حدود پراکنش مکانی، تهیه نقشه پیشبینی پراکنش رویشگاه گونههای گیاهی و شناخت نقاط قوت و ضعف این روش انجام شد. بدینمنظور بعد از تعیین واحدهای همگن با استفاده از مدل رقومی ارتفاع و نقشه زمینشناسی با مقیاس 1:25000، نمونهبرداری از پوشش گیاهی و عوامل محیطی انجام گرفت و نقشه مربوط به متغیرهای محیطی با استفاده از سیستم اطلاعات ج...
[ 21 ] - تعیین روبشگاه بالقوه گونه گیاهی ارمک یا Ephedra strobilacea با استفاده از مدل آنتروپی حداکثر (Maxent) در مراتع پشتکوه استان یزد
گونه گیاهی Ephedra strobilacea گونهای ارزشمند از نظر علوفهای و حفاظت آب و خاک بوده و در داروسازی نیز کاربرد فراوانی دارد. در این پژوهش رویشگاه بالقوه این گونه گیاهی در مراتع پشتکوه استان یزد با استفاده از روش Maxent مدلسازی شد و مهمترین عوامل مؤثر بر پراکنش این گونه و دامنه اکولوژیک پتانسیل آنها معرفی گردید. بدین منظور اطلاعات مربوط به نقاط حضور گونه با پیمایش صحرایی، اطلاعات مربوط به متغیرها...
[ 22 ] - عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش رویشگاه گونه Prangos pabulariaدر مراتع نیر و کوثر استان اردبیل
این تحقیق باهدف بررسی تأثیر عوامل محیطی بر پراکنش گونه Prangos pabularia Lindl. در مراتع نیر و کوثر استان اردبیل انجام شد. از هفت رویشگاه جنس جاشیر شناسایی شده، در دو رویشگاه آن گونه مورد مطالعه انتشار دارد. در سطح هر رویشگاه، مکانهای نمونهبرداری مشخص و 3 ترانسکت به طول 100 متر مستقر و در طول هر ترانسکت در 10 پلات چهار مترمربعی تراکم گونه ثبت شد. نمونه خاک از ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت از...
[ 23 ] - مدلسازی پراکنش مکانی رویشگاههای Agropyron intermedium و Stipa barbata با روش رگرسیون لوجستیک (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
هدف از این مطالعه، ارائه مدل پیش¬بینی پراکنش مکانی رویشگاه بالقوه دو گونه گیاهی Agropyron intermedium (Host) Barkworth & D.R. DeweyShow AllShow Tabs و Stipa barbata Desf. در مراتع طالقان میانی با وسعت 12/37977 هکتار است. با توجه به هدف پژوهش، اطلاعات حضور و عدم حضور گونه¬های مذکور و عوامل محیطی رویشگاه از قبیل اقلیم، خاک، پستی و بلندی و زمین¬شناسی جمع¬آوری شد. نمونه¬برداری در تیپ¬های گیاهی به ر...
[ 24 ] - ارزیابی اثر جهت دامنه و شدت چرا بر شاخصهای تنوع گونهای با استفاده از پلات چندمقیاسی C در زیست بومهای مرتعی کرسنک شهرکرد
چکیده با توجه به نیاز مدیریت به ارزیابی سریع تنوع گونه ای؛ سهولت کاربرد روش های مناسب اندازه گیری تنوع از اهمیت زیادی برخوردار است. به این منظور از پلات چند مقیاسی C برای اندازهگیری تنوع گونه ای استفاده شد. این پلات برای اولین بار در ایران برای اندازه گیری تنوع گونه ای به کار می رود. دو دامنه غربی و شرقی با دو شدت چرای سبک و متوسط در مرتع کرسنک شهرکرد انتخاب گردید. چهار موقعیت تیمار سبک-شرقی،...
[ 25 ] - پیشبینی رویشگاه بالقوه گونه گیاهی Stipa barbata با استفاده از روش مدلسازی آنتروپی حداکثر (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
این مطالعه با هدف تهیه مدل پیشبینی رویشگاه بالقوه گونه Stipa barbata با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش حداکثر آنتروپی و یافتن گرایش ترجیحی گونه مورد نظر نسبت به عوامل محیطی انجام شده است. با توجه به هدف، اطلاعات حضور گونه بهعنوان مکانهای مناسب بالفعل برای رویش آن و لایههای اطلاعاتی متغیرهای خاکی از جمله درصد سنگریزه، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد آهک، مادهآلی، نیتروژن، پتاسیم، فسف...
[ 26 ] - ارزیابی قابلیت مدل رگرسیون لجستیک در تهیه نقشه پراکنش مکانی گونههای گیاهی در مراتع طالقان میانی
این تحقیق با هدف ارزیابی قابلیت مدل رگرسیون لجستیک در تهیه نقشه پراکنش مکانی گونههای گیاهی انجام شده است. بهمنظور مدلسازی، اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی از قبیل توپوگرافی و خاک جمعآوری شد. جهت تهیه اطلاعات پوشش گیاهی از نمونهبرداری میدانی بهصورت تصادفی سیستماتیک استفاده شد؛ بدین صورت که در هر واحد نمونهبرداری 3 ترانسکت 150 متری قرار داده شد. در طول هر ترانسکت 15 پلات مستقر...
[ 27 ] - بررسی غلظت Cu، Pb، Zn و Mn در اندام هوایی گیاه درمنه (Artemisia sp.) در مراتع اطراف معدن مس دره زرشک، شهرستان تفت استان یزد
هدف از این تحقیق بررسی غلظت فلزات سنگین مس، سرب، روی و منگنز در اندام هوایی دو گونه درمنه کوهی ( Artemisia aucheri ) و درمنه دشتی ( Artemisia sieberi ) در مراتع اطراف معدن مس دره زرشک در شهرستان تفت استان یزد بود. به همین منظور منطقه مطالعاتی بر اساس عواملی مانند جهت باد غالب، حوزه آبخیز منطقه، فاصله از معدن و ... به 10 بخش تفکیک و با استفاده از روش نمونهبرداری تصادفی، تعداد 10 نمونه از هر...
[ 28 ] - ارزیابی قابلیت مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی پراکنش مکانی گونه های گیاهی (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
در این تحقیق قابلیت مدل شبکه عصبی در پیشبینی پراکنش مکانی گونههای گیاهی ارزیابی شده است. با توجه به هدف، اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی شامل اقلیم، خاک، پستی و بلندی و زمینشناسی جمعآوری شد. برای نمونهبرداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت150 متری مستقر و در هر ترانسکت 15 پلات با فواصل 10 متر (به روش تصادفی-سیستماتیک) مستقر شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نقشه عوامل محی...
[ 29 ] - تعیین آستانۀ بهینۀ حضور در مدلهای پیشبینی پراکنش گونههای گیاهی (مطالعۀ موردی: مراتع منطقۀ نیر استان یزد)
The current study addresses determination of occurrence optimal thresholds of predictive models of plant species distribution in Nir rangelands of Yazd province. Accordingly, after determination of homogeneous units using digital elevation model and geology maps with scale 1:25000, vegetation sampling was carried out using random systematic method via plots which establishment across 3-5 transe...
[ 30 ] - مقایسه ذخیره کربن خاک در دو تیپ گیاهی Stipa barbata و Salsola rigida در منطقه اخترآباد شهریار
Abstract Climate change and increase of global warming is one of the most important challenges in sustainable development, which is due to increase of concentration of greenhouse gasses and CO2 in atmosphere. Rangelands have approximately half of the worlds land area and store over third of terrestrial biosphere carbon. Therefore they have a large potential to sequester carbon. In this order, c...
[ 31 ] - مدلسازی مطلوبیت رویشگاه گونة Stipa barbata با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان بومشناختی (ENFA) (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
این پژوهش بهمنظور تعیین مطلوبیت رویشگاه گونة S. barbata با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان بومشناختی در مراتع طالقان میانی انجام شده است. گونة S. barbata از گندمیان مرغوب و با ارزش مرتعی است که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و تولید علوفه دامها دارد. بهمنظور مدلسازی مطلوبیت رویشگاه این گونه، از نقاط حضور گونه و لایههای اطلاعاتی متغیرهای خاکی از جمله درصد سنگریزه، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ...
[ 32 ] - مقایسۀ روشهای عددی طبقهبندی پوششگیاهی در بررسی بومشناختی مراتع شمال شرق سمنان
جزیه کمّی روابط پوششگیاهی و عوامل محیطی ابزاری ضروری در زمینه تحقیقات مدرن بومشناسی پوششگیاهی است. هدف از این پژوهش تفکیک قطعات نمونه برای تشکیل واحدهای جامعهشناسی گیاهی در تعیین گروههای بومشناختی مراتع شرق سمنان با استفاده از روشهای عددی و مقایسۀ این روشهاست. نمونهبرداری از پوششگیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک در 6 تیپ گیاهی و مجموع 270 پلات انجام شد. برای جمعآوری اطلاعات پوششگیاهی د...
[ 33 ] - مقایسه عناصر مهم در لاشبرگ و اندام هوایی دو گونه مرتعی منطقه شازند اراک
هدف از این پژوهش مقایسه میزان عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کرین، ماده آلی، نسبت کربن به نیتروژن و همچنین ADF در لاشبرگ و اندام هوایی دوگونه مرتعی tomentellus Bromus و Astragalus ammodendron است. پس از شناسایی رویشگاههای این دوگونه در منطقه شازند اراک، در انتهای فصل رویش (تابستان) نمونه برداری در مناطق معرف هر رویشگاه به روش تصادفی سیستماتیک انجام شد. به طوریکه برای بررسی ویژگیهای گونه مورد مطال...
[ 34 ] - مدلسازی پراکنش رویشگاه گونههای گیاهی با روش رگرسیون لوجستیک در مراتع نیمهخشک (مطالعة موردی: مراتع غرب شهرک صنعتی اشتهارد)
هدف از این پژوهش مدلسازی پراکنش رویشگاه گونههای گیاهی مراتع اشتهارد با استفاده از روش رگرسیون لجستیک است. ابتدا بر اساس نقشههای شیب و ارتفاع و تصاویر ماهوارهای واحدهای همگن تعیین شد. در هر واحد، سه ترانسکت 750 متری به روش تصادفی- سیستماتیک مستقر شد و در ابتدا و انتهای هر ترانسکت پروفیل خاک حفر و نمونهبرداری از دو عمق 20–0 و 80-20 سانتیمتر انجام شد، سپس متغیرهای خاک شامل سنگریزه، رس، سیلت، ...
[ 35 ] - مقایسه کارآیی سه پلاتچندمقیاسی برای ارزیابی تنوع گونهای (مطالعة موردی: مرتع کرسنک شهرکرد)
به این منظور سه پلات چند مقیاسی ویتاکر تعدیل شده، ویتاکر تعدیل شده فشرده و C برای انتخاب پلات مناسب اندازه گیری و ارزیابی تنوع گونهای مقایسه شدند. مرتع کرسنک شهرکرد با دو شدت چرای سبک و متوسط و دو جهت دامنه غربی و شرقی شد. پلات ها در چهار تیمار سبک -شرقی، سبک -غربی، سنگین- شرقی و سنگین- غربی در سه تکرار بصورت تصادفی-سیستماتیک مستقر شدند. داده های پوشش در پلاتهای یک متر مربعی برای محاسبه دقت ...
[ 36 ] - مدلسازی مطلوبیت رویشگاه گونة Agropyron intermedium با روش تحلیل عاملی آشیان بومشناختی (ENFA) (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
گونة Agropyron intermedium از گندمیان مرغوب و با ارزش مرتعی است که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و تولید علوفه دامها دارد. تحلیل عاملی آشیان بومشناختی (ENFA) یک روش چند متغیره برای مطالعه توزیع جغرافیایی گونهها تنها در مقیاس مقیاس دادههای حضور و عوامل محیطی است. با توجه به هدف اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی شامل اقلیم، خاک، پستی و بلندی و زمینشناسی جمعآوری شد. نمونهبرداری در تیپهای گیا...
[ 37 ] - طبقهبندی پوشش گیاهی در ارتباط با برخی عوامل محیطی (مطالعه موردی: مراتع قره باغ استان آذربایجان غربی)
هدف از این تحقیق، شناسایی جوامع گیاهی موجود در مراتع قره باغ استان آذربایجان غربی و تعیین مهمترین عوامل مؤثر بر پراکنش آنهاست. برای این منظور، در ناحیه معرف هر جامعه گیاهی، نمونهبرداری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. در هر ناحیه، نمونهبرداری در طول 4 ترانسکت 150 متری به صورت عمود بر هم انجام شد. سطح و تعداد قطعه نمونه به روش حداقل سطح و آماری تعیین و در طول هر ترانسکت 15 قطعه نمونه با ابعا...
[ 38 ] - بررسی عوامل موثر بر تغییرات تنوع گونهای در مراتع طالقان میانی (مطالعه موردی مراتع اطراف روستای وشته)
تغییرات تنوع گونه¬ای ممکن است ناشی از روابط بین گونه¬ای، عوامل محیطی و عوامل انسانی باشد. در این تحقیق نقش عوامل محیطی و عوامل انسانی (چرای دام و تغییر کاربری) بر تغییرات تنوع گونه¬ای مراتع اطراف روستای وشته در منطقه طالقان میانی بررسی شد. در این منطقه پنج تیپ گیاهی شناسایی شد که از این پنج تیپ یک تیپ گیاهی از اراضی زراعی رها¬شده و تیپ دیگر نزدیک آبشخور که چرای دام در آن شدید بود و بقیه شامل تی...
[ 39 ] - مدلسازی مطلوبیت رویشگاه گونه آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) با روش تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
هدف از این مطالعه مدلسازی مطلوبیت رویشگاه گونه Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen. با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان بومشناختی بود. این مدل در نرمافزار Biomapper اجرا شد. لایههای اطلاعاتی بکار برده شده شامل نقشه حضور گونه و نقشههای متغیرهای خاکی (درصد سنگریزه، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد آهک، ماده آلی، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، عمق خاک، درصد شن، رس و سیلت) و نقشههای متغیرهای توپوگرافی منط...
[ 40 ] - بررسی تغییرات کمّی و کیفی اسانس گیاه Artemisia sieberi Besser و ارزش اقتصادی آن در مناطق قرق و چرا
اسانس حاصل از اندام هوایی گیاه درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser) در دو منطقه قرق و چرا، از نظر میزان و درصد ترکیبهای شیمیایی موجود در آن مورد بررسی قرار گرفت. بهمنظور نمونهبرداری از این گیاه در فصل ابتدای گلدهی در مهرماه 1389 در رویشگاههای احمدآباد در شهرستان دامغان واقع در استان سمنان دو منطقه قرق و چرا در مجاورت یکدیگر انتخاب شدند. در هر یک از مکانها، 5 نمونه گیاهی از سرشاخههای گ...
[ 41 ] - مقایسه برخی عوامل بومشناختی مؤثر بر پراکنش گونههای Prangos ferulacea و Prangos pabularia در مراتع استان اردبیل
هدف از این تحقیق بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش دو گونه Prangos ferulacea Lindl.و Prangos pabularia Lindl. در مراتع استان اردبیل بود. هفت رویشگاه جنس جاشیر شناسایی شد که در سه رویشگاه آن گونه P. ferulacea و در دو رویشگاه گونه P. pabularia حضور داشت. در هر رویشگاه، مکانهای نمونهبرداری مشخص و در طول 3 ترانسکت 100 متری در 10 پلات چهار مترمربعی تراکم گونه ثبت شد. نمونه خاک از ابتدا، وسط و انت...
[ 42 ] - مدلسازی پراکنش تیپهای گیاهی با استفاده از روش آنتروپی حداکثر (مطاالعه موردی: مراتع غرب شهرک صنعتی اشتهارد)
این پژوهش با هدف مدلسازی پراکنش تیپهای گیاهی مراتع غرب شهرک صنعتی اشتهارد با روش آنتروپی حداکثر و تعیین عوامل موثر بر حضور هر تیپ انجام شد. اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل محیطی شامل خاک و توپوگرافی جمعآوری و سپس نقشه تیپبندی اولیه با استفاده از نقشههای شیب و جهت و ارتفاع در مقیاس 1:25000و تصاویر ماهوارهای تهیه شد. در هر سایت، سه ترانسکت 750 متری، دو ترانسکت در جهت شیب و یک ترانسکت عمود بر جهت...
[ 43 ] - بررسی ترکیب جوامع مرتعی با استفاده از روشهای ناپارامتریک چند متغیره جایگشتی
آنالیز دادههای چند متغیره در تحقیقات بومشناسی و تنوع زیستی دارای اهمیت زیادی است. بومشناسان اغلب، نیاز به آزمون فرضیاتی در رابطه با اثرات عوامل مورد آزمایش بر روی کل ترکیب جامعه دارند. برای آنالیز دادههای چند متغیره، استفاده از روشهای آماری کلاسیک، مبتنی بر فرضیاتی نظیر نرمال بودن توزیع دادههاست که معمولا در دادههای بوم شناسی رعایت نمیشوند. لذا در سالهای اخیر آزمونهای ناپارامتریک مبت...
[ 44 ] - مقایسه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بین دو منطقه قرق و چراشده (مطالعه موردی : نظرآباد کرج)
قرق مرتع عبارتست از جلوگیری از ورود دام به تمام یا قسمتی از مرتع برای یک یا چند سال متوالی که با هدفهای مختلفی انجام میشود. هدف از تحقیق حاضر، تعیین میزان تاثیر عمل اصلاحی قرق در خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک و سه عنصر اصلی N، P و K در منطقه نظر آباد کرج میباشد. برای انجام تحقیق، از خاک دو منطقه چراشده و قرق نمونهبرداری شد. بهطوریکه از ابتدا، وسط و انتهای 4 ترانسکت (مستقرشده در هر منطقه، ب...
[ 47 ] - بررسی اثرهای آللوپاتیک (بازدارندگی) گونه درمنه کوهی (Artemisia aucheri) بر خصوصیات جوانهزنی بذر و گیاهچه گونه علفبره (Festuca ovina) در شرایط گلخانهای
هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرهای بازدارندگی اندام هوایی و زیرزمینی گونه درمنه کوهی(Artemisia aucheri) بر روی خصوصیات جوانهزنی، طول ساقهچه، طول ریشهچه، و بنیه بذر گونه علفبره (Festuca ovina) میباشد. بدینمنظور گونه درمنه کوهی از مراتع طالقان استان تهران جمعآوری و بعد از جداسازی اندام هوایی و زیرزمینی در معرض مستقیم نور خورشید خشک و آسیاب شد. پودر حاصل از اندام هوایی و زیرزمینی به مقدار 3، 6...
[ 48 ] - بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش اجتماعات گیاهی مراتع در منطقه حفاظت شده بیجار
در این تحقیق رابطه بین پراکنش اجتماعات گیاهی منطقه حفاظتشده بیجار با عوامل محیطی بررسی شده است. البته اجتماعات گیاهی به روش نمود ظاهری تعیین شدند. سطح مناسب پلات نمونهبرداری با توجه به نوع و پراکنش اجتماعات گیاهی به روش سطح حداقل و تعداد پلات بعد از نمونهبرداری اولیه با توجه به تغییرات پوشش گیاهی به روش آماری تعیین شد. در هر اجتماع گیاهی، نمونهبرداری در طول 4 ترانسکت 300 متری انجام شد و در ...
[ 49 ] - بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش چند گونة گیاهی مناطق بیابانی (مطالعة موردی: حاشیه کویر چاه بیکی استان یزد)
این تحقیق به منظور بررسی رابطة بین حضور گونههای گیاهی با عوامل محیطی در محدودة حاشیه کویر چاه بیکی استان یزد انجام شد. بعد از تهیه نقشه پوشش گیاهی در منطقة معرف هر تیپ رویشی با روش تصادفی-سیستماتیک در امتداد 5 ترانسکت 500 متری 50 پلات نمونهبرداری مستقر شد. اندازة پلاتهای نمونهبرداری با توجه به نوع و پراکنش گونههای گیاهی به روش حداقل سطح تعیین شد. در داخل پلاتها، فهرست گیاهان موجود، درصد ت...
[ 50 ] - کاربرد سنجههای سیمای سرزمین در بررسی نحوه پراکنش پوشش گیاهی منطقه شمال شرق سمنان
دانش تغییرات زمین اخیرا بهعنوان جزء اساسی از تغییرات زیستمحیطی جهانی و بخشی از پژوهشهای پایدار پدید آمده است. تغییر کاربری اراضی فرآیندی پیچیده و پویاست که سیستمهای طبیعی و انسانی را بههم مرتبط میسازد و تاثیر مستقیمی بر خاک، آب و جو دارد. هدف از این پژوهش بررسی امکان استفاده از شاخصهای بومشناختی سیمای سرزمین در تفکیک شکل زمین و جوامع گیاهی در منطقه شمال شرق سمنان است. برای این منظور نیا...
[ 51 ] - مدل سازی پراکنش جغرافیایی رویشگاه گونه های Artemisia aucheri و Artemisia sieberi بر اساس روشهای مبتنی بر حضور (MaxEnt و ENFA)
هدف از تحقیق حاضر بررسی مدلهایی بر پایه حضور در مدلسازی پراکنش جغرافیایی گونههای Artemisia aucheri و Artemisia sieberi میباشد. روش آنتروپی حداکثر و تجزیه و تحلیل عاملی آشیان بومشناختی در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفتند. اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی از قبیل توپوگرافی و خاک در مراتع شمالشرق استان سمنان به روش تصادفی-سیستماتیک جمعآوری شدند. درصد سنگریزه، رس، سیلت، شن، مادهآلی، ا...
[ 54 ] - مدل سازی پیشبینی پراکنش رویشگاه گونه بادامک (Amygdalus scoparia Spach) در مراتع موشکیه استان قم
پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ کارایی روشهای رگرسیون لجستیک، آنتروپی حداکثر و پرسپترون چندلایه در ارائۀ مدل پیشبینی پراکنش رویشگاه گونۀ بادامک (Amygdalus scoparia) در مراتع استان قم انجام گرفت. برای این منظور، بعد از شناسایی رویشگاههای خالص این گونه، نمونهبرداری از پوشش گیاهی بهروش تصادفی- منظم انجام گرفت. برای نمونهبرداری از خاک رویشگاه، هشت پروفیل حفر و از دو عمق 30-0 و 60-30 سانتیمتری نمونه...
[ 55 ] - بررسی اثر تنش شوری و خشکی بر جوانه زنی و رشد اولیه گونه آسمانی گچ دوست (Anabasis calcarea)
مرحله جوانهزنی گیاهان یکی از مراحل مهم در طول دوره رشد آنها است که اغلب تحت تأثیر تنشهای محیطی به ویژه شوری و خشکی قرار میگیرد. به منظور بررسی چگونگی جوانهزنی گونه آسمانیگچدوست در سطوح مختلف شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه در3 تکرار و قالب طرح کاملاً تصادفی برنامهریزی گردید. آزمایش خشکی با 5 سطح (شاهد، 3-، 7-، 11- و 18- بار) و آزمایش شوری در 2 نوع نمک NaCl و مخلوطNaCl + Na2SO4 هر یک در 6 ...
[ 56 ] - تغییرات گروه گونه های پوشش گیاهی در ارتباط با عوامل محیطی و مدیریتی در اکوسیستم های کوهستانی زاگرس (مطالعه موردی: بانه)
چکیده این مطالعه تغییرات گروهگونههای گیاهی را در ارتباط با عوامل محیطی و مدیریتی در مراتع کوهستانی بانه-کردستان بررسی کرده است. برای این منظور 4 گروهگونه گیاهی بوتهزار، علفزار، بوتهزار-علفزار و گراسلند هر کدام با 3 سایت، در منطقه مورد مطالعه شناسایی گردید. در هر سایت تعداد 30 پلات 2 متر مربعی به روش تصادفی-سیستماتیک مستقر گردید و تعداد 10 پروفیل خاک در مرکز پلاتهای هر سایت تا عمق 30 سانتیم...
[ 57 ] - مدلسازی پیشبینی رویشگاه گونۀ دارویی Rheum ribes L. با استفاده از مدل آنتروپی حداکثر (Maxent) در مراتع چاه ترش استان یزد
گونۀ Rheum ribes یکی از گیاهان دارویی مهم در جهان به شمار میرود. در این مطالعه به منظور تهیۀ نقشۀ پیشبینی رویشگاه این گونه از روش آنتروپی حداکثر (Maxent) و از نرمافزار MAXENT استفاده شد. متغیرهای محیطی اندازهگیری شده بهعنوان متغیرهای تأثیرگذار بر حضور گونه شامل متغیرهای خاکی از جمله درصد سنگریزه، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد آهک، درصد گچ، مادةآلی، املاح محلول (کلسیم، سدیم، پتاسیم، منیزیم،...
[ 58 ] - ارائه مدل برآورد ظرفیت چرای بلندمدت مراتع
محاسبه اصولی ظرفیت چرا، مستلزم در نظر گرفتن عوامل مؤثر بر آن است. در این پژوهش با مورد توجه قرار دادن عوامل مؤثر بر ظرفیت چرا، مدل ظرفیت چرای بلندمدت مراتع طراحی گردید و بر اساس آن ظرفیت بلندمدت مراتع نیمهخشک گلستانکوه، وردشت و پشمکان محاسبه شد. تعیین ظرفیت چرا توسط مدل پیشنهادی، در چهار مرحله شامل برآورد متوسط خوب تولید، محاسبه انرژی متابولیسمی در دسترس، محاسبه نیاز روزانه دام و محاسبه ...
[ 59 ] - بررسی تأثیر مرحلۀ گلدهی بر کمیت و کیفیت اسانس Salvia limbata درطبقات ارتفاعی مختلف درمراتع طالقان
گیاه مریم گلی (Salvia limbata) گیاهیعلفی و پایا و متعلق به خانوادۀ نعناع و بومی ایران است. در این تحقیق اندام هوایی گیاه Salvia limbata در مرحلۀ گلدهی در تیرماه در مناطق ارتفاعی مختلف در مراتع طالقان از نظر مقدار اسانس و تنوع ترکیبات شیمیایی موجود در آنها مطالعه شد. برای بررسی مواد مؤثرۀ گیاه در رویشگاههای مورد مطالعه در مرحلۀ گلدهی ۹ نمونۀ گیاهی برای آنالیز فیتوشیمی بررسی شد. شناسایی ترکیبات...
[ 60 ] - بررسی امکان ارزیابی تغییرات مکانی پوشش گیاهی با استفاده از سنجههای سیمای سرزمین (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)
This article has no abstract.
[ 61 ] - تأثیر عملیات پرورشی بر جستزنی تاغ به منظور تعیین بهترین زمان و ارتفاع هرس (مطالعۀ موردی: تاغزارهای دستکاشت اشتهارد)
گونۀ تاغ از گیاهان مقاوم در روﻳﺸﮕﺎهﻫﺎی ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻴﺎﺑـﺎﻧﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ از زﻣـﺎن ﻛﻨﺘـﺮل ﻣﺎﺳﻪﻫﺎی روان ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از راهﺣﻞﻫـﺎی ﻣﺒـﺎرزه ﺑﺎ ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ و ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﻦ ﺑﺎ روش ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻫﻤﻮاره ﻣـﺪ ﻧﻈـﺮ ﻣﺤﻘﻘﺎن و دﺳـﺖاﻧـﺪرﻛﺎران ﺑـﻮده اﺳـﺖ. در این تحقیق که در جنگلهای دستکاشت اشتهارد صورت گرفت، اثر زمان و ارتفاع هرس بر پایههایی از تاغ که آثار پژمردگی و خشکیدگی در آنها قابل مشاهده بود، مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش د...
[ 62 ] - Prediction of Distribution of Prangos Uloptera DC. Using Two Modeling Techniques in the Southern Rangelands of Ardabil Province, Iran
Investigation of the relationship between plant species and environmental factors plays an important role in plant ecology. The present study aimed to develop the best predicting model for distribution of Prangos uloptera DC. using logistic regression (LR) and Maximum Entropy Methods (MaxEnt) in its habitat in the southern rangeland of Ardabil province, Iran. Vegetation data (presence and absen...
[ 63 ] - مدلسازی خدمات تولیدی اکوسیستم (تولید آب) در حوضۀ آبخیز طالقان میانی
مدلسازی سیستمهای منابع آب از اجزای ضروری فرایند برنامهریزی و ارزیابی منابع آب است. ارزیابی چگونگی تغییرات تولید و عملکرد آب در گذشته و آینده مهم است. مدل InVEST توابع خدمات اکوسیستمی در قالب نقشههایی با سطح دادههای ورودی کم را تجسم میکند، اما حجم بالی دادههای خروجی را دارد و به سادهسازی مسائل پیچیده و در نتیجه، افزایش توانایی حل مسئله میپردازد. در مطالعۀ حاضر به مدلسازی خدمات تولیدی ا...
[ 64 ] - Rangeland zoning for sheep and goats common grazing in the Darmian Basin (South Khorasan Province)
Considering the poor condition of most rangelands of Iran, evaluation of rangeland potential and determination of suitability for continuous and optimal utilization seems necessary. The purpose of this study was to investigate the rangeland suitability for sheep and goat grazing using FAO and GIS methods. Therefore, three criteria including vegetation cover, water, and soil were studied. The ...
[ 65 ] - Modeling environmental factors on vegetation destruction in protected areas
Over the past two decades, degradation damage has increased in natural ecosystems. This research focuses solely on the degradation of soil and vegetation cover in Sorkheh Eshpar National Park. For this purpose, some physical properties of the soil (specific gravity and true porosity, moisture content, a percentage of pebbles, acidity and conductivity and soil texture) were measured. Also, the d...
[ 66 ] - Comparison of the predictive performance of two species distribution models GAM and GBM for Thymus kotschyanus in Middle Taleghan Rangelands
In this study, the prediction of Thymus kotschyanus habitat distribution was investigated using two methods of generalized additive regression model (GAM) and Boosted regression trees (BRT) in central part of Taleghan rangelands. Data on vegetation and habitat factors such as topography, climate, geology and soil were collected. For data preparation, samples were taken from the field to record ...
[ 67 ] - Comparing the Palatability of Some Plant Species for Sheep Grazing (Case Study: Rangelands of Deh- Shiekh in Kohkiloyeh and Boyer Ahmad Province)
Awareness of rangelands plants palatability is required for estimating available forage to animals in all plant communities. In this research recording method was used to determine species palatability in rangelands of Deh- Shiekh in Kohkiloyeh and Boyer Ahmad Province. Three perennial species including Gundelia tournefortii, Bromus tomentellus, Hordeum bulbosum and two annual species of Agelup...
[ 68 ] - Prediction of potential habitat distribution of Artemisia sieberi Besser using data-driven methods in Poshtkouh rangelands of Yazd province
The present study aimed to model potential habitat distribution of A. sieberi, and its ecological requirements using generalized additive model (GAM) and classification and regression tree (CART) in in the Poshtkouh rangelands of Yazd province. For this purpose, pure habitats of the species was delineated and the species presence data was recorded by the systematic-randomize sampling method. Us...
[ 69 ] - Rangeland suitability for grazing sheep, goats and wildlife in rangeland of Lar Absar in Mazandaran
Background and objectives: Rangeland suitability for livestock grazing is assessed by scoring criteria for vegetation, water resources and soil erosion. In this study, the suitability of Lar Absar rangeland in Mazandaran province for grazing domestic animals and herbivorous wildlife grazing was investigated. Many researchers have examined pasture suitability for grazing cattle, sheep, goats, an...
نویسندگان همکار
رضا یاری 2