مهدی قربانی
دانشیار دانشکدۀ منابعطبیعی، دانشگاه تهران
[ 1 ] - تئوری فرهنگی و تبیین نگرش زیست محیطی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تهران)
مسائل زیستمحیـطی به یکی از مهمترین دغدغههای ملی و بینالمللی تبدیل شده است. بهطوری که بهرهبرداری غیراصولی از منابعطبیعی و زمین در ایران، امنیت محیطزیست را به چالش کشیده و در حال حاضر بهبود وضعیت آن نیازمند یک رویکرد اساسی است. رویکرد مورد نظر در این مقاله یک رویکرد جامعه شناختی است؛ بدین معنا که برای بهسازی وضعیت زیست محیطی باید به جایگاه محیطزیست و حفظ آن در زندگی مردم جامعه نگاه کر...
[ 2 ] - تحلیل شبکه ذینفعان محلی در راستای تقویت تابآوری و مدیریت پایدار اکوسیستمهای طبیعی (منطقه مورد مطالعه: منطقه گرگو، شهرستان بویراحمد)
اهمیت جنگلهای زاگرس و وابستگی شدید مردم به این منبع طبیعی منجر به پیچیدگی مدیریت آن گشته است. در این میان نقش جوامع محلی و بررسی روابط بین آنها در تحلیل تابآوری و اجرای مدیریت مشارکتی منابع غیرقابل انکار است. رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی از جمله راهکارهایی است که با بررسی الگوی روابط فیمابین ذینفعان محلی نقش مهمی در برنامهریزی، سیاستگذاری و اجرای موفق مدیریت مشارکتی منابع طبیعی دارد. در ای...
[ 3 ] - تحلیل شبکه و انسجام سازمانی در مدیریت مشارکتی پارک ملی سرخه حصار
رویکرد مدیریت تک بخشی محیط زیست و یا نگاه از بالا به پایین، چالش های زیادی را در راستای سیاست گذاری پایدار بوجود آورده است. اجرای تصدی گری شبکه ای و نگاه فرابخشی محیط زیست می تواند تا حد زیادی چالش های پیش روی توسعه پایدار را برطرف نماید. هدف این تحقیق تحلیل شبکه نهادی مرتبط با مدیریت مشارکتی پارک ملی سرخه حصار در سطح استان تهران میباشد. روش مورد استفاده در این تحقیق روش کمّی تحلیل شبکه اجتماعی...
[ 4 ] - یادگیری اجتماعی و تبادل دانش اکولوژیک بومی در مدیریت اکوسیستم های طبیعی (مطالعه موردی: منطقه فیروزکوه- روستای لزور)
تولید دانش و یادگیری اجتماعی دو مولفه کلیدی در راستای دستیابی به مدیریت مشارکتی موفق منابع طبیعی هستند. یادگیری اجتماعی از طریق پخش و گسترش تجربیات، ایده در جهت حل مشکلات و چالش در یک فضای گروهی می تواند کارساز باشد. یادگیری اجتماعی قادر است فضای مناسبی برای یادگیری متقابل بهرهبرداران از منابع طبیعی در فرآیند مدیریت مشارکتی ایجاد نماید. هدف از انجام این تحقیق تحلیل شبکه یادگیری اجتماعی بر اساس...
[ 5 ] - بارزسازی تغییرات و پویایی کاربری ها و پوشش اراضی در ذخیره گاه زیستکرۀ ارسباران (1366ـ 1390)
تغییرات کاربری/پوشش اراضی و قطعهقطعه شدن زیستگاه در مقیاس سیمای سرزمین، مهمترین فاکتور در توزیع اکوسیستمهاست. برای آنالیز روابط بین تغییرات کاربری اراضی و تأثیرات آن بر تنوع زیستی، به اطلاعات کاربری و پوشش اراضی در مقیاسهای مختلف نیاز است. هدف از این مطالعه، کمّیسازی تغییرات کاربریها و پوشش اراضی در ذخیرگاه زیستکرۀ ارسباران در شمال غرب ایران و در یک دورۀ 24 ساله (1366ـ 1390) است. ارسبارا...
[ 6 ] - سنجش و مقایسه سلامت بوم شناختی در سه مرتع مناطق خشک با استفاده از تحلیل عملکرد چشم انداز(LFA) (منطقه مورد مطالعه: منطقه کلاته رودبار، شهرستان دامغان)
در این تحقیق سه مرتع با خصوصیات بوم شناختینسبتا مشابه (خشک) در منطقه کلاته رودبار دامغان بهمنظور مقایسه سلامت و پایداری آنها مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از اجرای روش تحلیل عملکرد چشمانداز در این سه منطقه دستیابی به جواب این پرسش است که آیا وجود شرایط اکولوژیک و اقلیمی نسبتا مشابه نشاندهنده یکسان بودن سطح سلامت و پایداری شرایط اکولوژیک مرتع در ...
[ 7 ] - برآورد مقدار مشارکت و تمایل به پرداخت جوامع محلی برای حفظ و احیای مناطق بیابانی (بررسی موردی: نوش آباد؛ شهرستان آران و بیدگل)
بوم نظامها (اکوسیستم) به واسطه کارکردهایی که در سامانه حمایت از حیات در زمین دارند از اهمیت زیادی بر خوردارند.در سالهای اخیر اقتصاددانان منابع طبیعی به ارزشگذاری و سنجش نقش منابع طبیعی در تامین رفاه انسان پرداختند و پیشرفت قابل توجهی در ارزشگذاری خدمات محیط طبیعی و بوم شناختی (اکولوژیک) بوم نظامها بهدست آوردند. این بررسی مقدار تمایل به پرداخت...
[ 8 ] - برآورد میزان مشارکت و تمایل به پرداخت جوامع محلی جهت حفظ و احیای مناطق بیابانی(منطقۀ مورد مطالعه: منطقۀ نصرآباد، شهرستان آران و بیدگل)
در سالهای اخیر اقتصاددانان منابعطبیعی ارزشگذاری و سنجش نقش منابعطبیعی در تأمین رفاه انسان را در دستور کار خود قرار دادهاند. این مطالعه میزان تمایل به پرداخت افراد برای مشارکت در حفظ و احیای منطقۀ بیابانی نصرآباد با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و پرسشنامۀ انتخاب دوگانه دو بعدی را مورد بررسی قرار میدهد. برای برآورد میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل رگرسیونی لوجیت استفاده شده و براساس ر...
[ 9 ] - تحلیل و ارزیابی سرمایة اجتماعی در راستای تقویت تابآوری جوامع محلی و مدیریت پایدار سرزمین (منطقة مورد مطالعه: استان خراسان جنوبی، پروژة بینالمللی RFLDL)
سرمایة اجتماعی یکی از مهمترین معیارهای انسانی مرتبط با میزان تابآوری در یک سیستم اجتماعی است. در شبکههای اعتماد، به منزلة مهمترین مؤلفة سرمایة اجتماعی در فرایند تصدیگری انطباقی، حساسیت به اختلالات و بینظمی بالاست و افزایش تابآوری و ظرفیت سازگاری در سیستم اجتماعی وابسته به میزان اعتماد در شبکه است. این تحقیق در روستای زنگویی شهرستان سرایان استان خراسان جنوبی انجام شد. در این منطقه پروژة ب...
[ 10 ] - پایش اجتماعی شبکة ذینفعان در حکمرانی محلی منابع آب (منطقة مورد مطالعه: حوضة آبخیز رزین، شهرستان کرمانشاه)
در مدیریت منابع آب یکی از رویکردهای مهمِ مشارکتی حکمرانی محلی آب است. به همین جهت پایش اجتماعی روابط ذینفعان محلی برای برنامهریزی و مدیریت منابع و دستیابی به حکمرانی خوب آب در سطح محلی الزامی است. بر این اساس، به تحلیل شبکة اجتماعی، به منزلة یک رویکرد، در تحلیل روابط ذینفعان محلی به منظورِ مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکة ذینفعان محلی با استفاده از تحلی...
[ 11 ] - قدرت اجتماعی و شاخص مرکزیت در شبکة بهرهبرداران مرتع در راستای مدیریت مشارکتی (منطقة مورد مطالعه: مرتع گورمؤمنین، منطقة کلاتة رودبار، دامغان)
شناخت و آگاهی از کنشگران کلیدی در سطح جوامع محلی در راستای مدیریت مشارکتی و اجرای پروژههای منابع طبیعی یکی از اقدامات ضروری پیش از اجرای پروژههاست. این افراد میتوانند، به منزلة رهبران محلی و قدرتهای اجتماعی، در ساماندهی مدیریت مشارکتی منابع طبیعی بازویِ اجراییِ دستاندرکاران دولتی باشند. در این تحقیق سعی شده است از طریق روش تحلیل شبکه و شاخص مرکزیت در سطح خرد، شبکة بهرهبرداران مراتع، سامان ...
[ 12 ] - بومشناسی فرهنگی؛ تحلیل دانش بومی و انسجام اجتماعی در مدیریت شیر دامهای چراکننده در مرتع (مطالعه موردی: روستای قصر یعقوب– خرمبید- استان فارس)
همیاری در نظام گلهداری و دانش بومی مدیریت فرآوردههای شیری از دیرباز در کشور ما مورد توجه بوده و با فرهنگ و محیط هر منطقه سازگار شده است. تحقیق حاضر به تحلیل دانش بومی و انسجام اجتماعی در مدیریت شیر دامهای چراکننده در روستای قصر یعقوب شهرستان خرمبید در استان فارس میپردازد. روش تحقیق این بررسی به شیوة پیمایشی است. به جهت تولید اطلاعات، از روش مشاهدة مستقیم، مشاهدة مشارکتی، و مصاحبة سازمانیا...
[ 13 ] - تحلیل ذینفعان، قدرت اجتماعی، و تحلیل شبکه در مدیریت مشارکتی منابع طبیعی
امروزه، بسیاری از برنامههای مدیریت مشارکتی منابع طبیعی، به دلیل توجه ناکافی به خصوصیات و موقعیت ذینفعان در شبکة روابط اجتماعی آنها، با شکست مواجه شده است. تشخیص کنشگران یا افراد کلیدی یکی از الزامات اجرایینمودن برنامة عمل مدیریت مشارکتی منابع طبیعی است. بر اساس تحلیل ذینفعان و روش تحلیل شبکه، میتوان اثرگذارترین کنشگران در تصمیمات زیستمحیطی را مشخص نمود. هدف از انجامدادنِ این تحقیق تعیین ...
[ 14 ] - بررسی نیروهای محرک انسانی مؤثر بر تغییرات کاربری سرزمین (مطالعه موردی: روستاهای سیدمحله و دراسرا- تنکابن)
جهت مدیریت منابع طبیعی و محیط زیست و برنامهریزی برای کاربری سرزمین، تهیة نقشههای کاربری سرزمین و، همچنین، شناخت توان و استعداد سرزمین ضروری است. از طرفی، شناخت نیروهای محرک انسانی نیز در تغییرات کاربری سرزمین لازم است. پژوهشِ حاضر در دو روستای سیدمحله و دراسرا، از توابع شهرستان تنکابن، انجام گرفت. نخست نقشههای کاربری سرزمین مربوط به سالهای 1366 و 1387، بهترتیب، با استفاده از تصاویر...
[ 15 ] - برآورد تابع تقاضای آب کشاورزی باغات انار روستای چرخاب یزد
بخش کشاورزی مهمترین مصرفکنندة آب در دنیاست. عموماً، در این بخش، آب، به عنوان نهادهای تولیدی، مصرف میشود. تقاضا برای آب کشاورزی از تقاضا برای محصولاتی سرچشمه میگیرد که برای تولید آنها آب استفاده میشود. هدف از این مقاله بررسی کشش تولیدی و تقاضای آب در باغات انار روستای چرخاب است. در این تحقیق، از 95 تولیدکنندة محصول انار در جامعة آماری 153 باغدار انار، تصادفی، نمونهگیری ...
[ 16 ] - تحلیل شبکه اجتماعی: رویکردی نوین در سیاستگذاری و برنامهریزی مدیریت مشارکتی منابع طبیعی
از چندین دهه گذشته، ابعاد انسانی در تصدی گری منابع طبیعی با تاکید بر ساختار شبکههای اجتماعی درگیر در فرآیند مدیریت مشارکتی منابع طبیعی مورد تاکید قرار گرفته است. تحلیل شبکه، ابزاری کارآمد در سنجش انسجام نهادی و اجتماعی در شبکه مدیریتی مرتع بوده و قادر است فرآیند تصمیم گیری بین نهادی را بهبود بخشیده و هماهنگی بین نهادهای کلیدی را تقویت نماید. در این تحقیق پیوندهای اعتماد و مشارکت بین نهادها و...
[ 17 ] - تحلیل و ارزیابی سرمایۀ اجتماعی درونگروهی در راستای توسعۀ پایدار روستایی (منطقۀ مورد مطالعه: استان کرمان، شهرستان ریگان)
در راستای تحریک اتحاد و حفظ وفاداری میان افراد در گروههای مختلف، تقویت سرمایة اجتماعی درونگروهی امری ضروری است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل سرمایة مذکور بهمنظور توسعة پایدار روستایی در روستای رستمآباد علیچارک از توابع شهرستان ریگان استان کرمان است که در آن توانمندسازی جوامع محلی عملیاتی شده است. جامعة آماری در این مطالعه اعضای گروههای توسعة روستایی است که 149 نفر در غالب 9 گروه را شامل میشود...
[ 18 ] - تحلیل سرمایة اجتماعی شبکة زنان روستایی در راستای توانمندسازی جوامع محلی (منطقة مورد مطالعه: روستای بزیجان، شهرستان محلات، استان مرکزی)
توانمندسازی، یکی از مفاهیم اساسی توسعۀ اجتماعی محسوب میشود. درواقع، ظرفیتسازی و توانمندسازی روستاییان و تشکلها، از پیششرطهای توسعة پایدار است. در این پژوهش، سرمایۀ اجتماعی شبکة زنان روستایی، از طریق تکمیل پرسشنامة تحلیل شبکهای و مصاحبة مستقیم با اعضای گروههای توسعة روستایی زنان بررسی میشود. این پژوهش، در روستای بزیجان از توابع شهرستان محلات استان مرکزی صورت گرفته است. روستای بزیجان، ت...
[ 19 ] - Analysis of structural characteristics of social capital for increasing the resilience of social- ecological systems (Case study: Kalateh Rudbar, Semnan province)
Researchers studying on adaptation and resilience of systems mainly seek to reduce the vulnerability of extremely complex social-ecological systems against potential changes. Since major portion of natural resources of Iran is interrelated with various users and social groups. Present study focused upon the necessity of studying structural characteristics of social capital of rangeland users in...
[ 20 ] - خوشاب؛ تحلیل دانش اکولوژیک بومی در مدیریت عرفی و پایدار منابع آب
حفظ و صیانت آب برای کارهای کشاورزی در حاشیههای کویری که ریزش باران در آنها نادر است، از فنون بومی دوران گذشته بهره میبرد. مردم محلی در این مناطق در زمینههای مختلف کشاورزی به خصوص آب و آبیاری از طرق مختلف و با دانش محلی خود، اقدام به اجرای برنامههای خود شده و توانستهاند، با منطبق نمودن زندگی خود با محیط زیست، از خود محیط زیست برای زندگی بهتر در فائق شدن بر محیط زیست اقدام نمایند. آب همیشه ب...
[ 21 ] - برآورد تمایل به پرداخت ذینفعان محلی جهت حفاظت و احیای مراتع (منطقه مورد مطالعه: مراتع رامه، شهرستان آرادان، استان سمنان)
بررسی میزان تمایل به پرداخت و ارزشگذاری مسائل و مشکلات محیط زیست در ابعاد مختلف گام اساسی در جهت حل مشکلات و همچنین حفاظت و بهرهبرداری از محیطزیست و دستیابی به توسعه پایدار محسوب میشود. در این مطالعه میزان تمایل به پرداخت ذینفعان محلی در راستای حفاظت و احیای مراتع منطقه رامه شهرستان آرادان استان سمنان با استفاده از الگوی لوجیت برآورد گردیده است. تعداد پرسشنامهها با استفاده از رابطه مایک...
[ 22 ] - سنجش و ارزیابی تابآوری ذینفعان محلی در مواجهه با خشکسالی (منطقه مورد مطالعه: روستای نردین، شهرستان میامی، استان سمنان)
ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻗﺮارﮔﻴﺮی در ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ، بهشدت در ﻣﻌﺮض ﺧﺴﺎرات و آﺳﻴﺐﻫﺎی وارده از ﻣﺨﺎﻃﺮه ﺧﺸﻜﺴﺎلی میباشد و ﻣﻴﺰان آﺳﻴﺐﻫﺎی وارده ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدی، ﻣﺤﻴﻄﻲ و اﺟﺘماعی ﺑـﻪ ﻃﺮق ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲﺷﻮد. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻴﺰان ﺗﺎبآوری ﺟﻤﻌﻴﺖ و ﮔﺮوهﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ درﮔﻴﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻗﺪاﻣﻲ اﺑﺰاری در راﺳﺘﺎی ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از زاﻳﺶ ﻓﺎﺟﻌﻪای ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ زﻳﺴﺘﻦ در ﻧﻮاﺣﻲ ﭘﺮﺧﻄﺮ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ. در این راستا هدف از مقاله حاضر سنجش تابآوری ذینفعان ...
[ 23 ] - تحلیل سرمایه اجتماعی بهره برداران مرتع در راستای مدیریت اجتماع محور سرزمین (منطقه مورد مطالعه: شهرستان ریگان، استان کرمان)
رویکرد مدیریت اجتماع محور از جمله رویکردهایی است که اهمیت فزایندهای در فراگرد مدیریت سرزمین دارد که در آن افراد محلی در تمامی مراحل برنامهریزی و اجرای برنامههای مدیریتی سرزمین، فعالانه مشارکت میکنند و در مرکز تصمیمگیریها قرار دارند. با توجه به اینکه رویکرد اجتماع محور تأثیر بهسزایی بر ارتقاء سرمایه اجتماعی دارد، در این تحقیق سعی بر آن است تا سرمایه اجتماعی برونگروهی در بین بهرهبرداران ...
[ 24 ] - انتخاب ذینفعان محلی، قدرت اجتماعی و شاخص مرکزیت در مدیریت مشارکتی مبتنی بر سازگاری در مرتع منطقه مورد مطالعه: (روستای کُدیر، استان مازندران)
جامع نگری در مدیریت منابع طبیعی بهمعنای توجه به مسائل زیستمحیطی، اقتصادی، فنی و اجتماعی، در عین تضمین پایداری این منابع برای نسلهای آتی میباشد. مدیریت جامع منابع طبیعی با بکارگیری رویکرد مشارکتی و مشارکت دادن کلیه ذینفعان، مسائلی را نیز پیش پای مدیران، تصمیمگیران و سیاست گذاران قرار میدهد که حل آنها مستلزم نگرش جامع و سیستمی به مسائل میباشد. با توجه به اینکه شناسایی کنشگران یا افراد کلی...
[ 25 ] - سنت های محلی و همیاری در مدیریت شیر دامهای گوسفندی چراکننده از مرتع- نمونهای از دانش بومی در روستای لزور
گله داران در جوامع روستایی و عشایری در ایران جهت انجام امور گلهداری و مدیریت دامهای خود فعالیتهایی را بهصورت مشترک و در کنار هم انجام میدهند. این همکاری متقابل یا در واقع همیاری نقش مهمی را در بین گلهداران ایفا مینماید. روش مطالعاتی در این تحقیق بر مبنای روشهای پیمایشی است که جهت تولید اطلاعات از روشهای کیفی مشاهده مستقیم، مشاهده مشارکتی و مصاحبه سازمانیافته استفاده شده است. نتایج ای...
[ 26 ] - تحلیل پیوندهای اعتماد و مشارکت اجتماعی در شبکه بهرهبرداران در راستای مدیریت مشارکتی مراتع (منطقه موردمطالعه: منطقه گرگو- استان کهگیلویه و بویراحمد)
مراتع بهعنوان بستر حیات و رکن اصلی اکوسیستمها نقش بسزایی در حیات بشر دارند. در این راستا راهکارهای مختلفی برای استفاده بهینه و حفاظت پایدار از منابع طبیعی بخصوص مراتع مطرحشده که در این میان مشارکت مردم بیشازپیش مورد تأکید قرارگرفته است. وجود سرمایه اجتماعی بالا در بین افراد منجر به مشارکت بیشتر آنان و موفقیت طرحهای مشارکتی خواهد گردید. در این پژوهش روابط اجتماعی بین بهرهبرداران مرتع در سا...
[ 27 ] - تحلیل سرمایه اجتماعی شبکه بهرهبرداران در راستای مدیریت مشارکتی انطباقی مرتع
یکی از مهمترین نظریات جامعهشناختی در مدیریت مشارکتی انطباقی مفهوم سرمایه اجتماعی است. در این تحقیق میزان سرمایه اجتماعی در شبکه ذینفعان محلی در راستای عملیاتی نمودن مدیریت مشارکتی انطباقی در شبکه بهرهبرداران سامان عرفی گورمومنین در شهرستان دامغان در منطقه کلاته رودبار، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور با استفاده از پرسشنامههای تحلیل شبکهای و مصاحبه مستقیم با تک تک بهرهبرداران مرت...
[ 28 ] - دانش بومی و سنت های محلی در تولید و مدیریت محصولات دام گوسفندی (مطالعه موردی: روستای کُدیر- استان مازندران)
همیاری در بین گلهداران در جوامع روستایی ایران نقش کلیدی را در مدیریت محصولات دامی ایفا میکند. هدف از انجام این تحقیق، شناخت و تحلیل سنتهای محلی در تولید و مدیریت فرآوردههای شیر دام گوسفندی در روستای کُدیر از توابع کُجور استان مازندران است. روش مطالعه در این تحقیق بر مبنای روشهای پیمایشی است که برای جمعآوری اطلاعات از روشهای کیفی شامل مشاهده مستقیم و مشاهده مشارکتی، مصاحبه سازمانیافته ب...
[ 29 ] - تأملی جامعه شناختی در باب مناسبات دانش، نگرش و رفتارهای زیستمحیطی (مطالعه دانشجویان دانشگاه تهران)
فراوانی مسائل زیست محیطی در سالهای اخیر، توجه و حساسیت اندیشمندان حوزه های مختلف، به ویژه جامعه شناسان، را به این موضوعات برانگیخته است. جامعه شناسان تحلیل و تبیین مسائل زیست محیطی را نیازمند مطالعات جامعه شناختی و راه حلهای اجتماعی می دانند. ازاین رو، این مقاله از دیدگاه جامعه شناسی محیط زیست تأملی در باب مناسبات دانش، نگرش و رفتارهای زیست محیطی دارد و ازسویی وضعیت این سه متغی...
[ 30 ] - تحلیل کارکرد و موقعیت دستاندرکاران سازمانی در شبکۀ مدیریت اجرایی منابع آب دشت گرمسار
تحلیل دستاندرکاران سازمانی، از جمله الزامات مطالعات طرحهای مدیریت یکپارچه و مشارکتی منابع آب است. هدف این تحقیق، بهرهگیری از الگوی تحلیل شبکهای برای شناخت کارکرد و موقعیت سازمانهای مرتبط با سطح اجرایی مدیریت منابع آب در دشت گرمسار و تحلیل قابلیتهای این شبکه برای ایجاد و استقرار نظام یکپارچه و مشارکتی منابع آب است. در این زمینه، تعداد 29 سازمان بهعنوان مرز شبکه شناسایی شدند. این سازمانه...
[ 31 ] - سنجش و تحلیل تابآوری بهرهبرداران مرتع در مواجه با سیر قهقرایی اکوسیستمهای طبیعی (موردمطالعه: روستای نردین، شهرستان میامی، استان سمنان)
امروزه نظریهها و رویکردهای مدیریت بحران بر تابآوری جوامع محلی در برابر مخاطرات و بحرانها تأکید دارند. از این روی، تابآوری راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیتهای آنها مطرح میشود و رویکردها، شاخصها و مدلهای سنجشی متفاوتی در مورد آن شکل گرفته است. هدف مطالعه حاضر سنجش و تحلیل تابآوری بهرهبرداران مرتع روستای نردین شهرستان میامی استان سمنان، در مواجه با سیر قهقرایی اکوس...
[ 32 ] - تحلیل خصوصیات ساختاری سرمایه اجتماعی در استقرار مدیریت اجتماعمحور روستایی (مورد مطالعه: شهرستان ریگان، استان کرمان)
مدیریت اجتماع محور جوامع روستایی یکی از موضوعات مهم و در اولویت کشور است که باعث تسهیل و کاهش هزینه دورۀ گذار توسعه در یک منطقه میشود. بر همین اساس ضروری است تمامی مسئولان مربوطه برای دستیابی به این مهم در تعامل باشند. در این میان تقویت سرمایه اجتماعی و به ویژه خصوصیات ساختاری سرمایه اجتماعی که شامل جنبههای قابل لمستر مفهوم سرمایه اجتماعی است، کنشگران را قادر به ارتباط مؤثر با یکدیگر میکند....
[ 33 ] - تحلیل نیازسنجی مشارکتی در زمینه استقرار مدیریت اجتماعمحور روستایی (منطقه بررسیشده: روستای بزیجان شهرستان محلات در استان مرکزی)
نیازسنجی مشارکتی فرایندی است که بر اساس رویکرد مدیریت اجتماعمحور به بررسی ابعاد مختلف نیاز جوامع محلی میپردازد. پروژه الگوی ایرانی مشارکت و توانمندسازی جوامع محلی با رویکرد شبکه اجتماعی گامی در راستای تدوین برنامه عمل روستای بزیجان شهرستان محلات در استان مرکزی است. اولویتبندی و نیازسنجی مشکلات و چالشها یکی از مهمترین اصول در برنامهریزی روستایی است. بدین منظور در این تحقیق ابتدا با استفاده...
[ 34 ] - ارزیابی سرمایه اجتماعی شبکه ذینفعان محلی درراستای توانمندسازی جوامع روستایی (مورد مطالعه: روستای بزیجان، شهرستان محلات، استان مرکزی)
سرمایه اجتماعی یکی از ارکان اصلی در توسعه پایدار محلی و توانمندسازی اجتماعی محسوب میشود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل سرمایه اجتماعی درونگروهی ذینفعان محلی روستای بزیجان در شهرستان محلات است. با توجه به تأکید بر مدیریت مشارکتی مبتنیبر سازگاری و تقویت سرمایه اجتماعی، تحلیل روابط اعتماد و مشارکت در بین ذینفعان محلی امری ضروری است. بدینمنظور با استفاده از پرسشنامههای تحلیل شبکهای و مصاحبه مستقی...
[ 35 ] - تحلیل و ارزیابی سرمایة اجتماعی شبکههای خرد توسعه در راستای توسعة پایدار محلی (مطالعة موردی: پروژة بینالمللی RFLDL، شهرستان سرایان)
سرمایة اجتماعی بینگروهی یا برونگروهی، به ارتباطاتی اشاره دارد که بهجای اتکا به مشابهتهای فردی و هویت مشترک، به علایق مشترک میپردازند و از مهمترین مؤلفههای اجتماعی توسعة پایدار محلی و منطقهای است. اعتماد و مشارکت اجتماعی از ابعاد مهم سرمایة اجتماعی قلمداد میشوند. این مفهوم در پژوهش حاضر، در چهار روستای دوستآباد، بسطاق، زنگویی و شهر سهقلعة شهرستان سرایان استان خراسان جنوبی سنجش شد. در...
[ 36 ] - مدیریت منابع طبیعی در مقیاس محلی، سرمایة اجتماعی و قدرت اجتماعی در شبکة ذینفعان محلی مطالعة موردی: سامان عرفی گجیندشت- منطقة کلاته رودبار دامغان
در مقیاس محلی، مدیریت منابع طبیعی بهرهبرداران روستایی و عشایری بازویهای اجرایی مدیریت مشارکتی قلمداد میشوند. برای دستیابی به مدیریت مشارکتی موفق، تقویت سرمایة اجتماعی شبکة ذینفعان محلی مرتع ضروری است. هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل ابعاد اصلی سرمایة اجتماعی ـازقبیل اعتماد، مشارکت و انسجام اجتماعیـ بین ذینفعان محلی سامان عرفی گجیندشت در منطقة کلاته رودبار شهرستان دامغان است. ابتدا ماتریسهای ...
[ 37 ] - کاربرد روش تحلیل شبکه اجتماعی در ظرفیت سنجی ذینفعان محلی برای استقرار مدیریت مشارکتی منابع آب (منطقه مورد مطالعه: روستای سراب شاهحسین، حوضه آبخیز رزین، کرمانشاه)
افزایش تقاضا در منابع آب سبب به وجود آمدن چالشهایی در رابطه با افزایش تنشهای آبی، تشدید درگیری و عدم مشارکت و همکاری در بین ذینفعان مختلف گردیده است. لذا سنجش اجتماعی روابط ذینفعان محلی بر اساس روش تحلیل شبکهای، جهت شناخت چالشها و فرصتهای پیشروی برنامهریزی و مدیریت پایدار منابع آب الزامی است. در این تحقیق سرمایه اجتماعی ذینفعان محلی روستای سراب شاهحسین در حوضه آبخیز رزین کرمانشاه با...
[ 38 ] - تحلیل سرمایة اجتماعی درونگروهی در راستای مدیریت مشارکتی مناطق خشک
سرمایة اجتماعی یکی از ارکان اصلی درمدیریت مشارکتی و توسعة پایدار محلی محسوب میگردد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی سرمایة اجتماعی درونگروهی در دو بازة زمانی قبل و بعد از اجرای پروژة مشارکتی با عنوان پروژة بینالمللی احیای اراضی جنگلی و تخریب یافته در مناطق خشکRFLDL، در روستای دهرضا از توابع شهرستان ریگان استان کرمان میباشد. جامعة آماری در این مطالعه اعضای گروههای توسعة روستایی است که 133...
[ 39 ] - تحلیل خصوصیات ساختاری شبکه زنان روستایی در استقرار مدیریت مشارکتی مناطق بیابانی
تخریب و نابودی مناطق خشک و بیابانی که بهعلت عواملی مانند تغییرات اقلیمی و فعالیتهای انسانی میباشد، یکی از چالشهای عمده و جدی زیستمحیطی پیش روی جهان امروز است. در مباحث پیرامون مدیریت مناطق خشک، زنان از دید برنامهریزان و سیاستگزاران بهعنوان یکی از گروههای هدف مورد توجه بوده و توانمندسازی آنان و زمینههای جلب مشارکتشان بهعنوان بخش عظیمی از نیروهای انسانی ساکن روستاها از رئوس برنامهها...
[ 41 ] - تعیین اندازه واحد دامی و برآورد نیاز روزانه گوسفند نژاد ماکویی در مراتع استان آذربایجانغربی
واحد دامی بهمنظور بیان انواع و سنین مختلف دام و مقایسه و تبدیل آنها در یک شکل واحد مورد توجه است. این مفهوم ثابت نیست و معمولاً براساس وزن زنده و وزن متابولیکی دام غالب در هر منطقه تعیین میشود. در ایران گوسفند دام غالب بوده و بهعنوان واحد دامی در نظر گرفته میشود. تنوع شرایط آب و هوایی، سبب ایجاد 27 نژاد یا توده گوسفندی با اندازه جثه مختلف در کشور گردیده است. از این رو نمیتوان یک وزن مساوی ب...
[ 42 ] - بررسی اثر زمان بر جوانه زنی بذرهای برخی از گونه های جنس درمنه (Artemisia)
این مطالعه به منظور بررسی اثر گذشت زمان بر روی جوانه زنی بذرهای درمنه انجام پذیرفتهاست. بدین منظور ابتدا رویشگاههای چهارگونه مختلف درمنه در آذربایجان شرقی انتخاب و در فصل پاییز بذرهای مربوط به هر گونه جمعآوری شد. طی سه سال آزمایش تعیین درصد جوانه زنی بذرهای برای همه گونهها در آغاز فصل بهار انجام شد و نهایتا اطلاعات بدست آمده از آزمایشها تحلیل آماری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که گذشت زمان ب...
[ 43 ] - بررسی اثر کلرور سدیم بر جوانه زنی دو گونه مرتعی Artemisia scoparia, Artemisia vulgaris
در این تحقیق اثرات شوری بر جوانه زنی 2 گونه Artemisia scopariaو Artemisia vulgaris در پنج تیمار و 4 تکرار شامل آب مقطر به عنوان شاهد، مقادیر غلظت 100 ، 200 ، 300 و 400 و میلی مولار نمک NaCl با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کاملا" تصادفی بررسی شد. نتایج نشان داد که مقاومت به شوری گونه Artemisia scoparia نسبت به Artemisia vulgaris در همه تیمار ها بیشتر است. درکل، با افزایش میزان شوری می...
[ 44 ] - بررسیتغییرات شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع در اثر شدت چرا و شخم مرتع (مطالعه موردی: اورازان طالقان)
فعالیتهای مدیریتی نظیر شخم مرتع و شدت چرا تاثیر زیادی بر مرتع میگذارند. برای بهره برداری پایدار مرتع این تغییرات بایستی شناخته شود. شاخص های سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع به محقق کمک میکند تا در مورد اثرات فعالیتهای مدیریتی قضاوت نماید. از این رو برای بررسی تاثیر این فعالیتها بر روی مراتع مناطق نیمه خشک یک تیپ گیاهی در منطقه طالقان انتخاب شده و 5 تیمار مدیریتی شامل3 شدت چرایی (سنگین، متوسط ...
[ 45 ] - تحلیل شبکهای ساختار قدرت دستاندرکاران سازمانی مدیریت منابع آب دشت گرمسار
شناخت دستاندرکاران سازمانی ، یکی از الزامات اجرایی نمودن برنامهریزیها و اعمال مدیریت مشارکتی منابع آب میباشد. بر اساس روش تحلیل شبکه میتوان با نگاهی جامعنگر و قابل اندازهگیری الگوهای ساختاری ناشی از روابط متقابل دستاندرکاران مختلف را در یک نظام پیچیده و چندوجهی مورد مطالعه قرار داده و نقش آنها را برای استقرار نظام به هم پیوسته و مشارکتی منابع آب مورد بررسی قرار داد. این پژوهش با هدف بهر...
[ 46 ] - واکاوی رفتارهای زیستمحیطی بر اساس مدل TPB
مسائل زیستمحیطی، چالشی فراگیر و جهانی قلمداد میشود و بسیاری از حامیان و صاحبنظران محیطزیستمعتقدندبرای یافتن رهنمودهایی در جهت کاهش اینمسائل بایدازعلومفیزیکیواکولوژیکیبهسوی آموزههای علوم رفتاریحرکتکرد و مردم را به سمت رفتارهای مسئولانهی زیستمحیطی ترغیب کرد. در این پژوهش با استفاده از تکنیک پیمایش و روش نمونهگیری تصادفی طبقهای 400 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران بهعنوان نمونه انتخاب شدند....
[ 47 ] - پایش اجتماعی؛ تحلیل شبکه و سرمایۀ اجتماعی در مدیریت پایدار منابع جنگلی (منطقۀ تحقیق: روستای کُدیر بخش کُجور استان مازندران)
مدیریت جنگلها بهعنوان یکی از منابع مهم تولید، بسیار لازم و حیاتی است. در تصدیگری منابع جنگلی بهعنوان یکی از ارزشمندترین منبع طبیعی جهان، دخیل کردن بهرهبرداران محلی از این منبع، برای مدیریت مشارکتی جنگلها از ضروریاتی است که در برنامۀ عمل مدیریت این عرصههای طبیعی باید به آن توجه شود. بنابراین تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک برنامۀ صحیح مدیریتی در جنگلها برپایۀ ارزیابی مشارکتهای مردمی...
[ 48 ] - تحلیل شبکة نهادی در سیاستگذاری منطقه ای جنگل های خشک زاگرس (منطقة مطالعهشده: شهرستان بویراحمد)
در دستیابی به توسعة پایدار، اجرای فعالیتهای متمرکز و منسجم بین نهادهای دولتی در سطوح مختلف ضروری است. ایجاد تشکیلات نهادی مناسب برای حل مشکلات سیاستی منابع طبیعی در سطوح چندگانه با استفاده از کاربردینمودن تصدیگری شبکهای امکانپذیر است. هدف این تحقیق تحلیل شبکة نهادی مرتبط با مدیریت مشارکتی جنگلهای خشک زاگرس در سطح شهرستان (منطقهای) بویراحمد است. روش استفادهشده در این تحقیق روش کمّی تحلیل ...
[ 49 ] - شناخت قدرتهای اجتماعی و ارتباط آن با شکلگیری رفتار همکارانه در مدیریت تعارضات منابع آب در حوزه آبخیز سد درودزن، استان فارس
بروز نقصان و کاهش در منابع طبیعی موجود در حوزههای آبخیز و توزیع غیریکنواخت آنها میتواند بر روابط اجتماعی میان ساکنان حوزههای آبخیز تأثیرگذار بوده و منجر به بروز تعارضات در بین افراد گردد. با توجه به کمبود آب در حوزه آبخیز سد درودزن، مطالعه حاضر با هدف مدیریت تعارضات منابع آب در حوزه آبخیز سد درودزن با محوریت روابط اجتماعی انجام شده و به تعیین نقاط قوت موجود در شبکه روابط اجتماعی پرداخته است...
[ 50 ] - تحلیل شبکه اجتماعی ؛ قدرت اجتماعی و کنشکران کلیدی در برنامه عمل مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه ی موردی: رودخانه جاجرود، حوزه آبخیز لتیان-روستای دربندسر)
جامع نگری در مدیریت آب، به معنای توجه به مسائل اقتصادی، زیست محیطی، فنی و اجتماعی، در عین تضمین پایداری منابع آب برای نسل های آتی میباشد. مدیریت جامع منابع آب با بکارگیری رویکرد مشارکتی و مشارکت دادن کلیه ذینفعان، مسایلی را نیز پیش پای مدیران، تصمیم گیران و سیاست گذاران قرار می دهد که حل آنها مستلزم نگرش جامع و سیستمی به مسایل می باشد. با توجه به اینکه تشخیص کنشگران یا افراد کلیدی یکی از الزام...
[ 51 ] - تحلیل شبکه اجتماعی ذینفعان محلی در برنامه عمل مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه ی موردی: رودخانه جاجرود در حوزه آبخیز لتیان- روستای دربندسر)
مدیریت منابع آب، یکی از حساسترین و در عین حال پیچیدهترین اشکال مدیریت منابع و تولید است و از طرفی تصدیگری منابع آب به عنوان ارزشمندترین منبع طبیعی حوزههای آبخیز با دخیل نمودن بهره برداران محلی منابع آب، جهت مدیریت مشارکتی منابع آب یکی از ضروریات برنامه امنیت آب محسوب میشود. روش تحلیل شبکه اجتماعی دارای قابلیتهای زیادی جهت ساماندهی مدیریت مشارکتی منابع آب در حوزههای آبخیز دارد....
[ 52 ] - بررسی نقش ویژگیهای خاک، پستی و بلندی و زمینشناسی در پراکنش پوشش گیاهی منطقه کوهین قزوین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز آبادین)
این مطالعه بهمنظور دستیابی به روابط خاک، پستی و بلندی و زمین شناسی با استقرار تیپهای پوشش گیاهی در منطقه کوهین قزوین حوزه آبخیز آبادین انجام شد. براساس نقشه واحد کاری و پیمایش صحرایی، 4 تیپ پوشش گیاهی غالب در منطقه شناسایی و عاملهای محیطی موثر بر استقرار و گسترش آنها مورد بررسی قرار گرفت. روش نمونه برداری تصادفی- نظاممند انتخاب شد. تعداد پلات به روش آماری و سطح پلات با توجه به 5/1 تا 2 ...
[ 53 ] - تأثیر تغییرات کاربری اراضی بر کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی حوضۀ غرب تالاب جازموریان
در این تحقیق، به ارزیابی اثر تغییرات کاربری اراضی بر منابع آب زیرزمینی و پایش تغییرات مکانی و زمانی پارامترهای کمی و کیفی آب زیرزمینی در حوضۀ غرب تالاب جازموریان پرداخته شد. بهطوریکه به منظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی از تصاویر ماهوارۀ لندست، سنجندهها2002 TM و 2015OLI با استفاده از روش حداکثر احتمال، استفاده گردید، همچنین جهت ارزیابی پارامترهای کمی و کیفی آب زیرزمینی نیز از اطلاعا...
[ 54 ] - ابتکارات محلی و دانش بومی در مدیریت اجتماع محور منابع آب (منطقۀ مورد مطالعه: روستای روزکین، بخش ساردوئیه، شهرستان جیرفت)
ابتکارات محلی از سویی به عنوان فعالیتهای دسته جمعی خاص، بدون کمک یا مشوق خارجی به منظور کنترل آبهای زیرزمینی و سطحی تعریف شده است و از سوی دیگر، یکی از مهمترین رویکردهای مدیریتی در منابع آب، رویکرد مدیریت اجتماع محور است که تأکید بر ظرفیتسازی و نهادسازی در جوامع محلی برای مدیریت مشارکتی منابع آب دارد. ساختارهای اجتماعی منابع آب یکی از ابعاد دانش بومی در جوامع روستایی ایران محسوب میشود که ض...
[ 55 ] - تحلیل دانش بومی و ابتکارات محلی سازگار در مدیریت منابع آب (منطقه مورد مطالعه: دشت گِزیر)
امروزه دستیابی به برنامه مدیریت منابع آب به یک هدف حیاتی تبدیلشده است؛ یکی از راهکارهای دستیابی به این هدف، توجه کافی به دانش بومی و ابتکارات محلی سازگار با شرایط محیطی است. مردم بومی از تواناییهای خاصی در خصوص شناخت و نحوۀ استفاده از تجارب برخوردارند؛ این دانش از تأثیر متقابل بین جامعه و محیط سرچشمه گرفته و طی نسلها انتقالیافته است. بر این اساس در این پژوهش سعی شد به معرفی و تبیین جایگاه د...
[ 56 ] - کاربرد تحلیل شبکه در شناخت کنشگران کلیدی شبکۀ ذینفعان محلی در راستای استقرار مدیریت مشارکتی منابع طبیعی (منطقۀ مورد مطالعه: حوزۀ آبخیز سرایان، استان خراسان جنوبی)
مفهوم مدیریت مشارکتی امروزه به عنوان رویکردی کاربردی و نوین در مدیریت عرصههای طبیعی مطرح میگردد. این رویکرد ﻧﮕﺮشی ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻓﺮﺩﻱ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻲ ذینفعان ﺟﻬﺖ دستیابی به مدیریت پایدار و توانمندی جوامع محلی میباشد. لذا شناسایی اثرگذارترین کنشگران در تصمیمات محلی گامی مهم در جهت تحقق این مهم است. هدف از این پژوهش تعیین قدرتهای اجتماعی و ذینفعان کلیدی در دو بازۀ زمانی قبل و بعد از اجرای یک پر...
[ 57 ] - Analysis of social capital of rural micro-credit fund Case: Bstaq village in Sarayan County
Introduction Sustainable development is actually a process towards sustainability. It can be conceptually classified within other concepts such as social reorganization, transition to a better future, conserving the quality of the environment, people empowerment, creating new capacities, and respecting indigenous knowledge and information. All these concepts are considered to be the main axi...
[ 58 ] - تحلیل پویایی انسجام سازمانی در راستای استقرار حکمرانی حوزه آبخیز، مطالعه موردی: شهرستان سرایان، خراسان جنوبی
حکمرانی ﻣﺸﺎﺭﻛﺘﻲ حوزه آبخیز ﻳﻚ ﻧﮕﺮﺵ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻓﺮﺩﻱ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺑﻴﻦ بهرهبرداران و نهادهای فعال در یک عرصه است ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ نیل به ﺍﻫﺪﺍﻑ غایی نهاد و بهرهبردار ﻭ همچنین، ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺑﻌﺎﺩ تلاش میکند. این مطالعه با هدف تحلیل اثربخشی و پویایی رویکرد جامعنگری با تأکید بر انسجام سازمانی در راستای استقرار حکمرانی مشارکتی حوزه آبخیز سه قلعه در شهرستان سرایان استان خراسان جنوبی انجام گرف...
[ 59 ] - مطالعه نقش آگاهی و معرفی ارزش اقتصادی کارکرد ترسیب کربن گونه Atriplex canescence در جوامع محلی بر حفظ مراتع اصلاحشده (مطالعه موردی: روستای گمرگان، شهرستان ملارد)
This article has no abstract.
[ 60 ] - Analysis the position of stakeholders toward to water governance in Taleghan watershed
The lack of a comprehensive system for identifying the role and understanding of the structural relationships of local water users in the local stakeholder’s network is one of the most important challenges for the integrated management of water resources and the governance perspective. Thus, identifying and analyzing canyons, as the most important element of planning and implementing activities...
[ 61 ] - تأثیر ابعاد توانمندسازی و نقش میانجیگری خودکارآمدی بر تمایل به راهاندازی کسبوکار پایدار روستایی
امروزه توانمندسازی روستاییان یکی از اهداف توسعهای در هر کشور قلمداد میشود. در همین راستا، طرح صندوق اعتبارات خرد روستایی با هدف بهبود کیفیت زندگی زنان و مردان روستایی مطرح شده است. بر این اساس، این پژوهش با هدف کلی اثربخشی صندوق اعتبارات خرد روستایی در بهبود زندگی و توانمندسازی آنان در استان کرمان، شهرستان قلعه گنج که بین سالهای 1397- 1394 تشکیل شدهاند بهعنوان یکی از طرحهای تأمین مالی برا...
[ 62 ] - Social Network, Joint Image Building and Adaptation Toward Water Governance (Case Study: Taleghan Watershed)
There is a multifaceted approach of water resource in a watershed, which is accompanied by complexity and issues such as the interaction of natural and human systems. Achieving the consistent governance of water resources is one of the most important management approaches in the water sector, which requires a coherent structure of knowledge transfer and information on the organizations stakehol...
[ 63 ] - تحلیل اعتبارسنجی ابعاد زیستپذیری جامعۀ محلی (منطقۀ مورد مطالعه: شهرستان قلعه گنج، استان کرمان)
رویکرد زیستپذیری به سیستم روستای سالم، امن، با دسترسی مناسب و مقرونبهصرفه اطلاق میشود که کیفیت بالای زندگی را موجب شده و رویکردی منتج از نظریه توسعه پایدار تلقی میگردد. لذا، هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات اعتبار مالی خرد بر ابعاد زیستپذیری خانوارهایی روستایی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیة اعضای صندوقهای خرد روستایی دهستان سرخ قلعه در شهرستان قلعه گنج بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوک...
[ 65 ] - Network Analysis of Local Stakeholders in the village of Gezir for Water Resources Co-management
Co-management of water resources is one of the most important managerial approaches in water resources; its achievement requires the strengthening of social capital; also, the role of water resources Local Stakeholders in increasing the amount of this capital is undeniable. The social network analysis approach is one of the strategies that will examine the pattern of relationships between Local...
[ 66 ] - Analysis of Water Security Concept in Neyshabour Plain Watershed by Using Human-Environment System (HES) Interaction Framework
The water shortage crisis that is sweeping the globe today has posed serious harm and threat to people around the world. Meanwhile, Iran is one of the water-scarce countries due to its location in the arid and semi-arid belt and fluctuations in rainfall. The water status in most of its regions is in a state of tension and sometimes crisis. The pervasive nature of water and the existence of nume...
نویسندگان همکار