حمید گشتاسب
دانشیار،گروه محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی، دانشکدۀ محیط‌زیست
[ 1 ] - ارزیابی اثرات اکولوژیک تفرج بر کیفیت خاک و پوشش گیاهی در مناطق تحت‌حفاظت (مطالعة موردی: پارک ملی و پناهگاه حیاتوحش قمیشلو)
این تحقیق با استفاده از رهیافت تجزیهوتحلیل سیستمی به ارزیابی اثرات تفرج بر روی برخی از خصوصیات فیزیکی خاک (وزن مخصوص ظاهری خاک، تخلخل و رطوبت وزنی خاک) و وضعیت پوشش گیاهی (میزان تراکم، تنوع و فراوانی) در پارک ملی و پناهگاه حیاتوحش قمیشلو پرداخته است. به منظور رسیدن به اهداف مورد نظر ابتدا با استفاده از روش روی همگذاری، نقشة واحدهای محیطزیستی منطقه به دست آمد و پس از شناسایی یگانهای اکولوژی...
[ 2 ] - شبیه سازی عددی طوفان ماسه و گرد و غبار شدید شرق ایران با استفاده از مدل WRF_Chem، مطالعه موردی: 31 می و 1 ژوئن 2011
چکیده قرار گرفتن کشور ایران در کمربند بیابانی سبب افزایش رخدادهای طوفان‌های ماسه و ریزگرد، به‌خصوص در نواحی جنوب شرقی آن شده و تأثیرات نامطلوبی بر محیط‌زیست دربرداشته است. مدیریت کارآمد این رویدادهای مخرب به شناخت ویژگی‌ها و گسترش آنها نیاز مبرمی دارد. یکی از روش‌های شناخت پدیده ریزگرد شبیه‌سازی و پیش‌بینی آن است. در این تحقیق با استفاده از مدل جفت شده پیش بینی عددی وضع هوا به همراه شیمی (WRF_...
[ 3 ] - تاثیر پوشش گیاهی در انتخاب زیستگاه شوکا در منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل
برای رسیدن به مدیریت صحیح و منطقی علفخواران داشتن درک قابل اعتماد از روابط میان آنها با پوشش گیاهی به ویژه جایی که جمعیت آنها در حال کاهش باشد حیاتی است. از اینرو در بررسی تلاش گردیده تا با هدف شناسایی وضعیت زیستگاه گونه شوکا (Capreolus capreolus ) گامی در جهت حفاظت آن برداشته شود. به همین منظور درطی سال1392-1391 و در سه فصل مختلف نشانه‌های حضور و عدم حضور گونه مذکور بر روی مسیرهای ترانسکت خطی ...
[ 4 ] - بررسی تغییرات و غلظت فلز مس بر پوشش گیاهی حاشیۀ ارس با توجه به فعالیت معدن مس
در این تحقیق تأثیر فلز مس در پوشش گیاهی بخشی از رودخانۀ ارس با توجه به فعالیت معادن مس در شهر آگاراک ارمنستان بررسی شده است. با توجه به اهمیت فلز مس، غلظت آن در گیاه شاخص تعیین و نتایج با نرم‌افزار SPSS 16 تحلیل شده است. جهت تعیین گونۀ گیاهی شاخص جاذب فلزهای سنگین، جوامع گیاهی حاشیۀ رودخانۀ ارس شناسایی و دو ایستگاه جهت نمونه‌برداری از گیاه شاخص تعیین شده است. گونههای تیرۀ جگن (Cyperaceae) حاشی...
[ 5 ] - مدل سازی مطلوبیت زیستگاه گراز (Sus scrofa) در منطقه الموت شرقی استان قزوین
گراز در سراسر ایران به جز مناطق کاملا خشک و بی آب پراکنده شده است. در سال های اخیر عواملی نظیر کاهش جمعیت طعمه خواران آن نظیر پلنگ منجر به افزایش جمعیت این گونه شده است. از سوی دیگر تبدیل اراضی طبیعی به زمین های کشاورزی و تعلیف دام اهلی در زیستگاه های طبیعی حیوان منجر به کاهش غذای در دسترس حیوان و رانده شدن آن به سوی مزارع و باغ‌ها گردیده که نتیجه این امر تعارض بین حفاظت از این گونه و منافع جوا...
[ 6 ] - شبیه سازی و تحلیل عددی طوفان گرد و غبار شدید شرق ایران
Dust particles are important atmospheric aerosol compounds. The particles are resulting performance of strong winds at the soil surface desert areas. Sources of dust are 2 types: 1- Natural Resources 2- Human Resources. Iran is located in the desert belt which this problem cause increased the frequency of dust storms, especially in South East (Sistan) and South West. China Meteorological Admini...
[ 7 ] - ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه‌خشک (مطالعۀ موردی: منطقۀ حفاظت‌شدۀ توران)
Introduction Vegetation cover is an important indicator in the arid and semi-arid areas and plays an important role in balancing the ecosystems. Monitoring vegetation cover changes is of great importance because of vegetation effects on the environment. This monitoring provides detailed quantitative and qualitative information. It is therefore important to monitor dynamic changes in vegetatio...
[ 8 ] - ارزیابی توان اکولوژیکی در مناطق شکار ممنوع جهت ارتقاء به سطوح حفاظتی بالاتر با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع الوند)
از پیامد‌های افزایش جمعیت انسان، افزایش مصرف منابع و کاهش تنوع‌زیستی است. روند فزاینده نرخ انقراض موجب شد انسان به منظور استفاده از ارزش‌های سودمند و ذاتی گونهها اقدام به حفاظت از آنها نماید که نتیجه این کار شکل‌گیری مناطق حفاظت شده بود. پژوهش مذکور با هدف زونبندی منطقه شکار ممنوع الوند به منظور دستیابی به الگوی بهینه حفاظت و توسعه به روش ارزیابی چند معیاره با استفاده از روش تلفیق لایه‌های ا...
[ 9 ] - ارزیابی شاخص های محیط زیستی در انتخاب زیستگاه یوزپلنگ آسیایی (1821 Acinonyxjubatusvenaticus; Griffith,) به کمک داده های سری زمانی دورسنجی (مطالعه موردی: مجموعه حفاظتی توران)
شناخت عوامل موثر بر انتخاب زیستگاه می تواند نقش مهمی برای توصیف پراکنش گونه ها داشته باشد و این امکان را فراهم کند که بتوان بین زیستگاه های مختلف از نظر کیفیت تفاوت قائل شد. برآورد و نقشه سازی مناسب زیستگاه، نقش مهمی در برنامه ریزی حفاظت گونه های در خطر انقراض ایفا می کند. هدف از این پژوهش ارزیابی مطلوبیت زیستگاه یوزپلنگ آسیایی با استفاده از روش بیش ترین بی‌نظمی (MaxEnt) بر اساس ...
[ 10 ] - برآورد ظرفیت برد گردشگری در مناطق تحت‌حفاظت (مطالعه موردی: پارک‌ملی و پناهگاه حیاتوحش قمیشلو)
هر منطقه پتانسیل محدودی در جذب گردشگر دارد، که این محدودیت‌ها را بیشتر با مفهوم ظرفیت برد تعیین میکنند. داده‌های لازم برای برآورد ظرفیت برد گردشگری در پارک‌ملی و پناهگاه حیاتوحش قمیشلو، از طریق مطالعه میدانی، پرسش‌نامه، آمار آب و هوایی ایستگاه هواشناسی نجف‌آباد و نیز نظر کارشناسان جمع‌آوری شد. پس از شناسایی پهنه‌های تفرجی از شاخص‌های ظرفیت برد در قالب پرسش‌نامه استفاده شد. اطلاعات محیطی، ا...
[ 11 ] - ارزیابی اثرات محیطزیستی اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده
اکوتوریسم یک واقعیت انکارناپذیر از زندگی مدرن به شمار می‌‌آید، که میتواند آثار مثبت و منفی زیادی بر روی محیط‌زیست برجای بگذارد. امروزه پارک‌‌ها و مناطق حفاظتشده، کانونی برای اجرای فعالیتهای تفرجی محسوب می‌‌شوند و با وجود محدودیتی که درون ساختار تفرج و گردشگری اعمال میشود، اما بیشتر شبکه راه‌‌ها، گذرگاه‌‌ها، جاده‌‌ها، نگهبانی‌‌ها، اردوگاه‌‌ها و سایر تسهیلات هر یک دارای اثراتی هستند. اک...
[ 12 ] - ارزیابی قابلیت ارتقاء سطح حفاظتی مناطق شکار ممنوع (مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع الوند همدان)
زمینه و هدف: با توجه به روند پر شتاب تخریب منابع طبیعی و تهدید تنوع زیستی، یکی از چالشها در زمینه حفاظت از منابع، بررسی وضعیت مناطق تحت حفاظت و لزوم ارتقای درجه حفاظتی این گونه مناطق است. پژوهش مذکوربا هدف زونبندی منطقه شکار ممنوع الوند به منظور دستیابی به الگوی بهینه حفاظت و توسعه صورت گرفت. روش بررسی: استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی، منجر به تشکی...
[ 13 ] - شناسایی زیستگاه‌های کلیدی برای حفاظت از خرس قهوه‌ای (Ursus Arctos) در دامنه شمالی البرز
خرس قهوه‌ای (Ursus Arctos) در بین همه گونههای خرس در دنیا بیش ترین پراکندگی را داشته و در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی دیده میشود. این گونه بزرگ‌جثه‌ترین گوشت خوار ایران است که پراکنش وسیعی به‌ویژه در مناطق کوهستانی دارد. بزرگ ترین جمعیت و بیش ترین فراوانی آن در ایران در امتداد رشته کوه البرز به ویژه در مناطق جنگلهای مرتفع در استان‌های مازندران و گلستان به‌ویژه در منطقه ...
[ 14 ] - مدل سازی مطلوبیت زیستگاه کل و بز (Capra aegagrus) در پارک ملی قمیشلو با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی
مدلهای پراکنش گونهای رابطه بین توزیع گونهها و عوامل محیطی را ارزیابی میکنند و درک بهتری از مدیریت و سیاستهای آینده ارائه میدهند. یکی از این ابزارهای مدل سازی، شبکه عصبی مصنوعی میباشد که امروزه به ابزار مهمی برای تصمیم گیری تبدیل شده است. بر اساس اعلام اتحادیه جهانی حفاظت از حیات وحش و منابع طبیعی از میان گونههای مهره داران در ایران، کل و بز جزء طبقه گونههای آسیب پذیر می...
[ 15 ] - کمی سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود)
یکپارچگی و ارتباط داشتن زیستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است. بررسی یکپارچگی مناطق حفاظت شده میتواند برای ارتباط دادن لکه‌های محدود شده و کمک برای مقابله با تأثیرات از هم‌گسیختگی مفید واقع شود. هدف از این تحقیق کمی نمودن از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین بهمنظور بررسی زیستگاه گونههای مهم منطقه حفاظت شده جاجرود است. برای رسیدن به این هدف پس از تهیه نقشه کا...
[ 16 ] - پهنه بندی مخاطرات تنوع زیستی در منطقه حفاظت شده البرزمرکزی بخش جنوبی (تحت مدیریت استان البرز) با استفاده از تکنیک DANP
حفاظت از تنوع زیستی مستلزم شناسایی مخاطرات اثرگذار بر آن است.3مطالعه حاضر با هدف، شنـاسـایـی معیـارها و پهنه بندی مخاطرات تنوع زیستی با استفاده از روش های تلفیقی تصمیم گیری چندمعیاره (DANP(ANP-DEMATEL در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی بخش جنوبی که تحت مدیریت اداره کل محیط زیست البرز است، به انجام رسید...
[ 17 ] - مدل پیش‌بینی رضایتمندی شهروندان از بوستان‌های شهری با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی
یکی از مهم‌ترین عناصر شهرها، بوستان‌ها و فضاهای سبز شهری هستند. نوع طراحی و عملکرد بوستان‌های شهری باید در راستای ضروریات زندگی شهری و در پاسخگویی به نیاز شهروندان باشد چرا که این امر میتواند در جهت ایجاد محیط زیست سالم و با ارزش شهری نیز به کار گرفته شود. هدف از انجام این پژوهش مدل‌سازی ارزیابی رضایتمندی بازدیدکنندگان از بوستان‌های شهری با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی است. در انجام این پژوهش ...
[ 18 ] - vegetation change detection using multi-temporal remotly sensed data during recent three decades by artificial intelligence technique (Case study: protected area of Bashgol)
Quantitative and qualitative information of vegetation and its changes in duration of time as a basic foundation of determination of habitat quality, priority of protected area and also determination of price of ecosystem services in order to optimum management of natural resources and sustainable development is a very important technical point. In other hand, researchers are interested in rem...
[ 19 ] - ارزیابی ساختار سیمای سرزمین، بهمنظور توسعه و یکپارچه‌سازی مناطق تحت حفاظت
یکپارچگی و ارتباط زیستگاه‌ها در مناطق حفاظتشده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است، مخصوصاً زمانی‌که زیستگاه‌های مختلف مکمل یکدیگر باشند. بررسی یکپارچگی مناطق حفاظتشده میتواند برای ارتباط‌دادن لکه‌های محدود‌شده و کمک برای مقابله با تأثیرات ازهمگسیختگی مفید واقع شود. هدف از این تحقیق کمی‌کردن ازهمگسیختگی بخش‌های مختلف منطقۀ حفاظت‌شدۀ جاجرود است. برای رسیدن به این هدف، با استفاده از...
[ 20 ] - ارزیابی اثرات محیطزیستی توسعه در منطقه حفاظت شده باشگل با کاربرد مدل تخریب سیمای سرزمین
امروزه اکثر مناطق حفاظت شده در کشور به دلیل کاهش کیفیت، نیازمند پایش و اقدام‌های حفاظتی جدی هستند. مدل تخریب با کمی کردن آثار فعالیتهای انسانی، میتواند در پایش و بهبود وضعیت این مناطق مورد استفاده قرار گیرد. برای اجرای این مدل در منطقه حفاظت شده باشگل، واحدهای هیدرولوژیک (زیرحوضه‌‌های آبریز) در داخل محدوده منطقه به عنوان واحدهای نشانزد، انتخاب شد. با استفاده از نقشه‌‌های موجود، مشاهده‌های م...
[ 21 ] - ارزیابی زیستگاه کبک (Alectoris chukar) به روش تحلیل عامل آشیان بوم شناختی ((ENFA (مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع اشکورات)
پرندگان بخش عمده مهره داران کشور را تشکیل می دهند که در سطح وسیعی از مناطق خشک و بیابانی، نواحی جنگلی، سواحل، جزایر، دریاچه‌ها و سایر نقاط کشور پراکنده‌اند. منطقه شکار ممنوع اشکورات در استان گیلان از جمله زیستگاه‌های مناسب کبک (Alectoris chukar) از جمعیت مطلوب گونه برخوردار است. وجود زیستگاه‌های کوهستانی و تپه ماهوری و صخره‌های تند و تیز سبب شده که کبک‌ها به تعداد فراوان در این منطقه ز...
[ 22 ] - Modeling environmental factors on vegetation destruction in protected areas
Over the past two decades, degradation damage has increased in natural ecosystems. This research focuses solely on the degradation of soil and vegetation cover in Sorkheh Eshpar National Park. For this purpose, some physical properties of the soil (specific gravity and true porosity, moisture content, a percentage of pebbles, acidity and conductivity and soil texture) were measured. Also, the d...
نویسندگان همکار