آرش ملکیان
دانشیار گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
[ 1 ] - اثرات محیطزیستی عملیات بهرهبرداری جنگل بر رواناب در مسیرهای چوبکشd (مطالعة موردی: جنگل خیرود)
امروزه اهمیت استفاده از مسیرهای چوبکشی متناسب با روشهای بهرهبرداری و شیوة جنگلشناسی در واحدهای جنگلداری شمال کشور، ضرورت ارزیابی دقیق و همهجانبة این مسیرها را ایجاب میکند. همچنین تردد ماشینآلات در مسیرهای چوبکشی تأثیر زیادی روی خصوصیات فیزیکی خاک دارد، تا حدی که با گذشت چندین سال، خصوصیات فیزیکی خاک در مسیرهای چوبکشی نمیتواند ترمیم شود. هدف از انجام این پژوهش اندازهگیری نرخ رواناب...
[ 2 ] - ارزیابی اثرات هیدرولوژیکی بهرهبرداری تک گزینی جنگل بر رواناب سطحی و رسوب (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
کاهش پوشش جنگلی و گیاهی در اثر بهرهبرداری، عمدتاً باعث افزایش حجم رواناب سطحی میشود. یکی از روشهای بهرهبرداری جنگل، در شمال ایران به شیوۀ گزینشی است. این تحقیق در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود، با هدف تعیین تأثیرات بهرهبرداری گزینشی بر حجم رواناب سطحی، ضریب رواناب و غلظت رسوب، انجام شده است. بر این اساس پلاتهای دو متر مربعی و در قالب چهار تکرار در دو منطقأ شاهد (بدون بهرهبرداری) و...
[ 3 ] - بررسی تاثیر عوامل موثر بر کیفیت آب رودخانه های سیمره و کشکان در استان های ایلام و لرستان
کیفیت آب در یک منطقه تحت تاثیر فرآیندهای طبیعی از قبیل بارش، فرسایش خاک و هوازدگی، زمین شناسی، پوشش گیاهی و فعالیت های انسانی می باشد. مهمترین آنها سازندهای زمین شناسی حوضه آبخیز رودخانه و مسیر جریان آب است. در این پژوهش، به بررسی تغییر مولفه های فیزیکی و شیمیایی آب شامل هدایت الکتریکی، کل نمک های محلول، نسبت جذبی سدیم و کلر رودخانه سیمره و کشکان و سرشاخه های آن در دو استان ایلام و لرستان و عوا...
[ 4 ] - بررسی سیلخیزی و تعیین عوامل مؤثر در آن در حوضۀ رودخانۀ بالقلیچای با استفاده از تکنیک GIS، RS و AHP
سیلاب اصلیترین بلای همهگیر و یکی از مسائل مهم جهانی است به طوری که با افزایش شدت و فراوانی رخدادهای سیل، نگرانیهای جهانی در خصوص افزایش مرگ و میر و ضررهای اقتصادی ناشی از سیل افزایش یافته است. در این مطالعه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تصاویر ماهوارهای، دادههای ایستگاه بارانسنجی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) روشی کارآمد برای نقشۀ خطر سیلخیزی حوضه و زیرحوضههای رودخانۀ بالقل...
[ 5 ] - بررسی روند تغییرات آستانههای یخبندان(مطالعه موردی: ناحیه شمالغرب ایران)
یخبندان نوعی پدیده هواشناسی است که در آن آب در مرحله انجماد و یا زیر نقطه انجماد قرار دارد. اگر درجه حرارت در طول شبانهروز کمتر از صفر درجه سانتیگراد باشد، به عنوان پدیده یخبندان نامیده میشود. یخبندان پیامدهای مهمی بر جنبههای گوناگون زندگی انسان، به ویژه فعالیتهای کشاورزی و تولید مواد غذایی دارد. در این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات آستانه-های یخبندان در نواحی شمال غرب ایران از ر...
[ 6 ] - ارزیابی تغییر اقلیم تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانهای: حوضه دریاچه ارومیه
افزایش گازهای گلخانهای در چند دهة گذشته موجب بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده است که از آن تحت عنوان "تغییر اقلیم" نام برده میشود. بررسیها و مطالعات گوناگون نشان میدهند که تغییرات اقلیمی دارای اثراتی بر سیستمهای مختلف طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. با توجه به اهمیت و ضرورت بررسی پدیده مذکور، " حوزة آبخیز دریاچه ارومیه " برای مطالعه پدیدة تغییر اقلیم انتخا...
[ 7 ] - ارزیابی روند تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت کاشان
در این پژوهش، به منظور تعیین تغییر کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت کاشان از دو شاخص افت آب زیرزمینی و هدایت الکتریکی (EC) بهرهگیری شد. هیدروگرافهای تراز آب با روش تیسن[1] و بر پایة دادهای چاههای پیزومتری ترسیم شدند. نقشه خطوط هم افت، هم ارتفاع و هم EC با بهرهگیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)[2] ترسیم شدند. نتایج حاصل از نقشهها نشان میدهد که جریان...
[ 8 ] - اثر تغییر کاربری اراضی و توسعۀ شهری بر دبی پیک رواناب (مطالعۀ موردی: آبخیز شهری زنجان)
توسعۀ شهری سبب گسترش سطوح نفوذناپذیر و متعاقب آن تغییر در هیدرولوژی شهری شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر تغییر کاربری و توسعۀ شهری بر تغییرات دبی پیک رواناب در حوزۀ آبخیز شهری زنجان میباشد. بدین منظور، تصاویر TM ماهوارۀ لندست و عکسهای هوایی سالهای 1334، 1379 و 1391 با استفاده از نرم افزار IDRISI Selva و سیستم اطلاعات جغرافیایی پردازش شده و نقشههای کاربری اراضی حاوی شش کاربری تهیه و رو...
[ 9 ] - مقایسۀ کارایی شبکۀ عصبی مصنوعی در پیشبینی خشکسالی هواشناسی با استفاده از پیوند از دور و پارامترهای اقلیمی (مطالعۀ موردی: جنوب استان قزوین)
خشکسالی در نگاهی کلی معلول یک دورۀ شرایط خشک غیرعادی است که به اندازۀ کافی دوام داشته و سبب عدم تعادل در وضعیت هیدرولوژیک یک ناحیه همچون افت منابع آب سطحی و زیرزمینی میگردد. هدف از این تحقیق مدلسازی پیشبینی خشکسالی هواشناسی در سه مقیاس زمانی کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت در ایستگاه بارانسنجی واقع در دشت جنوبی استان قزوین، با استفاده از شبکۀ عصبی پرسپترون چندلایه و با در نظر گرفتن پارامترها...
[ 10 ] - تأثیر ساختارها و ورودیهای مختلف شبکههای عصبی مصنوعی در تخمین دبی روزانۀ حوزۀ آبخیز معرّف امامه
یکی از مهمترین محاسبات هیدرولوژیک در یک اکوسیستم، تعیین ارتباط بین بارش و رواناب است. به طوری که بررسی فرایندهای بهوقوع پیوسته در آن و برآورد خروجیهای مهّم حوزه از قبیل سیلاب و رسوب از مهّمترین هدفهای یک پروژۀ آبخیزداری تلقی میشود. به دلیل ویژگیهای متغیر زمانی و مکانی وقایع در چرخۀ آبی، روابط غیر خطی و عدم قطعیت، هیچ کدام یک از مدلهای آماری و مفهومی نتوانسته بهعنوان یک مدل برتر و توانا ...
[ 11 ] - تجزیه و تحلیل پارامترهای کیفیت آب سطحی با استفاده از روش های آمـاری چند متغیره
رودخانهها یکی از مهمترین اکوسیستمهای پویا هستند و آگاهی از تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانهها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب در حوزۀ آبخیز آجیچای طی دورۀ آماری 1389-1360 با استفاده از سه روش تحلیل خوشهای (CA)، تحلیل تشخیص (DA) و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) مطالعه شد. با انجام تحلیل خوشهای، ایستگاههای آب سنجی منطقۀ مورد مطالعه ...
[ 12 ] - ارزیابی کارایی روابط تجربی مبتنی بر آنالیز اندازه ذرات و معادلات نفوذ در برآورد هدایت هیدرولیکی رسوبات (بررسی موردی: پخش سیلاب جارمه خوزستان)
هدایت هیدرولیکی یکی از مهمترین خصوصیات هیدرولیکی است که حرکت آب در محیط متخلخل را کنترل میکند. ازاینرو برآورد دقیق آن در ارزیابی میزان تبادل آب بین جریانهای سطحی و زیرزمینی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مطالعه از 12 رابطه تجربی مبتنی بر آنالیز اندازه ذرات و 4 معادله نفوذ بهمنظور برآورد هدایت هیدرولیکی 3 نوع رسوب در عرصه پخش سیلاب جارمه در استان خوزستان استفاده شد و نتایج حاصله با ه...
[ 13 ] - پایش و پهنه بندی خصوصیات خشکسالی هواشناسی با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف و روش های زمین آمار (مطالعۀ موردی: استان قزوین)
خشکسالی هواشناسی هنگامی روی میدهد که بارندگی در هر بازه زمانی کمتر از بازه بلند مدت آن رخ دهد. اغلب شاخصهای بررسی خشکسالی زمانی که خشکسالی به وقوع میپیوندد، مورد استفاده قرار میگیرند. این در حالیست که برای مدیریت خشکسالی در ابتدا نیاز به شناخت و تعیین ویژگیهای خشکسالی از نظر احتمال وقوع، شدت و گسترش آن میباشد. در این تحقیق از شاخص بارش استاندارد (SPI) به عنوان شاخص منتخب جهت پایش خشکسالی ...
[ 14 ] - برآورد غلظت گرد و غبار (PM 10) با استفاده از مدل عددی GOCART
برآورد غلظت ذرات گردوغبار به دلیل تأثیراتش بر سلامتی افراد جامعه، فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی، اکوسیستمهای خشکی و آبی و اثر بر متغیرهای هواشناسی از اهمیت بالایی برخورداراست. هدف از این مطالعه ارزیابی کارایی طرحواره عددی GOCART در شبیهسازی ذرات گردوغبار است. این طرحواره در بستر مدل تحقیقاتی پیشبینی وضع هوا (WRF) به اجرا درآمد. این مدل در سه شبکه با ساختار لانهای تودرتو به اجرا درآمد. شبک...
[ 15 ] - بررسی الگوی توزیع زمانی بارش روزانه و روابط آن با بارشهای کوتاه مدت در مناطق ساحلی- جنگلی (مطالعه موردی: ایستگاه نوشهر در شمال ایران)
الگوی توزیع بارش 24 ساعته و رابطه آن با بارشهای کوتاهمدت، یکی از مباحث مهم در مطالعات مربوط به هیدرولوژی همچون شبیهسازی سیلاب و طراحی سازههای آبی است. ازاینرو در این مطالعه، جهت نیل به این هدف، ابتدا با استفاده از دادههای ایستگاه باراننگار نوشهر در یک منطقه جنگل ساحلی در شمال ایران، به بررسی روابط بارش روزانه با بارش ساعتی و دقیقهای پرداخته شد. سپس الگوی توزیع زمانی بارش روزانه با استفا...
[ 16 ] - بررسی تأثیر سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی بر بارش فصلی حوزه آبخیز مهارلو-بختگان
پیشبینی فرایندهای آب و هوایی بهویژه پیشبینی بارندگیابزار مناسبی در اختیار مدیران حوزههای گوناگون قرار میدهد تا با در نظر گرفتن این پیشبینیها، سیاستهای آینده را طراحی کنند. در این تحقیق بعد از انتخاب مؤثرترین شاخصهای اقلیمی با روش تجزیه مؤلفههای اصلی (PCA)، تأثیر سیگنالهای اقلیمی بزرگ مقیاس بر بارش فصلی حوزه آبخیز مهارلو-بختگان به صورت همزمان و با تأخیر توسط روشهای آماری (ضریب همبست...
[ 17 ] - بررسی کیفیت آب زیرزمینی جهت مصارف کشاورزی بر اساس تحلیل های زمین آماری (مطالعۀ موردی: دشت هشتگرد استان البرز)
امروزه، با توجه به افزایش بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی، لزوم توجه به استفادة بهینه از این منابع بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. از روشهای زمینآمار میتوان برای ارزیابی و پایش کیفیت منابع آب زیرزمینی بهره برد. منطقة مورد مطالعه در تحقیق حاضر آبخوان دشت هشتگرد است. در این تحقیق نخست، با استفاده از دادههای کیفی برداشتشده از 41 حلقه چاه پیزومتری منطقه، مقادیر پارامترهای کیفی گوناگون در هر چ...
[ 18 ] - تحلیل روند تغییرات جریان در رودخانههای سراب کرخه: شواهدی از آثار تغییر اقلیم بر سیستمهای منابع آب
با جدیترشدن مسئلة تغییر اقلیم و آثار احتمالی آن بر سیستمهای منابع آب، طراحی و اجرای برنامههای مدیریتی، با فرض شرایط هیدرولوژیکی ثابت، میتواند مدیریت و برنامهریزی را با چالش جدی در پیشبینی دقیق نیازهای آتی روبهرو کند. بر این اساس، در مطالعة حاضر تلاش شده است روند تغییرات متغیرهای هیدرواقلیمی در ایستگاههایی با آمار طولانیمدت در سراب کرخه، با استفاده از روش «من- کندال اصلاحشده برای اثر خ...
[ 19 ] - پایش اجتماعی شبکة ذینفعان در حکمرانی محلی منابع آب (منطقة مورد مطالعه: حوضة آبخیز رزین، شهرستان کرمانشاه)
در مدیریت منابع آب یکی از رویکردهای مهمِ مشارکتی حکمرانی محلی آب است. به همین جهت پایش اجتماعی روابط ذینفعان محلی برای برنامهریزی و مدیریت منابع و دستیابی به حکمرانی خوب آب در سطح محلی الزامی است. بر این اساس، به تحلیل شبکة اجتماعی، به منزلة یک رویکرد، در تحلیل روابط ذینفعان محلی به منظورِ مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکة ذینفعان محلی با استفاده از تحلی...
[ 20 ] - انتخاب بهترین فرمول تجربی برای برآورد زمان تمرکز در حوزههای آبخیز شهری (مطالعة موردی: شهر ماهدشت)
اتخاذ روشهای صحیح در مدیریت آبخیزهای شهری برای کاهش خطرها امری انکارناپذیر و ضروری است. لازمة این امرْ برآورد میزان رواناب با درجة اطمینان بالاست. یکی از عواملی که بدون شک، تأثیر زیادی در دبی اوج و حجم رواناب دارد زمان تمرکز است. هدف از این تحقیق انتخاب بهترین روش از میان فرمولهای تجربی برآورد زمان تمرکز است. برای تعیین زمان تمرکز واقعی از روش صحرایی مبتنی بر اندازهگیری زمان پیمایش آب با استف...
[ 21 ] - کاربرد شبکة عصبی مصنوعی در پیشبینی و شبیهسازی شاخص اقلیمی خشکسالی هواشناسی دهک بارش (مطالعة موردی: استان سیستان و بلوچستان)
محدودیت منابع آب ناشی از خشکسالیهای متوالی، از مهمترین معضلات استان سیستان و بلوچستان است.در این پژوهش برای پیشبینی سیکل خشکسالی در 9 ایستگاه هواشناسی استان سیستان و بلوچستان از شبکة عصبی مصنوعی استفاده شد. دادههای مورد استفادة ورودی شبکه شامل بارش سالانه و شاخص دهک بارش (DPI) ایستگاهها است که از سال 1350 تا 1379 برای آموزش مدل و از سال 1380 تا 1387 برای اعتبارسنجی شبکه است. شبکة مورد ا...
[ 22 ] - اولویتبندی مکانی عملیات کاهش سیل و کنترل فرسایش با استفاده از روش منطق فازی (مطالعة موردی: حوزة آبخیز فورگ)
امروزه، اجرای عملیات آبخیزداری، عموماً، بر پایة معیارهایی مانند موقعیت استراتژیک حوزه، اشتیاق مردم، فقر، سیلخیزی، فرسایش خاک، و نظایر آن صورت میگیرد؛ این موضوع باعث شده در برخی موارد نتایجی معکوس و برخلاف اهداف اولیه حاصل شود. از طرفی، منطق فازی قادر به مدیریت محدودة وسیعی از گزینههای تصمیمگیری است. تعیین حوزههایی با تولید رسوب و سیلخیزی بالا و اولویتبندی اجرای عملیات آبخیزداری، با...
[ 23 ] - تفاوت الگوریتمهای SUFI-2 و GLUE در شبیهسازی رواناب حوزههای آبخیز جنگلی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز شفارود
دو عامل میزان هزینه و صرف زمان، مستقیما با برآوردهای دقیق از میزان رواناب حوزههای آبخیز مرتبط است. اطلاع دقیقتر از وضعیت بارش رواناب در یک حوضه علاوه بر تسهیل در تصمیمگیریهای مدیران حوضه در برنامههای آتی، گامی در جهت حفظ منابع طبیعی در راستای توسعه پایدار خواهد بود. در این پژوهش بهمنظور دستیابی بهینه به میزان رواناب در حوزه آبخیز شفارود، ابتدا دادههای بارندگی چهار ایستگاه بارندگی در طی س...
[ 24 ] - Streamflow droughts assessment in Kurdistan Province, Iran
In this paper, we analyzed the streamflow droughts based on the Percent of Normal Index (PNI) and clustering approaches in the Kurdistan Province, Iran, over the 1981-2010. The Kolmogorov-Smirnov (K-S) test was considered for streamflow time series and the results of K-S test indicated that streamflow time series did follow the normal distribution at the 0.05 significance level. Generally, the ...
[ 25 ] - Biological index and pollution assessment of Damghanroud river in the Semnan province
Fresh Water Rivers are one of the most important aquatic ecosystems in arid and semi-arid regions of Iran in point of biodiversity and drinking water views. Damghanroud River is one of these rivers at Semnan province that during past years has been threatened by drought and anthropogenic pollutions. This river supplies some parts of drinking water of Damghan city and some vicinity villages. The...
[ 26 ] - Daily river flow forecasting in a semi-arid region using twodatadriven
Rainfall-runoff relationship is very important in many fields of hydrology such as water supply and water resourcemanagement and there are many models in this field. Among these models, the Artificial Neural Network (ANN) wasfound suitable for processing rainfall-runoff and opened various approaches in hydrological modeling. In addition,ANNs are quick and flexible approaches which provide very ...
[ 27 ] - Evaluation of co-kriging different methods for rainfall estimation in arid region (Central Kavir basin in Iran)
Rainfall is considered a highly valuable climatologic resource, particularly in arid regions. As one of the primaryinputs that drive watershed dynamics, rainfall has been shown to be crucial for accurate distributed hydrologicmodeling. Precipitation is known only at certain locations; interpolation procedures are needed to predict this variablein other regions. In this study, the ordinary cokri...
[ 28 ] - Optimal Planning for Water Resources Allocation (Case study: Hableh Roud Basin, Iran)
The world is facing severe challenges in meeting the rapidly growing demand for water resources. In addition,irrigation water which is the largest use of water in most developing countries and arid and semi arid regions, will likelyhave to be diverted increasingly to meet the needs of the households in urban areas and industry sectors whilst remaining aprime engine of agricultural growth. A Lin...
[ 29 ] - پهنهبندی ریسک بیابانزایی ناشی از تخریب منابع آب با استفاده از روشهای تصمیمگیری چند معیاره (مطالعه موردی: کاشان)
In this study, to study the status of water resources degradation in Kashan region, Isfahan Province, eight indices including: drop in groundwater, water salinity, irrigation efficiency, Well-to-Qanat development ratio, the pumping time, shortage of water supplies for animals and humans and the water negative balance were selected according to previous studies conducted on desertification in Ir...
[ 30 ] - کاربرد تکنیکهای تصمیمگیری fuzzy SAW و AHP بهمنظور تعیین پتانسیل تولید رواناب حوزههای آبخیز نواحی نیمهخشک
One of the most important issues in watershed management is to determine priority for implementing managerial activities. According to the management and decision-making for selecting appropriate locations to implement watershed management projects and also, due to the cost and duration of watershed operations, using decision making methods are very useful. In this study, by using fuzzy SAW and...
[ 31 ] - استفاده از روش دلفی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی پخش سیلاب
Now floodwater spreading on aquifers is one of the suitable methods for control and efficient use flood and artificial feed groundwater in arid and semi-arid regions and determine appropriate locations with accuracy and required speed for floodwater spreading it is of utmost importance. In this study, were identified main criteria four, sub criteria eight and indicators 24 Criteria, sub criteri...
[ 32 ] - بررسی روند تغییرات زمانی سطح ایستابی آب های زیرزمینی در یک زیست بوم خشک(مطالعه موردی: آبخوان دشت آسپاس)
In arid and semi-arid ecosystems shortage of surface water has led to a greater use of groundwater resources. Water table in groundwater due to climate and human intervention is always fluctuating. Assessing change groundwater resource in planning and sustainable management of water resources in each region has of great importance. In this study were investigated changes of water table in the p...
[ 33 ] - شبیه سازی جریان سطحی از طریق کوچکمقیاس سازی آماری داده های اقلیمی: حوضۀ دریاچۀ ارومیه
با توجه به اهمیت بررسی پدیدۀ تغییر اقلیم، حوضۀ دریاچۀ ارومیه به عنوان یکی از حوضههای مهم آبخیز کشور به لحاظ اهمیتی که از جنبههای گوناگون زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی و غیره دارد، برای مطالعۀ تغییر اقلیم و آثار آن بر جریان سطحی انتخاب شد. در پژوهش حاضر بهمنظور شبیهسازی متغیرهای اقلیمی در دورههای آتی، خروجیهای مدل گردش عمومی جوّ HadCM3 تحت دو سناریوی A2 و B2 با استفاده از روش SDSM برای دورۀ ...
[ 34 ] - تعیین و اولویتبندی پهنه های مناسب تغذیۀ مصنوعی به روش تاپسیس فازی سلسله مراتبی (مطالعۀ موردی: دشت فتویه استان هرمزگان)
امروزه تخلیۀ آبهای زیرزمینی و جایگزیننشدن آنها، یکی از مشکلات بزرگ محسوب میشود. تغذیۀ مصنوعی آبخوان، یکی از راهحلهای اصلی این بحران است. دشت فتویه در بخش مرکزی شهرستان بستک و در استان هرمزگان قرار گرفته است. هدایت الکتریکی آبهای سطحی در ایستگاه کهورستان واقع در منطقه، در کلیۀ ماههای بررسیشده بسیار نامناسب است، به طوری که این آبها نهتنها برای شرب بلکه برای کشاورزی نیز مناسب نیستند. بنا...
[ 35 ] - پیش بینی رواناب با استفاده از مدل های هوشمند
پیشبینی رواناب رودخانهها بهدلیل اهمیت زیاد آن در برنامهریزیها، بهرهبرداری از مخازن و همچنین مدیریت آبهای سطحی همواره مورد توجه مسئولان، برنامهریزان و مهندسان آب و منابع آبی بوده است. از طرفی، بهدلیل تغییرات زمانی و مکانی موجود، روابط غیرخطی و عدم قطعیت و بسیاری از عوامل دیگر پیشبینی رابطۀ بارشـ رواناب بسیار مشکل است، اما امروزه استفاده از سامانههای هوشمند در پیشبینی چنین پدیدههای...
[ 36 ] - تصحیح دبی حداکثر سالانه بر اساس انتخاب مناسبترین تابع توزیع احتمال در جنوب ایران
پژوهش حاضر با هدف انتخاب بهترین تابع توزیع آماری برای دبیهای حداکثر سالانه در استانهای جنوبی کشور ایران (سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، بوشهر و هرمزگان) از دادههای روزانۀ دبی 108 ایستگاه هیدرومتری (طول دورۀ آماری 1362ـ 1391) استفاده و دادههای یادشده با 65 تابع توزیع آماری موجود برازش داده شد و پس از انجام آزمونهای نکویی برازش با استفاده از محاسبات آماری، بهترین تابع توزیع آماری برای دبی...
[ 37 ] - اولویتبندی حوضههای آبخیز از نظر خطر بروز سیل براساس مدلهای تصمیمگیری چندمعیاره (تئوری سیستمهای خاکستری-ELECTRE-TOPSIS)
در سالهای اخیر پروژههای کنترل سیلاب در کشور گسترش زیادی داشته است. با توجه به هزینۀ اجرا، اولویتبندی زیرحوضهها اهمیت زیادی دارد و تصمیمگیری در خصوص سیلاب و مدیریت یکپارچۀ آبخیز را ضروری کرده است. اولین و مهمترین قدم در انجام پروژههای مدیریت رواناب سیل، اولویتبندی مناطق لازم برای انجام پروژههای مهار سیلاب است. روشهای تصمیمگیری ابزار مؤثری را برای برخورد با مسائلی فراهم میکنند که بی...
[ 38 ] - تحلیل تغییرات ناگهانی و ناهمگنی متغیرهای هیدرو- اقلیمی (مطالعه موردی : حوزه آبخیز آجی چای)
تحلیل روند و تغییرات ناگهانی و ناهمگنی متغیرهای هیدروـ اقلیمی اهمیت زیادی در مدیریت و برنامهریزی منابع آب دارد. بدینمنظور برای تحلیل روند و ناهمگنی بیشترین و کمترین دما از 2 ایستگاه بارانسنجی، برای بارش از 7 ایستگاه بارانسنجی و برای دبی از 7 ایستگاه آبسنجی با طول دورۀ آماری 40 سال (1351 تا 1390) استفاده شد. در تحلیل روند بیشترین و کمترین دمای سالانۀ نتایج نشان داد هر دو ایستگاه روند افز...
[ 39 ] - جداسازی اثرات تغییرپذیری اقلیمی و فعالیتهای انسانی بر رواناب حوضۀ آبخیز بختگان
اکوسیستمهای مناطق خشک و نیمهخشک حساسیت بسیار زیادی در برابر تغییرات دارند. نوسانات در متغیرهای اقلیمی و افزایش فعالیتهای انسانی دگرگونی در فرایندهای هیدرولوژیکی این اکوسیستمها و به تبع آن تخریب ساختار آنها را بهدنبال دارد. در این پژوهش بهمنظور ارزیابی کمّی تأثیرات تغییرپذیری اقلیمی و فعالیتهای انسانی بر فرایندهای هیدرولوژیکی حوضۀ آبخیز بختگان، دادههای هیدروـ اقلیمی این حوضه در دورۀ آم...
[ 40 ] - تجزیه و تحلیل حساسیت پارامترهای ورودی مدل مدیریت رواناب شهری SWMM (مطالعه موردی: شهر ماهدشت)
در طی چند دههی گذشته با توجه به رشد سریع جمعیت و توسعهی شهری، رواناب شهری افزایش یافته و منجر به مشکلات محیط زیستی مختلفی از جمله آبگرفتگی معابر سطح شهر، انتشار آلودگیهای زیست محیطی و خطرات ناشی از گسترش سیلاب شده است. تحلیل حساسیت روشی است برای نشان دادن این که کدام یک از پارامترها ورودی مدل تأثیـر بیشتری بر نتایج اعمال میکند. هدف از تحقیق تعیین پارامترهای مهم ورودی مدل SWMM و اطمینان از ...
[ 41 ] - مدلسازی جریان روزانۀ رودخانه با استفاده از برنامهریزی ژنتیک و شبکۀ عصبی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز معرّف امامه)
فرایند بارش- رواناب پیچیده و غیرخطی است و مدلسازی آن به دلیل عدم قطعیتهای زیاد یکی از مهمترین دغدغههای پژوهشگران در حیطة مسائل منابع آب بهشمار میرود. از بین روشهای مورد استفاده، مدلهای هوشمند در پیشبینی چنین فرایندهایی مفید و مؤثرند. بنابراین، به منظور مدلسازی جریان رودخانه از روشهای شبکة عصبی مصنوعی و همچنین برنامهریزی ژنتیک به منزلة روشی صریحـ که جزو الگوریتمهای تکاملی بهشمار م...
[ 42 ] - بررسی و مقایسۀ کارایی روش¬های FAHP و GCA برای مکان¬یابی پخش سیلاب در محیط GIS (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز گربایگان)
اولین و مهمترین گام در انجام پروژۀ طرح پخش سیلاب، مکانیابی مناطق مستعد برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفرههای زیرزمینی است. در این راستا استفاده از سامانههای اطلاعات مکانی (GIS)، برای تعیین مناطق مستعد پخش سیلاب بدون استفاده از سامانۀ تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) مقدور نیست. در این پژوهش ابتدا نُه شاخص شامل شیب، ارتفاع، هدایت الکتریکی، قابلیت انتقال، ژئومورفولوژی، کاربری اراضی، تراکم شبکۀ...
[ 43 ] - پهنهبندی پتانسیل سیل خیزی حوزهی آبخیز اخترآباد با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی فازی
سیل یکی از انواع مخاطرات طبیعی است که همهساله خسارات زیانباری را در سراسر جهان و ازجمله ایران بهوجود میآورد. برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطقی را شناسایی کرد که دارای پتانسیل بالایی در ایجاد این پدیده هستند و برای کاهش خطرات احتمالی، از سرمنشأ تولید وارد عمل شد که همانا حوزههای آبخیز هستند. این پژوهش نیز در پی ارائهی روشی برای پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی حوزههای آبخیز است. با توجّه ...
[ 44 ] - ارزیابی و آنالیز حساسیت کمیت رواناب و سیستم زهکشی در حوضه شهری ساحلی با استفاده از مدل SWMM ( مطالعه موردی: بخشی از شهر بندرعباس)
سابقه و هدف: درحوزههای آبخیزشهری افزایش سطوح نفوذناپذیرکه به دلیل توسعه صورت میپذیرد منجر به افزایش حجم رواناب، دبی اوج و کاهش مقدار نفوذپذیری میشود. افزایش سطوح نفوذناپذیر سبب کاهش نفوذ جریانهای زیرسطحی و جریان پایه و یا جریان هوای خشک درهر دو کانال طبیعی و بتنی میگردد. در منطقه شهری بندرعباس بهدلیل عدم وجود ایستگاه هیدرومتری یا هر پایگاهی برای اندازهگیری و ثبت دبی سیلاب، تعیین دبی سیلا...
[ 45 ] - بررسی تاثیر بهترین اقدامات مدیریتی در کاهش منابع آلاینده نقطهای و غیرنقطهای آب با استفاده از مدل SWAT (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سیمره، رودخانه سیمره)
کیفیت آبهای سطحی تأثیر زیادی بر روی سلامتی انسان و اکوسیستمهای آبی دارد. منابع آلودگی آب شامل منابع آلودگی نقطهای (PSPS) و منابع آلودگی غیرنقطهای (NPSPS) میباشد. شناسایی منابع آلودگی نقطهای و غیرنقطهای برای ارزیابی کیفیت آب سطحی و منابع اصلی آلودگی در حوضه حائز اهمیت میباشد. در این مطالعه، مدل ارزیابی آب و خاک (SWAT 2009) برای بررسی تأثیر منابع آلاینده نقطهای و غیرنقطهای بر روی کیفیت ...
[ 46 ] - بررسی کارایی مدلهای ریزمقیاسنمایی آماری LARS-WG و SDSM در شبیهسازی دما و بارش
در این تحقیق، نتایج دو روش ریزمقیاس نمایی SDSM و LARS-WG با در نظر گرفتن معیارهای خطا، ازلحاظ بارش روزانه، دماهای حداقل و حداکثر روزانه در دو ایستگاه سینوپتیک روانسر و کرمانشاه مقایسه میشود. در هر دو مدل دوره زمانی 1988-1961 و 1989-2001 به ترتیب برای انجام واسنجی و صحت سنجی در نظر گرفته شدند. نتایج کلی نشان داد که مدل SDSM در دو ایستگاه موردبررسی، در هر دو مرحله واسنجی و صحت سنجی، برای دماهای ...
[ 47 ] - ارزیابی آسیبپذیری آب زیرزمینی با استفاده از روشهای ترکیبی دراستیک اصلاحشده، رگرسیون لجستیک و تحلیل سلسله مراتبی دراستیک (دشت هشتگرد)
نحوه انتقال آلایندهها به آب زیرزمینی از نظر موقعیت مکانی و سرعت انتقال آلاینده، متفاوت است که شناسایی این مناطق و مدیریت اصولی آنها برای انواع کاربریها، با توجه به حساسیت آنها در انتقال آلودگی ضروری است. روش دراستیک از جمله روشهای همپوشانی تهیه نقشه حساسیت به آلودگی است که هفت پارامتر اصلی در انتقال آلودگی به سفره آب زیرزمینی و پخش آلودگی در آن دخالت داده میشود. با توجه به اثرات محلی پار...
[ 48 ] - کاربرد روش تحلیل شبکه اجتماعی در ظرفیت سنجی ذینفعان محلی برای استقرار مدیریت مشارکتی منابع آب (منطقه مورد مطالعه: روستای سراب شاهحسین، حوضه آبخیز رزین، کرمانشاه)
افزایش تقاضا در منابع آب سبب به وجود آمدن چالشهایی در رابطه با افزایش تنشهای آبی، تشدید درگیری و عدم مشارکت و همکاری در بین ذینفعان مختلف گردیده است. لذا سنجش اجتماعی روابط ذینفعان محلی بر اساس روش تحلیل شبکهای، جهت شناخت چالشها و فرصتهای پیشروی برنامهریزی و مدیریت پایدار منابع آب الزامی است. در این تحقیق سرمایه اجتماعی ذینفعان محلی روستای سراب شاهحسین در حوضه آبخیز رزین کرمانشاه با...
[ 49 ] - آنالیز همبستگی پایۀ زمانی و تأخیر زمانی بین خشکسالی اقلیمی و خشکسالی آبشناختی دشت هشتگرد
به منظور بررسی آثار زمانی خشکسالی اقلیمی بر خشکسالی آبشناختی در منابع آب زیرزمینی، تحقیق حاضر در دشت هشتگرد انجام شد. در این تحقیق، ابتدا SPI به عنوان نمایة خشکسالی اقلیمی استانداردشده و GRI به عنوان شاخص منابع آب زیرزمینی محاسبه شد. از آزمون منکندال برای بررسی وجود روند در دادهها استفاده شد. همبستگی پیرسون بین SPI و GRI از طریق همبستگی متقابل محاسبه شد. برای بررسی دقیق همبستگی، از پایههای ...
[ 50 ] - پیشبینی سطح ایستابی با استفاده از سریهای زمانی و سیستم استنباط فازیـ عصبی تطبیقی
مدلسازی در مناطق خشک برای مدیریت بهینة منابع آب اهمیت ویژهای دارد. آب زیرزمینی از مهمترین منابع آبی در مناطق خشک محسوب میشود. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد سیستم استنباط فازی عصبی تطبیقی (انفیس) و مدلهای سری زمانی در پیشبینی سطح ایستابی است. در این پژوهش، با استفاده از مدلهای سری زمانی و مدل انفیس با توابع عضویت مختلف اقدام به پیشبینی یک ماه بعد سطح آبهای زیرزمینی دشت شیراز شد. بهترین ت...
[ 51 ] - بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت و کمیت آبهای زیرزمینی دشت سرایان در خراسان جنوبی
امروزه بهدلیل کمبود آب در کشور بهخصوص در مناطق بیابانی و نیمهبیابانی، مدیریت بهینه استفاده از منابع آب زیرزمینی لازم و ضروریست. این مطالعه به بررسی کیفیت و کمیت آبهای زیرزمینی دشت سرایان در شمال غرب استان خراسان جنوبی در دوره آماری 14 ساله (1391-1377) با استفاده از روشهای زمین آماری پرداخته است. تعداد نمونههای مورد بررسی در این پژوهش شامل 20 حلقه چاه، 6 قنات و سه چشمه است. دادههای مورد ن...
[ 52 ] - بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی دشت سمنان- سرخه با استفاده از روشهای زمین آمار
امروزه بهدلیل کمبود آب در کشور بهخصوص در مناطق بیابانی و نیمهبیابانی، مدیریت بهینه و استفاده از منابع آب زیرزمینی لازم و ضروریست. در این پژوهش تغییرات پنج ویژگی هدایتالکتریکی، کلر، غلظت املاح محلول، سدیم و سولفات آبهای زیرزمینی دشت سمنان در طول دوره آماری مورد مطالعه (از سال آبی 79-78 تا 89-88) مورد بررسی قرار گرفت. بهمنظور انتخاب مدل مناسب برای برازش بر روی واریوگرام تجربی از مقدار ریشه ...
[ 53 ] - مدلسازی اثر خصوصیات فیزیکی حوزه آبخیز بر روی کیفیت آب های سطحی و تحلیل عدم قطعیت با استفاده از شبیه ساز ی مونت کارلو
مدلسازی ارتباط بین ویژگی های فیزیکی و شاخص های کیفیت آب، نقش مهمی در مدیریت یکپارچه حوزه آبخیز بازی میکند. علاوه بر آن در فرآیند مدلسازی همواره نا اطمینانی بهطور ذاتی و اجتنابناپذیری وجود دارد که به سبب وجود عدم قطعیت و خطا در دادههای ورودی مدل، پارامترها و ساختار مدل است؛ بنابراین به کمیت درآوردن میزان عدم قطعیت در خروجی مدل ها برای رسیدن به پیشبینی های مطمئن در مدلسازی امری اجتنابناپذیر ...
[ 55 ] - بررسی کیفیت آب زیرزمینی دشت زنجان از نظر استانداردهای شرب با استفاده از رویکرد زمینآمار
در بررسی تغییرات مکانی پارامترهای کیفی آبهای زیرزمینی برای شناخت وضعیت کیفی آبخوان، منابع آلودهکننده و تعیین مناسبترین راهکارهای مدیریتی، روشهای زمینآماری و GIS ابزار مفیدی هستند. در این پژوهش، توزیع پارامترهایی نظیرEC ،TDS ، TH و pH در منابع آب زیرزمینی دشت زنجان با استفاده از روشهای زمینآماری عکس فاصله (IDW)، توابع شعاعی(RBF)، تخمینگر موضعی (GPI)، تخمینگر عام (LPI) و روش کریجینگ م...
[ 56 ] - پیشبینی سلامت حوضه آبخیز بر پایة متغیّرهای کیفیّت آب سطحی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز طالقان)
کیفیّت آب سطحی، یکی از معیارهای مهمّ تعیین سلامت حوضه آبخیز است؛ بهگونهای که تغییرات آن، تعیینکنندة وضعیّت سلامت و در نتیجه، پایداری جوامع محیطی و انسانی است. با توجّه به اینکه در دهة اخیر، بر اثر مصرف بیش از حدّ منابع آب و آلودگی، این متغیّر حیاتی دچار تغییر شده است؛ بنابراین، اطّلاع از وضعیّت آن در سالهای آتی میتواند نقش مهمّی در برنامهریزی محیطی و پایداری جغرافیای انسانی داشته باشد. حوضة آبخیز ...
[ 57 ] - برآورد شدت فرسایش و رسوب حوزهی آبخیز ایور با استفاده از روش تجربی MPSIAC
فرسایش و رسوبزایی یکی از مشکلات مهم در مدیریت حوزههای آبخیز کشور میباشد. فرسایش و پیامدهای ناشی از آن، با تشدید بهره برداری انسان از طبیعت از اوائل قرن بیستم، آثار منفی خود را بر اکوسیستم حیاتی وارد ساخته است. مطالعات فرسایش خاک به علت پیامدهای نامطلوب زیست محیطی و اقتصادی، شور شدن تدریجی اراضی، از بین رفتن پوشش گیاهی، کاهش حاصلخیزی خاک، افزایش فرسایش و رسوبگذاری، آلودگی شیمیایی خاک و آثار...
[ 58 ] - پهنهبندی خطر زمینلغزش در حوزهی آبخیز جهان اسفراین خراسان شمالی
پهنهبندی زمینلغزش یکی از روشهایی است که می توان به کمک آن مناطق بحرانی را به لحاظ پایدرای شیب مشخص کرده و از نقشههای پهنهبندی به دست آمده در برنامهریزیهای توسعه پایدار استفاده کرد. در پهنهبندی لغزش حوزه جهان اسفراین خراسان شمالی از شش عامل شیب، جهت، بارندگی، زمینشناسی، فاصله از گسل و فاصله از آبراهه استفاده شد. در این تحقیق از روش شاخص آماری (SI) به منظور پهنهبندی زمینلغزش بهره گرفته...
[ 59 ] - آیا بهرهبرداری از جنگل، کیفیت رواناب را تغییر میدهد؟
بهرهبرداری از جنگل با تاثیر بر فرایند چرخۀ مواد مغذی، بر کیفیت آب تأثیر میگذارد و سبب میشود که مواد مغذی محلول در گیاه شسته شود و از طریق خاک به جریانهای رودخانهای برسد. نوع و شیوۀ عملیات بهرهبرداری، عاملی مهم در مقدار مواد مغذی خارجشده از منطقه است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تغییر پوشش گیاهی در پی بهرهبرداری از جنگل بر پارامترهای کیفیت رواناب، در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود...
[ 60 ] - بررسی کارایی مدل هیدرولوژیک HEC- HMS در شبیه سازی هیدروگراف سیلاب حوضه های آبخیز جنگلی (مطالعة موردی: جنگل خیرود)
روش شمارة منحنی سرویس حفاظت خاک (SCS-CN) از روشهای بسیار کاربردی است که بهطور گسترده برای پیشبینی رواناب مستقیم ناشی از بارندگی در نقاط مختلف دنیا استفاده میشود. در این مطالعه، برای تهیة نقشة شمارة منحنی و ورود اطلاعات مدل فیزیکی حوضة آبخیز خیرود به برنامة HEC-HMS، از الحاقیة HEC-GEOHMS، نرمافزار ArcGIS و تصاویر ماهوارهای Google Earth استفاده شد. همچنین به منظور آنالیز آماری دادههای حداک...
[ 61 ] - اولویتبندی زیرحوضههای مناسب بهرهبرداری جنگل با استفاده از مدل HEC-HMS (مطالعة موردی: جنگل خیرود)
پوشش جنگلی یکی از عوامل بسیار مؤثر بر کاهش سیلاب در شمال ایران است؛ به طوری که در سالهای اخیر تخریب، تغییر کاربری، و بهرهبرداری بیرویه از مناطق جنگلی بهشدت سبب افزایش تعداد و بزرگی سیلاب شده است. تاکنون مطالعات اندکی در زمینة هیدرولوژی جنگلهای کشور، بهویژه جنگلهای شمال، صورت گرفته است. در این مطالعه، با بررسی تأثیر اجرای عملیاتهای بهرهبرداری فرضی بر هیدروگراف خروجی حوضه، امکان اولویتب...
[ 62 ] - اولویتبندی عوامل موثر بر پتانسیل سیلخیزی به کمک روش الکتره نوع 3 و ضریب جریان سیلابی (مطالعه موردی زیر حوزه های آبخیز سرخون، بندرعباس)
بیش از 75 درصد از مساحت کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. خصوصیات این گونه مناطق بارندگی با شدت بالا و پراکنش نا منظم است و بیشتر آن به صورت سیلاب از منطقه خارج میشود. برآورد دقیق دبی پیک سیلاب و تعیین اولویت پتانسیل سیلخیزی در هر زیرحوزه ضروری است، هرچند به لحاظ محدودیت منابع مالی احیاء آبخیزها در کلیه زیرحوزهها عملی نمیباشد. تحقیق حاضر در حوزه آبخیز سرخون بندرعباس واقع در جنوب...
[ 63 ] - ارزیابی و بهینه سازی الگوی کاربری اراضی ( مطالعه موردی:حوضه آبخیز گل رودبار، استان سمنان)
بهینهسازی کاربری اراضی، یکی از راهکارهای مناسب برای حفاظت خاک است که به مدیران حوضه های آبخیز و تصمیمگیران این امکان را میدهد تا از بین گزینه های مختلف کاربری اراضی، بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. هدف اصلی در انجام این تحقیق، تعیین سطح بهینه کاربری اراضی برای کاهش میزان فرسایش خاک و افزایش درآمد ساکنان حوضه آبخیز گل رودبار واقع در استان سمنان بود. برای این کار مدل برنامهریزی خطی برای سه روی...
[ 65 ] - ارزیابی و تهیه نقشۀ آسیب پذیری آلودگی آبخوان کارستی دالاهو
ارزیابی آسیبپذیری و تهیه نقشه پهنهبندی آسیبپذیری، راهکاری مهم در مدیریت منابع آب کارست به شمار میرود. با توجه به وجود ژئومورفولوژی کارست توسعهیافته در آبخوان کارستی دالاهو و دیگر شرایط طبیعی منطقه، انتشار آلودگی در این منابع کارستی سریع و گسترده است. بنابراین هدف این پژوهش، تهیه نقشه آسیبپذیری آبخوان کارستی دالاهو در استان کرمانشاه در برابر آلودگیهای سطحی با استفاده از مدل COP است. معیار...
[ 66 ] - تحلیل سینوپتیکی وقایع گردوغبار و ارتباط آن با خشکسالی در استان های قزوین و البرز
طوفان گردوغبار پدیدهای است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمهخشک در نتیجه سرعت زیاد باد و تلاطم آن بر روی سطح خاک بدون پوشش و مستعد فرسایش بهوجود میآید و باعث کاهش میزان دید به کمتر از یک کیلومتر میشود. در این تحقیق از دادههای گردوغبار و بارندگی ایستگاههای منتخب استانهای البرز و قزوین در طی سالهای 2000 تا 2014 استفاده شد. پس از استخراج کدهای گردوغبار از دادههای هواشناسی، روزهای همراه با گر...
[ 67 ] - گروه بندی حوضه آبخیز کرخه براساس شاخص های فیزیکی- مکانی با استفاده از رویکرد فازی
مدیریت آبخیزها نیازمند درک شرایط آبخیزها در حوضه های دارای آمار و فاقد آمار است. شناسایی زیرحوضه های همگن ب همنظور اجرای هماهنگ عملیات آبخیزداری و کنترل سیلاب و نیز اولویت دادن به زیرحوضه ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پژوهش به منظور خوشه بندی زیرحوضه های آبخیز کرخه از شاخص های مکانی و فیزیکی (شامل خصوصیات توپوگرافی، مورفولوژیکی، خاک و کاربری اراضی) استفاده شد و تعداد 53 شاخص ب...
[ 68 ] - شناخت قدرتهای اجتماعی و ارتباط آن با شکلگیری رفتار همکارانه در مدیریت تعارضات منابع آب در حوزه آبخیز سد درودزن، استان فارس
بروز نقصان و کاهش در منابع طبیعی موجود در حوزههای آبخیز و توزیع غیریکنواخت آنها میتواند بر روابط اجتماعی میان ساکنان حوزههای آبخیز تأثیرگذار بوده و منجر به بروز تعارضات در بین افراد گردد. با توجه به کمبود آب در حوزه آبخیز سد درودزن، مطالعه حاضر با هدف مدیریت تعارضات منابع آب در حوزه آبخیز سد درودزن با محوریت روابط اجتماعی انجام شده و به تعیین نقاط قوت موجود در شبکه روابط اجتماعی پرداخته است...
[ 69 ] - برآورد رواناب روزانه در حوضه های فاقد آمار با استفاده از منطقه ای کردن پارامترهای مدل HBV (منطقه مورد مطالعه: البرز مرکزی)
اطلاعات مربوط به جریان روزانه برای حل مسائل مختلف هیدرولوژیکی بسیار اساسی میباشند. با این حال تنها در درصد کمی از رودخانههای دنیا دادههای پیوسته جریان برای واسنجی مدلها در دسترس میباشند. یک روش برآورد جریان روزانه در حوزههای فاقد آمار انتقال پارامترهای واسنجی شده مدل بارش رواناب از حوزه دارای آمار(حوزه بخشنده) به حوزه فاقد آمار (حوزه گیرنده) میباشد. این روش بر پایه انتخاب یک حوزه مشابه...
[ 70 ] - تهیه مدل مفهومیچینهای نهشتههای کواترنر و سنگکف آبخوان جم استان بوشهر با استفاده از مدل GMS
برای ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎی زﻣﯿﻦآﻣﺎری مقاطع مختلف نهشتههای کواترنر آبخوان جم، با استفاده از دادهﻫﺎی ﭼﺎهﻫﺎ و ﮔﻤﺎﻧﻪﻫﺎی ژﺋﻮاﻟﮑﺘﺮیﮑﯽ به تعداد 51 چاه و گمانه، اﻗﺪام ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﻋﻤﻖ مقاطع شد. در ﻧﺮماﻓﺰار GMS با انتخاب ID، ﻧﻬﺸﺘﻪﻫﺎی ﮐﻮاﺗﺮﻧﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎیﯽ و در ﭼﺎهها و ﺳﻮﻧﺪاژﻫﺎ اﻗﺪام ﺑﻪ ﮐﺪﮔﺬاری گردید. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎﻃﻊ ژﺋﻮاﻟﮑﺘﺮیﮏ دﺷﺖ جم، با توجه به ﻣﻘﺎوﻣﺖ ویﮋه اﻟﮑﺘﺮیﮑﯽ ﻏﺎﻟﺐ (اهممتر) و ﺗﺠﺰیﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻮﻧﺪاژﻫﺎی ﻧﻤﻮنه، سه...
[ 71 ] - تعیین مقدار مناسب تغذیه در دشت دامغان ایران به منظور جلوگیری از افت سطح ایستابی
آب های زیرزمینی به عنوان یکی از منابآب های زیرزمینی به عنوان یکی از منابع آب شیرین در معرض برداشت بی رویه قرار دارند.آبخوان آزاد دشت دامغان که در مجاورت کویر مرکزی ایران قرار دارد، به علت برداشت های غیر اصولی با کسری مخزن روبرو شده است. این تحقیق به منظور تعیین میزان کسری مخزن برای جلوگیری از افت بیش از حد سطح ایستابی انجام شده است. در این بررسی با استفاده از روش فازی در قالب سه مدل به همراه نه...
[ 72 ] - تأخیر زمانی و تأثیر خشکسالی هواشناسی بر روی سطح آب زیرزمینی
خشکسالی یکی از پدیدههای جوی است که بخشهای مختلف محیطی را تحت تأثیر قرار میدهد. منابع آبهای زیرزمینی ازجمله بخشهای متأثر شده از شرایط خشکسالی است که کمتر از سایر بخشها مورد توجه قرار گرفته است. دشت آسپاس در استان فارس در سالهای اخیر با افت چشمگیر سطح آب زیرزمینی مواجه شده است. در نتیجه، نقش عوامل مدیریتی در این دشت دارای اهمیت میباشد. در این تحقیق تلاش شده است با استفاده از تابع همبستگی...
[ 73 ] - بررسی اثر توسعه شهری بر تغییرات حجم رواناب با استفاده از مدل بارش- رواناب SWMM (مطالعه موردی: آبخیز شهری زنجان)
تمرکز جمعیت بشری در مناطق شهری با توسعه شهرها و تغییر چهره طبیعی زمین سبب افزایش سطوح نفوذناپذیر و تغییر چرخه هیدرولوژی شده است. به منظور بررسی اثر توسعه شهری بر حجم رواناب ورودی به شبکه جمعآوری رواناب شهر زنجان، روند توسعه شهری با استفاده از تصاویر TM ماهواره لندست در نرم افزارهای IDRISI Selva و ArcGIS 9.3 پردازش شد. و نقشه کاربری اراضی سالهای 1334، 1379 و 1391 تهیه گردید. آنالیز رفتار هید...
[ 74 ] - کاربرد و مقایسه مدل های تحلیل خوشه بندی خاکستری و آنالیز سلسله مراتبی در مکان یابی عرصه های مناسب پخش سیلاب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز گربایگان)
این مقاله فاقد چکیده میباشد.
[ 75 ] - تغییرات رواناب و رسوب در پی تغییر برخی ویژگیهای خاک در اثر عملیات بهرهبرداری جنگل (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
عملیات بهرهبرداری از جنگل، سبب تغییر برخی ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک و در پی آن تغییر مقدار رواناب و تولید رسوب میشود. بررسی تغییرات رواناب و رسوب در پی تغییر خصوصیات خاک در اثر عملیات بهرهبرداری جنگل، در بهبود توصیههای مدیریتی و کمّی کردن تغییرات رواناب و فرسایش خاک سودمند خواهد بود. این پژوهش برای بررسی شماری از متغیرهای مؤثر خاک در تولید رواناب و رسوب در اثر بهرهبرداری جنگ...
[ 76 ] - تأثیر عوامل مورفومتری بر دبی اوج با استفاده از تکنیک معادلات ساختاری (PLS) در حوزههای آبخیز جنوب ایران
دبی سیل خروجی از حوزهها تابع عوامل مختلفی مانند مورفومتری، بارش، نوع خاک و پوششگیاهی هستند. پارامترهای مورفومتری حوزه میتوانند برای تشریح واکنش هیدرولوژیک حوزه به کار روند. هدف از این تحقیق بررسی میزان تأثیر پارامترهای مختلف مرتبط با مورفومتری بر روی دبی اوج در 108 ایستگاه آبسنجی در جنوب ایران است. پس از انجام آزمونهای همگنی و تصادفی بودن دادهها، دورۀ آماری 30 ساله (1362-1363 تا 1392-1393...
[ 77 ] - شناسایی مناطق آسیبپذیر پوشش گیاهی به خشکسالی با استفاده از سنجش از دور (مطالعه موردی: استان بوشهر)
به منظور درک بهتر تأثیر خشکسالی بر روی پوشش گیاهی در منطقه خشک بردخون واقع در جنوب غرب ایران، آنالیز تصاویر ماهوارهای MODIS با فاصله زمانی16روزه، طی سالهای 2000 - 2015 با استفاده از شاخصهای پوشش گیاهی NDVI، EVI، SAVI، روش SPI، نمونهبرداری میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در طول فصل رشد انجام گردید. در تحقیـق حاضر، نقشه واقعیت زمینی با روش نمونهگیری و پیمایشهای میدانی تهیه و سپس اطـل...
[ 78 ] - مطالعه مکانیابی پتانسیل استحصال آب باران در مناطق خشک با استفاده از روش TOPSIS ؛ مطالعه موردی دشت انارک
استحصال آب باران یکی از مهمترین روشهای مدیریت بهرهبرداری از آب برای مقابله با کمآبی میباشد که با توجه به نیاز روزافزون کشور به آب، امری اجتنابناپذیر است. اولین مرحله در راستای مدیریت منابع آب باران، شناخت پتانسیل آب باران است. تحلیل تصمیمگیری چندمعیاره (MCDA) نیز بهعنوان یک ابزار مهم در تصمیمگیریهای مدیریت منابع طبیعی و بهطور ویژه مدیریت منابع آب شناختهشده است. در این پژوهش به...
[ 79 ] - بررسی خصوصیات هیدروژئومورفولوژیکی نهشتههای کواترنر آبخوان دشت جم
آبهای زیرزمینی یکی از منابع اصلی آب مصرفی است. در مقابله با افزایش تقاضا برای استفادههای آب شرب، کشاورزی و صنعتی، مدیریت این منابع بسیار مهم است. اقدامات مدیریتی نیاز به دانستن رفتار مکانی و زمانی آبهای زیرزمینی است. با توجه به برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی در این منطقه و با در نظر گرفتن سیلابها و رژیم بارندگی این ناحیه که دارای بارشهای بسیار شدید در زمانهای کوتاه میباشد، نیاز به ب...
[ 80 ] - بررسی مطالعات انجام گرفته در مورد ارتباط الگوهای دور پیوند با اقلیم ایران طی سال های 1378 تا 1393
امروزه با بدیهی شدن نقش سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی در تغییرات جوی مناطق مختلف کره زمین، بررسیهای گستردهای برای یافتن نوع اثرگذاری این سیگنالها بر پارامترهای اقلیمی در کشورهای مختلف، صورت گرفته است . نتایج این بررسیها اغلب حاکی از روابط معنی دار بین این سیگنالها و پارامترهای اقلیمی بودهاند. در داخل ایران نیز موضوع مطالعات زیادی معطوف به این حوزه میباشد. در پژوهش پیشرو سعی بر آن است تا ...
[ 81 ] - بررسی تغییرات زمانی و مکانی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب زیرزمینی در فصول تغذیه و تخلیه (مطالعۀ موردی: حوزۀ ازنا–الیگودرز)
Introduction The increase in population and need for food has resulted in the development of agricultural lands and pressure on aquifers, which has led to a sharp decline in the quantity and quality of groundwater resources. In many countries, especially in arid and semi-arid regions, in which the average annual precipitation is not adequate to support water requirements, groundwater is common...
[ 82 ] - مقایسه کارایی روشهای شبکه عصبی مصنوعی و برنامهریزی بیان ژن برای پیش بینی سطح ایستابی در مناطق خشک و نیمه خشک ( مطالعه موردی: دشت جیرفت)
مدلسازی و پیشبینی سطح ایستابی چاهها یکی از کارهای اساسی برایرسیدن به مدیریت بهینه منابع آب میباشد. یکی از راههای پیشبینی سطح آب زیرزمینی استفاده از تکنیکهای هوش مصنوعی نظیر شبکه عصبی مصنوعی و برنامهریزی بیان ژن میباشد. هدف از این پژوهش بررسی کارایی روش شبکه عصبی مصنوعی و برنامهریزی بیان ژن در پیشبینی سطح ایستابی آب زیرزمینی آبخوان دشت جیرفت میباشد. به این منظور از دادههای سطح ایست...
[ 83 ] - Evaluation of Climate Change Impacts on Hydrological Characteristics of Watershed (Case study: Aji- Chai Watershed)
Studying climate change impact on hydrological variables such as runoff has attracted more attention over recent years mainly due to the imposed imbalance in climate system by greenhouse gas emission. Hence, initially in this research, the trend and abrupt changes of hydro – climatic variables were studied using data mining approaches in 18 stations over 40 years (1972-2011) in Aji-Chai waters...
[ 84 ] - Accounting for Pliem-Xiu and NOAH Module to Simulate Dust: A Case of Western Areas of Ahwaz
Extended abstract 1- INTRODUCTION In the arid and semi-arid areas of Asia, dust storms occur frequently. Much progress has been made in the monitoring modeling and prediction of Asian dust storms. Dust emission is caused by wind erosion in the sensitive areas. Wind erosion is described as the transportation of soil particles by means of the wind. Soil Surface moisture is one of the most i...
[ 85 ] - همگنبندی حوضهها با استفاده از شاخصهای هیدرواقلیمی و فیزیکی
مدیریت جامع حوزه آبخیز و تعمیم اطلاعات به حوضههای فاقد آمار، نیازمند درک حوضههای همگن میباشد. شباهت هیدرولوژیکی حوضهها از رفتار هیدرواقلیمی و فیزیکی حوضهها منتج میشود. در این تحقیق، برای تشخیص زیرحوضههای همگن هیدرولوژیکی، از شاخصهای هیدرواقلیمی و فیزیکی استفاده شد. تحلیل عاملی برای کاهش ابعاد متغیرها بهطور جداگانه برای شاخصهای اقلیمی، هیدرولوژیکی و فیزیکی انجام شد و سرانجام با استفاده...
[ 86 ] - بررسی عوامل مؤثر و اولویتبندی پتانسیل سیلخیزی زیرحوزههای آبخیز با استفاده از روشهای فازی تاپسیس و الکتره نوع 3، مطالعه موردی: حوزه آبخیز سرخون بندرعباس
برآورد معتبر و دقیق از میزان دبی اوج سیلاب و تعیین اولویت پتانسیل سیلخیزی در زیرحوضههای یک آبخیز بزرگ ضروری است. زیرا به لحاظ محدودیت منابع مالی احیاء آبخیزها، اقدامات مهندسی و کنترل سیل در کلیه زیرحوضهها عملی نمیباشد و از سوی دیگر ممکن است سیلاب در یک زیرحوضه بهدلیل شرایط خاص تولید شود. بهمنظور دستیابی به عوامل مؤثر و روش اولویتبندی پتانسیل سیلخیزی در زیرحوزههای آبخیز، این پژوهش در ...
[ 87 ] - تحلیل همگنی و روند بارشهای آستانه با رویکرد آماری ناپارامتری در شمال غرب ایران
بارندگی از پارامترهای مهم در بین پارامترهای اقلیمی و از عوامل بسیار تأثیرگذار در هیدرولوژی و بیلان آب یک حوزه آبخیز است که پیشبینی و شناسایی رفتار آن برای مدیریت اکوسیستم و منابع آبی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این تحقیق، برای بررسی روند تغییرات بلندمدت آستانههای بارش در شمال غرب کشور، از رویکردهای آماری ناپارامتری (اسپیرمنرو، کندالتائو، من-کندال و تخمینگر شیب San) و آزمونهای همگن...
[ 88 ] - Comparison and Evaluation of Six Climatological Drought Indices and Zoning of the Most Appropriate Index Using Inverse Distance Weighting (A Case Study: Isfahan Province)
Introduction: Drought, as a natural disaster, has a major impact on agriculture and ecosystem of the affected region. Droughts occur mainly in areas like Iran being located in the world dry belt, with below normal levels of rainfall. There is a need to study and predict the drought situation because, according to statistics, Iran is among the most water-stressed countries, with serious probl...
[ 89 ] - ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر منابع آب زیرزمینی دشت صحرای باغ لار
اهمیت تجزیهوتحلیل تغییر اقلیم در آینده و ارزیابی میزان تأثیرگذاری آن بر منابع آب زیرزمینی بسیار است. این پدیده در مناطقی که آسیبپذیری منابع آب آنها در وضع موجود زیاد است، ممکن است خسارتهای چشمگیری در پی داشته باشد و زمینهی بیابانیشدن این مناطق را فراهم کند. در این پژوهش، روند تغییر تراز ایستآبی آب زیرزمینی دشت صحرایباغ لارستان با بهکارگیری دادههای 17 حلقه چاه مشاهدهیی در بازهی زمان...
[ 90 ] - ارزیابی و پهنهبندی آسیبپذیری آبهای زیرزمینی نسبت به آلودگی (مطالعۀ موردی:آبخوان کارستی آژوان-بیستون استان کرمانشاه)
حفاظت از منابع آب کارست به دلیل آسیبپذیری و حساسیت زیاد به آلودگی، یکی از مهمترین اقدامات در مدیریت منابع آب کارست میباشد. ازسوی دیگر آبخوان آژوان-بیستون نقش مهمی در تأمین آب شرب و کشاورزی جوامع محلی اطراف خود دارد. بنابراین هدف این پژوهش، تهیۀ نقشۀ آسیبپذیری آبخوان کارستی آژوان-بیستون در استان کرمانشاه در برابر آلودگیهای سطحی با استفاده از مدل COP میباشد. این مدل خصوصیات لایههای پوشانن...
[ 91 ] - شبیه سازی سطح ایستابی آب زیرزمینی دشت سرخس با ترکیب روشهای هوش مصنوعی و زمینآمار
سابقه و هدف: شبیه سازی جریان زیرزمینی بهمنظور پیشبینی سطح ایستابی، در مطالعات هیدروژئولوژی و مدیریتی، احداث سازهها، مصارف کشاورزی و دسترسی به آبهای زیرزمینی با کیفیت بالا از اهمیت بسزایی برخوردار است. در دهههای اخیر به سبب پیچیدگی و ویژگیهای غیر خطی سیستمهای آب زیرزمینی، مدلهای هوش مصنوعی برای شبیهسازی آبخوانها مورد آزمایش قرار گرفتهاند. هدف این مطالعه مقایسه مدلهای شبکه عصبی مصنو...
[ 92 ] - Social Network, Joint Image Building and Adaptation Toward Water Governance (Case Study: Taleghan Watershed)
There is a multifaceted approach of water resource in a watershed, which is accompanied by complexity and issues such as the interaction of natural and human systems. Achieving the consistent governance of water resources is one of the most important management approaches in the water sector, which requires a coherent structure of knowledge transfer and information on the organizations stakehol...
[ 93 ] - ارزیابی اثرات برداشت چوب بر مقدار رسوب در حوزههای آبخیز جنگلی (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز خیرودکنار نوشهر)
تغییر کاربری زمین، بهطور قابلتوجهی میتواند بر هیدرولوژی یک حوزۀ آبخیز جنگلی تأثیر بگذارد. پوشش گیاهی نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. برداشت چوب، تاج پوشش را تغییر میدهد و خاک را در معرض آب و باد قرار میدهد. فشردگی خاک و حذف پوشش کف جنگل در مسیرهای چوبکشی باعث کاهش ظرفیت گنجایش آب در خاک و در نتیجه کاهش سرعت نفوذ آب و افزایش رواناب شده که سبب هدررفت خاک میشود. بهمنظور اندازهگی...
[ 94 ] - تعیین مهمترین عوامل مؤثر بر آبدهی چشمههای کارستیک در منطقة البرز میانی
در توسعه منابع آبی موجود، عوامل متعددی تأثیرگذار میباشد که از جمله این عوامل میتوان به نقش عوامل ساختاری نظیر گسلها، درز و شکافها و عوامل ژئومورفولوژیک همچون زبری توپوگرافیکی منطقه اشاره کرد. این پژوهش به بررسی تأثیر این عوامل در وضعیت منابع آب کارستی و در نهایت رخداد چشمهها در منطقه البرز میانی میپردازد. عوامل مذکور در قالب لایههای اطلاعاتی مؤثر بر ذخیره آب زیرزمینی در سامانههای سیستم ...
[ 95 ] - ارزیابی آسیبپذیری و پهنه بندی ریسک آبهای زیرزمینی در دشت اردبیل
تعیین آسیب پذیری و ریسک آب های زیرزمینی، رویکرد مناسبی برای مدیریت آب های زیرزمینی می باشد. در تحقیق حاضر، این ارزیابی بر اساس شاخص جدیدی با سه عامل تراکم منابع نقطه ای آلاینده، آسیب پذیری ذاتی و محدوده گیرش آلودگی چاه ها، برای سفره آب زیرزمینی دشت اردبیل ارائه شده است. در ابتدا یک نسخه اصلاح شده از روش دراستیک برای پهنه بندی آسیب پذیری ذاتی آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه به مساحت 886 کیلومتر مر...
[ 96 ] - سنجش و تحلیل ظرفیت سازگاری جوامع محلی به مخاطرات اقلیمی (منطقۀ تحقیق: روستاهای سفیدبرگ و بیوندسفلی، شهرستان جوانرود)
کشورهای در حال توسعه بهشدت در برابر مخاطرات اقلیمی آسیبپذیرند. تغییرات جهانی الگوها و رویدادهای اقلیمی، کیفیت و دسترسی به منابع طبیعی را تغییر میدهد. این وضعیت تأثیر گستردهای بر نظامهای اجتماعی و اقتصادی آنها دارد که تهدیدی برای جوامع امروز و نسلهای آینده قلمداد میشود. جوامع روستایی از جمله بخشهایی است که بسیار تحت تأثیر نوسانها و مخاطرات اقلیمی است، که برای حفاظت از معیشت خود در مقابل...
[ 97 ] - پیشبینی سلامت محیطی با استفاده از برنامهریزی بیان ژن و شبکۀ بیزین در حوزۀ آبخیز طالقان
یکی از معیارهای مهم کیفیت زندگی، سلامت حوزۀ آبخیز است. پژوهشهای صورت گرفته در این زمینه نشان میدهد در ایران مدلی برای بررسی سلامت حوزۀ آبخیز تهیه و تنظیم نشده است. در این پژوهش با استفاده از طول آماری 27 ساله (1369-1395) 5 متغیر محیطی (رسوب، دبی، بارش، دما، تبخیر) در حوزۀ آبخیز طالقان واقع در استان البرز با استفاده از بیان ژن و شبکۀ بیزین برآورد شده است. با استفاده از برنامهریزی بیان ژن و شب...
[ 98 ] - Analysis of the balance of groundwater resources in order to study the stress on the aquifer in arid areas
In this study the recharge and discharge of Isfahan-borkhar aquifer was investigated. This leads to long-term management of the aquifer and will make appropriate decisions by planners. The results of this study showed that the water table was constantly decreasing over the selected statistical period. The water table level was reduced by 0.46m per year, which reflects the fact that the aquifer ...
[ 99 ] - ارزیابی ناپایداری و تخریب اراضی با استفاده از روشهای فازی، تحلیل سلسله مراتبی و ترکیب خطی وزنی (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز بختگان فارس)
در کشور ایران، با وجود شرایط آب و هوایی خشک و نیمهخشک، استفادۀ بهینه از منابع محدود آب و خاک از اهمیت ویژهای برخوردار است. آنچه به عنوان تخریب سرزمین از آن یاد میشود، نتیجۀ سیاستهای نادرست در مدیریت اراضی است که نمونۀ بارز آن در حوزۀ آبخیز بختگان به چشم میخورد. عوامل و دخالتهای انسانی و نیز تغییر اقلیم و پدیدۀ خشکسالی در سالهای اخیر و نیز بسیاری عوامل دیگر سبب شده تا این حوزه از نظر مناب...
[ 100 ] - بررسی سرمایه اجتماعی شبکه ذینفعان در راستای تحقق توسعه پایدار روستایی (منطقه مورد مطالعه: روستای تلوبین، شهرستان میامی، استان سمنان)
امروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها میباشد و بعد اجتماعی توسعه پایدار بدون توجه به مشارکت و بعد اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمیباشد. در این تحقیق سعی شده است از طریق روش تحلیل شبکه و شاخص-های سطح کلان و خرد شبکه ذینفعان محلی (بهرهبرداران منابع آب) سامان عرفی تلوبین در شهرستان میامی استان سمنان، میزان سرمایه اجتماعی شبکه سنجش و همچنین قدرتهای اجتماعی و رهبران محلی...
[ 101 ] - Determination of possible waterlogging points of drainage network of Fooladshahr city in urban flood
Nowdays, more than half of the worldchr('39')s population lives in urban areas, increasing land use change leads to an increase in impermeable land, which greatly reduces the possibility of rainwater infiltration into the land. In this study, Fooladshahr city of Isfahan province was selected as the study area to determine possible flooding points. Previous studies and experimental methods were ...
[ 102 ] - Investigating the Trend of Low Discharge Changes with Different Durations in Northwestern Iran
Climate change along with human interventions has changed natural hydrological cycle and consequently the need for more water resources, timely supply of water needs has faced serious challenges. Estimation of basal flow index has been one of the important issues in hydrology. In order to analyze the minimum flows in this study, 12 hydrometric stations with a statistical period of 30 years in n...
نویسندگان همکار
علی سلاجقه 15
A. Taya 1