ناصر شاهنوشی
استاد گروه اقتصاد کشاورزی- دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - برآورد ارزش اقتصادی کارکردها و خدمات تفریحی پارک ناهارخوران با استفاده از روش آزمون انتخاب
در این مطالعه به منظور برآورد ارزش اقتصادی کارکردها و خدمات پارک ناهارخوران از روش آزمون انتخاب و برای برآورد پارامترهای آن از الگوهای لاجیت شرطی و لاجیت با پارامترهای تصادفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل 339 پرسشنامه و مصاحبة حضوری از گردشگران پارک ناهارخوران جمعآوری گردید. نتایج مطالعه نشان داد که ویژگی کمک به پایداری جنگل مهمترین ویژگی از دید گردشگران است. تمایل به پرداخ...
[ 2 ] - The Effects of Governance Indicators on Per Capita Income, Investment and Employment in Selected Mena Countries
Governance is a way of exercising power in economic and social resource management of a country. Good governance criteria have different weights and relation with regard to the conditions and information of any country. This study is a descriptive survey and has been carried out to calculate the coefficients and weights of each indicator of good governance in Mena countries and identification o...
[ 3 ] - بررسی عوامل موثر بر سطح مصرف فرآورده های گیاهان دارویی
گیاهان دارویی می توانند نقش موثری در پیشگیری و درمان انواع بیماری ها و افزایش صادرات غیر نفتی داشته باشند. جلوگیری از تخریب منابع و محیط زیست، سازگاری با شرایط اقلیمی ایران، وجود پتانسیل های گسترده در زمینه تولید، اشتغال و صادرات، از مزیت های کاشت گیاهان دارویی است. از آنجا که یکی از راههای توسعه کاشت گیاهان دارویی، افزایش مصرف، بازاریابی مناسب داخلی و خارجی و همچنین صادرات فرآورده های گیاهان د...
[ 4 ] - بررسی آثار هدفمندسازی یارانه ها و افزایش نرخ ارز و محدودیت ارزی ناشی از اعمال تحریم‌ها بر حوزه گندم، آرد و نان
پس از اجرای سیاست هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی و کالاهای اساسی (گندم و آرد)، نرخ ارز نیز افزایش یافت و محدودیت‌های ارزی بیشتری بر کشور ایران تحمیل شد. با توجه به اهمیت حوزه گندم، آرد و نان در تأمین غذای جامعه، این مطالعه با هدف بررسی آثار هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی، اصلاح قیمت‌های گندم و آرد و همچنین افزایش نرخ ارز و محدودیت‌های ارزی ناشی از تحریم‌ها بر حوزه گندم، آرد و نان صورت گرفته...
[ 5 ] - تحلیل نقش متغیرهای اقتصادی بر قیمت مواد غذایی درکشورهای منتخب صادرکننده و واردکننده نفت
نوسانات قیمت مواد غذایی و اثرگذاری آن به امنیت غذایی و رفاه جامعه منجر به علاقه‌مندی اقتصاددانان به بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مواد غذایی گردیده است، به‌طوری‌که شناسایی این عوامل می‌تواند ابزار مناسبی جهت برنامه‌ریزی‌های صحیح در راستای کنترل تبعات منفی این تغییرات بر رفاه جامعه باشد، بنابراین این مطالعه به بررسی تأثیر متغیرهای اقتصادی بر شاخص قیمت مواد غذایی در کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت ...
[ 6 ] - درس‌هایی از سیاست‌های توسعه کشاورزی و منابع آب کشورهای هند و چین
هدف اصلی مطالعه حاضر ارائه درس‌هایی از سیر تحولات کشاورزی، آب و روستایی کشورهای چین و هند در دوره‌‌های مختلف برای کشاورزی و منابع آب ایران است. برای این منظور، سیاست‌های مهم بخش کشاورزی و آب این کشورها با استفاده از مطالعات و منابع اطلاعاتی مختلف طی دوره 2012-1961 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافته‌های این مطالعه، کشورهای چین و هند راهکارهای مختلفی در زمینه‌های مختلف در جهت حل مشکلات و...
[ 7 ] - شناسایی عامل‌های موثر در ایجاد ضایعات نان و تمایز نانوایی‌ها با کاربرد تجزیه و تحلیل تمایزی و شبکه عصبی مصنوعی مبتنی بر آن (مطالعه موردی شهر مشهد)
در این بررسی تلاش شده است ضمن شناسایی عامل‌های مؤثر در ایجاد تمایز در بین دو گروه نانوایی‌های پر‌ضایعات و نانوایی‌های کم‌ضایعات، 250 نانوایی شهر مشهد در سال 1389 با به کارگیری الگوی تجزیه و تحلیل تمایزی با پیش‌بینی طبقه نانوایی در یکی از دو گروه نانوایی قرار داده شوند. نتایج به دست آمده گویای آن است که از میان متغیرهای مؤثر بر ایجاد تمایز، وضعیت نانوایی، قیمت ضایعات نان، زمان تخمیر خمیر، میزان ...
[ 8 ] - برآورد سهم آب زاینده‌رود در اقتصاد استان اصفهان
در مطالعه حاضر، با تبیین ارتباط بین بخش‌های مختلف اقتصاد استان اصفهان، ارزش اقتصادی آب رودخانه زاینده‌رود در این استان برآورد شده است. برای این منظور از یک الگوی تلفیقی داده- ستانده و برنامهریزی خطی با پارامترهای فازی، که در آن اهداف برنامه چهارم توسعه و حداکثر نمودن ارزش افزوده استان، مدنظر قرار گرفته، استفاده شده است. با توجه به نتایج الگوی تدوین‌شده، ارزش واقعی هر مترمکعب آب در استان اصفهان...
[ 9 ] - بررسی عوامل موثر بر توسعه‌ی بازار زعفران با استفاده از روش دلفی فازی
تجارب گذشته‌ی ایران نشان می‌دهد که افت‌وخیزهای درآمدهای ارزی نیازمند برگزیدن سیاست‌هایی در زمینه‌ی افزایش صادرات غیرنفتی به‌ویژه محصولات کشاورزی است. زعفران ایران یکی از مهمترین محصولاتی است که می‌تواند درآمد ارزی فراوانی را نصیب کشور کند. بنابراین شناسایی عوامل تاثیرگذار بر رشد و توسعه‌ی بازار زعفران در داخل و خارج اهمیت فراوانی دارد. در این راستا سه عامل مهم بسته‌بندی، نام تجاری (برند)، و ...
[ 10 ] - بررسی نوسانات قیمت ذرت و چرخه ی قیمتی آن با به کارگیری الگوی GARCH و هارمونیک
ذرت، پس از گندم و برنج، سومین محصول مهم و راه بردی کشاورزی در جهان است. این محصول، افزون بر خوراک طیور، دانه یی سودمند برای تولید روغن خوراکی، نشاسته، گلوکز، ماده ی اولیه در تولیدات صنعتی و اتانول و برخی فرآورده های دیگر است. افزایش اندک و نوسان کم قیمت کالاها و خدمات، رشد اقتصادی با ثبات و پایدار، ارتقای سطح رفاه اجتماعی و تسریع فرآیند توسعه اقتصادی را در پی خواهد داشت. در این مطالعه، چرخه های...
[ 11 ] - بررسی کارآیی فنی تولیدکنندگان زرشک در استان خراسان جنوبی
زرشک یکی از مهم ترین محصولات استان خراسان جنوبی است. حدود 98 % زرشک کشور در این استان تولید می شود. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر تولید زرشک، محاسبه ی کارآیی فنی زرشک کاران و تعیین عوامل موثر بر کارآیی آن ها در استان خراسان جنوبی است. داده های مورد نیاز این مطالعه با به کارگیری روش نمونه گیری خوشه یی و تکمیل پرسش نامه از 90 نفر از کشاورزان این استان در سال 1390 به دست آمده است. برای برر...
[ 12 ] - نقش و عمل کرد بازار کالای ایران در تعیین قیمت محصولات کشاورزی با به کارگیری تحلیل فرآیند شبکه (ANP)
با توجه به ماهیت بخش کشاورزی و وجود خطرپذیری (ریسک) قیمتی در این بخش، و راه کارهای مبارزه با خطرپذیری قیمتی، بازار کالا (بورس) یک ابزار مدیریت خطرپذیری قیمت است. بازارهای کالایی در بیش تر نقاط جهان بیش ترین سهم را در تعیین قیمت محصولات دارد. در این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر تعیین قیمت محصولات کشاورزی خریدوفروش شده در بازار کالای ایران پرداخته می شود. عوامل موثر بر قیمت کشف شده و با اطلاعات ...
[ 13 ] - بررسی عرضه‌ی خوراک دام و طیور برای کفایت عرضه‌ی مواد پروتیینی حیوانی در ایران
در این مطالعه برای بررسی میزان عرضه‌ی محصولات زراعی خوراک دام و طیور در طول برنامه‌ی چهارم توسعه، الگوی تعدیل جزیی مارک نرلاو و سیستم معادلات با بهکارگیری روش رگرسیون‌های به ظاهر نامرتبط و با استفاده از داده‌های سری زمانی 1383-1368 برآورد شد. نتایج نشان داد که جبران کمبود مواد پروتیینی سرانه‌ی دامی نیازمند فراهم آوردن نهاده‌ها و عوامل تولید مورد نیاز این محصولات یعنی تولیدات زیر بخش زراعت است ...
[ 14 ] - تعیین اولویت‌های مدیریت ریسک خشک‌سالی در بخش کشاورزی شهرستان گنبدکاووس با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی
با وقوع خشک‌سالی‌های اخیر در شهرستان گنبدکاووس، توجه به اقدامات پیش‌گیرانه‌یی که بتواند آثار خشک‌سالی را کاهش دهد (مدیریت ریسک خشک‌سالی)، اهمیت فراوانی دارد. مطالعه‌ی حاضر بهدنبال دست‌یابی به شیوه‌هایی از مدیریت ریسک خشک‌سالی است که ضمن کاهش خسار‌ت‌های ناشی از خشک‌سالی‌ها در کوتاه‌مدت و حتا بلندمدت، غافل‌گیری کشاورزان را به کم‌ـرین اندازه‌ی ممکن برساند. پس از شناسایی و گروه‌بندی راهکارهای مدی...
[ 15 ] - بررسی عوامل ساختاری و عملکردی موثر بر رضایت بیمهگذاران از بیمه‌ی محصولات کشاورزی: مطالعه‌ی موردی استان خراسان رضوی
هدف اصلی مطالعه‌ی حاضر بررسی عوامل ساختاری و عملکردی موثر بر رضایت بیمهگذاران از بیمه‌ی محصولات کشاورزی در استان خراسان رضوی است. آمار و اطلاعات با تکمیل حدود 1023 پرسشنامه از بیمهگذاران (503 نمونه از بیمهگذاران زراعی، 250 نمونه از باغی و 270 نمونه از دامی) در سال 1388 به دست آمده است. نتایج این مطالعه با استفاده از تحلیل تمایزی در سه گروه بیمهگذاران نشان می‌دهد که در گروه متغیرهای عمل‌کر...
[ 16 ] - بررسی جایگاه زیربخش های کشاورزی در میان بخش های اقتصادی استان اصفهان (با روی‌کرد داده-ستانده)
با توجه به محدودیت و کمیابی منابع، شناسایی و تعیین بخش‌های کلیدی اقتصاد از منظر سیاست‌گذاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش شناسایی بخش‌های کلیدی اقتصاد استان اصفهان و تعیین جایگاه زیر بخش‌های کشاورزی می‌باشد. بدین منظور جدول داده- ستانده‌ی استان اصفهان برای سال 1380 بر اساس روش سهم مکانی تعمیم‌یافته AFLQ در 69 بخش تهیه گردید. با استفاده از این جدول و روش حذف فرضی اهمیت بخش‌های ...
[ 17 ] - کاربرد نظریه بازی‌ها در تعیین میزان برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی دشت تایباد
در این مطالعه به منظور مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت تایباد و تعیین مقدار برداشت بهینه از ذخایر آب‌های زیرزمینی از نظریه بازی‌ها استفاده شد. به این ترتیب که نخست با استفاده از الگوی SARIMA میزان بارندگی سال زراعی 1388-1387 برای دشت مورد مطالعه پیش‌بینی شد و برای تعیین ضریب برداشت بیش از حد، مقدار تغذیه به ذخایر آب‌های زیرزمینی با استفاده از مقادیر پیش‌بینی شده‌ی بارندگی تخمین زده شد. در گام بعد...
[ 18 ] - تدوین الگوی زراعی پایدار در دشت فریمان- تربت جام
در این مطالعه نخست با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اولویت‌های ذهنی و معیارهای تصمیم‌گیری کشاورزان منطقه در ارتباط با الگوهای زراعی شناسایی شد. در رابطه با طراحی الگوی بهینه‌ی کشت در دوره‌ی ده ساله نخست با استفاده از الگوهای سری زمانی فصلی (SARIMA)، بارندگی فصلی و سالانه در ده سال آینده پیش‌بینی شده و بعد حجم تزریقات سالانه به ذخایر آب زیرزمینی محاسبه شد سپس با استفاده از الگو...
[ 19 ] - مطالعه ی ارتباط سیاست های پولی و نوسانات اقتصاد ایران (چارچوب انتظارات عقلایی)
هدف کلی مقاله ی حاضر، مطالعه ی چگونگی تأثیر سیاست های پولی بر نوسانات متغیرهای کلان اقتصادی ایران در چارچوب انتظارات عقلایی طی دوره ی زمانی 85-1352 است. در همین راستا، ابتدا با بهره گیری از روش پسران و شین، وجود رابطه ی بلند مدت میان متغیرهای مستقل با متغیرهای وابسته ی نرخ ارز مؤثر حقیقی و نرخ تورم بررسی گردیده و سپس روابط بلند مدت با استفاده از الگوی ARDL به دست آمده است. روابط کوتاه م...
[ 20 ] - ارزیابی آثار هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی بر فعالیتهای تولیدی
با توجه به اجرای قانون هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی، مطالعه حاضر با هدف بررسی آثار ناشی از اجرای این قانون بر فعالیتهای تولیدی صورت پذیرفته است. بدین منظور ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1380 ایران تهیه و سپس الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه مطالعه تدوین شده است. با توجه به دو نرخی بودن قیمت بنزین و گازوئیل، آثار هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی در قالب دو سناریو شبیه‌سازی شده است. نتایج حاصل از...
[ 21 ] - تاثیر افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر امنیت غذایی(کاربرد الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه)
مهمترین مساله در ارتباط با افزایش قیمت حامل‌های انرژی، چگونگی تعدیل قیمت‌ها و همچنین آثاری که افزایش قیمت این فرآورده‌ها بر فعالیتهای تولیدی، خانوارها و جامعه به دنبال خواهد داشت، می‌باشد. این مهم نه تنها از نظر اقتصادی، بلکه از لحاظ اجتماعی نیز حائز اهمیت است. لذا مطالعه حاضر با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه آثار افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر امنیت غذایی را مورد بررسی قرار داده اس...
[ 22 ] - بررسی منافع و موانع پذیرش سیستم تجزیه تحلیل خطر در نقاط کنترل بحرانی در صنایع غذایی مشهد
با توجه به این که مهمترین اصل در روند تولید و فرآوری مواد غذایی، سلامت محصول است، یکی از کارآمدترین روشها برای تضمین سلامت و کنترل کیفیت غذا، بهکارگیری روش نوین تجزیه و تحلیل خطر نقاط کنترل بحرانی (HACCP) در مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی است. با توجه به این مهم، در این مطالعه منافع و چالشهای فراروی عملیاتی شدن سیستم HACCP با استفاده از اطلاعات میدانی50 پرسشنامه از واحدهای تولیدی در مشهد به ...
[ 23 ] - بررسی الگوی انتقال مکانی قیمت زعفران در استان های ایران
پژوهش درباره نحوهی انتقال قیمت از موضوعاتی است که در حوزهی اقتصاد کشاورزی بهطور جدی مورد توجه قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل انتقال مکانی قیمت بهطورکلی بهدنبال نشان دادن همگرایی میان بازارهای محلی و بررسی عملکرد این بازارها است. انتقال مکانی قیمت اغلب با هدف بررسی درجهی همگرایی بازارها، کاهش نقصهای عملکردی بازار و تلاش در جهت کاهش هزینههای مبادله مورد مطالعه قرار میگیرند. بهدلیل اهمیت...
[ 24 ] - ارزیابی آثار اقتصادی و اجتماعی هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی
با توجه به اجرای قانون هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی، مطالعه حاضر با هدف بررسی آثار اقتصادی- اجتماعی ناشی از اجرای این قانون انجام شد. بدین منظور ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1380 ایران تهیه و سپس، الگوی تعادل عمومی مطالعه تدوین گردید. با توجه به دو نرخی بودن قیمت بنزین و گازوییل، آثار هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی در قالب دو سناریو شبیه‌سازی شد. نتایج حاصل از اجرای سناریوهای دو گانه فوق، ...
[ 25 ] - تعیین الگوی بهینۀ زراعی شهرستان اسفراین (کاربرد برنامه ریزی فازی با ارزش بازه ای بر اساس برش های آلفای نامحدود)
با توجه به ماهیت ویژة فعالیتهای کشاورزی و تأثیرگرفتن نتایج تصمیمات از ریسک و حتمیت‌نداشتن این فعالیتها، درنظرگرفتن ریسک به هنگام برنامهریزی در بخش کشاورزی امری ضروری است. در مطالعة حاضر، برای لحاظ‌کردن شرایط نبودن قطعیت و همچنین تأکید بر محدودیت منابع آب در تعیین الگوی بهینة زراعی، از روش برنامهریزی فازی با ارزش بازهای استفاده شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز از طریق جمعآوری 128 پرسشنامه و مص...
[ 26 ] - بررسی عامل‌های مؤثر بر عملکرد محصول‌های راهبردی کشاورزی (گندم و جو)در استان خراسان رضوی
چکیده تغییر اقلیم در ایران همواره یکی از چالشهای مهم در بخش کشاورزی بوده است. چراکه سبب تأثیرپذیری عملکرد محصول‌های این بخش و افزایش ریسک عملکرد تولید می‌شود. از سوی دیگر، نهاده‌های تولید مورد استفاده در بخش کشاورزی نیز بر عملکرد این محصول‌ها تأثیرگذارند. لذا در این پژوهش اثرگذاری گذاری نهاده‌های قابل کنترل تولید و عامل‌های اقلیمی بر میانگین و نوسان عملکرد تولید محصول‌های کش...
[ 27 ] - فرا تحلیل کشش‌های قیمتی مصرف آب خانگی شهری در ایران
کشش قیمتی نقش مهمی در تعیین سیستم و میزان تعرفه آب دارد. بیشتر تصمیم‌گیران اقتصادی و پژوهشگران در سال‌های اخیر برای شهرهای مختلف، تابع تقاضا را برآورد کردند تا کشش‌های درآمدی و قیمتی را تخمین بزنند. در این پژوهش با بازبینی 20 پژوهش با عنوان تابع تقاضای آب خانگی شهری، 63 کشش قیمتی، مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به این که مقدار کشش قیمتی به‌دست آمده از این پژوهش‌ها دارای اختلافات معنی‌دار...
[ 28 ] - بررسی پارامترهای اقتصادی و غیر اقتصادی موثر بر قیمت گندم
نظر به اهمیت زیاد گندم در سبد غذایی خانوارهای ایرانی بررسی عوامل اقتصادی و غیر اقتصادی مؤثر بر قیمت آن به عنوان هدف اصلی این مطالعه مورد توجه قرار گرفته است. جهت بررسی عوامل مؤثر بر قیمت گندم در این مطالعه، ابتدا الگوی ریاضی مفهومی عوامل مؤثر بر قیمت گندم با توجه به مبانی نظری شکلگیری قیمت در بازار ارائه شد و سپس این الگو با استفاده از داده‌های تجربی و با کاربرد الگوی معادلات ساختاری مورد ...
[ 29 ] - برآورد هزینههای زیست‌محیطی انتشار گازهای گلخانه‌ای در مزارع زعفران (مطالعه موردی شهرستان تربت‌حیدریه)
تولید زعفران به‌عنوان یکی از گران‌قیمت‌ترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، دارای مزیت نسبی بالایی می‌باشد. با توجه به اهمیت تولید این محصول در ایران به‌عنوان یک کالای مهم صادراتی غیرنفتی و راهبردی، برآورد هزینههای غیرمستقیم زیست‌محیطی مربوط به انتشار گازهای آلاینده آن ضروری است. هدف از این مطالعه محاسبه برآورد هزینههای زیست‌محیطی انتشار گازهای گلخانه‌ای در مزارع زعفران در شهرستان تربت‌حیدریه بو...
[ 30 ] - بکارگیری الگوهای چندسطحی در بررسی عوامل مؤثر بر تمایل به ماندگاری جوانان در روستاها (مطالعه موردی: روستاهای منتخب استان کرمانشاه).
مطالعه حاضر با بهکارگیری الگوهای چندسطحی ترتیبی، تمایل به ماندگاری جوانان روستایی را در شهرستان‌های منتخب استان کرمانشاه برای سال 1396، موردبررسی قرار می‌دهد. سه شهرستان قصرشیرین، پاوه و هرسین و یک روستا از دهستان‌های هر شهرستان نیز به صورت تصادفی با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی دومرحله‌ای انتخاب شدهاند. متغیر وابسته، تمایل به ماندگاری افراد تا 5 سال آینده است. نتایج تحقیق، وجود ناه...
[ 31 ] - ارزیابی تاثیر طرحهای آبیاری تحت فشار بر افزایش بهرهوری در بخش کشاورزی مطالعه موردی: استان خراسان رضوی
به منظور غلبه بر چالشهای بخش کشاورزی استان خراسان رضوی بویژه در حوزه منابع آب، سازمان جهاد کشاورزی این استان اقدام به اجرای طرحهای متعدد آب و خاک نموده که بخش عمده ای از آنها طرحهای آبیاری تحت فشار بوده است. یکی از مهمترین اهداف این طرحها با توجه به اسناد فرادستی، افزایش بهرهوری بخش کشاورزی عنوان شده است. در همین راستا هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی تاثیر اجرای طرحهای آبیاری تحت فشار بر ا...
[ 32 ] - آینده پژوهی گندم ایران
گندم یکی از محصولات اساسی و راهبردی کشور است که نقش پررنگی در سبد امنیت غذایی مردم کشور دارد. با توجه به اثرگذاری‌های تغییرپذیری‌های اقلیم و تغییر شرایط محیطی، اقتصادی، سیاسی و فناوری داشتن برنامه بلندمدت تولید گندم الزامی است. برای داشتن برنامه بلندمدت انجام پیش‌بینی با دقت کافی همراه نیست و باید سناریوهای مختلفی در قالب آینده‌پژوهی داشت. هدف این بررسی، آینده‌پژوهی گندم کشور تا افق 1420 است. ب...
نویسندگان همکار