علی امامی میبدی
دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - جایگاه محیط زیست در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه، از‌منظر هفت عنوان منتخب
پس از تصویب اصل (50) قانون اساسی، قوانین و مقررات زیست‌محیطی همچون سایر قوانین و موضوعات مهم به تبصره‌ها و مواد قانونی برنامه‌های پنج‌ساله توسعه کشور، اضافه شد. رسمیت یافتن این موضوع در قانون اساسی کشور اگرچه نقطه عطفی در تاریخ محیط زیست کشورمان به‌شمار می‌آمد، ولی عملکرد مطلوبی را در عرصه اجرا و پیامدهای زیست‌محیطی به دنبال نداشت. لذا در این مقاله برآن شدیم تا با مروری بر برنامه‌های توسعه کشور...
[ 2 ] - بررسی و تحلیل تاثیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بر شاخص های کلان اقتصادی
تامین انرژی و کاهش انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی از مهمترین دلایل توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه میباشد. شاخص‌های کلان اقتصادی نیز در پی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر تحت تاثیر قرار گرفته‌اند.در این مقاله از روش تحلیل اقتصادی به منظور بررسی توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بر شاخص‌های اشتغال، تولید ناخالص داخلی، ارزش افزوده و رفاه اقتصادی استفاد...
[ 3 ] - تجزیه و تحلیل کارایی فنی- زیست محیطی پالایشگاه های نفت ایران توسط یک مدل تحلیل پوششی داده های شبکه ای فازی چند هدفه چند دوره ای
در این مقاله، یک روش برای اندازه گیری کارایی در بخش انرژی ملی ایران پیشنهاد شده است. اینن پنژوه شعملکرد فنی-زیست محیطی پالایشگاه های نفت ایران را به عنوان یکی ازعمده ترین تولید کننده های، انرژی وانواع سوخت، با استفاده از داده های سال 7135 تا 7152 ارزیابی می کند. در این مطالعنه، ینک رویکنرد تحلینپوششی داده های شبکه ای فازی، اوزان مشترک، چند هدفنه چنند دو ره ای پیشننهاد و بنرای ارزینابی عملکنردکا...
[ 4 ] - کاربرد الگوریتم جستجوی گرانشی و مدل واریانس ناهمسانی شرطی خودتوضیحی تعمیم یافته در مدل سازی قیمت نفت تک محموله ایران
Abstract Forecasting of crude oil price plays a crucial role in optimization of production, marketing and market strategies. Furthermore, it plays a significant role in government’s policies, because the government sets and implements its policies not only according to the current situation but also according to short run and long run predictions of important economic variables like oil price...
[ 5 ] - 40 سال تجربه نوسانات قیمتی نفت‌خام: اهمیت و پیامدها
از زمان وقوع اولین شوک قیمتی نفت خام که در 74-1973رخ داد، حدود 40 سال گذشته است. این بحران نفتی یکی از حوادث اقتصادی مهم دهه 1970 بوده است و تفکرات و عقاید بسیاری از اقتصاددانان را پیرامون شوک‌های قیمتی نقت خام شکل داده است. طی سالهای اخیر، مطالعات بسیاری درباره عوامل اقتصادی نوسانات قیمتی نفت خام انجام شده است. با توجه به این مطالعات، در این مقاله ابتدا دلایل اساسی نوسانات قیمتی نفت خام بین س...
[ 6 ] - کاربرد الگوریتم جستجوی گرانشی و مدل واریانس ناهمسانی شرطی خودتوضیحی تعمیم یافته در مدل سازی قیمت نفت تک محموله ایران
چکیده پیش بینی قیمت نفت خام نقش مهمی در بهینه سازی تولید، بازاریابی و استراتژی بازار دارد. علاوه بر این موارد، نقش مؤثری در سیاست های دولت بازی می کند، چرا که دولت سیاست های خود را فقط نه بر مبنای وضع موجود، بلکه بر مبنای پیش بینی های کوتاه مدت و بلندمدت از متغیرهای کلیدی اقتصادی از جمله قیمت نفت تدوین کرده و به اجرا می گذارد. هدف از انجام این مطالعه مدل سازی و پیش بینی قیمت نفت تک‌محموله (SPOT...
[ 7 ] - رابطه مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب اوپک
میزان مصرف انرژی بر روی رشد اقتصادی هر کشور تأثیرگذار است، بنابراین دسترسی کشورهای جهان به انواع منابع جدید انرژی از جمله انرژی‌های تجدیدپذیر نیز برای رشد و توسعه اقتصادی آن‌ها اهمیت اساسی دارد. پژوهش‌های متعدد پژوهشگران در سطح جهان نشان داده است که رشد مصرف انرژی در کشورهای جهان تا حدود زیادی به سطح رشد اقتصادی بستگی دارد. در این پژوهش ابتدا به بررسی مطالعات و پژوهش‌های انجام شده در مورد رابطه...
[ 8 ] - بررسی موانع انتقال فناوری در قرارداد بیع متقابل و ارزیابی ریسک انتقال فناوری در قرارداد جدید نفتی ایران (IPC) با روش FMEA
یکی از عمده‌ترین راهکارهای بومی‌سازی فناوری در صنعت نفت، قراردادهای مشروط بر، انتقال فناوری از شرکت‌های نفتی بین‌المللی، میباشد. البته طی سالیان گذشته صنعت نفت ایران در این مورد توفیق چندانی نداشته و اکنون در قرارداد جدید نفتی ایران IPC)( به‌عنوان جایگزین قراردادهای بیع متقابل، با ایجاد تغییراتی در نوع، شروط و ماهیت قرارداد، سعی در کسب و انتقال فناوری‌های مدرن و بومی‌سازی آن از طر...
[ 9 ] - وارونگی عرضه گاز طبیعی و الگوی اولویت‌های راهبردی تخصیص گاز طبیعی به بخشهای مختلف
توسعه سریع گازرسانی در کشور موجب شده بخشهای مختلف وابستگی قابل ملاحظهای به تولیدات گاز طبیعی پیدا نمایند. سهم میدان پارس جنوبی از کل تولید تا پایان برنامه ششم بیش از 62% خواهد شد. شرایط طبیعی مخزن پارسجنوبی به گونهای است که در اثر تولید در طول زمان به تدریج از فشار مخزن کاسته و متعاقب آن تولید گاز طبیعی کاهش مییابد.به منظور تاخیر در افت تولید، نصب سکوهای تقویت فشار ضروری است. علیرغم نصب ا...
[ 10 ] - ارزیابی نقش سرمایه انسانی و کیفیت نهادها بر روی پدیده بلای منابع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM)
بررسی گروهی از مطالعات اخیر در حیطه منابع طبیعی، از یک سو نشان میدهد که وفور منابع، در کشورهای غنی از منابع طبیعی، باعث کندی رشد اقتصادی شده است؛ و از سوی دیگر، توسعه انسانی و کیفیت نهادها و زیرساختهای اجتماعی از عوامل مهم تأثیرگذار بر روی رشد و توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. در مطالعه حاضر با استفاده از دادههای تابلویی پویا[1] و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته[2](GMM)، ابتدا به تحلیل پدیده بلای مناب...
[ 11 ] - تخمین تابع تقاضای داخلی گاز طبیعی به روش فیلتر کالمن (مطالعه ی موردی تقاضای بخش خانگی شهر تهران)
عوامل موثر بر تقاضای گاز طبیعی در بخش های مختلف مصرفی بسیار زیاد هستند و بنابراین، ضروری است که تابع تقاضای این حامل انرژی به تفکیک بخش های مختلف تخمین زده شود. در این میان بخش خانگی با بیش از 25 درصد مصرف در سال های اخیر بیشترین میزان مصرف را به خود اختصاص داده است. عوامل مؤثر بر تقاضا در این بخش به دو دسته ی قابل مشاهده مانند قیمت حامل، درآمد مصرف کننده و دما و عوامل غیر قابل مشاهده نظی...
[ 12 ] - بررسی و تحلیل اقتصادی و محیط زیستی توسعۀ نیروگاه های برقابی کوچک
حفظ محیط زیست و پایانپذیربودن منابع فسیلی برای تولید انرژی، توجه بشر را به استفاده از منابع جایگزین و تجدیدپذیر معطوف کرده است. از این‌رو، توسعۀ نیروگاههای برقابی از جمله راهکارهای بهکار گرفتهشده در کشورهای مختلف است. با توجه به تقسیمبندی نیروگاههای برقابی به کوچک و بزرگ‌مقیاس، بررسی عوامل اقتصادی و ملاحظات محیط زیستی تأثیر زیادی در انتخاب مقیاس بهینۀ نیروگاههای برقابی دارند. در این م...
[ 13 ] - اندازهگیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهرهوری زیر بخش زراعت ایران با روش ناپارامتری (با تاکید بر محصول هندوانه آبی)
این مقاله اقدام به اندازهگیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهرهوری تولیدگنندگان هندوانه آبی 12 استان کشور با روش ناپارامتری تحلیل پوششی دادهها(DEA) و شاخص مالم کوئیست طی سالهای 89- 1384 کرده است. برای این منظور از روش نهاده محور با سه نهاده و یک ستانده استفاده شده است. نتایج نشان داد که متوسط کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی تولیدکنندگان هندوانه آبی استانهای کشور در خلال سالهای 89- 1384، 4/7...
[ 14 ] - بررسی عوامل مؤثر در کارایی فنی بخش صنعت استانهای کشور با رویکرد تحلیل پوششی دادهها
برای تصمیم‌گیری‌‌ها و سیاست‌‌گذاری‌های اقتصادی، اطلاع از کارایی فنی بخشهای مختلف کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. این مقاله، ابتدا هر استان را به‌منزلۀ واحد تصمیم‌‌گیر در نظر گرفته و سپس به اندازهگیری کارایی فنی بخش صنعت استانهای کشور و در ادامه به بررسی عوامل مؤثر در کارایی فنی بخش صنعت پرداخته است. عوامل مؤثر در کارایی فنی را می‌‌توان به دو قسمت عمده تقسیم کرد: عوامل پایه‌‌ای تولید که ب...
[ 15 ] - بررسی عوامل زیست محیطی مؤثر بر قیمت منازل مسکونی تهران به روش هدانیک
امروزه مسائل و مشکلات زیست‌محیطی از جمله آلودگی هوا یکی از مهمترین موضوعات قابل توجه در شهرهای بزرگ است. یکی از مهمترین دلائل این اهمیت، تأثیرگذاری این عوامل بر قیمت املاک و منازل مسکونی است. بنابراین بررسی چگونگی تأثیرگذاری عوامل مختلف بر قیمت واحدهای مسکونی اهمیت خاصی دارد. در این مقاله با یک رویکرد زیست‌محیطی و با استفاده از روش قیمت‌گذاری هدانیک، میزان تأثیرگذاری این عوامل (شامل متغیرهای ...
[ 16 ] - برآورد و بررسی تابع تقاضای برق ایران در سه بخش صنعت، خانگی و کشاورزی
امروزه صنعت برق با توجه به ایفای نقش عمده در رشد و توسعه اقتصادی کشورها، رفاه اجتماعی, بهبود کیفیت زندگی و سایر جنبه‌های زندگی بشر، حفظ امنیت ملی کشور و همچنین عدم وجود جانشین‌های قوی، به یک کالای استراتژیک مبدل شده است. هدف این مقاله بررسی عوامل تأثیرگذار بر روند مصرف برق در بخشهای صنعت، خانگی و کشاورزی است که در راستای این هدف تابع تقاضای برق در سه بخش فوق‌الذکر به کمک دادههای سری زمانی سال...
[ 17 ] - بررسی علل تغییرات مصرف برق در بخشهای اقتصاد ایران
بدون شک بخش برق یکی از بخشهای کلیدی در فرایند رشد اقتصادی است و توسعه این بخش،یکی از معیارهای اساسی بهبود رفاه و سطح زندگی ملت‌ها به شمار می‌آید. این مقاله ابتدا به بررسی علل تغییرات در مصرف برق در بخشهای کشاورزی، صنعت، عمومی، خانگی در دوره (1386- 1379) با استفاده از تکنیک تجزیه کامل می‌پردازد، سپس با استفاده از شاخص جداسازی دیویژیا به تحلیل کمی شاخص‌های صرفهجویی انرژی (ES) و بهرهوری انرژ...
[ 18 ] - مقایسه کارایی فنی و زیست‌کارایی در نیروگاههای منتخب حرارتی کشور
در این مطالعه،کارایی فنی و زیست کارایی 16 نیروگاه منتخب حرارتی ایران طی سالهای۱۳۹۴-1390 با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) و برمبنای مدل ستانده محور مورد ارزیابی قرار گرفته است. نهادههای این مدل، نیروی کار، ظرفیت نصبشده و سوخت مصرفی است و ستاندههای آن تولید برق و انتشار 2CO و 2SO میباشند. نتایج نشان میدهد میانگین کارایی فنی نیروگاههای تحت بررسی بین 7/84 و 4/88 درصد است. بررسی می...
[ 19 ] - ارزیابی بهرهوری نسبی بانک‌های منتخب نظام بانکداری بدون ربای جمهوری اسلامی ایران با رویکرد تحلیل پوششی دادهها (1394-1393)
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی بهرهوری نسبی بانک‌های تجاری منتخب نظام بانکداری بدون ربای جمهوری اسلامی ایران انجام شده و روش آن براساس محتوا، توسعه‌ای و از لحاظ نحوه گردآوری دادهها، تحلیلی ـ توصیفی از نوع پیمایشی است. شیوه گردآوری دادهها اسنادی، کتابخانه‌ای و پرسشنامه‌ای است. در این مطالعه با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها بهرهوری نسبی بانک‌ها در دو سناریو (خروجی ارزش‌افزوده، خروجی در...
[ 20 ] - عوامل موثر بر قیمت گاز مصرفی در بخش خانگی کشور
قیمت‌گذاری مناسب ومنطقی گاز درراستای حفظ ونگهداری واستفاده مناسب ازمنابع هیدروکربوری ضرورتی‌اجتناب ناپذیر‌است، اما این موضوع می بایست باتوجه به گستردگی سرزمین ایران و اختلافات جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و .... در مناطق و استانهای مختلف کشور به‌صورتی انجام پذیرد تا مانع از کاهش رفاه کلی جامعه گردد. بنابراین، در این تحقیق ضمن شناسایی عوامل مؤثر بر تعیین قیمت گاز در بخش خانگی، این عوامل با استف...
[ 21 ] - مدلسازی سناریوی بهینه فنی - اقتصادی تولید گاز در فازهای منتخب میدان گازی پارس جنوبی با استفاده از روش برنامه ریزی پویا
میزان برداشت از میدان مشترک پارس جنوبی، متأثر از الگوی به کار گرفته جهت توسعه میدان در هر بخش توسط هر یک از طرفین میباشد. در این مقاله مسیر بهینه تولید گاز از یکی از بلوک‌های مخزنی میدان پارس جنوبی مدلسازی شده و تأثیر پارامترهای اقتصادی بر آن بررسی شده است. روش به کار رفته جهت حل مسئله بهینه‌سازی پویا، روش برنامه‌ریزی پویا بوده و جهت حل مسئله به صورت تقریب عددی از روش گسسته‌سازی متغیرهای حال...
[ 22 ] - مقایسه کارایی فنی و زیست‌کارایی در نیروگاههای منتخب حرارتی کشور
در این مطالعه،کارایی فنی و زیست کارایی 16 نیروگاه منتخب حرارتی ایران طی سالهای۱۳۹۴-1390 با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) و برمبنای مدل ستانده محور مورد ارزیابی قرار گرفته است. نهادههای این مدل، نیروی کار، ظرفیت نصبشده و سوخت مصرفی است و ستاندههای آن تولید برق و انتشار 2CO و 2SO میباشند. نتایج نشان میدهد میانگین کارایی فنی نیروگاههای تحت بررسی بین 7/84 و 4/88 درصد است. بررسی می...
[ 23 ] - مدلسازی سناریوی بهینه فنی - اقتصادی تولید گاز در فازهای منتخب میدان گازی پارس جنوبی با استفاده از روش برنامه ریزی پویا
میزان برداشت از میدان مشترک پارس جنوبی، متأثر از الگوی به کار گرفته جهت توسعه میدان در هر بخش توسط هر یک از طرفین میباشد. در این مقاله مسیر بهینه تولید گاز از یکی از بلوک‌های مخزنی میدان پارس جنوبی مدلسازی شده و تأثیر پارامترهای اقتصادی بر آن بررسی شده است. روش به کار رفته جهت حل مسئله بهینه‌سازی پویا، روش برنامه‌ریزی پویا بوده و جهت حل مسئله به صورت تقریب عددی از روش گسسته‌سازی متغیرهای حال...
[ 24 ] - Review of Iran and Iraq Strategies for Exploitation of Common Oil Fields
The existence of numerous common oil and gas fields between Iran and the neighboring countries as well as Iran's less efficient exploitation of these fields compared with other beneficiary countries, has led the development of common fields to always be among the priorities of the Iran Petroleum Ministry. While introducing different methods applied for joint exploitation of common fields, this ...
[ 25 ] - Identifying and Prioritizing Strategies for Improving Financing Systems of Iran's Oil and Gas Industry
The oil and gas industry has huge financial turnover and major projects, especially in the upstream areas, require substantial financing. Hence, securing financing is one of the most important requirements for successful implementation of projects in this industry. In this research, we adopt a descriptive approach and rely on the opinion of experts, to identify and prioritize strategies for imp...
[ 26 ] - Reaction of Stock Market Index to Oil Price Shocks
T his study examines how oil price shocks interact with the stock market index within a nonlinear autoregressive distributed lag model in Iran. Based on quarterly data for the period from 1991 to 2017, the findings revealed statistically significant evidence of short-run and long-run asymmetric behavior of stock market index in response to the positive a...
[ 27 ] - Investigating the Effects of Contractual Factors and Arrangements on the Optimum Level of Production in Oil and Gas Projects: Evidence from the South Pars Phases 17 & 18
D evelopment of oil and gas fields is facing many risks, which are mainly due to uncertainties about the existence of commercial reserves, natural and economic environment, political conditions of host countries, legal and infrastructure issues and a market for petroleum products. In such an environment, investors are often engaged as contractors to develop and operate petroleum proj...
[ 28 ] - Behavioral changes in the organization of petroleum exporting countries (OPEC) in the crude oil world market
The main aim of this survey is to investigate the evolution of the OPEC mode of behavior and link the evolution to some important events in the (global) crude oil market. The dominant conclusion of this survey confirms that the primary purpose of OPEC has been to coordinate and unify the petroleum policies of its member countries, in order to secure their individual and collective interests. OP...
[ 29 ] - Investigating Whether the Gas Exporting Countries Forum (GECF) Can be Considered a Cartel: Application of Autoregressive Distributed Lag Bound Test and the Toda-Yamamoto Causality Test
The natural gas market is currently undergoing dramatic changes and is becoming globalized. One of the major developments in the global natural gas market in recent years is the establishment of the Gas Exporting Countries Forum (GECF). Since the founding of this forum, there have been many speculations about whether GECF would become a cartel like OPEC. Cartels contributes to the coordination ...
[ 30 ] - ارزیابی عملکرد روشهای قراردادی بهکار گرفتهشده در توسعۀ میدان گازی پارس جنوبی
مخزن گازی پارس جنوبی به عنوان بزرگترین منبع تأمین گاز طبیعی، از جمله مهمترین پروژههای کشور است که برای توسعۀ فازهای آن، از روشهای مختلف قراردادی استفاده شده است. در پژوهش پیش رو، مقایسهای بین عملکرد روشهای بهکار گرفتهشده انجام و مناسبترین آن مشخص گردیده است که میتواند مبنایی برای توسعههای آتی میدانهای گازی یا پروژههای بزرگ‌مقیاس کشور باشد. با در نظر گرفتن معیارهایی، از جمله کاهش ریس...
[ 31 ] - Investigating Cointegration and the Causal Relationship Between of Exchange Rate, Oil Price and Gas Price in Regional Markets
Short-term and long-term relationship between exchange rate, oil price and spot gas price of three regional gas markets was investigated using and estimating the Vector Autoregressive model. There is a significant and long-term relationship between variables.Short-term interactions of variables with Granger causality test One-year interaction of variables with intervals of one to twelve months ...
[ 32 ] - Monitoring the photovoltaic industry financing challenge by a neural network algorithm
Sounding the alarm of the energy crisis around the world has increasingly highlighted the need to move from finite fossil fuels to renewable fuels such as solar energy. The present study aims to study one of the most fundamental challenges that the solar photovoltaic industry is facing in the development path. To fulfill this aim, the opinions of industry experts were collected through intervie...
[ 33 ] - Monitoring the photovoltaic industry financing challenge by a neural network algorithm
Sounding the alarm of the energy crisis around the world has increasingly highlighted the need to move from finite fossil fuels to renewable fuels such as solar energy. The present study aims to study one of the most fundamental challenges that the solar photovoltaic industry is facing in the development path. To fulfill this aim, the opinions of industry experts were collected through intervie...
نویسندگان همکار