عباس شاکری
استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
[ 1 ] - عوامل مؤثر بر شکل‌گیری مطالبات غیرجاری در نظام بانکی کشور: مطالعه موردی
پژوهش حاضر به‌منظور شناسایی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری مطالبات غیرجاری در نظام بانکی کشور براساس مطالعه موردی یکی از بانک‌های کشور با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری، شعب بانک مورد نظر در کل کشور است که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام شده است همچنین برای جمع‌آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده که دارای روایی محتوا و پایایی مطلوب با روش ضریب آلفای کرونباخ به ...
[ 2 ] - برداشت‌های متفاوت از فرض تکنولوژی در محاسبه جدول داده ـ ستانده و اثر آن بر راهبرد سرمایهگذاری در صنعت نفت و گاز
جدول داده ـ ستانده متقارن در ایران توسط بانک مرکزی و مرکز آمار محاسبه می‌شود. بانک مرکزی به‌منظور جلوگیری از ظهور درایه منفی، پیچیدگی حذف آنها و همچنین برقراری تراز مجدد جدول، همواره از فرض تکنولوژی بخش طرفداری می‌کند. درحالی‌که مرکز آمار ایران، ابتدا از فرض تکنولوژی بخش طرفداری کرده، اما پس از آن، عبارت «عمدتاً فرض تکنولوژی کالا با انجام تعدیلاتی براساس فرض تکنولوژی مختلط» را مبنای محاسبه جدول ...
[ 3 ] - تاثیر تکانه‌های مارک آپ بر تشدید تورم رکودی در اقتصاد ایران: رهیافت DSGE
هدف این مقاله بررسی تاثیر وجود تکانه‌های حاصل از مارک آپ - که بیانگر ساختار انحصاری صنایع است- برتشدید پدیده تورم رکودی در اقتصاد ایران است. برای دست‌یابی به این هدف از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی طی دوره زمانی 1338-1393 استفاده شد. یافته‌ها نشان داد تکانه مارک آپ باعث افزایش تورم و کاهش تولید می‌شود که نشان‌دهنده به وجود آمدن وضعیت تورم رکودی در اقتصاد است. بر این اساس، شوک مارک آپ به طور آنی...
[ 4 ] - مبانی نظری و محاسبه شاخص آسیب پذیری نفت برای کشورهای صادرکننده نفت (مطالعه موردی ایران)
مطالعه حاضر به معرفی مبانی نظری و محاسبه شاخص آسیب پذیری نفت برای اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت میپردازد. برای محاسبه این شاخص نماگرهای مختلفی در دو بعد ریسک اقتصادی و ریسک تقاضا معرفی شده و برای اقتصاد ایران طی سال‌های 1393-1368 محاسبه شده است. در بعد ریسک اقتصادی، 7 کانال مختلف اثرگذاری درآمدهای نفتی بر اقتصاد، مبتنی بر توسعه ادبیات نظری بیماری هلندی شامل کانالهای درآمد، عایدی دولت، مخارج، ح...
[ 5 ] - بررسی مزیت‌های نسبی و آمادگی صنایع کارخانه‌ای ایران برای شرایط رقابتی تجارت آزاد و الحاق به سازمان تجارت جهانی (WTO)
هدف از نگارش این تحقیق بررسی مزیت‌های نسبی و سنجش آمادگی صنایع کارخانه‌ای ایران برای پیوستن به هم‌گرایی‌های بین‌المللی، به‌ویژه ازطریق الحاق به سازمان تجارت جهانی است. باتوجه به ماهیت داده‌ها و خروجی‌های موردانتظار، در این مطالعه، از رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره و روش رتبه‌بندی تاپسیس (TOPSIS) استفاده شده است که امکان بهره‌گیری از نظرات خبرگی برای دست‌یابی به اعتبار (validity) بالاتر را فراهم می...
[ 6 ] - ارزیابی اثرات ترازنامه‌ای سیاست‌های پولی در شبکه بانکی کشور بر متغیرهای کلیدی اقتصاد ایران (رهیافت تعادل عمومی پویای تصادفی)
در حوزه سیاستگذاری پولی نرخ بهره از جمله ابزارهای مستقیم پولی و نسبت ذخیره قانونی از جمله ابزارهای غیرمستقیم پولی است که به صورت دستوری از سوی مقامات پولی به نظام بانکی کشور ابلاغ شده و رفتار بانکها را متأثر می‌سازد.در این مقاله اثرات ترازنامه‌ای دو سیاست مذکور براساس اطلاعات صورت مالی شبکه بانکی کشور و حساب ملی، با استفاده از روش تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید و با بهره‌گیری از اطلاعات آم...
[ 7 ] - همکاری بین صادرکنندگان گاز منطقه خزر در صادرات گاز به اروپا با نگاه بر ملاحظات محیط زیستی در چهارچوب نظریه بازی
یکی از مه مترین مناطق غنی به لحاظ ذخایر گاز طبیعی، منطقه معروف به کشورهای حاشیه دریای خزر 1است که شامل سه کشور مهم برای صادرات گاز، یعنی ایران، ترکمنستان و آذربایجان م یشود. یکی ازاهداف مهم و اصلی سه کشور یادشده حضور در بازارهای جهانی گاز است. برای صادرات گاز این منطقه،دو خط لوله به نا مهای خط لوله ترانس خزر و خط لوله نابوکو با هدف ارسال گاز از داخل کشورهاییادشده به اروپا در حال اجرا است. از ...
[ 8 ] - ارایه و آزمون الگویی جدید برای تبیین اندازه دولت
هدف این مقاله تبیین علل تفاوت در اندازه دولت‌ها و رشد اندازه آنها طی زمان است. برای این منظور نظریه‌های اندازه دولت در سه دسته نظریه‌های طرف تقاضا، نظریه‌های طرف عرضه و سایر نظریه‌ها تقسیم شده و به صورت مقایسه‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. سپس، با ارایه یک الگوی مفهومی و برآورد تجربی آن برای 103 کشور منتخب و گروه کشورهای مختلف (کشورهای اسلامی و سوسیالیستی، کشورهای دموکراتیک، کشورهای د...
[ 9 ] - بررسی اثرات مذاکرات تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای ملحق شده به سازمان جهانی تجارت: رویکرد پانل دیتای پویا
چکیده عضویت در سازمان جهانی تجارت (WTO) یکی از مهمترین چالش‌های اقتصاد ایران، بعد از رفع تحریم‌های بین‌المللی، محسوب می‌شود. براین‌اساس، تحقیق در مورد آثار بالقوه فرایند مذاکرات و عضویت در آن سازمان روی رشد اقتصادی کشور ضرورت اساسی دارد. هدف از این پژوهش بررسی آثار بالقوه الحاق به WTO بر رشد اقتصادی ایران از طریق برآورد و تحلیل رابطه بین فرایند مذاکرات الحاق؛ و عضویت کامل در WTO با رشد ا...
[ 10 ] - آثار تغییر در نرخ موثر مالیات بر بودجه عمومی، تولید ملی و رفاه با استفاده از مدل تعادل عمومی
بررسی بودجه عمومی کشور نشان دهنده ضرورت افزایش سهم درآمدهای مالیاتی در تأمین منابع عمومی است. افزایش مالیاتها بر منابع و مصارف بودجه عمومی، GNP و رفاه اجتماعی موثر خواهد بود. در این تحقیق ضمن معرفی یک مدل تعادل عمومی (CGE) مناسب برای تحلیل سیاست‌های مالی ایران، آثار افزایش سه گروه اصلی مالیاتی شامل؛ مالیات بر محصول، مالیات بر واردات و مالیات بر درآمد خانوارها و نیز افزایش همزمان هرسه نوع مالی...
[ 11 ] - چارچوب سیاست مالی برای مدیریت درآمدهای نفتی در ایران؛ رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)
تدوین چارچوبی برای اجرای سیاست مالی در کشورهای صاحب منابع طبیعی با توجه به تجارب سایر کشورها و نیز مقتضیات بومی از اهمیت ویژه‌ای در پیشیرد برنامه‌های توسعه اقتصادی برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر تکانه‌های درآمدهای نفتی و بهره‌وری بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، در قالب یک مدل DSGE و با لحاظ ویژگیهای از قبیل نیازهای توسعه زیرساختی و وجود ویژگی ناکاراییهای سرمایهگذاری عمومی اس...
[ 12 ] - تأثیر نوسانات بازارهای مالی بر قیمت نفت و امنیت اقتصادی ایران
هدف این مقاله بررسی پیامدهای بازارهای مالی بر قیمت نفت خام و امنیت اقتصادی ایران با استفاده از روش خودرگرسیونبرداری است. نتایج تجزیه واریانس نشان می‌دهد بازارهای معاملاتی مالی به‌ویژه بازار آتی‌های نفت برنت، بیشترین تأثیرگذاری را بر بازار فیزیکی نفت خام دارد. نتایج توابع کنش-واکنش نیز حاکی از آن است که شوک‌های بازارهای مالی اثر متقاوتی بر قیمت نفت خام دارند؛ به‌طوری که شوک بازار مالی آتی‌های ن...
[ 13 ] - بررسی تأثیر تلاطمات نرخ ارز بر مطالبات غیرجاری در نظام بانکی ایران
The aim of the study is to investigate the exchange rate volatility on the non-performing loans (NPL) from 2005 to 2013 in 18 selected banks. In the first step, effective variables on NPL have been categorized in two groups namely macroeconomic and specific variables. Based on various tests of specific banking and macroeconomic variables separately, the evidence gives assurance of research vari...
[ 14 ] - آزمون رابطه رشد صادرات غیرنفتی و رشد اقتصادی در ایران (با استفاده از دادههای فصلی و به تفکیک کدهای دو رقمی ISIC)
درخصوص رابطه رشد صادرات غیرنفتی و رشد تولید ناخالص داخلی سه فرضیه رشد صادرات پایه، صادرات رشد پایه و رابطه متقابل رشد اقتصادی و رشد صادرات قابل طرح است. طی نیم قرن اخیر در آزمون این فرضیه ها چهار نوع روششناسی از یکدیگر قابل تمیز است. در دو دهه 1960 و 1970 مطالعات مبتنی بر محاسبه ضرایب همبستگی بودهاند. در دهه 1980 مبتنی بر‌الگوهای رگرسیونی شدند و در دهه 1990 بیشتر تکیه بر تکنیک علیت گرنجر داشت...
[ 15 ] - چارچوب سیاست مالی برای مدیریت درآمدهای نفتی در ایران؛ رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)
تدوین چارچوبی برای اجرای سیاست مالی در کشورهای صاحب منابع طبیعی با توجه به تجارب سایر کشورها و نیز مقتضیات بومی از اهمیت ویژه‌ای در پیشیرد برنامه‌های توسعه اقتصادی برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر تکانه‌های درآمدهای نفتی و بهره‌وری بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، در قالب یک مدل DSGE و با لحاظ ویژگیهای از قبیل نیازهای توسعه زیرساختی و وجود ویژگی ناکاراییهای سرمایهگذاری عمومی اس...
[ 16 ] - تاثیر تکانه‌های مارک آپ بر تشدید تورم رکودی در اقتصاد ایران: رهیافت DSGE
هدف این مقاله بررسی تاثیر وجود تکانه‌های حاصل از مارک آپ - که بیانگر ساختار انحصاری صنایع است- برتشدید پدیده تورم رکودی در اقتصاد ایران است. برای دست‌یابی به این هدف از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی طی دوره زمانی 1338-1393 استفاده شد. یافته‌ها نشان داد تکانه مارک آپ باعث افزایش تورم و کاهش تولید می‌شود که نشان‌دهنده به وجود آمدن وضعیت تورم رکودی در اقتصاد است. بر این اساس، شوک مارک آپ به طور آنی...
[ 17 ] - The Effects of Iran's Reallocating its Oil and Gas Sales Revenues to Developing its Upstream Affairs
Oil and Gas sector, with notable participation in national product and funding public expenditures, plays a seminal role in Iran's economy. Although there is a relative lag in providing proportionate supply, Iran stands at the highest rank of owning world's related proven reserves. Using a Computable General Equilibrium (CGE) model, this study was aimed to investigate the effects of the increas...
[ 18 ] - درآمدی بر شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی
در اسلام هیچ موضوعی به اندازه عدالت در مسائل اجتماعی و فردی مورد توجه قرار نگرفته است و چون کارکرد اصلی تشکیل نظام اسلامى، استقرار عدالت و قسط اسلامى می‌باشد؛ توجه به موضوع عدالت اقتصادی و رصد حرکت اقتصاد به سمت وضعیت عادلانه مطلوب، امری ضروری است. مسئله تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی و در قلمرو ادبیات اندیشه اسلامی و دانش اقتصادی ارائه می‌شود؛ تبیین و تدوین شاخصی ترکیبی برای عدالت اقتص...
[ 19 ] - ارائه شاخصی جدید برای انعکاس رفتار بازار سهام با استفاده از رویکرد تحلیل شبکههای پیچیده
شاخصهای منعکس کننده رفتار بازار سهام یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تصمیمات سرمایهگذاران در بازارهای مالی است. اغلب سرمایهگذاران در بورس اوراق بهادار تهران به شاخص کل بورس توجه دارند که تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس را در بر میگیرد. این مطالعه به معرفی شاخصی جدید با استفاده از روش شبکههای پیچیده میپردازد. شبکههای پیچیده مطالعه همبستگی قیمتهای بازار سهام را به خوبی فراهم میآور...
[ 20 ] - پیش‌بینی نحوه اثرگذاری عوامل موثر بر تورم با استفاده از مدل‌های میانگین‌گیری پویا
مطالعات اولیه در پیش‌بینی تورم بیشتر در قالب منحنی فیلیپس سنتی بود که رابطه تورم و بیکاری براساس آن مفهوم پیدا می‌کرد، اما بعد از چند دهه و به خصوص بعد از نقد لوکاس، منحنی فیلیپس اولیه دچار تحولات شگرفی شد. منحنی جدید، تورم واقعی و انتظاری را نه به نرخ بیکاری، بلکه به مقیاسی از هزینه نهایی کل مرتبط می‌سازد. از آنجا که هزینه نهایی در الگوی اصلی منحنی فیلیپس نوکینزینی، تورم را تحریک می‌کند،...
[ 21 ] - اثر تکانه‌های صادرات نفت و تعامل آن با قدرت انحصاری بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران: رهیافت DSGE
با توجه به ماهیت نوسانی قیمت نفت در بازار جهانی که با تکانه‌های مثبت و منفی متعددی مواجه بوده است، در این مطالعه قصد داریم تکانه کاهش قیمت نفت و تکانه مارک آپ را که بیانگر ساختار انحصاری صنایع است، بر متغیرهای کلان اقتصادی بررسی کنیم. برای این منظور، از روش تعادل عمومی پویای تصادفی برای شبیه سازی اقتصاد ایران در دوره 1338-1394 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، مارک آپ بر روی تولید ناخالص داخل...
[ 22 ] - بررسی وضعیت فرهنگی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی استان های ایران
عوامل و شاخصهای فرهنگی بسیاری در جهت اثرگذاری بر رشد و توسعه اقتصادی وجود دارند که باید شناسایی، و درنظر گرفته شوند. کشورها میتوانند از طریق بهکارگیری استعدادهای خلاق، میراث و داشتههای فرهنگی خود، رشد اقتصادی را برانگیخته، پشتیبانی و تقویت نموده و درنهایت، سبب رفاه و سعادت جامعه شوند. شاخصهای فرهنگی میتواند معیا...
[ 23 ] - The Effect of Macroeconomic Shocks on Inflation in Iran: A Vector Autoregressive Approach with Dynamic Parameters
Given the effects of inflation on the decline of household welfare and its impact on production and investment, identifying the factors affecting it in order to adjust inflation and achieve price stability is necessary. Therefore, using the TVP-FAVAR model, which differentiates the fluctuations in factors affecting inflation, we try to identify the effects of different shocks such as liquidity,...
[ 24 ] - سنجش شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی در ایران (۱۳۷۳−۱۳۹۶)
شاخصهای ترکیبی در ادبیات اقتصادی، سنجه‌هایی مناسب برای ارزیابی عملکرد و آگاهی از فاصله وضعیت موجود با اهداف برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی می‌باشد. هدف این مقاله، ارائه و سنجش شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی است که به‌لحاظ روش، الگوی OECD را مدنظر دارد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که «توزیع منصفانه منابع، فرصتها و امکانات براساس شایستگیها»، «توجه به حق منابع و عوامل تولید، توجه به...
[ 25 ] - Sectoral Growth and Centrality in Stock Market in Iran: Application of Complex Network Analysis
Stock price and its changes which reflect the individuals’ investment decisions in economic environment are the most important factors in evaluating the economic value of a company in stock market. Stock price changes are not independent of each other. Therefore, study of the correlation between stock price changes provides a better understanding of market performance for investors. Analysis of...
[ 26 ] - تأثیر تکانه‌های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی و تورم کشورهای منتخب با تأکید بر تکانه‌های ناشی از ریسک سیاسی اوپک
در این پژوهش، تأثیر شوک‌های قیمت نفت بر متغیرهای مهم اقتصاد کشورهای اوپک با توجه به منشا این شوک‌ها مورد تحلیل قرار میگیرد. عوامل گوناگونی در ایجاد این شوک‌ها اثر گذارند اما شوک‌های امنیت ملی اوپک یکی از مهمترین آنها است. در این پژوهش بر اهمیت شاخص امنیت ملی کشورهای اوپک در ایجاد شوک‌های نفتی تاکید شده، و بر این اساس، تأثیر شوک‌های امنیت ملی قیمت نفت و سایر شوک‌های نفتی (اعم از شوک عرضه نفت،...
[ 27 ] - An Analysis of Oil Prices Considering the Political Risk of OPEC
Oil price wild fluctuations impact the economies of developing countries as well as those of developed ones. Focusing on OPEC’s political risks as a proxy of precautionary demand, this study aims to disentangle oil price factors using an SVAR approach for 1994Q1 to 2016Q4. We disentangled oil price shocks into political risks, supplies, global demand for industrial goods and other oil price sho...
[ 28 ] - دین‌داری اسلامی و ترجیحات زمانی فردی، یک مطالعه آزمایشگاهی
هدف این پژوهش بررسی تأثیر دین‌داری اسلامی بر ترجیحات زمانی فردی است. برای این منظور، از روش آزمایشگاهی که امکان کنترل متغیرهای مداخله‌گر را فراهم میآورد، استفاده شد. شیوه استخراج ترجیحات زمانی فردی، لیست قیمت چندگانه که در آن افراد در معرض انتخاب‌های چندگانه پولی قرار میگیرند، بود. تابع تنزیل مورد استفاده در این پژوهش، به منظور تخمین نرخ تنزیل، تابع هذلولی بود. در این نوع تابع...
[ 29 ] - شبکههای اجتماعی، رفتار توده‌ای و نوسان نرخ ارز؛ یک شبیه‌سازی
این تحقیق از طریق رویکرد مبتنی بر ریزساختار بازار ارز، به دنبال پاسخ به این سوال است آیا انتشار اطلاعات غیررسمی از طریق شبکههای اجتماعی، از ناحیه تشدید همگونی اطلاعاتی در میان افراد جامعه، میتواند باعث افزایش نوسان نرخ ارز گردد یا خیر و در این زمینه، انتشار اطلاعات اقتصاد کلان از سوی دولت چه تأثیری بر فرآیند فوق دارد. با توجه به نتایج شبیه‌سازی، در سطوح پایین کیفیت انتشار اطلاعات اقتصاد کلان،...
[ 30 ] - تاثیر نوسانات بازارهای مالی جهانی بر بازار نفت با تاکید بر بحران مالی 2008
اهمیت بازار نفت و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده و مصرف‌کننده موجب شده تا عوامل موثر بر آن، طی مطالعات مختلف مورد بررسی قرار گیرد. بازار مالی و اجزای آن در بازار سنتی نفت نفوذ کرده و موجب تشکیل بورس‌های نفتی شده، از این رو، اهمیت بازارهای مالی نه به‌عنوان یک متغیر برون‌زا، بلکه به صورت یک متغیر درون‌زا در بازار نفت، ظهور و بروز یافته است. نتایج علمی حاصل از بررسی تاثیر نوسانات ب...
نویسندگان همکار