مسعود تقوایی
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - سنجش مکانی پهنه‌های فقر شهری در شهرهای جدید (مورد مطالعه: شهر جدید هشتگرد)
امروزه شهرها به مکان تمرکز فقر تبدیل شده‌اند. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر، ارزیابی فقر شهری در شهر جدید هشتگرد جهت برنامهریزی بهتر برای ساماندهی، توانمندسازی و افزایش کیفیت زندگی و مکانی آن است. پژوهش حاضر از نوع کاربری و به روش توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در شهر جدید هشتگرد 1732 بلوک معادل 9/85 درصد از طبقه خیلی فقیر و تعداد 141 بلوک معادل 7 درصد در زمره طبقه فقیر هستند. ا...
[ 2 ] - بررسی و ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری پزشکی در کلان شهر شیراز
سالانه تعداد زیادی از گردشگران به منظور معالجه به کشورهای دیگر سفر می کنند و ضمن استفاده از خدماتدرمانی و پزشکی، به بازدید از نقاط دیدنی کشورها می پردازند. این شیوه از گردشگری در حال حاضر در اکثر کشورهایدنیا معمول شده است و به عنوان یکی از ابعاد گردشگری به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد کشور کمک می نماید. با توجهبه کم هزینه بودن و پر درآمد بودن این صنعت، بسیاری از کشورهای در حال توسعه، توجه خود ر...
[ 3 ] - تحلیل و ارزیابی شاخصهای ذهنی کشاورزی پایدار در مناطق روستایی ایران (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان ازنا)
توسعه پایدار و مستمر هر کشوری وابسته به پایداری نظام کشاورزی است. بنابراین دست یابی به یک نظام کشاورزی پایدار، یکی از سیاست‌های مهم بخش کشاورزی کشورها است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت شاخصهای ذهنی کشاورزی پایدار در مناطق روستایی شهرستان ازنا صورت گرفته است. روش تحقیق در این بررسی از نوع توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده که با استفاده از جمع آوری آمار و اطلاعات از طریق روشهای میدانی بدست...
[ 4 ] - ابداع و معرفی مدل RALSPI: مدلی جدید جهت ارزیابی گزینهها و سنجش سطح توسعه سکونتگاهها
تاکنون روشهای متعدد و متنوعی برای ارزیابی گزینهها ارائه شده است که برخی از این روشها مانند روشهای تاکسونومی عددی، موریس، TOPSIS و غیره در مطالعات جغرافیایی جهت ارزیابی و رتبهبندی سطح توسعه یافتگی سکونتگاهها مقبولیّت عام یافته و به طور مکرر مورد استفاده قرار گرفتهاند؛ در حالی که نکات ضعف و محدودیتهای این روشها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی به تبیین مهمتری...
[ 5 ] - مدیریت پسماندهای جامد شهری، گامی در راستای توسعه پایدار مطالعه موردی: شهر زنجان
امروزه جمع‌آوری و دفع پسماندها به طریقی مناسب که باعث کاهش خطرات مربوط به سلامتی انسانها و آسیبهای زیست- محیط گردد؛ حائز اهمیت است. هدف از این پژوهش ارائه سیمایی از وضعیت پسماندهای جامد شهری از نظر میزان تولید، سرانه، ترکیب فیزیکی و انواع روشهای دفع در شهر زنجان است. دادهها با استفاده از روش میدانی و آنالیز وزنی - حجمی نمونه‌هایی از مواد زاید جامد، در فاصله زمانی پاییز 1387 تا تابستان 138...
[ 6 ] - بررسی نقش نورپردازی در توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهراصفهان)
چکیده امروزه یک اجماع جهانی در این باره وجود دارد که چنانچه به همۀ قابلیتهای صنعت گردشگری و به ویژه گردشگری شهری توجه شود، میتواند به عنوان یکی از راهبردهای توسعه اقتصادی و فرهنگی شهرها محسوب گردد. موفقیت در این امر، مستلزم توجه به فرآیندهای ایجاد ارزش و جذابیت افزوده در جاذبههای گردشگری است و یکی از تاثیرگذارترین آنها نورپردازی است. از این روی، در این پژوهش به نقش نورپردازی بر توسعه گرد...
[ 7 ] - تحلیلی بر سیستم‌های شهری ایران طی سالهای 1335تا 1385
چکیده نظام شهری تجسم فضایی اقتصاد سیاسی و نحوه مدیریت سرزمین در یک کشور است. با مطالعه نظام شهری نحوه پخشایش و میزان تعادل جمعیت شهرها مشخص تر میگردد. نظام شهری ایران از الگوی سنتی کهکشانی در قبل ازسال،1300 به الگوی زنجیره‌ای به دلیل تمرکز امکانات و خدمات در شهرهای بزرگ متمایل شده است. این الگو ضمن بر هم زدن روابط منطقی شهرهای کوچک، میانی و بزرگ با یکدیگر، باعث آشفتگی در نظام شهری ایران شد...
[ 8 ] - مکان‌یابی پارک‌های بزرگ مقیاس برای مراکز شهری با استفاده از فرایند سه مرحله‌ایِ تحلیل سلسله مراتبی- شبکهای (مطالعه موردی: منطقه 8 (تاریخی – فرهنگی) شیراز)
فضاهای سبز به عنوان جزئی از نظام عملکردی، واجد ارزشهای اجتماعی و اکولوژیکی برای بافت مرکزی شهرها میباشند و مکان‌یابی صحیح آنها برای برخورداری از یک مرکز شهری سرزنده اهمیت بسیاری دارد. امروزه قابلیت روشهای مختلف تصمیمگیری چندمعیاره از جمله فرایندهای تحلیل شبکهای و سلسلهمراتبی در حوزه مکان‌یابی به اثبات رسیده است. پژوهش حاضر، توسعه فضای سبز شهری را در مرکز شهر شیراز با استفاده از سیستم پشت...
[ 9 ] - گسترش افقی شهر و ظرفیت های موجود زمین (مورد: شهر یزد)
اگر توسعة پایدار شهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم، یکی از شرط های مهم تحقق آن بهینه سازی بهره گیری از زمین شهری است. امروزه به این مهم در شهرهای ما و از جمله شهر یزد توجه چندانی نمی شود. از طرفی عرضة بیش از حد زمین و از سویی دیگر بهره برداری نادرست از آن موجب شده تا هکتارها زمین که از مناسب ترین تأسیسات و خدمات شهری برخوردار هستند به صورت بلااستفاده و غیر فعال باقی ...
[ 10 ] - ارزیابی و تحلیل شاخص های حمل و نقل پایدار شهری
حمل‌ونقل پایدار در واقع یافتن مؤثرترین و آسوده‌ترین راه جابجایی مردم و وسایل نقلیه با کمترین میزان مصرف انرژی (در زمینه سوخت و تلاش‌های انسانی) با مقبول‌ترین هزینه، کمترین ترافیک و کمترین اثرات سوء زیست‌محیطی مانند آلودگی هوا و صدا میباشد. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین مهمترین عوامل و شاخصهای مؤثر بر حمل‌ونقل شهری با استفاده از تجربیات حمل‌ونقل شهرهای پیشرو در حمل‌ونقل است. روش تحقیق از نظر هدف ...
[ 11 ] - برنامهریزی راهبردی مدیریت بحران زلزله در بافت‌های فرسوده شهری(مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر سنندج)
زمینه و هدف: امروزه علیرغم پیشرفت‌های تکنولوژیکی، سوانح طبیعی و بخصوص زلزله از دغدغه‌های اصلی جوامع است که تاکنون، روشی برای جلوگیری از وقوع و یا پیشبینی آن ابداع نشده است و تنها راه ممکن برای مقابله با این سانحه طبیعی، برنامهریزی پیش از وقوع زلزله، برای کاهش اثرات ناشی از آن از طریق مدیریت بحران میباشد. بافت‌های فرسوده قدیمی شهرها به دلایل نارسایی‌ها و کمبودهایی که در زمینه‌های کالبدی، اجت...
[ 12 ] - استراتژی توسعه شهری با تأکید بر توانمند سازی محلات شهری مطالعه موردی: محله اکبرآباد یزد
فرآیند استراتژی توسعه‌ی شهری به عنوان نظریه‌ای، رویه‌ای- محتوایی و به عنوان رویکردی نوین در برنامهریزی شهری توسط سازمان ائتلاف شهرها در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه‌ی پایدار و ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری مطرح گردید. در این میان یکی از محورهای اساسی CDS رویکرد محله محوری و توجه به محلات شهری بوده است. پژوهش حاضر با هدف استراتژی توسعه‌ی شهری با تأکید بر توانمندسازی محله‌ی اکبرآباد ...
[ 13 ] - بررسی وضعیت تعادل فضایی نظام شهری ایران در سطوح ملی- منطقه ای طی 60 سال اخیر
ایران تا قبل از قرن حاضر از نظام شهری نسبتا متعادلی برخوردار بوده است، اما در شش دهه اخیر توسعه سرمایه داری در چهارچوب اقتصادی متکی بر نفت باعث عدم تعادل فضایی نظام شهری کشور گردیده است. از طرف دیگر تعادل فضایی نظام شهری در سطح ملی در گروه تعادل فضایی در سطح منطقه ای می باشد، از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت تعادل فضایی نظام شهری ایران در سطوح ملی و منطقه ای طی دوره 1335 الی 1390 صورت پذ...
[ 14 ] - ارزیابی وضعیت و نحوه‌ی توسعه فضای سبز شهری شیراز در راستای توسعه پایدار با استفاده از رویکرد استانداردمبنا
فضاهای سبز شهری با ارائه طیف گستردهای از انواع عملکردها نقش مؤثری را در ارتقاء کیفیت زندگی شهری و دستیابی به توسعه پایدار شهری ایفا مینمایند. از اینرو، ارزیابی فضاهای سبز از جمله مهمترین فرایندهای توسعه شهری جهت برنامهریزی عدالت محور میباشد. ارزیابی وجوه کمی فضاهای سبز شهری از طریق رویکردهای مرسوم ارزیابی، نظیر رویکرد استاندارد مبنا، قابل انجام میباشد. در این راستا پژوهش حاضر وضع...
[ 15 ] - سنجش سطوح توسعه یافتگی شهرستان های استان همدان (با تأکید بر رویکرد تحلیل منطقه¬ای)
شناخت وضعیت موجود مناطق از لحاظ شاخصهای توسعه و مقایسه آنها با یکدیگر، اولین مرحله در برنامهریزیهای منطقهای و ایجاد تعادل و تأمین عدالت اجتماعی بین مناطق بشمار میرود. هدف از تحریر این مقاله، تعیین درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان همدان و تحلیل نابرابریهای منطقهای در این استان میباشد. روش پژوهش، توصیفی– تحلیلی است. شاخصهای مورد بررسی متشکل از 39 شاخص، شامل شاخصهای بهداشتی– درم...
[ 16 ] - تحلیلی بر وضعیت ساختمان‌های اداری شهر اصفهان به منظور برنامهریزی و مدیریت بحران شهری
ماهیت جغرافیایی ایران طوری است که همیشه مورد تهدید مخاطرات طبیعی قرار می‌گیرد. حوادث و بلایای طبیعی از مهمترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های زندگی بشر است. واحدهای اداری به عنوان یکی از عناصر مهم شهری میتواند در مواقع بحرانی نقش مهمی در شهرها ایفا نمایند. از جمله به عنوان مدیریت، سازماندهی امور نجات، انبار داری، اسکان و پناهگاه‌های آسیب دیدگان از آنها استفاده شود. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت دانش م...
[ 17 ] - مکان‌یابی و بررسی نقش متل در توسعه گردشگری (مطالعه موردی محور اصفهان-شیراز)
متلها آن دسته از واحدهای اقامتی هستند که حالت توقفگاه و استراحتگاه موقتی را داشته و معمولاً در خارج از شهر قرار میگیرند که متأسفانه در ایران کمتر مورد توجه واقع شده اند. از آنجا که در ایران اکثر مسافران با وسایل نقلیه شخصی سفر می‌کنند، ساخت و توسعه متلها در محورهای ارتباطی علی الخصوص محورهای ارتباطی قطبهای گردشگری، با افزایش رفاه سفر، توسعه گردشگری را به همراه خواهد داشت. در پژوهش حاضر تلاش...
[ 18 ] - معیارهای مکان گزینی و طراحی مسیرهای دوچرخه سواری (با تأکید بر شهر اصفهان)
رشد روز افزون شهر نشینی، جمعیت شهری و به تبع آن رشد عبور و مرور و رفت و آمدهای ساکنان شهر با وسایل نقلیه موتوری در سطح برون و درون شهری، مشکلات بسیاری را در سیستم حمل و نقل ایجاد نموده است. بر این اساس برای کاهش معضلات ترافیک، حمل و نقل وآلودگی هوا برنامه ها و طر حهای متنوعی اجرا می گردد. یکی از برنامه هایی که با اجرای عملی و صحیح آن می توان تا حد قابل توجهی آرامش را به سیستم حمل و نقل و عبور ...
[ 19 ] - تحلیل آماری بر روند گسترش ناموزون کاربری شبکه معابر در شهر اصفهان
از بین کاربری های شهری، فضاهای سبز بخشی از پیکره با اهمیت شهرها هستند که به عنوان بخش جاندار ساخت کالبدی شهر، تلقی می شوند و در هماهنگی با بخش بیجان کالبد شهر ، بافت و سیمای شهر را تشکیل می دهند. اما با توجه به نقش و جایگاه گسترش فضاهای سبز در شهرها ، طی سالهای اخیر در بیشتر شهرهای ایران از جمله شهر زیبای اصفهان که روزگاری به عنوان الگوی باغشهر اسلامی و شهری با سرانه ایده آل فضای سبز در دنیا مط...
[ 20 ] - به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه های آموزشی و پژوهشی
تحقیقات انجام شده پیرامون برنامه های توسعه در کشورهای مختلف جهان، نشان دهنده محوری بودن نقش فناور ی اطلاعاتاست. براین اساس ، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعا ت در عرصه های آموزشی و پژوهشی دانشگاهاصفهان انجام گرفته است . روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضاء محترم هیأتعلمی دانشگاه اصفهان در سال 1387 که تعداد آنها برابر با 3981 نفر بوده ، ت...
[ 21 ] - تعیین زمان مناسب برای گردشگری شهری در استان خوزستان
بررسی میزان آسایش اقلیمی و روزهای مناسب برای گردش در مناطق شهری، یکی از جنبههای برنامهریزی موفق برای رشد صنعت گردشگری شهری میباشد. استان پهناور خوزستان با برخورداری از توانهای بسیار بالای گردشگری و تنوع اقلیمی، میتواند بهعنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور معرفی شود. در این پژوهش به بررسی تعداد روزهای توام با آسایش اقلیمی در استان خوزستان، با بهکارگیری مدل دمای معادل فیزیولوژیک پرداخته شد...
[ 22 ] - شناسایی و تحلیل قابلیت های اکوتوریستی دریاچه کافتر به روش SWOT
در جهان مدرن و صنعتی امروز، نیاز بشر به تفریح، گشت و گذار و بهرهگیری از مواهب طبیعی موجود در نواحی طبیعی بکر بیش از پیش احساس میگردد. یکی از این مواهب طبیعی که همه ساله گردشگران زیادی را در سراسر دنیا به خود جذب مینماید، نواحی ساحلی و دریاچهها میباشند. دریاچه کافتر که در شمال استان فارس و در جنوب شهرستان اقلید قرار گرفته است، نیز یکی از این منابع طبیعی جذاب میباشد که علیرغم وجود قابلیته...
[ 23 ] - تحلیلی بر توسعه گردشگری در منطقه تفرجگاهی شاندیز مشهد
توریسم پدیدهای است که در دهههای اخیر مورد توجه جوامع مختلف قرار گرفتـه و به دلیل آثار فراوان آن از بـعد اقتصادی، ایجاد اشتغال، ارزآوری، کـمک به آشنایی فرهنگها در ایران نیز تلاشهایی در جهت توسعه این صنعت انجام شده است بهرهمندی از پیامدهای ارزشمند گردشگری زمانی امکانپـذیر خواهد بود که شناخت کافی در مورد ماهیت این پدیـده و ویژگیهای آن و قابلیتهای مناطق مختلف کشور صورت گیرد. منطقه شاندیز ا...
[ 24 ] - Electronic cities\' strategic planning case study: uremia city, Iran
Electronic cities result from the implication of information and communication technology (ICT) in the contemporary era. Significant ICT development and internet network expansion as well as the need of urban management to new ideas in managing cities lead us toward a new strategy called "electronic cities". The current study aims at investigating the Electronic Cities' Strategic Plan...
[ 25 ] - کاربرد مدل شاخص محور (PTVA) در ارزیابی آسیب پذیری مخاطرات مرکب (حریق در پی زلزله) در منطقه شهری
مناطق شهری بسیاری به وسیله مخاطرات مرکب مورد تهدید قرار میگیرند که منجر به ایجاد آسیبهای جدی به انسانها ، ساختمان‌ها و زیر ساخت‌ها میگردد. این مسأله متأثر از تحولات مرتبط مانند شهرن...
[ 26 ] - مدیریت بحران شهرها با تأکید بر سیل
سیل عبارت از یک جریان آب شدید استثنایى است که امکان دارد از بستر طبیعى رودخانه لبریز شده و اراضى اطراف بستر را اشغال نماید. سیل مى تواند نتیجه ریزش باران هاى شدید، ذوب سریع برف و یخ و یا تخریب سدها باشد. علت وجود این فرایند هرچه باشد وقتى که وارد مناطق شهرى گردد موجب ایجاد خسارات و گاهى تلفات زیادى مى گردد، زیرا که شهر در جریان رشد و توسعه خود فضاهاى هیدرولوژیکى طبیعى(مسیلها و بسترهاى رودخانه) ...
[ 27 ] - بررسى و ارزیابى مسائل جمعیتى شهرستان اردستان
اردستان (واقع در استان اصفهان)، از شهرستان هایى است که جمعیت آن طى سال هاى آمارى همواره مواجه با نوساناتى بوده است. با توجه به نرخ پایین رشد جمعیت در شهرستان اردستان، پیش بینى مىشود در سال 1395 جمعیت آن حدودا به 411 هزار نفر برسد. مهاجرت از جمله عوامل مهم نوسانات جمعیتى در این شهرستان به شمار مىرود.
[ 28 ] - بازنگرى در نقش و عملکرد فضاهاى سبز و باز در مدیریت بحران شهر بروجن (نارسائى ها و مشکلات)
بحران هاى شهرى پس از حوادث غیرمترقبه بالاخص زلزله از مسائل مبتلابه جوامع شهرى بوده و با تمرکز جمعیت در نقاط شهرى و انباشت فعالیت و سکونت در آنها، هر روز از اهمیت بیشترى برخوردار مى گردد. امروزه «برنامه ریزى پیش از بحران» یکى از سه حوزه فعالیتى است که در دستور کار 21 در خصوص توسعه برنامه ریزى و مدیریت اسکان بشر در نواحى مستعد فاجعه (بحران) مدنظر قرار گرفته است. (طراوتى، حمید و س...
[ 29 ] - کاربرد GPS در برنامه ریزى شهرى
امروزه ثابت شده است که مدیریت کارآمد شهرى بدون استفاده از اطلاعات به روز در مورد کاربرى ها و روند تغییرات آن، نوع و وسعت فعالیت ها، رشد کالبدى شهر و... عملى نیست. از این رو نیاز به تجهیزات اطلاعاتى متنوعى در این راستا، پدید آمده است و حجم اطلاعات به هنگام سازمانهاى مرتبط با امور شهرى فزونى یافته است. سیستم تعیین موقعیت جهانى (GPS) به عنوان یکى از مهمترین و قابل اعتمادترین تکنولوژىهاى ت...
[ 30 ] - عوامل طبیعى و بحران هاى شهرى با تأکید بر صاعقه
رشد شتابان شهرنشینى و رشد کلان شهرها در کشورهاى در حال توسعه، حرکت اقتصاد امروز و فردا به سمت خصوصیات و خصلت هاى شهرى، تحمیل شرایط زیست محیطى و جغرافیایى به جوامع و سمت گیرى جهان به سوى نظامى یکپارچه، سبب شده است که ضرورت دانشى چند وجهى به نام مدیریت شهرى بیش از پیش احساس شود. رعد و برق و صاعقه دو پدیده بسیار جالب هستند که از دیرباز بشر در مقابل آنان بى دفاع و محکوم به شکست بوده است و مدت زیا...
[ 31 ] - سطح بندى میزان توسعه شهرى استان چهارمحال و بختیارى با استفاده از تکنیک هاى پیشرفته تحلیل عاملى و تحلیل خوشه اى
بررسى وضعیت توسعه یافتگى شهرها، شناخت نقاط ضعف وقوت، پتانسیل ها و کمبودهاى آنها زمینه مناسبى را براى ارائه راهبردها و بکارگیرى برنامه هاى مناسب توسعه شهرى و همچنین پى ریزى و ایجاد یک نظام شبکه شهرى متعادل فراهم مى سازد. مطالعه میزان توسعه یافتگى سکونت گاه هاى شهرى در سطح منطقه اى (استان) با توجه به تنوع ویژگی هاى آنها بصورت جدا از هم امکان پذیر نبوده و درصورت انجام، نتایج حاصله مطلوب نظر نخ...
[ 32 ] - بررسى وضعیت معابر شهر اصفهان براساس معیارها و ضوابط موجود براى دسترسى معلولین و جانبازان
مناسب سازى بستر کالبدى در جهت رسیدن به فرصت هاى برابر براى همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابه جایى در سطح شهر و دسترسى هر فرد به تمامى فضاهاى شهرى از ضروریات رشد و توسعه جامعه مى باشد. بیش از 15 سال از تهیه اولین مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازى و معمارى براى معلولین در ایران مى گذرد اما وضعیت فعلى معابر نشان دهنده ناکام بودن این ضوابط در مقام اجرا مى باشد. با توجه به مشکل...
[ 33 ] - گسترش صنعت توریسم و جایگاه آن در ایجاد اشتغال در شهر فیروزآباد
رشد فزاینده جمعیت کشور طى دو دهه اخیر و افزایش تصاعدى جمعیت جوان، لزوم توجه به راهکارهاى جدید براى اشتغال را روشن مى سازد. وجود توان هاى بالقوه جهانگردى در سطح کشور که از ایران کشورى توانمند در این زمینه ساخته است و استفاده از این توان ها در راستاى ایجاد درآمد و اشتغال مى تواند یکى از این راهکارها باشد. شهر فیروزآباد داراى رشد جمعیت نسبتا بالایى است باتوجه به جاذبه هاى توریستى فیروزآباد براى...
[ 34 ] - برنامه ریزى و طراحى فضاى سبز شهرى و تأثیرات متقابل آن بر انسان و طبیعت
پارکها و فضاهاى سبز شهرى به دلیل نقش دوگانه خود یعنى اهمیت تفریحى و نیز تأثیر در حفظ و تعادل محیط زیست شهرى، تعدیل آلودگى و تلطیف هوا و کاهش بارخستگى روحى و جسمى، بسیار ارزشمند هستند مى دانیم که نقش این فضاها فقط منحصر به مسائل تفریحى و اوقات فراغت نیست پس به همین دلیل مهم باید به گونه اى مستقل مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد. توجه به معیارهایى مانند خصایص گلها و درختان، نحوه آرایش آن...
[ 35 ] - جایگاه تمرکز زدایی در توسعه و برنامه ریزی روستایی
برنامه ریزی عبارتست از جریانی آگاهانه که به منظور دستیابی به اهداف معین و مشخص انجام یک سلسله اقدامات و فعالیتهای مرتبط به یکدیگر را در آینده پیشبینی می کند. روشهای برنامه ریزی را می توان در دو جنبه افقی (تمرکززدایی) عمودی (تمرکززایی) بررسی نمود، که مطالعه در زمینه تمرکززدایی و نقش آن در توسعه روستایی از موضوعات مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. در واقع شهر و روستا را باید به مثابه ...
[ 36 ] - رابطه متقابل شهر اردستان با مناطق روستایی با تاکید بر دهستان های هفتگانه آن
شهرستان اردستان بین 52 درجه و 22 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 22 درجه عرض شمالی قرار گرفته است. از شمال به کویر نمک، از جنوب به شهر اصفهان، از شرق به شهرستان نائین و از مغرب به شهرستان های نطنز و کاشان محدود می گردد. ارتفاع آن از سطح دریا 1209 متر و مرتفع ترین نقطه آن 3200 متر و حدوداً دارای 17643 کیلومتر می باشد. جمعیت آن بالغ بر 45150 نفر می باشد و این شهرستان از 3 شهر به نام های اردستان، زو...
[ 37 ] - جاذبه های گردشگری در نواحی قطبی مطالعه موردی: هتل های یخی
اکوتوریسم نوعی از گردشگری است که بر جاذبه های طبیعی، تأکید دارد (ادینگتون اکوتوریسم، 1374) و این صنعت به ویژه در نواحی خاصی از کره زمین که طبیعت چهره خشن تری را ارائه می دهد، بیش از هر چیز نیازمند برقراری رابطه انسان با محیط می باشد. لذا در این مقاله به لزوم و نحوه این ارتباط و نقش مؤثر انسان در این امر پرداخته و ضمن بررسی آب و هوا به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در محیط، ویژگی های آب و...
[ 38 ] - صنایع روستایی و جایگاه آن در توسعه مناطق روستایی و اقتصاد کشور
مطالعه در زمینه صنایع روستایی که بدون تردید یکی از شرورتهای مهم اقتصادی است چرا که افزایش جمعیت و به تبع آن کاهش امکانات باعث بیکاری افراد میگردد مگر این که یک بخشی این کمبودها و مشکلات را کاهش داده و از آنها بکاهد. لذا صنعتی کردن روستاها در مفهوم واقعی آن یکی از عملکردهای مهم، در جهت اشتغال، بالا بردن درآمد افراد و در نهایت جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها می باشد زیرا با خروج رو...
[ 39 ] - توانمندی های محیط طبیعی و نقش آن در برنامهریزی توسعه گردشگری شهری مطالعه موردی: شهر یاسوج
جاذبهها و قابلیتهای گردشگری، خصوصاً جاذبههای محیط طبیعی و اکوتوریستی از سرمایههای منحصر به فرد هر کشور و منطقهای به شمار میروند که شناسایی، طبقهبندی و برنامهریزی برای آن، جهت توسعه گردشگری و در نهایت توسعه منطقه دارای اهمیت بالایی میباشد. در این پژوهش با روشهای علمی و با استفاده از مدلهای AHP, Swot و با کمک نرم افزار SPSS به شناسایی و اولویت بندی توانهای محیطی شهر یاسوج در جهت برنامه...
[ 40 ] - مدیریت بحران شهری و تخلیه اضطراری جمعیت در مدارس ناحیه دو آموزشی کلانشهر اصفهان
مقدمه و هدف پژوهش: هدف از انجام این مقاله، بررسی میزان تابآوری (مقاومت و انعطافپذیری) در بحرانهای احتمالی و همچنین بهرهمندی مدارس ناحیه دو آموزشی کلانشهر اصفهان از شاخصهای مدیریتی تأثیرگذار در برنامهریزی و مدیریت بحران و عملیات تخلیه اضطراری جمعیت است. روش پژوهش: روش تحقیق در پژوهش حاضر، کاربردی، پیمایشی- تحلیلی است. بعد از مطالعه کامل جامعه آماری و جمع...
[ 41 ] - سنجش میزان بهره مندی شهرستان های استان گلستان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
تحولات سیاسی و اجتماعی طی سالیان اخیر سبب تغییرات سریع زندگی شهری و روستایی شده است که این امر باعث بوجود آمدن نابرابری در توزیع امکانات و عدم توسعه یافتگی هماهنگ بین شهرها و مهاجرت روستاییان در کشورهای جهان سوم شده است. این مساله لزوم استفاده از علم برنامه ریزی ناحیه ای را در کاهش این نابرابری نشان می دهد، در این رابطه تکنیک های گوناگونی برای سنجش میزان توسعه یافتگی نواحی مختلف وجود دارد که از...
[ 42 ] - بررسی آسیب پذیری شبکه های ارتباطی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش IHWPو GIS (مطالعه موردی: بافت فرسوده قدیمی شهر سنندج)
تجزیه و تحلیل چگونگی رفتار عناصر شهری در زمان زلزله و بعد از آن، اهمیت زیادی در مدیریت بحران دارد. در این میان، تجزیه و تحلیل آسیب‌پذیری شبکه‌های ارتباطی به دلیل نقش گستردهای که در طول چرخه مدیریت بحران و به‌ویژه در مرحله امدادرسانی دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش این است که پس از شناسایی شاخصهای موثر در آسیب‌پذیری شبکه‌های ارتباطی، وضعیت بافت فرسوده قدیمی شهر سنندج را ب...
[ 43 ] - تبیین مفهوم ریسک و سنجش میزان ریسک لرزه‌ای مناطق شهری (مطالعة موردی: نجف‌آباد)
بر اساس نقشة پهنه‌بندی خطر زلزله در ایران، بخش زیادی از این کشور در محدودة خطر نسبتاً متوسط روبه‌بالا قرار دارد. از سوی دیگر، دوره‌های غیرلرزه‌ای بعضی گسل‌ها در سدة بیستم (حتی آرامشی هزارساله) نشان‌دهندة لرزه‌زا نبودن این گسل‌ها نیست. در این میان، قضاوت شهروندان از خطر باید بر این مبنا باشد که آنها در منطقهای زلزله‌خیز سکونت دارند. براین‌اساس ضروری است ارزیابی ریسک لرزه‌ای مناطق مختلف کشور با ...
[ 44 ] - پتانسیل‌سنجی خطر سیلاب شهری با رویکرد توسعۀ شهری ایمن (مطالعۀ موردی: شهر گنبد‌کاووس)
تغییرات آب‌وهوایی سیلاب را به‌همراه دارد. سیل میتواند نتیجۀ ریزش باران‌های شدید، ذوب سریع برف و یخ یا تخریب سدها باشد. این فرایند هر علتی که داشته باشد، وقتی که وارد مناطق شهری می‌شود موجب خسارات و گاهی کشته شدن افراد می‌شود؛ زیرا شهر در جریان رشد و توسعۀ خود، به فضاهای هیدرولوژیکی طبیعی تجاوز می‌کند. شهر گنبد در طی سنوات گذشته به‌ویژه در سیل سالهای 1371، 1380 و 1381 با تهدید سیلاب شهری مواج...
[ 45 ] - The Status of Indicators of Good Urban Governance in Arak City, Iran, in the Viewpoints of Urban Managers and Citizens
Aims & Backgrounds: Today, the good urban governance approach has been introduced as the most effective and sustainable method of management practice. Arak, as one of the most important industrial cities in the country, has many problems which need to pay attention to management patterns that can be considered as one of the appropriate solutions to overcome these problems. The purpose of this s...
[ 46 ] - تحلیل و ارزیابی روند توسعه فضایی کلانشهر شیراز در افق1410 با استفاده از مدل تحول زمین و تکنیک هلدرن
افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی، فشار فزایندهای را بر زمین وارد نموده و تخریب زمینهای پیرامون شهرها را موجب شده و از چالشهای اساسی در برنامهریزی شهری در دهههای اخیر بوده است. روش تحقیق توصیفی _تحلیلی میباشد و از لحاظ هدف، کاربردی است. جهت تحلیل روند توسعه فضایی کلان شهر شیراز، از تصاویر ماهوارهای سال های 1365 تا 1395 استفاده شده و برای مدلسازی تغییرات در سال1410، از پارامترهای مؤث...
نویسندگان همکار