حسین نظم‌فر
دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی
[ 1 ] - بررسی نابرابریهای توسعه در استان‌های کشور در راستای تحقق توسعه پایدار
وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانه‌های مهم توسعه‌نیافتگی است زیرا درحقیقت کشورهایی که امروزه به‌عنوان کشورهای توسعه‌یافته شناخته می‌شوند ضمن اینکه از شاخصهای اقتصادی و اجتماعی بالایی برخوردارند، توزیع درآمدها و امکانات نیز در جوامع نسبتاً عادلانه است. پژوهش حاضر با هدف سطح‌بندی 31 استان کشور با توجه به 93 شاخص توسعه است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن تحلیلی ـ مقایسهای است. برای تجزیه و تحلیل...
[ 2 ] - پایش دریاچۀ نمکی مهارلو با تکنیکهای پردازش تصاویر ماهوارهای چندطیفی
مطالعۀ دریاچه‌های نمکی پلایاها به‌منزلۀ مهمترین پدیدههای ژئومورفولوژیکی بسیار حائز اهمیت است. در این شرایط پایش و ارزیابی چنین پدیده‌هایی می‌تواند در توسعه و مدیریت منابع طبیعی امری مهم تلقی شود. مطالعۀ دریاچه‌های نمکی این محیط‌ها با صرف زمان و هزینۀ کمتر و در چشم‌انداز وسیع، استفاده از دانش سنجش از دور را می‌طلبد. پایش دریاچه‌های نمکی مناطق خشک در توسعۀ پایدار و حفاظت از محیط‌زیست پارامتری م...
[ 3 ] - ارزیابی آسیب‌پذیری اجتماعی – فیزیکی شهرها در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهرستانهای استان آذربایجان غربی)
شهرهای امروزی در نقاط مختلف دنیا به دلایل متعدد ازجمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب، عدم رعایت استانداردهای لازم همواره در معرض خطرات ناشی از بلایای طبیعی قرار دارند. یکی از این خطرات که بسیاری از شهرهای جهان ازجمله کشور ما را تهدید می‌کند، زمین‌لرزه است. ایران یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای دنیا محسوب میشود و شهرهای آن در رابطه با این پدیده طبیعی خسارت‌های مالی و جانی زیادی را متحمل شده...
[ 4 ] - تحلیلی بر پدیده دستفروشی در شهر و تاثیرات آن در حجم ترافیک پیاده و سواره شهری (مطالعه موردی شهر لنگرود)
امروزه پدیده دستفروشی که از جمله مشاغل بخش غیررسمی شهر میباشد، پدیده ای شناخته شده و در عین حال پیچیده به نظر می‌رسد. گذشته از مسائل و مشکلات به وجود آمده توسط دستفروشان، این دسته از فروشندگان فرصت‌های ارزشمندی را نیز برای شهر و شهروندان مهیا می‌سازند. ایجاد اشتغال هرچند موقت برای افراد بیکار جامعه و به تبع آن کاهش انحرافات اجتماعی، کاستن فشار اقتصادی بر اقشار کم درآمد جامعه و ... نمونه‌هایی ا...
[ 5 ] - سطح‌بندی شهرستانهای استان هرمزگان در بهره‌مندی از زیرساختهای گردشگری با استفاده از مدل تلفیقی کاندرست
توزیع نامناسب و نابرابر زیرساختهای گردشگری در اکثر نواحی ایران ازجمله استان هرمزگان، یکی از چالش‌های مدیریت گردشگری است که موجب آسیب‌های زیست‌محیطی در نقاط پرجاذبه و محروم ماندن دیگر نواحی از مزایای گردشگری شده است. سطح‌بندی زیرساختهای گردشگری در شهرستانهای یک استان و توزیع متعادل زیرساخت‌ها و تعدیل نابرابری، به‌عنوان بخشی از برنامهریزی فضایی و منطقهای گردشگری اهمیت بسیاری دارد. براین اساس...
[ 6 ] - ارزیابی تاب‌آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه‌موردی: شهر اردبیل)
مروزه رویکرد تاب‌آوری شهری یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین رویکردهایی است که متضامن بقای سکونتگاههای انسانی میباشد. این رویکرد، راهنمایی است تا مسئولین و دست اندرکاران از تصمیمات انعطاف پذیر، خط مشی‌های جدید برای مدیریت شهری استفاده کنند. در این راستا و با توجه به اینکه شهر اردبیل شهری است که همواره مورد تهدید مخاطرات طبیعی همچون زلزله ، سیل و ... بوده، لذا بررسی وضعیت تاب‌آوری آن و عوامل موثری ک...
[ 7 ] - تحلیل فضایی رقابت‌پذیری استان‌های ایران با استفاده از تکنیک ادغام
دهه‌های پایانی قرن 20 و آغاز قرن21 با نوعی فرایند همگرایی مشخص میشود که از آن با عنوان جهانی‌شدن یاد میشود. روند جهانی‌شدن و تأثیر آن بر شهرها ازجمله موارد مهمی است که در دنیای امروزی از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از موضوعات مهم این روند، پدید آمدن رقابت بین شهرهای مختلف است. عمده مطالعاتی که تاکنون در مورد رقابت‌پذیری شهری، انجام‌گرفته است بر بعد اقتصادی تأکید کرده‌اند. اما باید توجه داشت ...
[ 8 ] - نابرابری فضایی درجه توسعه شهرستان های استان خوزستان با تاکید بر توسعه پایدار
یکی از چالش های فراروی برنامهریزی مدیریت مطلوب شهری و منطقه ای در راستای شهر و منطقه پایدار عدم تعادل و توازن در میزان توسعه پایدار شهرستان های استقرار یافته در منطقه است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مقایسه تطبیقی توسعه شهرستانهای استان خوزستان در دو دوره 1385 و 1390 با تأکید بر توسعه پایدار می باشد. در این پژوهش، شاخصهای مورد بررسی متشکل از 59 متغیر برای سال 1385 و 71 متغیر برای سال 1390 در قا...
[ 9 ] - سنجش و ارزیابی پایداری سکونتگاههای شهری(مطالعه موردی: استان اردبیل)
توسعهی پایدار سکونتگاههای شهری دارای ابعاد گسترده بوده که وابسته به شرایط مکانی و زمانی میباشد و جهت شناخت آن نیاز به بررسی و ارزیابی شاخصهای پایداری از ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. این پژوهش نیز با هدف سنجش و ارزیابی شاخصهای توسعهی پایدار به روش توصیفی - تحلیلی و کمی در سکونتگاههای شهری استان اردبیل صورت گرفته است. بدین منظور دادههای مورد نیاز از طریق سالنامه‌ی آم...
[ 10 ] - باز سازی شرایط اکوژئومورفولوژی دیرینه و عهد حاضر دریاچه زریوار بر اساس ویژگی‌های دیاتومه‌ها و تصاویر ماهوارهای
رسوبات دریاچه‌ی زریوار واقع در استان کردستان با پوشش دوره‌ی زمانی تقریبا ده هزار ساله برای نوع دانه‌بندی رسوبات و مقادیر دیاتومه‌ها مورد آزمایش قرار گرفته شده است. بازسازی تغییرات در سطح آب دریاچه، میزان تغییرات در اندازه‌ی دانه‌های رسوبی و شوری از مغزه‌ی رسوبی ٦٨٨ سانتی‌متری برداشته شده از نزدیک ساحل غربی دریاچه توالی از تغییرات آب و هوای و تغییرات محیطی را نشان می‌دهد. دو مرحله‌ی کاهش و تغییر...
[ 11 ] - سنجش میزان برخورداری شهرستان های استان خوزستان از شاخص های توسعه با استفاده از تکنیک ادغام
در برنامه ریزی های توسعه در سطح منطقه ای، شناخت و درک تفاوت های موجود میان مناطق از حیث برخورداری آن ها از امکانات و زیر ساخت های اجتماعی و اقتصادی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است .یکی از روش های ارزیابی ، تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه است که برای سنجش ،ارزیابی و اولویت گذاری چند گزینه به کار گرفته می شود. روش این پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –موردی و تحلیلی است.جامعه آماری 23 شه...
[ 12 ] - تبیین نقش شوراهای اسلامی و میزان مشارکت مردم در توسعة روستایی (مطالعة موردی: دهستان‌های بخش کلباد شهرستان گلوگاه)
بررسی عملکرد شوراهای اسلامی و نقش مشارکت مردم در توسعة روستایی، یکی از موضوعات مهم در حوزة مدیریت روستایی است. هدف این پژوهش، بررسی عملکرد شوراهای اسلامی و میزان مشارکت مردم در توسعة روستایی در دهستان‌های بخش کلباد شهرستان گلوگاه است. روش پژوهش در این مقـاله توصیفی - تحلیلی و جـامعة آمـاری شامل دو گـروه مردم (سرپرسـت‌های خـانوار) و کل اعـضای شـورای اسـلامی (32 نفر) است. در ادامه با بهرهگیری از...
[ 13 ] - تحلیل فضایی و سطح‌بندی شهرستانهای استان البرز بر‌اساس شاخصهای خدمات فرهنگی
توزیع متناسب منابع میان سکونتگاههای انسانی با هدف دستیابی به توسعۀ متوازن در جامعه، نیازمند برنامهریزی اصولی است که در گام نخست با تبیین وضع موجود و شناسایی امکانات و محدودیتهای مناطق همراه است. با‌توجه‌به اهمیت مقولۀ فرهنگ و ابعاد کمّی و کیفی آن در توسعۀ جوامع، این پژوهش به تحلیل و طبقهبندی شهرستانهای استان البرز از نظر درجۀ توسعۀ کمّی فرهنگ می‌پردازد. به‌این‌منظور 24 متغیر‌های فرهنگی با رو...
[ 14 ] - سنجش نابرابری فضایی توسعهیافتگی ناحیه‌ای (مطالعه موردی:استان خوزستان)
امروزه کاهش نابرابری در استفاده از منابع، امکانات و تسهیلات، یکی از مهمترین معیارهای اساسی توسعه پایدار در سطح مناطق کشور به شمار میرود. پژوهش حاضر با هدف شناخت میزان نابرابری فضایی توسعه به بررسی سطح توسعهیافتگی شهرستانهای استان خوزستان پرداخته است. روش پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی– تحلیلی است. در این پژوهش 35 متغیر نرم سازی شده از حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی، زیربن...
[ 15 ] - تحلیل نابرابریهای فضایی-آموزشی و فرهنگی در کلان منطقه‌ی آذربایجان
توسعه منطقهای مفهومی جدید در ادبیات برنامهریزی میباشد که هدف آن خلق چهارچوبی مناسب برای دستیابی به یک بهبودی با ثبات در استانداردهای زندگی برای شهرنشین و روستانشینان است. توسعهی متعادل و هماهنگ مناطق، یک پیش‌نیاز بسیار مهم برای حصول پایداری اقتصادی و پیشرفت یکپارچه کشور به شمار میرود. آموزش و شاخصهای آن به همراه بخش فرهنگی، به‌عنوان یکی از مهمترین مؤلفههای توسعه، با ایفای نقش اساسی و س...
[ 16 ] - تحلیل مقایسه ای از کاربرد روش های تحلیل چند معیاره در مطالعات منطقه ای (مطالعه موردی: استان لرستان)
تکنیکهای تصمیمگیری چند معیاره با اتخاذ انواع مشخصههای کمی و کیفی و وزندهی آنها ابزارهای مناسبی در تحلیل تصمیمگیری برنامهریزی توسعهی نواحی میباشند. در همین راستا پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با هدف بهرهگیری تلفیقی و مقایسهای از روشهای تصمیمگیری چند معیاره تاپسیس، تحلیل چند معیاره ویکور و محاسبه تحلیل سلسلهمراتب (EHP) در تلاش است تا وضعیت توزیع و توسعه شاخصهای توسعه...
[ 17 ] - بررسی و سنجش پایداری اجتماعی شهری با استفاده از مدل کوپراس و نرم افزار Lisrel مطالعه موردی : شهر اردبیل
شهرها اکوسیستم‌های پیچیده‌ای هستند که برای رسیدن به توسعهی پایدار شهری تحت تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و فرهنگی قرار دارند. از طرفی عرف، سنت‌ها، هنجارها و ارزش‌ها در بستری از روابط اجتماعی و به‌صورت خودجوش در طول نسل‌ها شکل‌گرفته که موجب اعمال نوعی نظارت و کنترل اجتماعی غیراقتدارآمیز بر رفتار فرد جامعه‌پذیرسازی وی می‌شوند، که از یک منظر ویژه به‌عنوان «پایداری اجتماعی» در نظر گرفته...
[ 18 ] - بررسی و تحلیل سطح برخورداری شهرستانهای استان چهارمحال و بختیاری از شاخصهای توسعه با استفاده از مدل تاپسیس فازی
برنامهریزی منطقهای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقهای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب میشود. شناخت و تجزیه و تحلیل وضع مناطق در زمینههای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نخستین گام در فرایند برنامهریزی توسعه منطقهای است. با این کار تنگناها و محدودیتهای مناطق مشخص شده و میتوان برای رفع آنها اقدام کرد. به عبارتی برای تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایى جایگا...
[ 20 ] - تحلیل شاخصهای رشد هوشمند شهری در مناطق شهر ارومیه
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیست‌محیطی–دسترسی میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) جهت وزندهی شاخصها و برای سطح‌بندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه یک در رتبه اول و منطقه سه و چهار در رتبه دوم و در نه...
[ 21 ] - ارزیابی سطح پایداری محله‌های مسکونی در نواحی پیرا- شهری (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل)
امروزه معضلات ناپایداری از مهمترین دغدغه‌های شهرها و به‌ویژه محله‌های شهری هستند. شهر اردبیل مانند بسیاری از شهرهای بزرگ کشور با مسائل متعددی ازجمله ناپایداری توسعه روبه‌روست و این مسئله در برخی محله‌ها به بیشترین حد رسیده و به تشدید ناپایداری توسعه در آنها منجر شده است. هدف پژوهش حاضر، سنجش شاخصهای پایداری محله‌ای شهر اردبیل است و در سنجش میزان پایداری از 20 معیار و بیش از 50 زیرشاخص استفاد...
[ 22 ] - سنجش میزان برخورداری سکونتگاههای شهری استان اردبیل از شاخصهای شهر خلاق
شهرها همیشه مراکزی برای ابداع، نوآوری و خلاقیت هستند و جهان امروز شاهد جهشی بلند به‌سوی زندگی هر‌چه بهتر و با کیفیت‌تر است. تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی یکی از اصلی‌ترین اهداف توسعه است که در این مسیر توجه به شهرها به‌عنوان مراکزی که گردانندۀ اصلی این جریان هستند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. هریک از سکونتگاههای شهری استان اردبیل به لحاظ دارا‌بودن پیشینۀ تاریخی، داشتن فرهنگ غنی، تنوع قومی، م...
[ 23 ] - کاربرد مدل ترکیبی فرآیند تحلیل شبکه و منطق فازی در پهنهبندی حساسیت وقوع زمین لغزش (مطالعه موردی: حوضه آبریز چلی چای)
نقشه های حساسیت وقوع زمین لغزش یکی از مهمترین ابزارهای لازم برای برنامه ریزان و تصمیم گیران محیطی به ویژه در مناطق کوهستانی است. مدل فرآیند تحلیل شبکه(ANP) از جمله مدلهای تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش است. این مدل با حفظ قابلیتها و محاسن موجود در مدل AHP، معایب مربوط به آن را رفع کرده و به همین دلیل در سالهای اخیر استفاده از آن نسبت به AHP فزونی گرفته و جایگزین آن شدهاست. در این پژوهش با استفا...
[ 24 ] - سنجش و ارزیابی پایداری محیطی (مطالعه موردی: استان اردبیل)
توسعه بحثهای پیرامون صنعت و اثراتی که صنعت روی محیط‌زیست برجای گذاشت و افزایش جمعیّت، سبب ایجاد پارادایم پایداری در جهان شد. پایداری، ریشه در تفکّرات زیست محیطی داشته و امروزه پدیدهای چند بعدی است که مسائل اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی را دربر میگیرد؛ از اینرو، پژوهش حاضر با هدف سنجش و ارزیابی پایداری توسعه به لحاظ ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در شهرستانهای استان اردبیل صورت گرفته ا...
[ 25 ] - ارزیابی توسعه بوم‌شهر در سکونتگاههای شهری استان آذربایجان‌شرقی با تأکید بر الگوی نظری توسعه پایدار
با رشد سریع جمعیّت شهری در جهان و افزایش نگرانی در مورد محیط‌زیست، چالش ایجاد شهر پایدار برای زندگی در اولویّت برنامه‌ریزان شهری قرار گرفت و ایدة بوم‌شهر واکنشی بر این نگرانی‌ها بود. ایدة بوم‌شهر، یا شهر اکولوژیک را میتوان آخر یا ادامة رویکردهای توسعة شهری در چارچوب الگوی نظری توسعة پایدار دانست؛ از این رو، هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی توسعة بوم‌شهر در سکونتگاههای شهری استان آذربایجان شرقی د...
[ 26 ] - بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند(مطالعه موردی: مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه)
برای مدیریت و برنامهریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری میباشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. دادهها و اطلاعات موردنیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، طرح‌های جامع و تفصیلی شه...
[ 27 ] - بررسی وضعیت شاخصهای کیفیت زندگی از نظر شهروندان (مطالعه موردی: منطقه دو شهر اردبیل)
امروزه مطالعات کیفیت زندگی عمدتاً بر محیط شهری و کیفیت زندگی شهری تمرکز کرده است و بررسی آن از ضرورت و اهمیت بسزایی برخوردار است که این امر همواره کانون اصلی توجه برنامه‌ریزان بوده است. بر این اساس تمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز در شهرها، یکی از دلایل اصلی توجه به مفهوم کیفیت زندگی در مطالعات است. کیفیت زندگی یک فرد میزان برخورداری او را نشان می‌دهد، البته نه فقط به چیزهایی که به آنها د...
[ 28 ] - سنجش عدالت فضایی در پراکنش توسعه با استفاده از مدل ادغام (مطالعه موردی: شهرستانهای استان اردبیل)
سرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. عدالت فضایی یکی از مقوله‌های برنامهریزی مبتنی بر جغرافیا است که هدف آن تأمین نیازهای ساکنان محدوده‌های جغرافیایی است. پهنه‌های فضایی گسترده استان اردبیل متاثر از بی‌عدالتی فضایی از بعد شاخص های توسعه است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی و سنجش وضعیت عدالت فضایی در توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل پرداخته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی ...
[ 29 ] - تحلیل فضایی و سطح بندی شهرستان های استان گلستان بر اساس شاخص های اشتغال
اشتغال و بیکاری از مهمترین مسائلی هستند که برای ایجاد یک جامعه مرفه باید مورد توجه گیرند، زیرا مهمترین شرط برای رشد و توسعه هر جامعه‌ای ایجاد اشتغال است. به همین منظور در برنامه‌های توسعه، کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار به عنوان یکی از محورهای اساسی مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر که از نوع توصیفی- تحلیلی است، با هدف تحلیل فضایی و تعیین جایگاه شهرستانهای استان گلستان به لحاظ برخورداری...
[ 30 ] - پیش‌بینی سایت‌های اسکان موقت در سناریوهای مختلف زلزله (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری تهران)
در دهه‌های اخیر عدم برنامهریزی و آمادگی برای مقابله با عواقب زلزله در محیط‌های شهری که با تراکم بالای جمعیتی و ضعف زیرساختهای کالبدی و اجتماعی روبروست منجر به حجم بالای تلفات انسانی و خسارت‌های مالی شده است. نیاز اولیه آسیب دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک سرپناه می باشد ایجاد مکان های مناسب جهت اسکان موقت سانحه دیدگان بعد از وقوع زلزله امکان پذیری نیست باید قبل از وقوع زلزله، مکان های مناسب را ...
[ 31 ] - رتبه‌بندی سطوح توسعه یافتگی مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان‌های استان کرمانشاه)
فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف رفاهی و زیربنایی، تسهیلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی از اساسی‌ترین شاخصها در هر واحد از برنامهریزی، بویژه مناطق روستایی است. به همین منظور هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل سطوح توسعهیافتگی این شاخصها در سطح دهستان‌های استان کرمانشاه و تعیین میزان برخورداری آنها میباشد. روش انجام این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی اس...
[ 32 ] - سنجش نابرابری فضایی توسعهیافتگی صنعتی استان خوزستان
شناخت نابرابری‌ها و بی تعادلی‌ها در چارچوب محدوده‌های جغرافیایی مختلف (کشور، استان، شهرستان و بخش) و در نتیجه پی بردن به اختلافات و تفاوت‌های موجود و سیاست گذاری در جهت رفع و کاهش نابرابری‌ها از وظایف اساسی متولیان توسعه مناطق به شمار می‌آید. بررسی شاخصهای صنعتی، اقتصادی و تعیین وضعیت برخورداری مناطق در راستای تعیین راهبردهای توسعه امری ضروری است. هدف از مقاله حاضر، سنجش نابرابری فضایی توسعهی...
[ 33 ] - تحلیل وضعیت عدالت اجتماعی در ساختار فضایی درون‌شهری (مطالعه موردی: شهر مراغه)
شهر به‌عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای فرهنگ و تمدن بشری و از فراگیرترین پدیدههای اجتماعی عصر حاضر است. نگاه از منظر عدالت اجتماعی به شهر، شاید یکی از نگرش‌های بسیار کمیاب و بنیادین محسوب شود. عدالت نوعی سلوک مساوی با افراد است و عدالت فضایی برگرفته از آن یعنی اینکه با ساکنین در هر مکانی باید به‌صورت برابر رفتار شود و هیچ فرد یا جایی بر افراد و جاهای دیگری برتری نداشته باشد. خدمات عمومی شهر ب...
[ 34 ] - سنجش میزان برخورداری شهرستانهای استان خوزستان از شاخصهای بهداشتی- درمانی با استفاده از تکنیک ادغام
لازمه برنامهریزی منطقهای، شناسایی جایگاه توسعهیافتگی مناطق نسبت به یکدیگر است. یکی از شاخصهای اصلی توسعه، شاخص سلامت و به‌نوعی میزان بهره‌مندی جامعه از خدمات و امکانات بهداشتی و درمانی است. پژوهش حاضر به بررسی میزان برخورداری شهرستانهای استان خوزستان از لحاظ شاخص بهداشتی-درمانی می‌پردازد. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –موردی و تحلیلی است که در آن 41 متغیر بهداشتی-...
[ 35 ] - امکان سنجی ضریب عمران پذیری روستاهای شهرستان گرمی
شناسایی منابع و پتانسیل های موجود، مرحله اول ارزیابی هر برنامه ریزی محسوب می شود. بدون مشخص کردن منابع، شناخت پارامترهای مربوط به منطقه برنامهریزی امکان پذیر نخواهد بود. این منطقه می تواند یک شهر یا روستا یا مجموعه ای از شهر و روستا باشد. عوامل طبیعی و انسانی مانع اصلی توسعه مناطق هست، با توجه به اینکه عوامل طبیعی تا حدودی خارج از کنترل می باشند، عامل انسانی و تصمیمات انسانی مهم ترین عامل توسع...
[ 36 ] - مقایسه کارایی مدلهای تصمیمگیری چند معیاره به منظور تعیین میزان توسعه یافتگی
آغاز موج استفاده از مدلهای کمی در علوم اجتماعی طی دهه‌های 1990 توأم با طرح مباحث توسعه و توسعه‌نیافتگی، کاربرد روشهای تصمیمگیری چند معیاره در تعیین سطوح توسعهیافتگی مناطق را گسترش داده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر مقایسه کارایی روشهای تصمیمگیری چند معیاره (الکتر، ویکور، تاپسیس، کپ لند، تاکسونومی و saw) در سنجش درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان خوزستان میباشد. روش پژوهش بر اساس هدف کارب...
[ 37 ] - ارزیابی آسیب‌پذیری شبکهی معابر شهری در برابر زلزلههای احتمالی مطالعهی موردی: منطقه‌ی 3 شهرداری تهران
زلزله می‌تواند شهرها و مناطق یک کشور را از تحرک بیندازد، با مختل کردن شبکهی ارتباطی شهر نظم ترافیکی را بر هم بزند و جریان عرضهی کالا را کند و ارائهی خدمات اورژانسی (اضطراری) و ایمنی به زلزلهزدگان را با موانع جدی مواجه نماید. این وضعیت خطرناک به دلیل کمعرض بودن معابر، تمرکز زیاد جمعیت در بافتهای قدیمی، بلندمرتبهسازیهای غیراصولی، ساختوسازهای انجام‌شده بر روی مسیر قناتها و قرارگیری در من...
[ 38 ] - میزان برخورداری شهرستان های استان خوزستان از شاخص های شهر سالم
امروزه بیش تر شهر ها با سطح فزاینده ای از تبعات منفی ناشی از رشد سریع مواجه هستند که این خود سلامت عمومی شهروندان را تهدید می کند. به همین علت، فکر شهر سالم در پژوهش های شهری معاصر اهمیت زیادی یافته و از ظرفیت مطالعاتی زیادی برخوردار شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص های شهر سالم در شهرستان های استان خوزستان می باشد. روش مطالعه در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و داده های مورد نیاز از سالنامه آم...
[ 39 ] - تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر برنامهریزی شهر خلاق (مطالعۀ موردی: ارومیه)
شهرهای خلاق به‌عنوان مراکز نوآوری، خلاقیت و تبدیل ایده به ثروت شناخته می‌شوند. از آنجا که ایده و نوآوری، عناصر اصلی رقابتی در عصر جهانی‌شدن هستند، داشتن شهر خلاق، آرمان هر جامعه‌ای به‌شمار می‌آید. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر در برنامهریزی شهر خلاق با تأکید بر شهر ارومیه است. نوع پژوهش کاربردی است و به روشهای جدید علم آینده‌پژوهی، تحلیلی و اکتشافی انجام شده است. جامعة آمار...
[ 40 ] - تحلیل فضایی شاخصهای شهر سالم در سکونتگاههای شهری (مطالعه موردی: استان اردبیل)
زمینه و هدف: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل‌های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی اینکه چه شهری سالم است یا اینکه در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرار دارد، هنوز مساله‌ای پیچیده و مبهم میباشد. روش بررسی: پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی وضعیت ...
[ 41 ] - توسعه گردشگری در شهر میانه اندام خوی و تحلیل چالش های پیش روی آن ازدیدگاه جامعه محلی ( مطالعه موردی: آرامگاه شمس تبریزی در خوی)
توسعه گردشگری در نواحی شهری نقش مهمی در متنوع سازی اقتصاد جوامع محلی دارد و یکی از منابع اشتغال زایی و کسب درآمد و زمینه ساز توسعه پایدار اقتصاد شهری می باشد.توسعه گردشگری در گرو تامین شرایطی است که بامهیا شدن آنها چرخه این صنعت خواهدچرخید.هدف اصلی تحقیق شناسایی و تحلیل مشکلات توسعة صنعت گردشگری در شهر میانه اندام خوی ازدیدگاه جامعه محلی با تاکید بر نقش مقبره شمس تبریزی در این زمینه میباشد.پژوه...
[ 42 ] - ارزیابی و تحلیل فضایی جرائم مرتبط با مواد مخدر در استان‌های ایران
Objective: The aim of this study was to evaluate the spatial analysis of drug-related crimes in Iran's provinces. Method: The statistical population of this study consisted of 31 provinces of the country based on the data of 2015. The model used for datat analysis included Prometheus, Global Moran statistics, and Oval standard deviation. Results: The provinces of Ilam and Tehran with Phi values...
[ 43 ] - امکان‌سنجی تحقق شهر دوستدار سالمند (مطالعه موردی: شهر بوکان)
افزایش طول عمر انسانها و اضافه شدن جمعیت سالمندان یکی از دسـتاوردهای قرن 21 بوده و سالخوردگی جمعیت پدیدهای است که بـسیاری از جوامع بشری با آن روبهرو هستند و برخی دیگر در آیندهای نزدیک با آن روبهرو خواهند شد. در ایران افزایش طول عمر همراه با کاهش نرخ موالید سبب پیری جمعیت شده است. با توجه به آمار جمعیتی، شهر بوکان نیز در سالهای آینده با این پدیده مواجه خواهد شد. به همین دلیل پژوهش حاضر باه...
[ 44 ] - تحلیل اثرات اقتصاد سیاسی اسلامی بر توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: شهر زنجان)
In Islamic-political economy, urban sustainable development seeks to balance economic growth, ecological reconstruction, environmental protection and social progress. With descriptive-analytical method, this research investigates the impact of Islamic-political economy on the indicators of urban sustainable development. Data were collected by field studies and library method. Statistical popula...
[ 45 ] - بررسی وضعیت رقابت‌پذیری اقتصادی شهرهای ایران
The present study aims to explore the competitiveness of Iranian cities based on economic indices. The research is applied in terms of purpose and descriptive - analytical in terms of method. The population included all central cities in the country in 2011. In order to analyze the competitiveness of the central cities, 20 economic indices were extracted based on data from Statistical Yearbook ...
[ 46 ] - برنامه ریزی و تدوین راهکارهای تحقق شهرهای خلاق در ایران مطالعه موردی: شهر ارومیه
هدف پژوهش حاضر، برنامهریزی و تدوین راهکارهای تحقق شهرهای خلاق در ایران با تأکید بر شهر ارومیه میباشد نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی، همبستگی میباشد و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از مدلهای تحلیل شبکهای، تاپسیس و برای ارتباط بین متغیرها، آزمونهای آمار استنباطی مانند ضریب همبستگی، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر استفاده‌شده است. جامعه آماری پژوهش، مناطق پنجگانه شهر ارومیه و ...
[ 47 ] - سنجش نابرابریهای فضایی مناطق شهری از منظر عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: مناطق ده‌گانه شهر تبریز)
رشد شتابان شهرنشینی و قطبی شدن مناطق و گروههای اجتماعی منجر به نابرابری‌هایی در شرایط سکونت و دسترسی به خدمات شهری میان مناطق و گروههای شهری شده است. مادر شهر تبریز علاوه بر اینکه از تبعیض طبقاتی در بین گروههای اجتماعی– اقتصادی رنج می‌برد، از تبعیض فضایی ناشی از توزیع نامناسب خدمات شهری نیز تهدید میشود. هدف پژوهش حاضر سنجش عدالت فضایی در بهره مندی از خدمات شهری در سطح مادرشهر تبریز است. رو...
[ 48 ] - ارزیابی آسیب پذیری ساختمان های شهری در برابر شدت های مختلف زلزله مطالعه موردی: منطقه 9 شهرداری تهران
زلزله مخرب‌ترین و شایع‌ترین سانحه طبیعی است که از گذشته تاکنون بیشترین آسیب جانی و مالی را بر شهرهای ایران وارد نموده است. منطقه 9 شهرداری تهران به دلیل فرسودگی شدید بافت مسکونی، نزدیکی به گسل شمال تهران و وجود کاربری‌های صنعتی، منطقهای با آسیب‌پذیری بالا در برابر زلزله است. ضروریست جهت کاهش خسارات ناشی از زلزله در این منطقه قبل از ایجاد بحران، پهنه‌های آسیب‌پذیر مشخص و تمهیدات لازم ان...
[ 49 ] - بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند(مطالعه موردی: مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه)
برای مدیریت و برنامهریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری میباشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. دادهها و اطلاعات موردنیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، طرح‌های جامع و تفصیلی شه...
[ 50 ] - بررسی وضعیت شاخصهای کیفیت زندگی از نظر شهروندان (مطالعه موردی: منطقه دو شهر اردبیل)
امروزه مطالعات کیفیت زندگی عمدتاً بر محیط شهری و کیفیت زندگی شهری تمرکز کرده است و بررسی آن از ضرورت و اهمیت بسزایی برخوردار است که این امر همواره کانون اصلی توجه برنامه‌ریزان بوده است. بر این اساس تمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز در شهرها، یکی از دلایل اصلی توجه به مفهوم کیفیت زندگی در مطالعات است. کیفیت زندگی یک فرد میزان برخورداری او را نشان می‌دهد، البته نه فقط به چیزهایی که به آنها د...
[ 51 ] - سنجش عدالت فضایی در پراکنش توسعه با استفاده از مدل ادغام (مطالعه موردی: شهرستانهای استان اردبیل)
سرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. عدالت فضایی یکی از مقوله‌های برنامهریزی مبتنی بر جغرافیا است که هدف آن تأمین نیازهای ساکنان محدوده‌های جغرافیایی است. پهنه‌های فضایی گسترده استان اردبیل متاثر از بی‌عدالتی فضایی از بعد شاخص های توسعه است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی و سنجش وضعیت عدالت فضایی در توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل پرداخته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی ...
[ 52 ] - تحلیل فضایی و سطح بندی شهرستان های استان گلستان بر اساس شاخص های اشتغال
اشتغال و بیکاری از مهمترین مسائلی هستند که برای ایجاد یک جامعه مرفه باید مورد توجه گیرند، زیرا مهمترین شرط برای رشد و توسعه هر جامعه‌ای ایجاد اشتغال است. به همین منظور در برنامه‌های توسعه، کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار به عنوان یکی از محورهای اساسی مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر که از نوع توصیفی- تحلیلی است، با هدف تحلیل فضایی و تعیین جایگاه شهرستانهای استان گلستان به لحاظ برخورداری...
[ 53 ] - پیش‌بینی سایت‌های اسکان موقت در سناریوهای مختلف زلزله (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری تهران)
در دهه‌های اخیر عدم برنامهریزی و آمادگی برای مقابله با عواقب زلزله در محیط‌های شهری که با تراکم بالای جمعیتی و ضعف زیرساختهای کالبدی و اجتماعی روبروست منجر به حجم بالای تلفات انسانی و خسارت‌های مالی شده است. نیاز اولیه آسیب دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک سرپناه می باشد ایجاد مکان های مناسب جهت اسکان موقت سانحه دیدگان بعد از وقوع زلزله امکان پذیری نیست باید قبل از وقوع زلزله، مکان های مناسب را ...
[ 54 ] - رتبه‌بندی سطوح توسعه یافتگی مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان‌های استان کرمانشاه)
فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف رفاهی و زیربنایی، تسهیلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی از اساسی‌ترین شاخصها در هر واحد از برنامهریزی، بویژه مناطق روستایی است. به همین منظور هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل سطوح توسعهیافتگی این شاخصها در سطح دهستان‌های استان کرمانشاه و تعیین میزان برخورداری آنها میباشد. روش انجام این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی اس...
[ 55 ] - سنجش نابرابری فضایی توسعهیافتگی صنعتی استان خوزستان
شناخت نابرابری‌ها و بی تعادلی‌ها در چارچوب محدوده‌های جغرافیایی مختلف (کشور، استان، شهرستان و بخش) و در نتیجه پی بردن به اختلافات و تفاوت‌های موجود و سیاست گذاری در جهت رفع و کاهش نابرابری‌ها از وظایف اساسی متولیان توسعه مناطق به شمار می‌آید. بررسی شاخصهای صنعتی، اقتصادی و تعیین وضعیت برخورداری مناطق در راستای تعیین راهبردهای توسعه امری ضروری است. هدف از مقاله حاضر، سنجش نابرابری فضایی توسعهی...
[ 56 ] - تحلیل وضعیت عدالت اجتماعی در ساختار فضایی درون‌شهری (مطالعه موردی: شهر مراغه)
شهر به‌عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای فرهنگ و تمدن بشری و از فراگیرترین پدیدههای اجتماعی عصر حاضر است. نگاه از منظر عدالت اجتماعی به شهر، شاید یکی از نگرش‌های بسیار کمیاب و بنیادین محسوب شود. عدالت نوعی سلوک مساوی با افراد است و عدالت فضایی برگرفته از آن یعنی اینکه با ساکنین در هر مکانی باید به‌صورت برابر رفتار شود و هیچ فرد یا جایی بر افراد و جاهای دیگری برتری نداشته باشد. خدمات عمومی شهر ب...
[ 57 ] - سنجش میزان برخورداری شهرستانهای استان خوزستان از شاخصهای بهداشتی- درمانی با استفاده از تکنیک ادغام
لازمه برنامهریزی منطقهای، شناسایی جایگاه توسعهیافتگی مناطق نسبت به یکدیگر است. یکی از شاخصهای اصلی توسعه، شاخص سلامت و به‌نوعی میزان بهره‌مندی جامعه از خدمات و امکانات بهداشتی و درمانی است. پژوهش حاضر به بررسی میزان برخورداری شهرستانهای استان خوزستان از لحاظ شاخص بهداشتی-درمانی می‌پردازد. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –موردی و تحلیلی است که در آن 41 متغیر بهداشتی-...
[ 58 ] - نقش اماکن تاریخی- فرهنگی در توسعه گردشگری(مطالعه موردی: آرامگاه شمس تبریزی در شهر خوی)
صنعت گردشگری،صنعتی درآمدزا است که موجب ایجاد کارآفرینی درگسترۀ محلی و ملی می شود و درنهایت توسعۀ اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی را در پی دارد و موجب ایجاد رشد در بخش ملی می شود. یکی از مهم ترین عوامل توسعه گردشگری برخورداری شهرها از پتانسیل ها و جاذبه های قوی در این زمینه می باشد.پژوهش حاضر که به منظور ارزیابی و بررسی پتانسیل آرامگاه شمس تبریزی در توسعه گردشگری و جذب گردشگر در شهر میانه اندام خوی صور...
[ 59 ] - تحلیل شاخص های توسعه پایدار در کشورهای صادرکننده عمده نفت جهان
گردشگری روستایی یکی از اشکال گردشگری گذران اوقات فراغت می باشد که امروز به دلیل مشکلات و انواع آلودگی های شهری افراد ساکن درشهر از آن جهت گذران اوقات فراغت بهره می برند تا حدودی از نظر روحی روانی و جسمی آمادگی کافی جهت کارهای روز مره آن خود در شهر را بدست بیاورند. یکی از راه های توجه به روستاها و محرومیت زدایی از آنها، کمک به حفظ و گسترش جاذبهها و زمینههای مورد علاقه گردشگران در روستاها، متنا...
[ 60 ] - سطح بندی سکونتگاه های شهری استان گلستان از لحاظ شاخص های شهرسالم
در دهه های اخیر افـزایش جمعیت شـهرها و رشد شهرنشینی باعث مشکلات بیشماری از جمله مشکلات تراکم رشد فزاینده شهرها،کمبود مسکن، تخریـب مکـانهـای شـهری و افزایش نابرابریهای بهداشتی و اجتماعی، در مقیاس وسیع، بین ساکنان شد. دغدغه‌ها و نگرانی های ناشــی از این پدیده موجب گردید تا رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل های امروز و آینده مطرح شودکه یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم...
[ 61 ] - سنجش توسعه پایدار استان‌های ایران بر مبنای برنامهریزی محیطی
ایجاد تعادل بین ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی فعالیت‌های جامعه انسانی، توسعه پایدار و یافتن راه و روش رسیدن به این تعادل، موضوع برنامهریزی محیطی و هدف نهایی آن رسیدن به توسعه پایدار میباشد. دستیابی به توسعه پایدار، یکی از مباحث عمده کشورها به ویژه کشورهای درحال‌توسعه است. کشورهای درحال‌توسعه به‌منظور جبران عقب‌ماندگی‌ها، رهایی از فقر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره و برای رسیدن ب...
[ 62 ] - بررسی کارایی روشهای طبقهبندی تصاویر ماهوارهای در ارزیابی تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از بهینه‌سازی مقیاس در پردازش شی‌ءگرا (مورد: شهر اردبیل)
یکی از راههای تهیه نقشههای پوشش گیاهی و کاربری اراضی، استفاده از دادههای ماهوارهای و فرآیند طبقهبندی تصاویر است. با استفاده از تصاویرماهوارهای بررسی، شناخت و ارزیابی پدیدههای مختلف و استخراج اطلاعات لازم برای برنامهریزی منابع زمینی یا سایر مقاصد به سهولت انجام میگیرد. هدف پژوهش مقایسه میزان کارایی هفت روش رایج طبقهبندی نظارتشده دادههای ماهوارهای در ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با ا...
[ 63 ] - تحلیل فضایی امنیت در پارک‌های شهر تهران
پارک‌ها محلی برای آرامش، آسایش و تفریح شهروندان هستند و امن‌بودن آنها امری مهم به‌شمار می‌آید. تا آنجا که نبود امنیت در این مکان‌ها منجر به کاهش مراجعه و تبدیل‌شدن پارک‌ها به فضایی مرده میشود. در پژوهش توصیفی-تحلیلی و کاربردی حاضر، با توجه به اهمیت و جایگاه امنیت در پارک‌ها، ارزیابی و تحلیل فضایی این مقوله در پارک‌های شهر تهران انجام شد. جامعۀ آماری 41 پارک شهر تهران در سال 1393 است. برای تعی...
[ 64 ] - ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه شهری با استفاده از روش ANP و منطق فازی در GIS (مطالعه موردی: شهر جدید بهارستان (اصفهان))
آنچه در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک مد نظر قرار می گیرد، تاثیر متقابل منابع اکولوژیک پایدار و ناپایدار است که به صورت ویژگی های هر اکوسیستم خرد اثرات متقابل بر یکدیگر و محیط زیست می‌گذارند؛ لذا ذکر این نکته ضروری است که بهره مندی از طبیعت به گونه‌ای که کمترین زیان به محیط وارد شود و در کنار آن بهترین بهره‌وری برای انسان به دست آید، مدنظر است. به همین منظور با توجه به هدف اصلی در این تحقیق، شهر...
[ 65 ] - مدل سازی معادلات ساختاری موانع و چالش ها ی توسعه گردشگری تاریخی-فرهنگی از دیدگاه جامعه محلی ( مطالعه موردی : آرامگاه شمس تبریزی در خوی)
چکیده گردشگری عامل مهم اشتغال زایی و ایجاد درآمد است و می تواند به عنوان راهکاری برای توسعه اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی جوامع باشد.گام نخست در توسعه گردشگری،شناسایی موانع و چالش های آن است.هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل چالش های توسعه گردشگری تاریخی-فرهنگی از دیدگاه جامعه محلی با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) می باشد تا شناخت همه جانبه وضع موجود،زمینه ساز اتخاذ برنامه های هدفمند جهت رفع...
[ 68 ] - شناسایی و تحلیل فضایی گستره‌های فقر شهری با استفاده از آمار فضایی در محیط GIS مطالعه موردی: شهر اردبیل
گستره‌های فقر که بخش جدایی‌ناپذیری از مناطق شهری را تشکیل داده‌اند، به دلیل تبعات و پیامد‌های منفی این پدیده (فقر) و گسترش آن همواره مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گرفته‌اند. مساله مهم در جلوگیری از گسترش پدیده فقر، شناخت دقیق پهنه‌های فقر و تبلور فضایی آن در شهر‌هاست. بر این اساس، با توجه به اهمیت مطالعه توزیع فضایی فقر در جوامع شهری و با لحاظ اینکه مطالعه این پدیده، زمینه تصمیمگیری و برنامه‌ریز...
[ 69 ] - بررسی ارتقاء ظرفیت تراکمی شهر ارومیه با تحلیل توزیع فضایی تراکم های شهری و با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره
تراکم به‌عنوان یکی از ابعاد ساخت شهر عامل مهمی در درک چگونگی عملکرد و تغییرات کالبدی شهرها میباشد. لازمه تعیین انواع تراکم‌ها در نظر داشتن ظرفیت پذیرش زیرساخت‌ها و سایر پتانسیل‌های اقتصادی، اجتماعی و... در محدوده‌های موردمطالعه میباشد. شهر ارومیه در دهه‌های اخیر گسترش افقی زیادی داشته ولی همواره شهری کوتاه‌قامت بوده و با سابقه اجرای سه طرح جامع و سه طرح تفصیلی، پیشنهادات تراکمی آنها محقق نشده...
[ 70 ] - بررسی و تحلیل اثرات کاهش سطح آب دریاچۀ ارومیه بر سطوح توسعۀ شهرستانهای پیرامون
بحث تغییرات محیطی در حال حاضر به‌عنوان یکی از مهمترین چالش‌های فراروی جامعۀ جهانی مطرح است و یکی از گسترده‌ترین مباحث علمی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی در سطوح مختلف جهان را به خود اختصاص داده است. وقوع خشک‌سالی‌های شدید و مستمر، در دوره‌های زمانی مختلف، بسیاری از نقاط کرۀ زمین را تهدید می‌کند و باعث تحولات سریع و عمیقی در سطوح توسعۀ اقتصادی و اجتماعی بوده است و منطقۀ خاورمیانه و ایران، از ای...
[ 71 ] - ارزیابی زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در منطقة اورامانات استان کرمانشاه
رشد روزافزون و شتابندة گردشگری موجب شده است بسیاری از صاحب‌نظران قرن 20 را «قرن گردشگری» بنامند. این صنعت بر حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مانند مبادلات خارجی، درآمدها، اشتغال، قیمت‌ها، توزیع درآمدها، مهاجرت، تقسیم کار، آداب و رسوم و هنرها مؤثر است. هدف پژوهش حاضر، تبیین وضعیت زیرساختهای گردشگری در منطقة اورامانات استان کرمانشاه است. پس از گرد‌آوری دادهها، منطقة اورامانات و دیگر شه...
[ 72 ] - سنجش مکانی-زمانی فرم فضایی شهر ارومیه با تأکید بر شاخصهای تراکم شهری
تراکم از مباحث کلیدی مطالعات شهری و از مهمترین عناصر شناسایی فرم شهر است که پایش تغییرات آن در ترسیم وضعیت کالبدی-اجتماعی و تحلیل روند تحولات شهر اهمیت دارد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی روند تغییرات و نحوۀ توزیع فضایی-زمانی شاخصهای تراکم شهری ارومیه طی سالهای 1375-1395 با استفاده از روشهای آماری است. جامعۀ آماری مناطق پنج‌گانۀ شهر ارومیه است. نتایج پژوهش نشان‌دهندۀ افزایش مقادیر همۀ شاخصهای مدن...
[ 73 ] - سنجش تاب‌آوری و توان اکولوژی شهری در برابر زلزله با تاکید بر مولفه‌های محیطی (نمونه موردی: منطقه یک شهرداری تهران)
افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به رشد و گسترش شهرها در مکان‌های نامساعد بدون توجه به پارامترهای طبیعی و بوم‌شناختی شده است. روند توسعه فیزیکی بدون برنامه، آسیب‌پذیری شهرها در برابر مخاطرات محیطی را تشدید کرده است که هدایت آگاهانه و برنامهریزی اصولی در جهت ایجاد پایداری محیطی را می‌طلبد.از اینرو پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده از مدل ANP در رویکردی تلفیقی با GIS، میزان تاب‌آور...
[ 74 ] - ارزیابی رقابت‌پذیری گردشگری کشورهای خاورمیانه به لحاظ برخورداری از زیرساختهای حملونقل
هدف از این مطالعه ارزیابیرقابتپذیری گردشگری کشورهای خاورمیانه به لحاظ برخورداری از زیرساختهای حملونقل هوایی، زمینی و بندریو خدمات گردشگری است. این ارزیابی در دو مرحله انجام شده است. اول، امتیاز کشورها به‌طور جداگانه در هر زیرساخت با استفاده از مدل پرومته محاسبه شده است. دوم، وضعیت کلی کشورها محاسبه و امتیازات بدست آمده در سال 2015 و 2017 مقایسه شده است. یافته...
[ 75 ] - پایش توزیع فضایی فقر در استان‌های کشور
هدف اساسی توسعه، محو فقر در هر جامعه و برنامهریزی برای از بین بردن آن است. تحقق این مهم نیازمند شناخت وضعیت موجود و انتخاب شاخص مناسب برای اندازه‌گیری فقر است. در همین راستا پژوهش حاضر به سنجش توزیع فضایی فقر در استان‌های کشور پرداخته است تا با آگاهی از وضعیت موجود فقر در استان‌ها کشور، برنامهریزی واقع‌بینانه-تری در آینده برای از بین بردن فقر انجام شود. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی باهدف ک...
[ 76 ] - تحلیل بافت شهری با استفاده از روش ترانسکت نمونه موردی: شهر ارومیه
بررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عمومی و سبز در مقایسه با فضاهای ساخته‌شده و توده‌ها انجام‌شده است. جهت تحلیل دادهها و بررسی کمی وضعیت باف...
[ 77 ] - ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست‌محیطی شهری (نمونه موردی: استان‌های کشور)
زمینه و هدف: در حال حاضر رقابت‌پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به‌عنوان وسیله‌ای جهت دستیابی به توسعه پایدار یاد میشود. بسیاری از پژوهشگران، رقابت‌پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می‌دانند، اما رقابت‌پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرار گیرد و باید علاوه بر ابعاد اقتصادی بر ابعاد غیراقتصادی زندگی شهری نیز تأکید کند. با توجه به خلأ موجود در این...
[ 78 ] - ارزیابی وضعیت اشتغال استان‌های ایران در پایان برنامه پنجم توسعه (به تفکیک اشتغال شهری و روستایی)
نابرابری فضایی در اشتغال، امکان بروز فقر، بیکاری، حاشیه‌نشینی، مهاجرت و بی‌عدالتی را افزایش می‌دهد. شناخت نابرابریهای فضایی در جهت رفع و کاهش آن، در چارچوب محدوده جغرافیایی مختلف(کشور، استان، شهرستان و بخش) یک پیش‌نیاز بسیار مهم برای حصول پایداری اقتصادی و پیشرفت یکپارچه کشور به شمار می‌آید. براین اساس پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت اشتغال استان‌های ایران در پایان برنامه پنجم توسعه به تفکیک ا...
[ 79 ] - کاربست مدلهای تصمیمگیری چند شاخصه در ارزیابی نابرابریهای فضایی توسعهیافتگی در حوزه بهداشت و درمان (مطالعه موردی: استان اردبیل)
توزیع متناسب امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص در حوزه بهداشت و درمان که به‌طور مستقیم با سلامت جامعه درگیر هستند اهمیت بسیار بالایی دارد. این پژوهش که از لحاظ هدف کاربردی و رویکرد حاکم بر آن توصیفی – تحلیلی می باشد. با هدف بررسی و رتبه بندی شهرستانهای استان اردبیل برمبنای شاخص های توسعه در حوزه بهداشتی و درمانی انجام شده است برهمین اساس با بهره گیری از 26 شاخص در حوزه بهداشتی و درمانی و مد...
نویسندگان همکار
سعیده علوی 17
علی عشقی 14