یونس نوربخش

استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران

[ 1 ] - گفتمان فرهنگی دو انقلاب و تأثیرات آنها در عرصه بین الملل (انقلاب اسلامی ایران و انقلاب فرانسه)

: انقلاب اسلامی ایران یکی از انقلابات بزرگ جهان شمرده می‌شود. وقوع انقلاب اسلامی و شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران گفتمان فرهنگی جدیدی را ایجاد نمود که این گفتمان نه تنها ملت ایران بلکه بخش زیادی از مسلمانان را از حالت انفعالی و عدم خودباوری خارج کرد، و نه تنها رابطه غرب با کشورهای اسلامی و مسلمانان را تحت تأثیر قرار داد بلکه گفتمان دولت‌های کشورهای  اسلامی را در...

[ 2 ] - ایدئولوژی جریان داعش و دلایل تاریخی-اجتماعی گرایش به آن

مقاله حاضر به‌دنبال بررسی ایدئولوژی جریان داعش و دلایل تاریخی و اجتماعی گرایش به آن است. روش تحقیق عبارت است از مطالعه اسنادی و تحلیل متن، بدین صورت که متون 11 شماره نشریه آنلاین داعش (دابق) مورد تحلیل قرار گرفت و ایدئولوژی این جریان از آن استخراج شد. سپس با استفاده از مفاهیم بنیادی و ایدئولوژی داعش و در چارچوب مبانی نظری موعودگرایی، دلایل اجتماعی و تاریخی گرایش به این گروهک تروریستی استنتاج گر...

[ 3 ] - مقایسه‌ی استفاده و رضایت‌مندی دانشجویان از تلویزیون، ماهواره و اینترنت

در این پژوهش استفاده‌ی‌ دانشجویان ایران از سه رسانه‌ی تلویزیون، صداوسیما، شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنت با استفاده از نظریه‌ی استفاده و رضایت‌مندی مطالعه شده است. براساس یکی از رئوس اصلی این نظریه مبنی بر رقابت میان رسانه‌ها برای ارضای نیاز مخاطبان، این پژوهش به مقایسه‌ی میزان استفاده و رضایت‌مندی سه نوع رسانه‌ای مختلف پرداخته است. رضایت‌مندی دانشجویان از رسانه‌ها براساس مدل پیشنهادی کاتز در چه...

[ 4 ] - رابطة متغیر‌های دانشگاهی و نگرش دانشجویان به دین

هدف این مقاله سنجش رابطة میان تعدادی از متغیرهای دانشگاهی و نگرش دانشجویان به دین است. این پژوهش تلاش کرده تا به این پرسش پاسخ گوید که آیا رابطة معناداری میان پاره‌ای از متغیرهای زمینه‌ای دانشگاهی و نگرش دانشجویان به دین وجود دارد؟ تعاریف متعددی برای نگرش هست اما در اغلب آن‌ها نگرش دارای اجزای شناخت، عاطفه و رفتار معرفی شده است. بر همین اساس نگرش به دین در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری سنجیده ش...

[ 5 ] - روایت‌پژوهی تجارب زیسته‌ی دینی دانشجویان

میان صورت‌بندی آرمانی هر دین و حضور عینی آن در میان مومنان و جامعه همیشه فاصله وجود داشته است. متولیان و مبلغان و نهادهای رسمی ادیان، رسالت خود را کاستن این فاصله و تقریب مومنان به تصویر آرمانی دین و سلوک ذیل آن معرفی می‌کنند. صرف‌نظر از مناقشات کلامی بر روی امکان‌های متصور برای دینداری یا هر نسبت دیگری که می‌توان میان دین و فرد در نظر گرفت، مطالعه‌ی دین از نظرگاه مومنان و شیوه‌هایی که پای دین ...

[ 6 ] - جهان-محلی‌شدن موسیقی مردم‏پسند: مضامین دینی در رپ ایرانی-فارسی

تاثیرپذیری فرهنگ‌های مردم‌پسند نقاط مختلف دنیا از یکدیگر در دهه‌های اخیر در قالب مفهوم جهانی‌شدن مطالعه شده است. در این دیدگاه اغلب از تاثیرپذیری و گاه تحت سلطه بودن فرهنگ‌های بومی از جانب فرهنگ غالب جهانی سخن گفته می‌شود. دیدگاه جهان-محلی‌شدن به‌عنوان کامل‌کننده یا جایگزینی برای جهانی‌شدن، در کنار عناصر جهانی به عناصر بومی نیز توجه دارد و امر جهانی را فی‌نفسه نقطه‌ی مقابل امر محلی نمی‏داند. از...

[ 7 ] - بررسی نسبت جادو با فرقۀ سیاسی- مذهبی طلوعی، با تأکید بر قوم بختیاری

 فرقۀ طلوعی در اواخر دهۀ 30 شمسی، در منطقۀ نفت‌خیز جنوب و در میان قوم بختیاری ایجاد شد. این فرقه که دارای ابعاد مختلفی بود و از آن با عنوان طلوعی یا سروشی از آن یاد می­شود، به یک فرقه یا شبه‌فرقه شباهت داشت که دارای آداب‌ورسوم و مراسم مخصوص، همراه با اوراد خاصی بود. مرام و مناسک این جریان، به‌نوعی افراد را به ترک دنیا و بی‌توجهی به آن سوق می‌داد. در میان بختیاری‌ها و در ناحیۀ مسجدسلیمان، شخصی ب...

[ 8 ] - تبیین جامعه شناختی مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی- انتفاعی براساس هنجارهای اخلاقی و دینی (مورد مطالعه: مدیران دانشگاه آزاد اسلامی و بانک پارسیان در شهر تهران)

مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها یکی از موضوعات مهم مورد توجه در سال‌های اخیر بوده است تا جایی که سازمان‌های بین المللی استانداردهایی را در این زمینه ارائه نموده اند. امروزه یکی از مهم ترین موضوعات در مدیریت، مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها و شرکت‌ها CSR می‌باشد. مسئولیت اجتماعی بنگاه به معنای الزام به پاسخگویی گروههای ذینفع خارجی است. صاحب نظران مختلف از جمله وود، میچل، لاولی، سالوسکی، زولچ، کارول و لانتوس ...

[ 9 ] - عوامل فرهنگی در ارتقاء سرمایه‌های انسانی دانش آموزان دورۀ دوم متوسطه

هدف این مقاله مطالعۀ نقش عوامل فرهنگی خاصه خصائل دینی در ارتقاء سرمایه‌های انسانی دانش آموزان با بهره گیری از نظریه های سرمشق گیری بندورا، رشد اخلافی کلبرگ، عقلانیت فولی و دینداری گلاک و استارک است. روش پژوهش در این تحقیق روش پیمایش است. جامعۀ آماری این تحقیق همۀ دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصیل دورۀ دوم متوسطه پایه‌های دهم، یازدهم و پیش‌دانشگاهی شهر تهران در سال تحصیلی 97- 96 است. از میان...

[ 10 ] - دیگریِ دینی در دیالکتیک ثبوت و نفی (خوانشی نظری- انتقادی از مواجهه سوژه و دیگری)

این پژوهش به­میانجیِ نقدی هستی­شناسانه، برآنست تا رهاییِ دیگری (به­مثابه ابژه) از تسلط سوژه را (گفتمان دینی مسلط) واکاود، اما هدف وارونه کردن این نسبت نیست، به­بیانی دیگر نشاندن دیگری در جای سوژه و دیگری را بر سوژه مسلط کردن. بلکه هدف اساسی در این­جا ارتباط بنیادین میان سوژه و دیگری است که ضرورت طرح این پروبلماتیک را پیش می­کشد. مفاهیمی که از دل صورت‌بندیِ نظری (برگر، باختین، رانسیر) برآمده...

[ 11 ] - گردشگری بازتابی از زیست جهان شهری در دنیای مدرن

طی چند دهه‌ی اخیر، فرض بنیادین گردشگری به‌مثابه پدیده‌ای در زندگی شهری و منتج از نظم‌های مدرن رشد چشمگیری داشته است؛ توسعه نظریه‌ها در این حوزه به حدی قابل‌توجه بوده است که نظریه‌پردازان این حوزه، تئوری‌های موجود را رقیبی قدرتمند برای بنیان‌های کلاسیک نظریه‌های علوم اجتماعی در شناخت امر اجتماعی ارزیابی می‌کنند. در این مقاله تلاش می‌کنیم، نسبت بین مفاهیم اصلی و جاافتاده‌ی اندیشه‌ی اجتماعی و گردش...

[ 12 ] - تحلیل تغییرات انواع روابط دولت و جامعه در شکل‌گیری مسائل اجتماعی و وقوع وضعیت آنومیک

این مقاله به شیوة تحلیلی، انواع روابط دولت و جامعه را در شکل­گیری مسائل اجتماعی مورد بررسی قرار می­دهد. هدف اصلی مقاله روی تحلیل نقش دولت و جامعه، و ظرفیت­های دولت در قبال جامعه و ظرفیت­های جامعه در همکاری و هم­افزایی با دولت در مواجه با مسائل اجتماعی تمرکز دارد. فرض مقاله این است چنان­چه روابط دولت-جامعه در همکاری با یکدیگر دچار بی­ثباتی، از هم گسیختگی و شکنندگی شود، بافت اجتماعی (جامعه) و قاع...