خلیل پروینی
دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
[ 1 ] - کارکرد نمادین شخصیت پیامبر اسلام (ص) در شعر معاصرعربی (با تکیه بر بررسی دواوین 7 شاعر نام آور عرب)
داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه‌ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله‌ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا می‌خواند. یکی از این پیامبران که از گذشته و د...
[ 2 ] - تقابل مکان و کارکردهای معنایی آن در رمان «موسم الهجرة إلی الشمال»
چکیده عنصر مکان به عنوان یکی از عناصر هنری داستان، نقشی بسیار تأثیرگذار در پیشبرد حوادث داستان و پردهبرداری از ویژگیهای شخصیتها و تفهیم آنها دارد. رمان نویسان توانمند هیچگاه نتوانستهاند از کنار این عنصر به طور سطحی عبور کنند، بلکه با مهارت هنری خود آن را برای اهداف خاصی به خدمت گرفتهاند. الطیب صالح-رمان نویس نابغه جهان عرب- نیز در مشهورترین رمان خود «موسم الهجرة إلی الشمال» توجه ویژهای ب...
[ 4 ] - بلاغة الحِجَاج ( فی شعر الحسن بن علی الهَبَل أمیر شعراء الیمن )
الحجاج بمعناه العام فعالیة لغویة خطابیة قائمة علی قضایا من شأنها الإقناع والتأثیر فی نفس المتلقی. وهو ظاهرة ملازمة لإنتاج الخطاب عند البشر مذ کانوا، بید أن الخطابات تتفاوت فی الحجاجیة. أما الیوم فنظریة الحجاج هی القاسم المشترک بین الجدل والخطابة، ویمکن وصف الحجاج بالحوار اللغوی القائم بذاته على الاستدلال البرهانی والحمل على الإقناع والتأثیر. والحجاج نستطیع أن نتلمسه فی شعر شعراء(آل البیت)، عل...
[ 5 ] - زبانشناسی متن و الگوی انسجام در آرای نحوی، بلاغی، و نقدی عربی قدیم
زبانشناسی متن بطور عام و انسجام (cohesion) بطور خاص از اواسط نیمة دوم قرن بیست بصورت جدی توسط بسیاری از زبانشناسان مورد اهتمام قرار گرفت بطوریکه درحقیقت پایة اساسی تحلیل گفتمان در سالهای بعد بشمار میرفت. با نگاه به مباحث مطرح-شده در این شاخة جدید زبانشناسی و مقایسة آن با پژوهشهای زبانشناختی در بین مسلمانان، به شواهد و آثاری از زبانشناسان قدیم عربی (نحویان، بلاغیان، و ناقدان) ...
[ 6 ] - رویکرد عرفانی به داستان حضرت یوسف(ع) در تفاسیر عرفانی
یکی از رویکردهای تفسیری مورد توجه مفسّران در فهم قرآن، تفسیر عرفانی است که معانی باطنی آیات قرآن را عرضه می‌کند. تکیه بر تأویل و رمزی انگاشتنِ قرآن، مهمترین ویژگی تفاسیر عرفانی است. پیشینۀ این نوع نگاه به قرآن، به متون دینی پیش از اسلام برمیگردد. صوفیه و عرفا با تکیه بر کشف و شهود و معرفت خاص خود، با روشی متمایز از مفسّران دیگر، به تفسیر قرآن پرداخته‌اند. یوسف از سورههایی است که بسیار مورد اقبا...
[ 7 ] - عشق اگزیستانسیالیستی در رمان‌های «جیل القدر» و«ثائر محترف» أثر مطاع صفدی
مفهوم عشق در فلسفة اگزیستانسیالیسم با نگاه این فلسفه به دیگری پیوندی ناگسستنی دارد. این فلسفه دیگری را تهدیدی بر سر راه آزادی مطلق می‌داند. ازاین‌رو مرد اگزیستانسیالیستی به زن به عنوان دیگری نگاه می‌کند که قصد تملک و به بند کشیدن او را دارد؛ به همین خاطر او یا به ارتباط‌های عاشقانه تن نمی‌دهد و یا سعی می‌کند استقلال و آزادی خود را در این‌گونه روابط حفظ کند. مطاع صفدی به عنوان یکی از تأثیرپذیرند...
[ 8 ] - إشکالیة القیم وانعکاساتها فی الأدب الوجودی العربی المعاصر دراسة "جیل القدر" و"ثائر محترف" لمطاع صفدی أنموذجا
None
[ 9 ] - صورة أمریکا فی شعر أحمد مطر؛ دراسة صورولوجیة
None
[ 10 ] - خطاهای ترجمه در باهم‌آیی‌های قرآنی با تکیه بر دیدگاه‌های نیومارک، بیکر و لارسون
بسیاری از نظریهپردازان ترجمه به نقش باهم‌آیی در ترجمه اذعان کرده‌اند و در بخشی از مطالعات خود، نقش این پدیدة زبانی در ترجمه را بررسی نموده‌اند، اما در حوزة ترجمة قرآن، هنوز این مسئله بررسی نشده‌است و با چالش‌های زیادی روبهروست. در پژوهش حاضر با تکیه بر دیدگاه‌های نیومارک، بیکر و لارسون از یک طرف، و ترجمة قرآن از طرف دیگر، یک تقسیمبندی جدید از چالش‌های ترجمه در باهم‌آیی‌های قرآنی، فارغ از تق...
[ 11 ] - نقد روان‌کاوانه شخصیت عمادالدین نسیمی با تکیه بر مکتب روانشناسی تحلیلی یونگ
پژوهش کنونی با روش توصیفی ـ تحلیلی و با مراجعه به کتابهای مختلف روانشناختی و تکیه بر مکتب یونگ، مهمترین کهنالگوهایی را که عامل رشد شخصیت انسان هستند، از دفترهای شعر ترکی و فارسی عمادالدین نسیمی استخراج نموده و سپس به نقد روانکانه آنها پرداخته است. "کهنالگوهای رشد" همچون "سایه"، "آنیما" و "خویشتن" در قالب نمادهای گوناگون در شعر این شاعر به کار رفته است. با تحلیل روانشناختی شخصیت نسیمی از...
[ 12 ] - مناقشة فکرة «الإنسان الکامل» فی أشعار ابن الفارض فی إطار آراء یونغ
المضامین المشترکة فی آداب الأمم التی لم تُرتبط ببعضها، تُعتبر حصیلة طبقة من النفس تسمّی «اللاوعی الجماعی». إن الأبعاد الکامنة فی هذا المستوی من الذهن البشری تتجسّد فی إطار رموز مختلفة یطلق علیها یونغ تسمیة «النموذج الأصلی». بما أنّ الشعر الصوفی ینبع من ذات الشاعر وإستلهامه من «اللاوعی الجماعی» فبالتالی یمکننا أن نجد فیه النموذج الأصلی. إحدی هذه النماذج الأصلیة تتجسّد فی نموذج «الإنسان الکامل» والذی ق...
[ 13 ] - کارکرد نمادین شخصیت پیامبر اسلام (ص) در شعر معاصرعربی (با تکیه بر بررسی دواوین 7 شاعر نام آور عرب)
داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه‌ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله‌ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا می‌خواند. یکی از این پیامبران که از گذش...
نویسندگان همکار