شهره معرفت
[ 2 ] - نقد تصحیح کتاب کلیات نظام قاری (به تصحیح رحیم طاهر)
محمود بن امیر احمد نظام قاری از نقیضهسرایان دورة تیموری است. قاری به تقلید از دیوان اطعمه کتابی به نظم و نثر فراهم آورد که مبنای آن البسه بود. دربارة قاری اطلاع بسیاری در دست نیست. اصلیترین منبع برای شناخت قاری کتاب اوست؛ ازاینرو گام نخست در شناخت او فراهمآوردن متنی تصحیحشده از این اثر است. تصحیح این کتاب با دشواریهایی روبروست؛ نبودن نسخهای تصحیحشده از آن و واژهها و ترکیبهای پیچیده...
[ 3 ] - تصحیح ابیاتی از دیوان حکیم سوزنی سمرقندی و ضرورت تصحیح مجدد دیوان
مصحّحان پیشین بسیاری از متون را تصحیح کردهاند؛ اما از نظر محققان امروز، پس از گذشت چند سال از کار بزرگ آنان، تصحیح دوبارة برخی از این آثار لازم است؛ بهویژه زمانی که نسخههای تازهای از آنها به دست آمده باشد. دیوان حکیم سوزنیسمرقندی به تصحیح ناصرالدین شاه حسینی، ازجمله دیوانهای کهنی است که به تصحیح دوباره نیاز دارد. مقابلة دیوان چاپی سوزنی با نسخههای نویافته، لزوم تصحیح مجدد این دیوان را نش...
[ 4 ] - تمثیل زنگیان در شعر پارسی (بررسی حکایتهای تمثیلی زنگیان از سنایی تا قاسم انوار)
بردگان، از نژادهای گوناگون، زن و مرد و سیاه و سفید، در جوامع و در میان طبقات اجتماعی مختلف حضوری انکارناپذیر داشتهاند. دراینمیان، نقش چشمگیر بردگان زنگی شایان توجه است. زنگیان که در آغاز نوبردگانی بیش نبودند و زندگی معیشتیـ اجتماعی بسیار سختی داشتند، اندکاندک همراه با تحولات جامعه و حضور در جوامع دیگر صاحب اندیشه و منزلت اجتماعی- سیاسی شدند و به عرصههای مختلف، ازجمله حوزه ادبیات، راه یافت...
[ 5 ] - عتّابی، عتابی و معانی آن در عربی و فارسی
«عتّابی» و «عتابی» در شعر گروهی از شاعران گذشته و از جمله در بیتی از سعدی آمده است. مؤلّفان فرهنگهای فارسی، عموماً، عتّابی را پارچهای دانستهاند که شخصی به نام عتّاب پدید آورده یا آنکه در جایگاهی معروف به عتّابیّه (العتّابیّه)، محلّهای در بغداد، بافته شده است. به نظر ما در اینجا سهوی پیش آمده است و اصولاً نام این پارچة «راهراه و مخطّط»، یعنی «عتّابی» با معنی اصلی کلمة «عتّاب» در پیوند است؛ چنانکه در کا...
[ 7 ] - «کردوانی»، یکی از کلمات نادر در شعر قطران
شعر فارسی در قرون چهارم و پنجم هجری در قیاس با شعر ادوار دیگر، آینۀ طبیعت است. شاعر این دوره بیشتر از عناصری سخن میگوید که مخاطب او، شاه و درباریان، آنها را میبینند و میشناسند؛ از جملۀ این عناصر، منسوجات، انواع پارچهها و جامههایی است که چه بسا امروز نوع و نام آنها در طیّ تاریخ تغییر یافته باشد، و «کردوانی» یکی از آنهاست که منسوجی است ضخیم و از جمله در صافکردن شراب، بستن زخم و دوختن خیمه...
نویسندگان همکار