فریبرز خسروی

استادیار سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران

[ 1 ] - بررسی وضعیت نمایه‌سازی اسناد آرشیوی مکتوب در مراکز آرشیوی شهر تهران از دیدگاه نمایه‌سازان با تأکید بر شیوه و کیفیت نمایه‌سازی اسناد آرشیوی

هدف: پژوهش حاضر، با هدف آگاهی از وضعیت نمایه‌سازی اسناد آرشیوی مکتوب در مراکز آرشیوی شهر تهران انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. جامعۀ پژوهش شامل 100 نفر از نمایه‌سازان مراکز آرشیوی تهران است که کلیۀ آن‌ها به پرسشنامه‌ها پاسخ داده‌اند. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان ‌داد که 42 درصد نمایه‌سازان، برای نمایه‌سازی، از هر دو زبان کنترل‌...

[ 2 ] - بررسی تطبیقی استانداردهای توصیف منابع غیرکتابی (چاپی و غیرچاپی) و ارائۀ طرح پیشنهادی دستنامه برای کتابخانه‌ها و آرشیوهای ایران

هدف: هدف این پژوهش، ارائۀ طرح پیشنهادی دستنامۀ توصیف منابع غیرکتابی فارسی، براساس مقایسه قواعد و استانداردهای بین المللی است. جامعۀ آماری: جامعۀ مورد مطالعه شامل چهار استاندارد، قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن 2، استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر. دی. ای.)، قواعد فهرستنویسی یاسا، و فیاف است، قواعد بکار رفته در هر استاندارد، برای ۵۳ نوع منبع غیرکتابی موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ...

[ 3 ] - مهم‌ترین عناصر توصیف آرشیوی از دید صاحب نظران حوزه آرشیو در ایران

پژوهش حاضر، با هدف تعیین مهم‌ترین عناصر توصیفی مورد نیاز در کاربرگه‌های تنظیم و توصیف اسناد آرشیوی، انجام شد. روش پژوهش، پیمایش توصیفی و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه پژوهش، شامل 7 نفر از صاحب نظران حوزه آرشیو بویژه حوزه تنظیم و توصیف آرشیوی است. نشانگرهای توصیفی پرسشنامه، از مطالعه و بررسی عناصر توصیفی موجود در شیوه‌نامه استاندارد بین المللی توصیف آرشیوی (ISAD(G))، قوان...

[ 4 ] - مطالعه تطبیقی شیوه ارزشیابی به کار رفته در آرشیو ملی ایران و کانادا

هدف از انجام این پژوهش -که به شیوه پیمایش توصیفی انجام شده- بهبود وضعیت ارزشیابی آرشیوها در ایران، از طریق بررسی فرایند ارزشیابی در معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (آرشیو ملی ایران) و بخش آرشیو کتابخانه و آرشیو کانادا (آرشیو ملی کانادا) است. فعالیت ارزشیابی، در دو بخش فرایند ارزشیابی و معیارهای ارزشیابی، مورد بررسی قرار گرفته است. فرایند ارزشیابی آرشیو ملی ایران با درصد فراوا...

[ 5 ] - تأثیر اعتیاد به اینترنت بر میزان مطالعه‌ دانشجویان

هدف: اعتیاد به اینترنت را نوعی استفاده از اینترنت می‌دانند که می‌تواند مشکلات روان‌شناختی، اجتماعی، درسی و یا شغلی در زندگی فرد ایجاد کند. در این پژوهش تأثیر اعتیاد به اینترنت بر عادات مطالعه‌ دانشجویان کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه‌های تهران بررسی شده است. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از پرسشنامه 20 سؤالی سنجش اعتیاد به اینترنت یانگ و با افزودن تعدادی سؤال به‌‌منظور سنجش ...

[ 6 ] - آیا کتاب‌های گران‌قیمت هم واسپاری می‌شوند؟ وضعیت اجرای قانون واسپاری منابع کتابی در کتابخانه ملی طی سال‌های 1381-1390

هدف:میزان واسپاری به کتابخانه ملی طی سال‌های 1381-1390 و کاستی‌های اجرای قانون واسپاری شناسائی، و برای رفع آنها پیشنهاد ارائه شده است. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی تحلیلی از نوع کاربردی یافته‌ها: از 531400 عنوان ثبت شده در بانک اطلاعاتی کتاب‌های چاپی خانه کتاب، 8/73 درصد به کتابخانه ملی واسپاری شده است. ناشران تهرانی از 398000 عنوان، 4/69 درصد و ناشران شهرستانی از مجموع 133400 عنوان، 8/86 درصد ...

[ 7 ] - پیش‌‌نیازهای راه‌‌اندازی پورتال جامع کتابخانه ملی برای ارائه خدمات مشترک بین‌کتابخانه‌ای

هدف: در این مقاله با بررسی خدمات و سرویس‌های پایگاه OCLC به‌عنوان یکی از مراکز مهم و مشهور در ارائه خدمات تعاونی و اشتراکی، و نیز بررسی تعدادی پورتال‌های کتابخانه‌ای و پرسش از کتابداران و متخصصان، خدماتِ با اولویت برای ارائه در پورتال کتابخانه ملی، شناسایی شود. روش/ رویکرد پژوهش: برای گردآوری داده‌‌ها از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شده است. این پژوهش از نوع کمّی و کاربردی است. جامعه آماری این پژ...

[ 8 ] - کتابخانه‌های ملی ایران، کانادا، استرالیا: گذشته و حال در پرتو مقایسه

هدف: با مقایسه گذشته و حال کتابخانه‌های ملی کانادا و استرالیا با کتابخانه ملی ایران، این مقاله فهمی انتقادی از روند توسعه و برنامه‌های سازمان اخیر به­دست می­دهد و به برنامه‌ریزی بهتر برای آینده کمک می­کند. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش مطالعه تطبیقی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از چک لیست کتابداری تطبیقی (سیمسوا، 1371) استفاده شده است و با کنار هم گذاشتن این داده‌ها، سه سازمان از جنبه‌های کلی نظی...

[ 9 ] - مهارت سواد اطلاعاتی کتابداران و میزان انطباق آن با استاندارد (ACRL) در کتابخانه ملی ایران

هدف: سواد اطلاعاتی 250 نفر کتابدار شاغل با تحصیلات کتابداری و غیرکتابداری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی سنجیده شده است.روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش پیمایشی- تحلیلی براساس پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است.یافته‌ها: مهارت‌های کتابداران (اعم از فارغ‌التحصیلان کتابداری و غیرکتابداری) کتابخانه ملی در راهبردهای جست‌وجوی اطلاعات در حد مطلوب است، اما از نظر درک درست نیاز اطلاعاتی مطلوب نیست. میزان ان...

[ 10 ] - مقایسه واژه‌های عنوان و چکیده پایان‌نامه‌ها با توصیفگرهای تعیین شده در نمایه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

هدف: واژه‌های عنوان و چکیده پایان‌نامه‌ها با توصیفگرهای تعیین شده در نمایه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با یکدیگر مقایسه شده است. روش گردآوری و تحلیل داده‌ها: ابزار گردآوری داده‌ها سیاهه وارسی است. جامعه پژوهش ۱۸۹۵۱ پایان‌نامه از سال ۱۳۸۰ تا پایان سال ۱۳۸۷ است. از این تعداد به روش نمونه‌گیری و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان  تعداد ۳۸۰ مورد از بین ۴ گروه علمی فنی- مهندسی و علوم پایه، علو...

[ 11 ] - بررسی وضعیت کتابخانة تخصصی نابینایان و کم‌بینایان کتابخانة ملی ایران و ارائة راهکارهایی برای بهبود وضعیت آن

هدف پژوهش آشنایی با وضیت کتابخانة تخصصی نابینایان و کم‌بینایان کتابخانة ملی ایران و پی بردن به مشکلات حاکم و نارسایی‌های موجود است. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و ابزار آن پرسشنامه است. جامعة پژوهش 33 نفر از کاربران نابینا و کم‌بینای کتابخانة تخصصی نابینایان و کم‌بینایان کتابخانة ملی می‌باشند. در این تحقیق مباحث نظری پیرامون نابینا و اطلاعات، نابینا و کتاب و کتابخانه، نابینا و فناوری اطلاعات و ارت...

[ 12 ] - ارزیابی سواد رسانه ای دانشجویان و دانش آموزان شهر تهران

مقاله حاضر به شناخت جامعه دانشجویی و دانش آموزی نسبت به ابعاد سواد رسانه ­ای پرداخته است. همچنین این مقاله به تبیین میزان سواد رسانه ­ای و عوامل مرتبط با آن چون میزان تحصیلات، میزان استفاده از تلویزیون، سن و جنس در بین دو جامعه آماری پرداخته است. با بهره ­گیری از روش پیمایشی و استفاده از ابزار پرسشنامه بر روی 440 دانش آموز و 400 دانشجو با روش نمونه­ گیری خوشه­ ای چند مرحله­ ای، داده ­ها جمع­آور...

[ 13 ] - تأثیر نگرش استفاده‌کننده واقعی و استفاده‌کننده غیرواقعی بر میزان ارائه خدمات کتابخانه ملی ایران

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی میزان تأثیر نگرش استفاده‌کنندگان واقعی و استفاده‌کنندگان غیرواقعی بر نتایج سنجش سطوح مختلف کیفیت خدمات کتابخانه‌ای در ابزار لایب‌کوال (نسخه آزمایشی) و نیز میزان رضایت‌مندی مراجعه‌کنندگان از خدمات ارائه شده کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش: جامعه آماری این پژوهش تمام مراجعه‌کنندگان به کتابخانه ملی است. از آنجایی که اعضای کتابخانه ملی، از یک نگاه، تمام ...

[ 14 ] - مطالعۀ وضعیت استفاده از رسانه‏های اجتماعی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

هدف: پژوهش حاضر با هدف مشخص‎ساختن وضعیت استفاده از رسانه‏های اجتماعی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به‌منظور تعیین بهترین رسانه‏های اجتماعی برای استفاده رسمی در سازمان صورت پذیرفت. روش‌شناسی: پژوهش توصیفی _ ‎تحلیلی بوده و به روش پیمایشی انجام‌شده است. جامعه پژوهش شامل274 کتابدار و 400 کاربر فعال سازمان اسناد و کتابخانه ملی بود که بر اساس جدول مورگان...

[ 15 ] - مقایسۀ شاخص‌های عملکرد کتابخانه‌های ملی جهان با ایزو 28118

هدف: مقایسۀ شاخص‌های عملکرد کتابخانه‌های کنگره، بریتانیا، کتابخانه‌های ملی استرالیا، اسپانیا، سوئیس، کانادا، و ژاپن با استاندارد ایزو ۲۸۱۱۸. روش‌شناسی: داده‌ها از شاخص‌های عملکرد 7 کتابخانه ملی گردآوری و مؤلفه‌های آنها طبق استاندارد ایزو 28118 دسته‌بندی و با این استاندارد مطابقت داده شد. یافته‌ها: کتابخانه‌های ملی در بُعدهای دسترس‌پذ...