عباس آذرانداز
مدرس دانشگاه شهید باهنر
[ 1 ] - اهمیت ادبی درخت آسوری
درخت آسوری یک اثر منظوم به زبان پارتی است که به خط پهلوی تحریر شده است. این اثر به دلایلی چند از مهم‌ترین آثار ادبی ایران در دورۀ میانه محسوب می‌‌شود. گذشته از این که تحقیقات روش‌‌مند وزن‌‌شناختی ایرانی میانه با آن شروع شد، خود اثر نمودار انواع گوناگونی از تجربیات ادبی در دورۀ میانه است؛ تجربیاتی که در شعر فارسی به‌ویژه در قصاید سخنوران پارسی‌‌گوی پس از اسلام نیز دیگربار مجال ظهور یافت. در این ...
[ 2 ] - آرایه‌های ادبی در اشعار مانویان ایرانی زبان
بخش زیادی از اشعار دورۀ میانۀ ایران را مانویان پارسی، پارتی و سغدی زبان سروده اند. این اشعار یا ستایشی و آیینی اند؛ یا سرودهایی عرفانی که سرگذشت غریبانۀ نور را در زندان ماده روایت می کنند. سرودهای اخیر چون با انسان پیوند بیشتری دارند، عنصر عاطفه و خیال در آنها آشکارتر است و هنر سخنوری شاعران مانوی را در آنها بهتر می توان دید. در این اشعار از صنایع ادبی در هر دو حوزۀ بدیع لفظی و معنایی استفادۀ چ...
[ 3 ] - یادگار زریران، نمونه‌ای از هنر شاعری ایرانیان در دورۀ میانه
هر گونه بررسی علمی دربارۀ روند تحولات شعر ایران نیازمند توجه به پیشینۀ باستانی آن، از جمله آثاری است که از دورۀ میانه بازمانده است. در میان این آثار، یادگار زریران به دلیل احتوا بر ویژگی‌‌های شاعرانه و حماسی منحصربه‌‌فرد خود شایستۀ توجه ویژه‌‌ای است. یادگار زریران منظومه‌‌ای شاعرانه به زبان فارسی میانه و بازماندۀ ارزشمندی از میراث پارتی است که گوشه‌ای از هنر شاعری ایرانیان را در دورۀ میانه آشکا...
[ 4 ] - جلوه‌‌های بلاغت در دو سرود منسوب به مانی
مانی از پدر و مادری ایرانی در بابِل، که از استان‌‌های حکومت اشکانی بود، زاده شد. به گواهی تاریخ، ایرانیان مردمانی بلیغ بوده‌‌اند و بین‌‌النهرین محل تلاقی عقاید، افکار، و اساطیر گوناگون محسوب می‌‌شد. تبار ایرانی و پرورش در بابل زمینه‌‌های رشد و تعالی اندیشه و هنر را در مانی مهیا ساخت. بی‌‌شک جنبه‌‌ای از بلاغت ایرانیِ پیش از اسلام در اشعار او تجلی یافته بود که نمونه‌‌های بازمانده به زبان فارسی می...
نویسندگان همکار