سید منصور سادات ابراهیمی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان.
[ 1 ] - شرح و تحلیل بیتی دشوار از خاقانی « به پنج انامل به فتح باب سخن »
اشعار خاقانی شروانی به همراه شاعرانی از پیچیدهترین اشعار زبان فارسی است. یکی از ویژگیهای بارز شعر او دقت و وسواس خاصی است که شاعر در انتخاب الفاظ و کنار هم چیدن آنها دارد. به طوریکه در نگاه اول این نکات از دید خواننده پوشیده خواهدماند؛ از این رو دقتی خاص و کوششی مضاعف لازم است تا تمام نکات پنهان و زیباییهای ادبی و فنی آن بر خواننده نمایان شود. در بیتی از خاقانی (به پنج انامل به فتح باب سخن...
[ 2 ] - تحلیل ابیاتی از دیوان خاقانی شروانی همراه با نقد شروح پیشین
خاقانی شروانی یکی از بزرگترین و خاصترین شاعران فارسیزبان است. پیچدگی و چندلایگی اشعار این شاعر یکی از وجوه ممتاز و خاصبودن شعر اوست. گواه دشواری اشعار او، وجود انواع شروح متقدم چون شادیآبادی و شروح متأخر معروف است. دریافت اشعار خاقانی به توغّل در انواع علوم قدیمی مثل نجوم، طب، تاریخ و اساطیر، قرآن و حدیث، فنون بلاغت و جامعهشناسی اثر نیاز دارد که بیتوجهی به آنها مخاطبانش را به بیراهه می...
[ 3 ] - شرح چند بیت از خاقانی با رویکردی انتقادی به دیگر شروح
خاقانی شاعری است که اگر او خیال‌انگیزترین شاعر زبان فارسی نامیده شود، گزافه نیست. توجه‌نکردن به لایه‌های عمیق ساختاری و معنایی شعر او باعث می‌شود هم از مقصود و معنای منظور او در شعر دور شویم و هم لطافت‌های شعری او را درنیابیم. خاقانی در سرایش اشعارش از انواع علوم مرسوم در عهدش بهره برده و این یکی از دلایل لایه‌مند بودن اشعار اوست. در یکی از قصاید دشوار خاقانی در مدح شروانشاه، چند بیت وجود دارد ...
[ 4 ] - ضرورت توجّه به صبغة روایی در تصحیح و فهم اشعار خاقانی
اشعار خاقانی مشحون از نکاتی است که به انواع علوم زمانة او اشاره دارند و وی آنها را در تاروپود شعر خود تنیده است. همین اصل باعث شده است تا دریافت شعر او بدون درک دقایقی که از انواع علوم (طب، نجوم، تاریخ، اسطوره، جغرافیا و…) در شعرش بهکاربسته است، محال بنماید. یکی از مبانی مهمّی که خاقانی در اشعارش برای فربهکردن فضای شعری بهره جسته است، آیات الهی، احادیث و روایات پیشوایان دینی است. در زمانة خ...
[ 5 ] - بازخوانی و تحلیل ابیات دشوار قصیده‌ای با التزام «صبح» از خاقانی شروانی
خاقانی شروانی به‌سبب داشتن ویژگیهای منحصر‌به‌فرد، شیوه‌ای نو و غریب در ادب پارسی پدید آورده است. بهره‌گیری بسیار از ظرفیت‌های زبانی و ادبی، آگاهی از انواع علوم زمانة خود و کاربرد هنرمندانة آنها در شعر، توصیفات دقیق و گونه‌های تازه در صور خیال و ایجاد پیوندها و تناسبات لفظی و معنوی ظریف ازجملة این ویژگی‌هاست؛ البته این ویژگیهای خاص بر پیچیدگی اشعار او نیز افزوده است. به همین سبب برای نمایان‌شد...
نویسندگان همکار